stamboomforum

Forum logoOnderzoek in Nederland » Akten in Burgelijke Stand dubbel opgesteld?



Profiel afbeelding

Ik ben op het moment bezig met scans die beschikbaar worden gesteld via FamilySearch. De kwaliteit van deze scans zijn veelal wat minder dan die je bijvoorbeeld via de Digitale Stamboom kunt vinden. Daar staat weer tegenover dat je bij FamilySearch een "Opslaan" knop hebt en bij de Digitale Stamboom niet.

Toen ik de kwaliteit aan het vergelijken was viel me op dat de inhoud van de akten verschilden! De akten verschillen van inhoud!

De akte die ik vergeleek is de geboorteakte van mijn oud-vader: Gerardus Brizee. Zijn geboorte op 5 mei 1821 is vastgelegd in akte 136 van de Burgelijke Stand van de gemeente Amersfoort.

Ik heb hieronder deel afdrukken geplaatst van resp. FamilySearch en de Digitale Stamboom. Kijk en vergelijk! De links naar de originele staan onder de afdrukken (aldaar kun je ook inzoomen en de rest van de akte bekijken).

Afbeeldingen zijn alleen zichtbaar als u bent ingelogd op het Stamboom Forum



Bron: http://search.labs.familysearch.org/recordsearch/start.html#w=5373384&p=waypoint&c=fs:1831469 (klik op View 548 Images en ga naar pagina 210)


Afbeeldingen zijn alleen zichtbaar als u bent ingelogd op het Stamboom Forum

Bron: http://amersfoort.digitalestamboom.nl/ViewWraper.aspx?Book=G&fk_Book=10360&width=1272&height=760


Is het normaal dat dergelijke akten dubbel zijn opgesteld?

mvg,

Bob Coret

Bob Coret - 3 jul 2010 - 20:28

@ Bob,

Dat is correct.

De registers van de Burgerlijke Stand worden in tweevoud bijgehouden. Een exemplaar blijft bij de gemeente en gaat na verloop van tijd naar het gemeente- of streekarchief. Het andere exemplaar gaat naar de rechtbank en komt vandaar in het rijksarchief terecht. In iedere provinciehoofdstad is een rijksarchief. Daar worden dus exemplaren bewaard van alle registers van de Burgerlijke Stand uit de hele provincie.

Van de huwelijksbijlagen is slechts 1 exemplaar welke uiteindelijk naar het rijksarchief gestuurd wordt.

mvg-Ben

Ben Wegman - 3 jul 2010 - 20:51

Klopt inderdaad. Gelukkig bleek de kopie op Familysearch stukken beter leesbaar dan het exemplaar dat ik ooit had laten kopiëren in het Rijksarchief in Arnhem.

Wel grappig was te zien hoe een aantekening in de kantlijn in het ene exemplaar "dwars" was genoteerd en in het andere exemplaar "rechtop" .

Annemarie57 - 3 jul 2010 - 21:06

Alle aktes van de burgerlijke stand worden dubbel opgesteld. Een exemplaar blijft bij de gemeente (en wordt later naar het plaatselijke archief overgebracht, of waar de gemeente het oud-archief dan ook maar heeft ondergebracht), het andere gaat naar de rechtbank (en wordt later naar een 'rijksarchief' overgebracht, tegenwoordig een rhc). Een soort backupsysteem voor de bevolkingsadministratie. Toen bijvoorbeeld in 1824 half Waalwijk afbrandde, waaronder grotendeels het archief, gaf de griffier van het vredegerecht meteen opdracht om van de rechtbankexemplaren van de registers van de burgerlijke stand kopieën te maken, die vervolgens weer naar Waalwijk werden gebracht.

Bij het overnemen van de gegevens in de aktes konden nog wel eens fouten ontstaan - da's zeker niet ongewoon. Typische schrijffouten bijvoorbeeld. Of per ongeluk twee bladzijdes omslaan bij het kopiëren, zodat je ineens een paar aktes mist. Soms werd het dubbelexemplaar ook pas veel later ingevuld. Een tijdje terug liet iemand me eens een huwelijksakte zien (het rechtbankexemplaar) waar echtelieden en getuigen hun handtekening onder hadden gezet, maar verder was er niks ingevuld! Was de ambtenaar later zeker vergeten over te schrijven. ;-)

Er zitten sowieso verschillen tussen beide series aktes. In het rechtbankexemplaar van de huwelijksakte wordt in de kantlijn bijvoorbeeld een notitie ingeschreven indien het huwelijk werd ontbonden, met verwijzing naar bijvoorbeeld de echtscheidingsakte (in het archief van de rechtbank).

Christian van der Ven - 3 jul 2010 - 21:09

Bedankt voor jullie antwoorden, weer wat geleerd!

Dat de Digitale Stamboom de "gemeente" examplaren toont en FamilySearch de "rechtbank/rijksarchief" exemplaren is wel logisch, maar uit de inventarisbeschrijving haal ik dit niet...

mvg,

Bob Coret

Bob Coret - 3 jul 2010 - 21:22


Dat is inderdaad correkt.

In 1795 werd in Maastricht reeds de Burgerlijke stand naar frans voorschrift ingevoerd. Boven de rivieren geschiedde, nadat het Koninkrijk Holland was op geheven en in maart 1811 werd ingelijfd bij Keizerrijk Frankrijk.

Alles Franse Wetten werden van toepassing verklaard. Alle Nederlandse wetten ongeldig verklaard. De steden en gemeenten boven 5000 inwoners werden genoemd Gemeenten der 1ste Klasse en overige die der 2de klasse. Om bekwame personen te verkrijgen bij de gemeenten der 2de klasse te verkrijgen was soms een probleem. Er waren ongeveer 954 gemeenten. In maart 1811 werd in Dordrecht gedrukt:

Het formulier-boek voor burgers van alle klassen [inzake huwelijk, geboorte en overlijden]. Dit boek is tweetalig. De akten van geboorte, huwelijk en overlijden moesten (nog steeds) in tweevoud worden opgemaakt.

Bij geboorte en overlijdensregistratie heb j 72 uur recht om deze gebeurtenis aan te geven, daarna moest/moet de Ambtenaar van de Burgerlijk stand je door verwijzen naat de Rechtbank van eersten Aanleg.

Vanwege de scheiding van machten, in dit geval: de bestuurlijke en de rechetrlijke macht, is noodzakelijk om de akten in tweevoud op temaken. In Januari van het jaar  daaraan volgende was de ambtenaar verplicht de akten met een jaartafel op te zenden naar de Rechtbank van Eersten Aanleg in het desbetreffende Arrondissement. 

Zo werd de rechterlijk Macht onafhankelijk van de bestuurlijk macht inzake de controle op personen  al dan niet crimineel.

 In de loop der tijd, globaal na zo'n 80 jaar werden deze dubbelen van de Burgerlijke stand overgedragen aan de Rijksarchieven in de provincies. Nu meestal RHC. Regionaal Historisch Centra.

Je moet dus de geboorte, huwelijks en overlijdens registratie tweemaal je handtekening plaatsen. Let daarbij maar eens bij een gefilmde huwelijksregistratie.

Door brand en oorlogsitusaties zijn er delen van de Burgerlijke stand verloren gegaan. Mij zijn geen gevallen dat beide akten van eenzelfde registratie tegelijk verloren zijn gegaan. In Winschoten bevonden zich op een bepaald moment het gemeentehuis en de arrondissementrechtbank beide in hetzelfde gebouw. Er kwam een rapport van de Inspecteur belast met toezicht op de burgelijke stand om 1 van de twee bestanden elders op te bergen.

Terugkomende op bovengenoemd voorbeeld: zijn hier twee klerken na elkander aan het schrijven geweest? Simkos

-

Simkos - 3 jul 2010 - 21:46







Plaats een reactie

Om reacties (en nieuwe onderwerpen) te plaatsen op het Stamboom Forum dient u eerst in te loggen! Nog geen lid? Registratie is gratis en snel!


Inloggen Registreer nu