stamboomforum

Forum logoOnderzoek in Nederland » Wie heeft informatie over de soldaat Paulus Daman en zijn vrouw Helena de Ruyter?



Profiel afbeelding

Ik ben heel lang op zoek naar informatie over het echtpaar Paulus Daman en Helena de Ruijter. Omdat het niet om verre voorouders gaat (6e generatie) steekt het dat ik de vinger er maar niet achter kan krijgen. Wie kan mij helpen?

Paulus Daman is omstreeks 1747 geboren, maar wie zijn ouders waren is onbekend en dat geldt ook voor zijn geboorteplaats. Als militair/marinier was hij ingelijfd bij het 2e bataljon van de Compagnie Schummelketel van het Regiment Westerloo (1793). Daardoor kwam hij blijkens de doopinschrijvingen van zijn kinderen in verschillende garnizoensplaatsen terecht - zoals in 's Hertogenbosch, Hellevoetsluis, Brielle, Steenwijk en Groningen. Waar en wanneer hij met Helena de Ruijter is getrouwd is eveneens duister; wel weet ik dat hun (voorzover bekend) oudste zoon Christoffel op 22-01-1779 in 's Hertogenbosch is gedoopt. Ook staat vast dat Paulus op 31-05-1804 in 's Hertogenbosch is begraven. Naspeuringen in de databases van Erfgoed 's Hertogenbosch en het Brabants Historisch Informatiecentrum (BHIC) hebben verder weinig tot niets opgeleverd. Paulus komt wel voor in het Militaire Stamboek, maar helaas is de (overigens vaak magere) inhoud nog niet online beschikbaar.

Over Helena de Ruyter (de familienaam wordt een enkele keer als De Reuter gespeld) is nog minder bekend. Mogelijk is zij in Hellevoetsluis op 18-03-1753 gereformeerd gedoopt als dochter van Jan de Ruijter en Josina van Herwaarde. Dezelfde Helena de Ruijter overlijdt op 30-07-1828 - ook in Hellevoetsluis. Zij was gehuwd met Geurt Smits, maar ook dat huwelijk is onvindbaar, zodat niet kan worden nagegaan of zij eerder met Paulus Daman was getrouwd.

Wel bestaat er een Memorie van Successie op naam van de op 19-03-1806 overleden Helena de Ruijter; als akteplaats wordt Brabant vermeld. Een zelfde Memorie, evneens op naam van Helena de Ruijter dateert van 11-12-1819, maar nu wordt Helmond als  akteplaats genoemd.

Alle (10) kinderen van het echtpaar – allen tussen 1779 en 1799 geboren en gereformeerd gedoopt – zijn wel bekend en gedocumenteerd. Een aanknopingspunt zou kunnen zijn dat twee dochters de naam Berdina en Berendina meekrijgen wat kan wijzen op vernoeming, wellicht naar grootouders. Andere namen zijn de al eerder genoemde zoon Christoffel, maar ook Nicolaas, Maria Elisabeth, Johannes Bernardus, Johannes, Coenraad, Paulina en Helena.

Weliswaar kom je het echtpaar spaarzaam tegen op internet, maar uit het feit dat nadere informatie ontbreekt kan worden afgeleid dat andere genealogen er ook geen raad mee weten. Wie wel?

Kees Walle - 8 mar 2018 - 12:58

Hij komt voor in militaire boeken. w.o. pensioenregister 1795-1810. Dus naar het Nationaal Archief.

http://www.gahetna.nl/collectie/index/nt00243/f7a1af1c-e2d6-102c-9a92-005056a23d00/view/NT00243_persoon/sort_column/prs_achternaam/sort_type/asc

Afbeeldingen zijn alleen zichtbaar als u bent ingelogd op het Stamboom Forum

richard ambagtsheer - 8 mar 2018 - 13:47

Vervallen.
De heer Fransz heeft het hieronder opgelost.

Jan Clavaux - 8 mar 2018 - 14:38

 

Regiment Mariniers Westerloo nr. 21
Suriname 1772 - 1778
's Hertogenbosch 1778 - 1781
Brielle 1781 - 1784
Deventer 1784 - 1785
Bergen op Zoom 1785 - 1787
Gorinchem 1787 - 1790
Heusden 1789 - 1790
Hoorn 1789 - 1790
IJzendijke 1789 - 1790
Groningen 1790 - 1791
Brielle 1791 - 1795
Hellevoetsluis 1791 - 1795
Schiedam 1791 - 1792

Frank Fransz - 8 mar 2018 - 17:11

"Naspeuringen in de databases van Erfgoed 's Hertogenbosch
en het Brabants Historisch Informatiecentrum (BHIC)
hebben verder weinig tot niets opgeleverd."

Mochten zij in Den Bosch zijn gehuwd: die huwelijken zijn niet geïndexeerd

Jan Clavaux - 8 mar 2018 - 17:20

Het kon natuurlijk niet uitblijven. Afbeeldingen zijn alleen zichtbaar als u bent ingelogd op het Stamboom Forum

"andere genealogen" zoeken gewoon niet 

Frank Fransz - 8 mar 2018 - 17:52

Datum 22/10/1776
Bron DTB-074
Vindplaats GAHt
Kerk Grote Kerk
Kerkelijke Gezindte NG
 
Naam Helena Wijmers
Rol Gedoopte
Wettig Ja
 
Naam Philip Wijmers
Rol Vader
 
Naam Maria Elisabet de Ruijter
Rol Moeder
 
Naam Scheffer, Coenraad
Rol Getuige
 
Naam Ruijter, Helena de
Rol Getuige
Plaats doop 's-Hertogenbosch

 

Philip Wijmers was overigens ook soldaat.

En Coenraad Scheffer ook.

Maria Elisabet de Ruijter komen we ook in Nijmegen tegen. Het zal me niet verbazen als de dames soldatenkinderen blijken te zijn.

Frank Fransz - 8 mar 2018 - 18:03

fout  
   
   
   
 
   
   
 

Frank Fransz - 8 mar 2018 - 18:07

Ben je er nog?

Frank Fransz - 10 mar 2018 - 08:07

Ja hoor Frank, ik ben er nog. Dat ik tot dusver niet heb gereageerd is omdat ik druk bezig ben om twee waardevolle tips van Jan Clavaux na te trekken. Daarbij heb ik een merkwaardige ontdekking gedaan. Ik hoop dit weekend alles goed op een rijtje te zetten om daar vervolgens goed over te berichten.

Kees Walle - 10 mar 2018 - 11:59

Even voor de zekerheid: Je hebt toch wel gelezen dat hij uit Mannheim komt en zij uit Den Bosch?

Frank Fransz - 10 mar 2018 - 12:32

Zeker Frank, bij mijn weten is mij niets ontgaan. Maar geef mij nou even een dag of twee, drie voordat ik écht reageer.

Kees Walle - 10 mar 2018 - 12:37

Wellicht ten overvloede, maar mijn oorspronkelijke vermoeden,
dat hij mogelijk in Amsterdam is gedoopt (vervallen bericht dd 8 mar 2018 om 14:38)
wordt geheel ontzenuwd door de latere vondst van de heer Fransz,
waaruit blijkt, dat Paulus afkomstig is uit Mannheim.

Jan Clavaux - 10 mar 2018 - 13:01

Helena Gans, weduwe van Paulus Daman overlijdt 2-8-1846 in de leeftijd van 90 jaar. Dat klopt want bij het zoeken naar Helena de Ruijter vind ik haar doop op 11-2-1756.

Ouders Johannes Gans en Berendina Larsie

In Nijmegen vind ik het overlijden van Francijna Gans gedoopt 30-5-1758 te Den Bosch en overleden 25-11-1818

Ouders Johannes Gans en Berendina Lersee/Larsche

In de kantlijn is te lezen dat de familie de naam heeft veranderd van Gans in de Ruijter.

Frank Fransz - 10 mar 2018 - 14:43

Het Stamboomforum heeft haar onmisbaarheid weer eens bewezen; deze keer vooral dankzij de medewerking van Jan Clavaux en Frank Franksz. Hier een verslag van de zoektocht.

In eerste instantie werd ik op het verkeerde been gezet toen ik op de Amsterdamse doopinschrijving van Paulus Daman stuitte, zoon van de uit het Duitse Essen afkomstige Christoffel Daman. Zo gek was dat nog niet, omdat de oudste zoon van Paulus Daman en Helena de Ruijter ook Christoffel (doop Den Bosch, 22-01-1779) heette – dus leek een vernoeming naar de grootvader aan vaderszijde voor de hand te liggen. Dat gold ook voor de (‘ideale’) doopdatum 10-09-1753. Maar schijn bedriegt. De twijfel werd gewekt omdat het echtpaar Daman/De Ruijter aan twee dochters de naam Berendina meegaven – en zoiets wijst in de regel ook op vernoemingen. Een andere dochter was Maria Elisabeth (doop Den Bosch, 12-02-1786) en toen ontdekte ik (ook Frank wees daar op) de doopinschrijving van Helena Wijmers op 22-10-1776. Moeder is Maria Elisabeth de Ruijter, een van de getuigen is (haar zuster) Helena de Ruijter.

Hier aangekomen was het dus vrijwel zeker dat ik het niet in Amsterdam, maar in Den Bosch moest zoeken. Gelukkig wees Jan Clavaux mij er op dat de huwelijken in Den Bosch niet zijn geïndexeerd. Dus werd het stevig bladeren in de scans van Familysearch. En ja hoor – zo vond ik de ondertrouw van Jan de Ruijter en Berendina Larché [Larsi] op 16-04-1747 https://www.familysearch.org/ark:/61903/3:1:3QSQ-G9QX-TQKH?i=281&cc=2037960 Sterker nog: in de huwelijkse bijlagen bevindt zich een aandoenlijke brief van Jans moeder (die zich Maria de Ruijter noemt) en haar ‘lieve soon’ toestemming verleent voor het huwelijk met Berendina https://www.familysearch.org/ark:/61903/3:1:3QS7-89QX-TGLT?i=797&cc=2037960  Die toestemming was overigens ook vereist van Jans commandant Diepenbriock https://www.familysearch.org/ark:/61903/3:1:3QS7-99QX-TGCP?i=799&cc=2037960

Nu leek het dus nog maar een fluitje van een cent om de kinderen van Jan en Berendina te vinden. Maar dat viel vies tegen. In de doopindexen was onder de naam De Ruijter geen spoor van hen te vinden en zo was ik opnieuw genoodzaakt om langdurig in de scans te bladeren.  Ook daar ontbrak De Ruijter, maar wel kwam ik een paar keer de naam Berendina Larsi tegen als moeder van een dopeling. Bingo? Ja – maar de naam van de vader was Jan Gans. Hoewel veel er op wees dat we hier toch in de goede richting zaten, was er geen goede verklaring voor de naamsverandering. Want hoe is het mogelijk dat een bruidegom die Jan de Ruijter heet, vervolgens al zijn kinderen onder de familienaam Gans laat dopen, terwijl het nageslacht (zoals mijn betovergrootmoeder Pauline)  weer als De Ruijter door het leven gaat?

Dat was ook de reden waarom ik niet direct antwoordde op de reacties die al snel na mijn vraagstelling op dit forum verschenen. Het moest allemaal even bezinken en eerst wilde ik zeker weten hoe alles in elkaar stak. Doorslaggevend was echter de vondst van Frank Franksz. waaruit blijkt dat krachtens een uitspraak van de Nijmeegse rechtbank op 08-10-1822 de naam Gans is veranderd (of moeten we zeggen: hersteld?) in De Ruijter  https://www.familysearch.org/ark:/61903/3:1:9Q97-YS79-1N2?i=504&cc=1949343 Overigens gold de naamsverandering formeel alleen voor Francina Gans en (haar vader?) Johannes Gans, want op 02-08-1846 wordt de ruim 90-jarige Helena de Ruyter bij haar overlijden nog steeds als Helena Gans vermeld. Dat is opmerkelijk, want zelf noemde ze zich bij de doop van haar kinderen steeds De Ruijter. https://www.familysearch.org/ark:/61903/3:1:939F-K69W-S?i=105&wc=10714091&cc=2026223  Aardig is ook dat de opgave die Frank over de wisselende verblijfplaatsen van het Regiment Westerloo verschafte, helemaal in de pas loopt met de geboorteplaatsen van de kinderen – en  zo vielen nog meer puzzelstukjes op hun plaats.

En hiermee is dus het raadsel opgelost. Toch zijn er nog een paar  losse eindjes, want de dopen van Jan de Ruijter, alias Jan Gans en Berendina Larsi in resp. Nijmegen en Roermond, maar ook hun overlijdens heb ik niet kunnen vinden – om over verdere afstamming maar te zwijgen en dat geldt al helemaal voor de uit Manheim afkomstige Paulus Daman.

Maar ja – je kunt niet alles hebben. Daarom wil ik alle reaguurders, maar vooral Jan Clavaux en Frank Franksz. zeer bedanken voor hun belangstelling en goede raadgevingen. Uiteraard zijn en blijven op- en aanmerkingen, maar vooral aanvullingen zeer welkom.

Kees Walle - 11 mar 2018 - 17:21

Nog een tip: klik in het bericht van

Frank Fransz - 8 mar 2018 om 17:52

even op het woordje Het.

Jan Clavaux - 11 mar 2018 - 17:33

Mooi samengevat Kees.

Regiment Burmania

Breevoort 1737 - 1744
Doesburg 1737 - 1744
Zutphen 1737 - 1744
Doetinchem 1743 - 1744
Groenlo 1743 - 1744
Lochem 1743 - 1744
Namen 1744 - 1745
Venlo 1745 - 1746
's Hertogenbosch 1746 - 1749
Zutphen 1749 - 1750
Leeuwarden 1750 - 1752

Frank Fransz - 11 mar 2018 - 17:42

voor de volledigheid

Datum 2/3/1781
Bron DTB-074
Vindplaats GAHt
Kerk Grote Kerk
Kerkelijke Gezindte NG
 
Naam Bernardus Wijmers
Rol Gedoopte
Wettig Ja
 
Naam Filip Wijmers
Rol Vader
 
Naam Marie lisbet de Ruiter
Rol Moeder
 
Naam Ruiter, Jan de
Rol Getuige
 
Naam Larsché, Bernedina
Rol Getuige
Plaats doop 's-Hertogenbosch

Frank Fransz - 11 mar 2018 - 17:45


Bedankt voor het compliment Frank, maar ook voor je toevoeging van de doop van Bernardus Wijmers. Daaruit blijkt dat grootmoeder Berendina of Bernadine in 1781 nog springlevend is. Verder heeft Jan Clavaux gelijk wanneer hij mij impliciet wijst op het verzuim dat ik de ondertrouw op 06-12-1777 van Paulus Daman en Helena de Ruijter heb vergeten te vermelden (en dat terwijl dit notabene het antwoord is op de hoofdvraag  waarmee deze discussie begon!). Sorry. Hier komt-ie dan: https://www.familysearch.org/ark:/61903/3:1:3QSQ-G9QX-5FBV?i=327&cc=2037960

Kees Walle - 11 mar 2018 - 18:04







Plaats een reactie

Om reacties (en nieuwe onderwerpen) te plaatsen op het Stamboom Forum dient u eerst in te loggen! Nog geen lid? Registratie is gratis en snel!


Inloggen Registreer nu