stamboomforum

Forum logoArchiefinstellingen, bronnen en inventarissen » Schrijfwijze van voorvoegsels in Nederland



Profiel afbeelding

Als Serge van Nuys een andere naam zou zijn dan Serge Van Nuys, dan heeft de NSA en alle andere veiligheidsdiensten toch wel een reuze probleem, want iedere boarding pass zal die naam aaneen schrijven.

Moest een zekere heer De Bakker een verheffing in de adelstand krijgen, dan zal men vlot overal het verder over de heer de Bakker hebben in Vlaanderen, terwijl daar helemaal geen akte van naamswijziging zal zijn.

De taaltelefoon, overheidsdienst van de Vlaamse overheid, heeft eigenlijk in stilte toe dat in de maatschappij er mensen zijn die in het maatschappelijk leven de Nederlandse regels volgen en niet het zogezegde Vlaamse 'kopieren'.

Peter de Burghgraeve - 27 dec 2013 - 15:59

Wat ik bij mijn vorige reacties nog volledig over het hoofd gezien had, zijn een aantal andere typische verschillen tussen Nederland en Vlaanderen/België, die ik helemaal nog niet vermeld had. 

1. Voorstellingswijze van een persoon. In Nederland gebruiken we (ook bij aanvragen van officiële documenten) meestal de vorm VOORNAAM/VOORLETTERS gevolgd door FAMILIENAAM. In Vlaanderen is dat net omgekeerd: daar wordt altijd eerst de FAMILIENAAM vermeld, daarna pas de VOORNAAM/VOORLETTERS. 

2. Meerdere voornamen. Het vermelden van meerdere VOORLETTERS is ook een typisch Nederlands gebruik, niet bekend in Vlaanderen.

In Vlaanderen heet ik steeds Serge of S. van Nuijs, nooit S.L.R. van Nuijs.

Toch worden/werden ook in Vlaanderen (uit overwegend katholieke traditie, naar ik aanneem) meerdere (meestal 3) voornamen gegeven, namelijk de voornaam die door de ouders gekozen wordt, dan die van peetoom en dan die van peettante (waarbij ook weer heel typisch is dat tot enkele decennia geleden kinderen van het mannelijk geslacht vaak rechtstreeks de vrouwelijke voornaam van hun peettante droegen (en meisjes de mannelijke voornaam van hun peetoom). Die laatste gewoonte ben ik dan weer niet in Nederland (althans Nederlands Limburg) tegengekomen bij mijn opzoekingen: daar werd de voornaam van de peetouder "aangepast" aan het geslacht van het kind dat de naam zou dragen. 

3. Vermelding in telefoonregisters. In Nederland zijn we gewend om in telefoonregisters te zoeken op het bepalend gedeelte van de achternaam (ongeacht schrijfwijze van de voorvoegsels, TENZIJ de naam met voorvoegsels aan elkaar geschreven wordt).

Een voorbeeld: 

  • Leo Van Den Bakker - in NL telefoongids: BAKKER, Van Den, Leo - in VL telefoongids: VAN DEN BAKKER, Leo;
  • Leo Vanden Bakker: in NL telefoongids: BAKKER, Vanden, Leo - in VL telefoongids: VANDEN BAKKER, Leo; 
  • Leo Vandenbakker: zowel in NL als VL telefoongids: VANDENBAKKER, Leo. 

Het voordeel van de Vlaamse werkwijze is overigens dat je je dus niet hoeft af te vragen of een naam nu aan elkaar geschreven wordt of niet - je bgint steeds bij de eerste letter van het beginnend voorvoegsel te kijken. Het nadeel is natuurlijk dat de lijsten met DE, VAN, ... erg lange lijsten worden.

Typisch allemaal, en niet van aard om het er allemaal gemakkelijker op te maken.  

Serge van Nuijs - 27 dec 2013 - 16:36

Het is niet omdat er vele Belgen zichzelf voorstellen met de familienaam eerst, dat dit de enige manier is in Vlaanderen.

Op het schrijven/spellen van namen in België: geef één regel en het is niet moeilijk om snel een voorbeeld te vinden van iemand die die regel niet volgt.

Peter de Burghgraeve - 27 dec 2013 - 16:50


Ik wil graag nog iets toevoegen.

Als je voorvaderen reeds verschillende namen kregen op diverse akten, welke is dan de correcte? de oudste historische naam of de juridisch vastgelegde naar de regels van het land.

Als je uit een ander land (Nederland) komt met een andere juridische context en regeltjes dan het huidige (België), terwijl je weet dat het vroeger om 1 land ging (Hertogdom Brabant), waar de heerlijkheden hun eigen regels hadden, welke naam volgens welke regel is dan de enige juiste, vraag ik me af.

In 1856 trouwde mijn Nederlandse betovergrootvader met zijn Belgische bruid en vestigde zich in Merksem (nu een district van Antwerpen). Bij het registreren van zijn naam 'de Vlam' weigerde de ambtenaar alsook de burgemeester de kleine 'de'. Wij vermoeden dat hij niet kon aantonen of de aangever een lid van een adellijke familie van wie hun familienaam meestal met 'de' (verfranst 'van') wordt aangegeven: denk maar aan de families de Merode, de Roest D'Alkemade Oem de Moesenbroeck, ...maar ook wie in de adelstand werd verheven paste zijn naam aan. Zo was er in Antwerpen een brouwer in de 17e eeuw Petrus Henssens, wiens kleinkinderen in de adelstand werden verheven, en zich vanaf dan d'Henssens lieten noemen. men maakte in de ambtenarij dus wel een principe toe als een 'nieuwe' naam werd geregistreerd. Was de naam in België toen al bestaande, dan kon mijn voorvader misschien zijn recht op de oorspronkelijke naam laten gelden, maar hij kon toen niet vermoeden dat zijn voorvaders uit de 17e eeuwse stad Antwerpen en het 18e eeuwse dorp Tongerlo afkomstig waren met de naam 'de Vlam(me)'. Protest haalde niets uit, en dus bleef het voortaan in België 'De Vlam', terwijl de Nederlandse tak 'de Vlam' bleef heten.

Het verschil in de huidige hantering van het 'kaartenklasseringssysteem' tussen beide landen wordt treffend verwoord door niemand minder dan een schitterende André van Duin bij de dokter (vanaf 10 minuten): https://www.youtube.com/watch?v=KR_Xlmfdf1k

Jorre DV - 30 jul 2020 - 14:19







Plaats een reactie

Om reacties (en nieuwe onderwerpen) te plaatsen op het Stamboom Forum dient u eerst in te loggen! Nog geen lid? Registratie is gratis en snel!


Inloggen Registreer nu