Alvorens via "Contract vanwege de Maatschappij van Weldadigheid voor het opnemen en verzorgen van den persoon" voor minderjarige kinderen van een ongehuwde vrouw in een kolonie te tekenen (1907/1908) zal het Burgerlijke Armbestuur te Rotterdam bij rechterlijk vonnis als voogd moeten zijn aangewezen.

Is dit vonnis waaruit mogelijk de achtergrond(en) voor aanwijzing als voogd zijn te achterhalen nog terug te vinden in archieven en zo ja welke? N.B: Zeer waarschijnlijk niet meer bij Rotterdams Armbestuur en/of Rotterdams Stadsarmhuis "Oostervant" (1906 - 1970/1971) i.v.m. vernietiging.

Voorafgaand aan definitieve plaatsing in het Rotterdams Stadsarmhuis "Oostervant" wekt woningkaart (1907) van het woonadres van de moeder de indruk, dat een aantal (jongste) kinderen nog maanden ná het overlijden van de moeder aldaar verblijft voor te worden geplaatst. Indien dit klopt, was er eerst sprake van een voorlopig/waarnemend voogd en is hierover nog het vonnis te achterhalen?

Geachte heer Jongkoen,

U valt nogal met de deur in huis met uw vraag...

het zou voor de lezer minder 'overweldigend'

overkomen als u dit verhaal een volgende keer iets kalmer, meer chronologisch presenteert (rustiger).

Goed. Terzake.

- Sinds 1909 wordt bij ieder kantongerecht (nu: Rechtbank, sector Kanton) een voogdijregister (nu: Gezagsregister; zie art. 1:244 BW) bijgehouden. Daarin staan alle voogdijen vermeld van kinderen die binnen de grenzen van dat kanton zijn geboren. Zo is de ontstane regeling voor heel Nederland;

in sommige delen, vooral in grotere steden, bestonden om praktische redenen al eerder systematische, massale registraties ervan.

Misschien is er dus ook hoop voor registraties uit 1907.

- Naast de kantonrechter kan ook de rechtbank betrokken zijn bij familierechtelijke kwesties,

zoals bv. naamswijziging, gezag/voogdij, omgang, adoptie, voorlopige toevertrouwing door het OM, ontzetting en ontheffing uit de ouderlijke macht (een belangrijke aanwijzing naar archiefstukken over voogdij!), o.a. via de Kinderrechter. 

-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

- Op zoek dus naar gerechtelijke archieven van Rotterdam.

Ligging in de prov. Zuid-Holland, dus naar het Nationaal Archief.

- zie eerst de belangrijke zoekwijzer over het thema Voogdij:

http://www.gahetna.nl/vraagbaak/onderzoeksgids/ik-zoek-document-over-voogdij#na_1838

-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

1. Zie de inventaris bij het archief van het Ktg. Rotterdam:

http://www.gahetna.nl/collectie/archief/ead/index/zoekterm/kantongerecht%20rotterdam/eadid/3.03.63/wollig/uit/volledige-tekst/aan/gebruikersinbreng/aan#c01:1.

Zie de paragraaf en subparagraaf
1.2.2 Buitengerechtelijke zaken

Er zijn klappers (indexen) aanwezig: Klappers op de voogdijregisters. 1882-1907, 1909 - 1930; 13 delen

De kaarten van het voogdijregister zelf, waarin u als regel de uitspraken met datum en nummer kunt terugvinden, lijken echter niet voor alle jaren (wellicht door oorlogsschade?) te zijn bewaard gebleven:

• 6661-6700 Voogdijregisterkaarten op naam van de vader en de moeder, met voogdijbewindsnummer en de naam van de voogd en toeziend voogd. 1945, 1950 - 1979 1 kaartsysteem
•  8954 Voogdijregisterkaarten op naam van de onder voogdij gestelde. 1962-1979 1 kaartsysteem

Ook onder de paragraaf "Burgerlijke zaken - Bij rekest" 1.2.1.2.1.2 Bij rekest lijkt niets te zijn opgenomen over beslissingen rond voogdij e.d.

--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

2. Zie de archiefinventaris van de Rechtbank:

http://www.gahetna.nl/collectie/archief/ead/index/zoekterm/rechtbank%20rotterdam/eadid/3.03.17.01/wollig/uit/volledige-tekst/aan/gebruikersinbreng/aan#c01:1.

Hier vindt u onder 'Rechtspraak' bij paragraaf A 2.1.2.1. Diverse rekestzaken het volgende:

• 2891-2932 Dossiers van rekestprocedures in zaken betreffende voogdij en ouderlijke macht (ontzetting, schorsing, herstel e.d.), 1905-1939 42 pakken
•  2933 Klappers op de namen van personen die ontzet zijn uit, ontheven van of hersteld in de ouderlijke macht, 1903-1937 3 delen

(De stukken onder paragraaf A.2.2.3 Kinderrechter beslaan alleen de periode 1931-1939, niet 1907).

---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Hoe dan ook lijkt het mij voor u de moeite waard,

op onderzoek uit te gaan (en evt. advies te vragen) bij het Nationaal Archief!

Succes met uw onderzoek,

met vriendelijke groet,

Dimitri Vlas

Beste Dimitri,

Maak 't kort zei Johan van Oldebarnevelt (1547 - 1619) vlak voor z'n onthoofding en mijn vader Johan Cornelis Jongkoen (1915 - 2001) over zijn crematie. Over de voor- en na-geschiedenis kan ik een heel boek volschrijven, maar dat heeft in feite een andere familieonderzoeker (1976 e.v.) al gedaan.

Bedankt voor je uitgebreide informatie. Aan de hand hiervan doe ik nog een onderzoekspoging.

Met vriendelijke groeten,

Martin Jongkoen

Helaas komt er geen voogdijbesluit voor in de klappers van de Rotterdamse Kantonrechtbank(en) - 3.03.63 inv.nr. 6648 (1882 - 1906) en 6649 (1907) - en de Rechtbank (3.03.17.01 inv.nr. 2933: 1903 - 1937).

Aan de andere familieonderzoeker (1976 e.v.) is gemeld door het (toen) Rijksarchief Den Haag, dat de archieven van de Voogdijraad en de Raad van de Kinderbescherming slechts gedeeltelijk bewaard zijn gebleven. Alleen de dossiers eindigend op 1 en 6 zijn bewaard, de rest is vernietigd.

Door betrokkene is ook de correspondentie van het Rotterdams Burgerlijk Armbestuur (BAB) doorgenomen en daarbij wel brieven (17 april 1907 - 22 mei 1909) over de kinderen i.v.m. plaatsing bij en door de Maatschappij van Weldadigheid te Frederiksoord aangetroffen. Dan is het voogdijbesluit echter al gevallen, want de kinderen worden op 2 en 15 april 1907 opgenomen in het Stedelijk Armenhuis aan de Oostervantstraat 17 te Rotterdam.

Is het voogdijbesluit mogelijk nog te achterhalen in de archieven van de Maatschappij van Weldadigheid?