Onlangs twee voorouders die van beroep 'witstokmaker' zijn. Zie: Hendrick Rijcken Ruijt en Rijck Hendricksen van de Ruijt. Nu ben ik op zoek naar de betekenis van dit beroep. Wat is een witstok???? Bij wikidelft wordt een verband gelegd met bostel, een afvalproduct van bierbrouwerijen, maar ik denk dat dit niet klopt, omdat beide voorouders ook diverse malen vermeld staan als 'borstelmaker' met een 'r' en Hendrick Rijcken ook als Schuijermaker vermeld staat. Dus het verband lijkt meer in borstel-achtige producten gezocht te moeten worden. Is een witstok misschien een witkwast? Of een stok die gebruikt werd om de witte was uit het hete water te halen??? Wie weet wat het beroep witstokmaker inhield? 

Volgens WNT

Witstok, stok waarmee een gemetselde muur (vóór het echte pleisterwerk) met een laagje kalkspecie wordt bedekt om de poriën op te vullen.
HEXHAM [1678].

— Dienvolgens zo dient aangemerkt te worden de noodzakelykheid van het vertinnen, dat is, dat met de Witstok de gedroogde deelen met water besprengt worden, en als dan die bevogtigde plaatsen met kalk doen volrapen, waar door de deelen tot de werkdaad van aaneen-hegting bereid worden,   REDELYKHEID, Verh. Mets. 128 [1755].

http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M086874.re.7&lemma=witstok

MVG-Paul

Bedankt voor deze informatie Paul!

Als ik de betekenis lees, dan denk ik dat met een witstok een handveger wordt bedoeld. Er wordt namelijk gesproken over 'vertinnen'. Dat was bij het stucadoren het met een handveger (zoals bij een stoffer en blik) een papje van specie en water over de muur smeren, voordat het daarna gestucadoord werd.Dat werd tot halverwege de 20e eeuw ook nog wel gedaan. Alleen toen met een kalkpapje en nu met een cementpapje.Schilders gebruikten vroeger ook een 'blokwitter' om plafonds te sauzen.

Dus ik denk dat men dan een maker was van handvegers.

Groet, Wim