stamboomforum

Forum logoArchiefinstellingen, bronnen en inventarissen » Vreemd opschrift op grafsteen opgelost



Profiel afbeelding

Op een oude grafsteen (kerkhof Heemse) staat tussen de initialen L en E een vreemd (christelijk?) teken.

https://www.dropbox.com/s/9jtifblq5d201b4/SD_k-38.JPG?dl=0

Weet iemand de misschien betekenis daarvan?

Gerrit Willem Grimmerink - 26 jul 2019 - 17:28

Misschien een huismerk?

Annemarie57 - 26 jul 2019 - 17:52

Het is inderdaad vrijwel zeker een handmerk of een huismerk: https://nl.wikipedia.org/wiki/Bestand:Huismerken.jpg

Maar waarom het er staat tussen twee letters (waarschijnlijk ook een afkorting van een naam) is me niet duidelijk.

De meeste handmerken hebben als basis het plaatsen van een kruisje, door iemand, die niet kon schrijven,
vandaar dat het er nogal uitziet als een religieus symbool, maar dat is het niet.

Jan C. - 26 jul 2019 - 18:04 (laatst bijgewerkt 26 jul 2019 — 18:08 door auteur)

Het lijkt inderdaad op een huismerk en dat komt ook vaak voor op familiewapens dus niet alleen op grafstenen; zie ook deze informatie betreft een huismerk en handmerk} https://www.wazamar.org/Familiewapens-in-de-Nederlanden/Heraldische-Wapenregisters-in-de-Nederlanden/Wapens/Groen/beschr-wp-Groen.htm

M.C.(Macy) Deden-Kazenbroot - 26 jul 2019 - 21:13 (laatst bijgewerkt 26 jul 2019 — 21:23 door auteur)

Jan, bedankt, je hebt me goed geholpen.

Ik zal nog eens verder speuren of ik het merk ergens anders (in de omgeving) tegenkom.

Omdat het op een grafsteen van een oud kerkhof staat (geen register, onbekend waar de initialen voor staan) denk ik wel aan een familie uit de buurt.

Nogmaals dank, GerritWillem

Gerrit Willem Grimmerink - 27 jul 2019 - 10:11

't is een bekend katholiek merk: een P en een X, wat staat voor Pax Christi (vrede van Christus).

Marijke Kuijper - 27 jul 2019 - 14:30

Marijke bedankt, het lijkt me aannemelijker dat het een gestileerde P X is.

Kan ik beter plaatsen dan een huismerk.

Nogmaals dank, GerritWillem

Gerrit Willem Grimmerink - 27 jul 2019 - 15:05

Het is jammer, dat mijn antwoord als onjuist wordt beschouwd.

1) Er staat om te beginnen geen X. Dat was toch een kleine moeite geweest.
2) Het Pax Christi symbool wordt misschien pas sinds de jaren vijftig algemeen gebruikt op katholieke grafmonumenten
3) Het dominee en de kerkeraad van Heemse zullen beslist geen paapse of andere ketterse symboliek hebben getolereerd op de Godsakker.
4) Het plaatsen van een huismerk of handmerk op grafstenen was algemeen gebruikelijk.

Afbeeldingen zijn alleen zichtbaar als u bent ingelogd op het Stamboom Forum

Dat laat onverlet, dat iedereen wat mij betreft zelf mag geloven, wat hij wil. Afbeeldingen zijn alleen zichtbaar als u bent ingelogd op het Stamboom Forum

Jan C. - 27 jul 2019 - 15:34

Wat hier als “een bekend katholiek merk: een P en een X, wat staat voor Pax Christi (vrede van Christus)” wordt genoemd is het Christusmonogram. Het is een afkorting van de Griekse naam ΧΡΙΣΤΟΣ (Christus), waarbij de eerste twee letters, Χ (Chi) en Ρ (Rho), tot een monogram gevormd zijn. Zie verder: https://nl.wikipedia.org/wiki/Christusmonogram.
Wat hier op de steen afgebeeld staat is onmiskenbaar een huismerk. Zie bijv. het huismerk “van Ham” (https://nl.wikipedia.org/wiki/Bestand:Huismerken.jpg) dat er erg op lijkt.

ChrisvD - 27 jul 2019 - 16:04 (laatst bijgewerkt 27 jul 2019 — 17:13 door auteur)

Betreft deze begraafplaats hierbij de Algemene informatie pagina; Kerkhof aan de Scholtensdijk (te Heemse); Historische Vereniging Hardenberg en omgeving te Hardenberg; met link en plattegrond.} https://www.historischeprojecten.nl/begraafplaats%20Scholtensdijk/grafstenen_SD.html
met afbeeldingen en verschillende links, incl. Wikimedia, duidelijk nog een van de Zandstenen kantmontant als grafsteen gebruikt - Heemse} https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Zandstenen_kantmontant_als_grafsteen_gebruikt_-_Heemse_-_20104234_-_RCE.jpg
Meer over het dorp Heemse in de Overijsselse gemeente Hardenberg} https://nl.wikipedia.org/wiki/Heemse
Zie voorts: Lijst van rijksmonumenten in Hardenberg (plaats) = incl. een 14e eeuwde stadsmuur / zie ook betreft de Scholtensdijk, Heemse (Hardenberg) afbeeldingen van twee kerken: 13e eeuw.} https://nl.wikipedia.org/wiki/Lijst_van_rijksmonumenten_in_Hardenberg_(plaats)
Zie wikipedia met links betreft o.a.} https://nl.wikipedia.org/wiki/Hardenberg_(gemeente)
Het dorp Heemse is ook hier vermeld.} https://nl.wikipedia.org/wiki/Ambt_Hardenberg
Met dorp Heemse op een oude plattegrond, http://www.atlas1868.nl/ov/hardenbergh.html
Dat is dan ook relevant voor de locatie Heemse} https://nl.wikipedia.org/wiki/Stad_Hardenberg
Ook met dorp Heemse op een oude plattegrond} http://www.atlas1868.nl/ov/hardenbergstad.html
Vergelijk ook deze pagina met links incl. begraafplaatsen} https://www.historischeprojecten.nl/dodenakkers.html

M.C.(Macy) Deden-Kazenbroot - 27 jul 2019 - 16:48 (laatst bijgewerkt 27 jul 2019 — 17:17 door auteur)

Het is inderdaad dit oude kerkhof waar deze steen is gevonden. Helaas is er geen bruikbaar register. Alles wordt opgeknapt en schoongemaakt, de steen met het bijzondere merk kwam kortgeleden tevoorschijn.

Er zijn in de loop der tijd ik weet niet hoeveel personen begraven, waarvan nog niet meer dan een paar tientallen stenen over zijn. Sommige met namen, andere alleen initialen of helemaal niets (meer)

Gerrit Willem Grimmerink - 27 jul 2019 - 17:11

Bedankt voor de leerzame informatie hierboven over huismerken, had ik nog nooit van gehoord.

Terzijde, voor het onwaarschijnlijke geval dat dit niet bekend is, een link naar een lijst van graven waarvoor betaald werd, opgemaakt uit diaconieboeken van deze kerk (link) en nog een link naar mogelijk dezelfde lijst (link).

Peter S - 27 jul 2019 - 18:30

Extra informatie over een zwerfsteen in Heemse bij Hardenberg} https://nl.wikipedia.org/wiki/Sint-Lambertuskerk_(Heemse)
Betreft de plaats Heemse - oud-adellijke families} https://nl.wikipedia.org/wiki/Van_Raesfelt
Interessant incl. kerkhof en het Huis Heemse} https://nl.wikipedia.org/wiki/Clara_Feyoena_van_Raesfelt-van_Sytzama
Gezocht naar heiligennamen en namen van adellijke families; zie ook wiewaswie.nl incl. achternaam incl. Heemse; resultaten 248.
Bij de oudste vermeldingen bijv.: bruidegom Pieter van Heemse, jongeman, bruid Geertruit Hindrix, jongedochter, woonplaats Ootmarsen; DTB trouwakte 14apr1697 te Coevorden. //
Later o.a. 19jun1815 te Heemse (Hardenberg) overleden kind van het vrouwelijk geslacht geboorteplaats Heemse (Hardenberg),
vader Jacob van Foreest van Heemse, moeder Maria Clara gravinne van Rechteren. Burgerlijke stand akteplaats Hardenberg => HCO, Historisch Centrum Overijssel, Zwolle.//
Daarna o.a. datum 2nov1817 te Heemse (Hardenberg) overleden vrouw: Maria Clara gravinne van Rechteren, vader Christiaan Lodewijk graaf van Rechteren tot Collendoorn, moeder Ermgard Ebella Juliana baronesse van Raesfelt; partner van de overledene: Jacob van Foreest van Heemse. (akteplaats Hardenberg).//
Vervolgens op 25mei,1821, huwelijk in de plaats Vollenhove, Stad; collectie Stad Vollenhove, (HCO, aktenr.3.)
bruidegom Jacob van Foreest van Heemse, 43jr, Statenlid, geboorteplaats Alkmaar, zoon van (vader) Nanning van Foreest van Heemse, burgemeester, (moeder) Wilhelmina Christina le Chastelain; bruid Helena Gesina van Coeverden, 35jr, renteniersche, geboorteplaats Wanneperveen, dochter van (vader) Johannes Josephus Wigbold van Coeverden, (moeder) Hillegonda Cornelia Bertha van Ermel. (opmerking betreft de bruidegom: weduwnaar van: Maria Clara gravinne van Rechteren). //
Zie verder bijv. overleden op 1dec1915 te Heemse (Hardenberg, Ambt) overleden man: Willem baron van Ittersum, leeftijd 77jr, vader: Jan Arent baron van Ittersum, moeder: Theodora Sophia van Foreest van Heemse; zijn partner: Zwaantine Theodora Walter. (akte HCO, te Zwolle).//
Met relevante informatie, incl. afbeeldingen} https://hardenberg.mijnstadmijndorp.nl/verhalen/witte-of-lambertuskerk-te-heemse

M.C.(Macy) Deden-Kazenbroot - 28 jul 2019 - 02:07 (laatst bijgewerkt 28 jul 2019 — 02:08 door auteur)

Jan, sorry, jouw argumenten dat het een huismerk is zijn sterk. Ik werd aan het twijfelen gebracht omdat in de christelijke gemeenschap rond Heemse het Pax-Christi-teken heel goed gebruikt zou kunnen zijn.

Als het inderdaad een huismerk is, zou dat ergens anders ook gebruikt moeten zijn. Die vraag heb ik uitgezet bij historici ter plaatse.

Ik ben benieuwd of dat wat oplevert, nogmaals hartelijk dank voor je bijdrage. 

Vriendelijke groet, GerritWillem 

Gerrit Willem Grimmerink - 28 jul 2019 - 10:03

Peter, bedankt voor de tip, de lijsten van begraven personen uit het Hardenbergs archief waarnaar je verwijst zijn bekend. Vanaf 1747 tot 1925 is het archief geordend en getranscribeerd.

Probleem is dat er geen relatie is tot de plek waar ze begraven zijn. Er zijn meer dan 2000 namen, op het kleine kerkhof is daar nooit plek voor, er is vast regelmatig geruimd.

Gerrit Willem Grimmerink - 28 jul 2019 - 10:28

Op de grafsteen linksboven: L (huismerk) E
en rechtsonder mogelijk de initialen: E N
Betreft: Kerkhof, Scholtensdijk, Heemse.

Zie ook} https://www.genealogieonline.nl/over-de-plaats/2754700

Via genealogieonline.nl zoeken dan vindt men familienamen zoals (van) Nahuijs in de plaats Heemse, voorbeeld:
in dit geval niet met initialen E N / voorbeeld} https://www.openarch.nl/frl:596d0afb-93c5-e161-ff71-5f23e8e21bf5

M.C.(Macy) Deden-Kazenbroot - 28 jul 2019 - 11:59 (laatst bijgewerkt 28 jul 2019 — 16:37 door auteur)

- reactie op 11:59 verwijderd -
(tegen zoveel (aangevulde) onzin kan ik niet op)


Toelichting 17:20u :
Mijn (oorspronkelijke) bericht van 12:51u was een reactie op het in het bericht van 11:59u veronderstelde dat L.E. een verwijzing zou kunnen zijn naar "Lambertus Ecclesia".
Na plaatsen van mijn reactie bleek het bericht van 11:59u om 12:55u aangepast en bovendien nog eens aangevuld (onder link Lambertuskerk) te zijn met ca. 20 regels
Afbeeldingen zijn alleen zichtbaar als u bent ingelogd op het Stamboom Forum


Waarop ik mijn bericht vervangen heb (12:56u) door de eerste twee zinnen van dit bericht.
Aangezien het bericht van 11:59u talloze keren is / wordt aangepast, is mijn tweede regel van dit bericht niet meer van toepassing (en daarom nu doorgehaald).

Edit 17:23 :  typos 11:56  ->  11:59

Willem H. - 28 jul 2019 - 12:51 (laatst bijgewerkt 28 jul 2019 — 17:23 door auteur)


Voor zoeken met twee namen relevant voor Heemse is nog onduidelijk, wie dat zouden kunnen zijn op de grafsteen.
Misschien is meer bekend bij de Historische Vereniging Hardenberg en Omgeving. Gezocht o.a. via wiewaswie.nl.
Zie ook bijvoorbeeld de publicaties bij genealogieonline.nl ) => https://www.stamboomforum.nl/profiel/110361#go
=> website pagina} https://www.genealogieonline.nl/genealogische-gegevens-uit-noord-oost-overijssel/

M.C.(Macy) Deden-Kazenbroot - 28 jul 2019 - 13:02 (laatst bijgewerkt 28 jul 2019 — 16:23 door auteur)







De auteur van het eerste bijdrage in dit bericht heeft aangegeven dat de vraag is beantwoord of het probleem is opgelost.

Plaats een reactie

Om reacties (en nieuwe onderwerpen) te plaatsen op het Stamboom Forum dient u eerst in te loggen! Nog geen lid? Registratie is gratis en snel!


Inloggen Registreer nu