stamboomforum

Forum logoFamiliewapens » wie herkent dit symbool? grafzerk van Jan van Noordwijk



Profiel afbeelding

beste forumgenoten

Vorig jaar heb ik in de kelder van de Ridderzaal de grafzerk van Jan van Noordwijk opgezocht, in de hoop dat de wapens van zijn voorouders er op stonden afgebeeld. Jammer, niet dus. Er stonden op de hoeken enkele (dierlijke) symbolen en in het midden een die ik helemaal niet thuis kan brengen.

Heeft iemand een idee van de betekenis?  (afbeelding)

groeten, Frans

Afbeeldingen zijn alleen zichtbaar als u bent ingelogd op het Stamboom Forum

Frans Angevaare - 19 mar 2013 - 18:31

Afbeeldingen zijn alleen zichtbaar als u bent ingelogd op het Stamboom Forum

ChrisvD - 19 mar 2013 - 19:16

vergat ik er bij te zeggen: hij was priester (oa kapelaan in de Hofkapel).

Het zou dus iets religieus kunnen zijn.

gr, F

Frans Angevaare - 19 mar 2013 - 19:49

Beste Frans,

Links herken ik een halve lelie (zie afbeelding), rechts een halve ster. In de heraldiek zijn echter links en rechts omgewisseld, omdat het wapen wordt beschreven alsof je achter het schild staat.

Afbeeldingen zijn alleen zichtbaar als u bent ingelogd op het Stamboom Forum

Stefan Lambregts - 19 mar 2013 - 22:26

Bedankt voor het meedenken Stefan.

Ik zat juist niet op het heraldische spoor omdat op de vier hoeken van de zerk, waar normaal de wapens van de grootouders staan, helemaal geen echte wapens staan. En dan in het midden wel, dat leek me een beetje merkwaardig.

Maar een halve lelie en een halve ster herken ik nu ook. Het wordt er niet gemakkelijker mee, want dat doet bepaald niet aan Van Noordwijk denken...

groeten, Frans

Frans Angevaare - 19 mar 2013 - 22:53

Het is geen gedeeld wapen, in dat geval loopt de deelbalk over de volle lengte van het wapenschild. Hier ontbreekt deze ten ene male. Het is duidelijk één figuur. Maar wat het voorstelt? Met enige fantasie zie ik een enkelbladige bijlkop, bevestigd aan een kromme steel. Het hoeft natuurlijk niet noodzakelijk een religieus getinte afbeelding te zijn maar kan ook refereren aan een bestaand familiewapen. Je zou de afbeelding eens op kunnen sturen naar de redactie van het Heraldisch Tijdschrift van het NGV. Zijn de graven in de kelders van de Ridderzaal nergens beschreven?

ChrisvD - 19 mar 2013 - 23:16

Chris

Ze zouden in de Staatscourant van 9 juni 1879 moeten staan, enkele voorbeelden staan in De Nederlandsche Leeuw van 1960, k.167/168, maar niet die van Jan van Noordwijk.

Omdat ik liever het origineel wilde zien had ik niet naar die Staatscourant gezocht ;-)

groeten, Frans

Frans Angevaare - 19 mar 2013 - 23:33

Jammergenoeg nog slechts tot 30.6.1855 gedigitaliseerd.

ChrisvD - 19 mar 2013 - 23:41

Erboven een riem met gesp, hangend aan een haak met bevestigingspunt?

Afbeeldingen zijn alleen zichtbaar als u bent ingelogd op het Stamboom Forum

maar dan half

halve Franse lelie

fleur de lis

Pauwel - 20 mar 2013 - 00:37

Wat ik nu wel weet is dat de vier symbolen op de hoeken van de zerk staan voor de 4 evangelisten. Zie hier. Daar heb ik verder niet zoveel aan, maar het kan maar duidelijk zijn.

Ik heb nog eens over opmerking van Chris dat het duidelijk één figuur is nagedacht. Een balk is horizontaal of diagonaal, verticaal zou het een paal zijn maar dat is van zichzelf een wapenfiguur en wordt niet gebruikt voor het verdelen van een wapen in tweeën. Een deellijn wordt dan waarschijnlijk bedoeld, maar of het ontbreken daarvan nu zo essentieel is betwijfel ik.

Wezenlijker is dat op een normaal gedeeld wapen op allebei de delen het volledige wapenfiguur staat, maar dan (uiteraard) in een versmalde uitvoering. Het lijkt wel een mooie overgang, onder en boven, van de twee figuren maar daarin staat hoe dan ook toch een deellijn. Een halve lelie en een halve achtpuntige ster lijkt me dan toch het meest aannemelijk.

Dan is de vraag dus nog of deze twee figuren werkelijk heraldisch bedoeld zijn (en dus in volledige vorm de wapens van de ouders van Jan voorstellen) of dat ze een andere symboliek hebben. Een lelie als symbool voor de Heilige Maagd? Een ster kan ik niet zo gauw in een religieuze betekenis vinden, in elk geval geen achtpuntige. Zal het toch wel heraldisch bedoeld zijn, maar op deze manier gedeeld/geplaatst is dan wel bijzonder.

groeten, Frans

Frans Angevaare - 21 mar 2013 - 19:25

 

Afbeeldingen zijn alleen zichtbaar als u bent ingelogd op het Stamboom Forum

               Afbeeldingen zijn alleen zichtbaar als u bent ingelogd op het Stamboom Forum

Ik bedoelde inderdaad een deelstreep. In het algemeen is bij een gedeeld wapen het schild opgedeeld en is de deelstreep zichtbaar over de hele lengte van het schild, en soms verschillen de kleuren van het rechter en het linker deel van het schild. Niet ongebruikelijk is dat slechts delen van een wapenfiguur worden getoond uitkomend uit de deelstreep. Ik denk zelf niet zo gauw dat het wapen een alliantiewapen voorstelt, dan zie je minder vaak gedeelde figuren.

ChrisvD - 21 mar 2013 - 20:13

Bedankt Chris,

geen achtpuntige maar zespuntige ster.

mvg-Ben

Ben Wegman - 21 mar 2013 - 20:19

hm Ben, en ik dacht dat ik zelfs tot 10 kon tellen.... Bedankt.

groeten, Frans

Frans Angevaare - 21 mar 2013 - 21:14

De lelie zou kunnen duiden op reinheid ofwel zonder zonden en de ster op de ster van Bethlehem, de geboorte van Jezus, en het geheel op de onbevlekte ontvangenis van Maria. Jan (Johannes) was kanunnik van de Hofkapel. De Hofkapel (bron: DNL) was toegewijd aan de H. Maagd Maria en werd de Kapel van "Maria-ten-Hove" genoemd.

ChrisvD - 21 mar 2013 - 23:46

Bedankt Chris. Dat kan dan inderdaad een uitleg zijn. Ik moet er dan maar weer eens goed over nadenken wat ik met deze Jan aanmoet...

groeten, Frans

Frans Angevaare - 22 mar 2013 - 01:09

Geachte heer Angevaare,

Mogelijk zijn er familieverbanden in heel Europa, dus het loont misschien de moeite om

in Google op allerlei taalvarianten te gaan zoeken :

"halve lelie" + "halve ster"

"halbe Lilie" + "halber Stern"

"half lily" + "half star"

"demi(e) fleur-de-lis" + "demi étoile"

Ook daarbinnen kan men een àndere zoekterm overwegen, natuurlijk. Een Nederlander zou immers het zegel/wapen óók kunnen beschrijven als "het is half lelie, half ster" (Duits: "es ist halb Lilie, halb Stern").

Als u dit alles toepast, vindt u allerlei zoekresultaten die mogelijke antwoorden suggereren. Bijvoorbeeld: 

- Misschien had deze Jan van Noordwijk een middeleeuwse Poolse connectie in de familie?

Hier http://www.dokumentyslaska.pl/Regesten/Reg%20num/3543-4599/sr%204066.html

wordt een wapen beschreven als "eine halbe Lilie und ein halber Stern", met een bijschrift

"S[igillum] Zechonis de Rasmeriz", oftewel: "Het zegel van Zecho van Rasmeriz" ; vóór 1945 geheten Raczmaricz = Dürrjentsch, in het district Kreis Breslau, in Silezie ; het tegenwoordige Radomierzyce, bij de Poolse stad Wroclaw (zie http://gov.genealogy.net/item/show/RIEHOFJO81MA) - beeldcitaat :

Afbeeldingen zijn alleen zichtbaar als u bent ingelogd op het Stamboom Forum

Afbeeldingen zijn alleen zichtbaar als u bent ingelogd op het Stamboom Forum

- Wellicht, indachtig de woorden van de heer Stefan Lambregts,

is het beter om die trefwoorden omgekeerd in te zetten,

dus als een wapenbeschrijving-in-spiegelbeeld : half ster, half lelie.

Eén van de mogelijke treffers is hier een beschrijving van het wapen van een familie Möller uit de regio Lüneburg in Noord-Duitsland, aangebracht op het klooster Kloster Wienhausen (http://de.wikipedia.org/wiki/Kloster_Wienhausen), vermeld op http://www.inschriften.net/lueneburg-kloester-ebstorf-isenhagen-luene-medingen-walsrode-wienhausen/inschrift/nr/di076-0111.html, beeldcitaat:

Afbeeldingen zijn alleen zichtbaar als u bent ingelogd op het Stamboom Forum

En zo zijn er héél veel interessante mogelijkheden te vinden, met die zoekterm-combinaties in vier talen!

Het is natuurlijk maar een primitieve manier van onderzoek doen, via Google-trefwoorden,

maar wie-weet, levert het iets nuttigs op...

Veel succes met uw onderzoek!

Met vriendelijke groet,

Dimitri Vlas

Dimitri Vlas - 23 mar 2013 - 20:32

Bedankt voor het meedenken Dimitri. Vooralsnog heb ik geen andere aanwijzingen dan dat Jan een Noordwijkse dorpeling was, waarvan het maar de vraag is of hij een adellijke achtergrond had. De eerdere discussie in dit onderwerp in aanmerking genomen, zal ik eerst proberen te achterhalen of de uitleg dat de twee figuren een religieuze betekenis hebben, hout snijdt. Als dat niet zo is en de figuren toch een heraldische betekenis hebben, dan is verder onderzoek in die richting niet eens zo belangrijk meer, want dan was hij geen lid van de familie Van Noordwijk.

groeten, Frans

Frans Angevaare - 24 mar 2013 - 01:22

Frans,

Ik moest meteen denken aan Maria, Sterre der Zee. (Lelie en Ster). Zij is de patrones van zeelieden. Dit hoort wel echt bij Noordwijk

Ik moest ook denken aan de voormalige Mariakapel bij het Langeveld, die als dank voor redding van de verdrinkingsdood door een edelman omstreeks 1330 ? zou zijn gebouwd.

Wie kan die edelman trouwens geweest zijn ?

De attributen achter het wapen kan ik niet zo goed verklaren. Een vogel en ?

Apollonia - 29 mar 2013 - 17:29

Hallo Apollonia

Dat is een inderdaad een mooie aanvulling op de suggestie van Chris. Ik denk dat ik niet verder in de heraldische hoek hoef te zoeken, maar dat het een en al religieuze symboliek was (Sterre der Zee, daar hoorde ik mijn moeder ook wel eens over, nu je daar over begint....).

De kapel van Langeveld was ook aan Maria gewijd, maar in relatie tot de Hofkapel en Jan van Noordwijk zal dat wel toeval zijn.

groeten, Frans

Frans Angevaare - 29 mar 2013 - 19:09


Hallo Frans.

Ik heb de foto goed bestudeert

Wanneer het een (halve) 6 puntige ster voor moet stellen is het een half Hexagram later de David ster genoemd.

In de ster punten staat een passer afgebeeld die staat op een maatlat een symbool van de vrijmetselarij.

Wanneer ik de afbeelding zie is die van een grote kwaliteit ,wat er omheen staat is van een veel mindere kwaliteit.

Je zou bijna gaan denken dat dat later er bij is gemaakt,misschien om de aandacht af te leiden van het vrijmetselarij teken.?

Het linker deel lijkt een zwaard in schede het rechterdeel kan ik niks van maken.Ik kan mij niet indenken dat men zo'n nietszeggende afbeelding liet aanbrengen.

De afbeeldingen op de hoeken zijn die ook zo mooi gemaakt als de figuur?

Groeten,Piet.

Pieter van de Ruit. - 5 apr 2013 - 17:10







Plaats een reactie

Om reacties (en nieuwe onderwerpen) te plaatsen op het Stamboom Forum dient u eerst in te loggen! Nog geen lid? Registratie is gratis en snel!


Inloggen Registreer nu