Geachte forummers, 

In verband met het onderzoek ten behoeve van een biografie ben ik op zoek naar de identiteit van een zekere heer 'Kerstbergen', die figureert in brieven van mijn hoofdpersoon uit 1949. Aangezien de naam 'Kerstbergen' in Nederland niet voorkomt, gaat het hoogstwaarschijnlijk om een Kersbergen (of eventueel Van Kersbergen). De naam is tamelijk wijdverbreid (740 naamdragers in 1947), zodat ik hier een lijntje uitgooi om de speld in de kersbergenberg te vinden...

Op grond van de (toegegeven, summiere) informatie in de brieven kom ik tot het volgende 'signalement': 

• Kersbergen werkte in het voorjaar van 1949 bij de Plateelfabriek in Gouda. 
• Hij had daar een (semi-)leidinggevende functie op de decoratieafdeling, waar 'plakplaatjes' op aardewerk werden aangebracht. 
• Hij was waarschijnlijk getrouwd. 
• Hij rookte sigaren.
• Hij was een 'vaderlijke' - dus vermoedelijk al wat oudere - figuur (d.w.z. geboren vóór ca. 1910). 

Ik realiseer me dat het niet veel is, maar wellicht heeft een van u iemand in zijn bestand die aan de beschrijving voldoet. 

Ik hou me sterk aanbevolen voor suggesties. 
Met vriendelijke groet,

Michèl de Jong

Registratie gevangenisregister 

Geregistreerde

• Willem Kerstbergen, geboren op 29 september 1891 te Leerdam

Opmerking

Misdrijf: mishandeling

zijn ouders zijn Jan Kerstbergen en Aaltje Wink

Geboorte op 18 mei 1909te Delft

Kind

• Anna Catharina Kerstbergen, geboren op 18 mei 1909

Waaruit blijkt dat die man in 1949 in Gouda werkte?

Gunst, de naam Kerstbergen bestaat dus wel degelijk (wiewaswie geeft inderdaad 24 hits), hoewel ik vermoed dat het hier gaat om verschrijvingen van Kersbergen, temeer daar de naam tijdens de volkstelling van 1947 niet voorkwam. Dat blijkt ook wel uit de huwelijksakte van een broer van de door u genoemde Wilhelmus uit 1909, waarbij zowel bruidegom als vader 'Kersbergen' worden genoemd. 

Vergelijking met de geboorteakte van de gedetineerde Willem Kerstbergen (Leerdam 1891) levert op dat ook zijn naam officieel 'Kersbergen' was. 

Hartelijk dank voor uw reacties!

Dag Annemarie,

De informatie over Kers(t)bergen komt uit een bewaard gebleven collectie brieven uit 1949 van iemand die destijds te werk was gesteld op de Plateelfabriek van Gouda. De schrijfster noemt 'Kerstbergen' een aantal keren in zeer positieve zin. 

Dat hij daar een leidinggevende functie had blijkt bijvoorbeeld uit de volgende passages (d.d. eind februari 1949):

Vandaag heb ik niets gedaan haast! Had later een hekel aan mezelf! Kerstbergen krijgt dan op z’n kop, als er zó weinig werk wordt opgeleverd.

(…)

Hij is een vrij man. Wat zeggen ze dan op de fabriek? En wat denkt een vrouw? Hij doet alles voor ons! Leeft mee in alles! Ik heb op een dag een hele erge huilbui gehad. Hij heeft mij getroost en zó lief en goed tegen mij gesproken dat ik opgeknapt was. ​
Zó leefden wij op de Plateel! Eén familie, als mens behandeld, géén nummer 36! En dat gaf je eigenwaarde terug. Als je zorgen had, wist je, je stond niet alléén, je kon direct naar het bureau lopen. ​

Of Kers(t)bergen ook in Gouda woonde, staat natuurlijk allerminst vast. Onderzoek in contemporaine telefoonboeken leverde in elk geval niets concreets op.

Met vriendelijke groet,

Michèl

In de beschrijving van een item op een online veiling vind ik het volgende:

1923, Gouda, Nederland

Twee glansglazuur vaasjes vervaardigd in 1923 bij Plateelbakkeij Zuid-Holland, Gouda. Beide vaasjes hebben een floraal decor en zijn uitgebreid gemerkt. De merktekens verwijzen naar het jaartal 1923 en de schilders Peter Koetsier (PK) en Marinus van Kersbergen (MK). 
Zoals op de foto te zien, zijn deze miniatuurtjes ca 6 cm en in uitstekende conditie. 

De vaasjes worden zorgvuldig verpakt en aangetekend verzonden. 

Ik bedoelde waaruit blijkt dat uitgerekend de door Renee2 genoemde Wilhelmus (mogelijk) in Gouda werkte? Hij komt mogelijk in aanmerking, had ongeveer de juiste leeftijd maar dat is natuurlijk geen bewijs.

Dat jij brieven bezat met die naam staat in je vraag, dat was mij duidelijk.

Huwelijk van Marinus Jacobus van Kersbergen op wiewaswie.

Nu nog zien te achterhalen of dit hem inderdaad was:

BS Huwelijk met Marinus Jacobus van Kersbergen

Bruidegom

Marinus Jacobus van Kersbergen

Geboorteplaats

Gouda

Leeftijd

22

Bruid

Aagje Johanna de Groot

Geboorteplaats

Krimpen aan den IJssel

Leeftijd

22

Vader van de bruidegom

Andries van Kersbergen

Moeder van de bruidegom

Pietertje van der Horst

Vader van de bruid

Antonie de Groot

Moeder van de bruid

Pieternella Heuvelman

Gebeurtenis

Huwelijk

Datum

23-05-1928

Gebeurtenisplaats

Gouda

Documenttype

BS Huwelijk

Erfgoedinstelling

Nationaal Archief

Plaats instelling

Den Haag

Collectiegebied

Zuid-Holland

Aktenummer

82

Registratiedatum

23-05-1928

Akteplaats

Gouda

Opmerking

Echtscheiding uitgesproken op 03-11-1970, nadere informatie staat niet vermeld in de akte

Aktesoort

Huwelijksakte

• aantal en verspreiding
• analyse en verklaring
• documentatie
• varianten
• CBG Bronnen

naamsvermeldingen en literatuurreferenties:

Tien á twintig jaren geleden zijn in het Engels drie omvangrijke boeken/delen-volumes verschenen over de Goudse Plateel-fabrieken/-werkplaatsen (Pottery). Per Plateel-fabriek/-werkplaats werknemers met gevonden informatie vermeld. Te vinden op studiezaal resp. de bibliotheek.

Regelmatig bevindt zich in het Goudse Streekarchief Dick Bode een onderzoeker, die al jaren alles over de Goudse Plateel-fabrieken/-werkplaatsen uitpluist. Zo hielp hij mij aan de salarisbetaling bij Regina te Gouda van mijn oud-tante plateelschilderes (Ja)co(ba) van Heeren-Jongkoen (Gouda 1906 - Gouda 1996) en foto's waarop zij met collega's tijdens de plateelstaking 1928 staat.

Marinus Jacobus van Kersbergen, geboren 23 oktober 1905. Later schilder in plateelfabriek. https://www.familysearch.org/ark:/61903/3:1:3Q9M-CSV5-JQXL-X?i=278&cat=2789733

Wilhelmus van Kersbergen, 48 jaar in 1905, getuige bij geboorte van Marinus, beroep pottenbakker.

Nog een van Kersbergen plateelschilder in Gouda

Jugendstil glansplatelen wandbord Kersbergen Plazuid 1921

Het glansplatelen wandbord is in 1921 gemaakt bij de Koninklijke Plateelbakkerij Zuid-Holland (1898-1965).  De plateelschilder is J. van Kersbergen. De conditie is uitstekend.

Een J van Kersbergen, oud 29 jaar bij zijn huwelijk in 1921:

https://www.wiewaswie.nl/nl/detail/23026493

BS Huwelijk met Jacobus van Kersbergen

Bruidegom

Jacobus van Kersbergen

Geboorteplaats

Gouda

Leeftijd

29

Bruid

Elizabeth de Jong

Geboorteplaats

Ammerstol

Leeftijd

31

Vader van de bruidegom

Willem Gabriel van Kersbergen

Moeder van de bruidegom

Maria de Bruijn

Vader van de bruid

Cornelis de Jong

Moeder van de bruid

Maria Verkerk

Gebeurtenis

Huwelijk

Datum

07-09-1921

Gebeurtenisplaats

Gouda

•  

Documenttype

BS Huwelijk

Erfgoedinstelling

Nationaal Archief

Plaats instelling

Den Haag

Collectiegebied

Zuid-Holland

Aktenummer

193

Registratiedatum

07-09-1921

Akteplaats

Gouda

Aktesoort

Huwelijksakte

Veel dank voor alle reacties tot nu toe! 

Ik was er in het licht van de betrekkelijke prominentie van de naam (van) Kersbergen in Zuid-Holland al een beetje bang voor dat er misschien wel meer dan één kandidaat voor 'Kerstbergen' zou opduiken.

We hebben tot nu toe dus Marinus Jacobus van Kersbergen (1905-na 1970), en Jacobus van Kersbergen (ca. 1892-?). 

Ik neig naar de tweede optie, vooral vanwege zijn leeftijd. De briefschrijfster vergelijkt 'Kerstbergen' namelijk een aantal keren met haar vader (geboren in 1886). Zelf was ze van 1910, zodat het minder waarschijnlijk lijkt dat ze in die termen over een man zou denken die slechts 5 jaar ouder was dan zijzelf. Maar wie weet liepen er destijds nog wel meer middelbare Kersbergens in de plateelfabriek rond.

Het is, zo bedenk ik nu, overigens helemaal niet gezegd dat 'Kerstbergen' zelf ook plateelschilder was: hij had in 1949 de leiding over een groep vrouwen die plaatjes op aardewerk plakten. De verwijzing in de brief naar 'het bureau' waar hij zat doet vermoeden dat dit althans gedeeltelijk een kantoorbaan was. Maar het een hoeft het ander natuurlijk niet uit te sluiten.

Voor de biografie toch even verduidelijken welke "Plateelfabriek van Gouda" (of Plateelbakkerij) zij werkte. Er was een aantal plateelfabrieken in Gouda met een korter of langer bestaan. Bekendste zijn: Goedewaagen, Regina, Flora en de Plateelbakkerij Zuid-Holland (PZH),

Beste Martin, 

helaas weet ik niet om welke plateelfabriek het gaat. In 1950 vond ik vier genoemd in het telefoonboek van Gouda: De Distel (NV Goedewaagen's, Jaagpad 8), Plateelbakkerij Tiko (Raam 154), Plateelbakkerij Zuid-Holland (Verloren Kost 7) en Zenith (Prins Hendrikstraat 99). 

Naar ik vermoed ging het om een grote(re) plateelbakkerij. De vrouw in kwestie was in 1949 gedetineerd in Rotterdam en werd daar met een groep medegevangenen tewerk gesteld. Mijn gut feeling zegt me dat dergelijke contracten met grotere fabrieken werden gesloten, om voldoende gedetineerden kwijt te kunnen en andere praktische voordelen. Het vervoer van de gevangenis naar de Plateel in Gouda geschiedde per bus. Uit de brieven blijkt over de reisroute enkel dat de bus onderweg ook door het centrum van Gouda kwam.

In de brieven uit februari 1949 wordt de hoop uitgesproken dat 'Plateel de maand Maart doordraait'. Misschien betekent dit dat de fabriek in die tijd (al) in zwaar weer verkeerde, maar het zou allicht ook kunnen dat het niet zeker was of de gedetineerden daar nog te werk zouden worden gesteld. 

Op één van de brieven is een plaatje geplakt van een bos bloemen, dat me evenwel zo generiek voorkomt dat het wel niet aan een specifieke bakkerij te linken zal zijn.

Er is verder ook nog sprake van een plateelschilder Jan van Kersbergen, zie ook hier, bij "Zuid Holland" klaarblijkelijk minstens vanaf 1945.

• Het omvangrijke drie-delige Plateel-Naslagwerk verscheen in 2007 en staat hier nader beschreven: bookinfo.
• Mogelijk beschikt een stamboomforumlid hierover of kan dit bijv. inzien in het Goudse Streekarchief resp. Goudse Bibliotheek op m.n. van Kersbergen.
• Het kwam voor dat plaateelschilders achtereenvolgens bij andere Plateel-Fabrieken/-Bakkerijen werkten.
• Heb tot nu toe nog onsuccesvol op mijn PC zitten zoeken naar emailadres van Plateelspecialist/-Onderzoeker Dick Bode. 

• Hij was waarschijnlijk getrouwd. 

Dat lijkt niet overeen te komen met 

Hij is een vrij man. Wat zeggen ze dan op de fabriek? En wat denkt een vrouw? Hij ...

?

Beste Martin,

contact met de heer Bode zou mij inderdaad mogelijk verder kunnen helpen.

Ik vond al Googlend nog een document met foto's van het bedrijfsvoetbalteam van Plateelbakkerij Zuid-Holland, waarbij de namen door Bode blijken te zijn aangeleverd. 

Hierin worden rond 1924 Rinus van Kersbergen en Jan van Kersbergen genoemd, rond 1939 Toon Kersbergen, en in 1948 W. Kersbergen. 

Aangenomen dat Rinus de roepnaam was van Marinus Jacobus, waren er in de 20ste eeuw minimaal 5 (van) Kersbergens actief op de Goudse plateelfabrieken!