In het archief van de weeskamer van Leiden (Inv. Nr. 9786) vind ik een charter van 11-04-1545 inzake het vaderlijk bewijs van Jan Cornelisz Cock aan zijn 7 weeskinderen middels zijn weduwe en moeder van deze kinderen Alijdt Dircx dochter. Dirck Jan Hoensz wordt vermeld als de oude vader (grootvader) van deze weeskinderen. En Jan Dirck Hoensz als oom van de weeskinderen en daarmee een broer van Alijdt.

Als ik Google op "Dirck Jan Hoensz" kom ik tegen een burgemeester van Gouda uit de periode 1520 / 1530. Daar lees ik ook dat een dochter door de vroedschap van Gouda in 1525 gedwongen is naar Leiden te verhuizen. Deze dochter zou de genoemde Alijdt Dircx dochter kunnen zijn. 

Ik wil wat meer zekerheid om vast te stellen dat de burgemeester van Gouda Dirck Jan Hoensz inderdaad dezelfde is als genoemde vader van Alijdt Dircx dochter.

Wie kan mij helpen het bewijs of sterke aanwijzingen te vinden?

Extract uit genoemd charter:

“Wij jacob cornelisz gorter ende claes cornelisz de wilde Schepenen in leijden oirkonden dat voir ons quam alijdt dircx dochter jan cornelisz cock die brouwers weduwe mit pieter colijn eliaszsz hoeren gecoeren voicht in deze saicke Ende bewijsde haer zeven weeskinderen als cornelis jan ghijsbrecht claes oude marijtgen katrijn ende jonge marijtgen die zij gewonnen heeft bijden voornoemte jan cornelisz haer man was zaliger gedachten bij consent vanden weesmeesteren van leijden als jan reijersz ende ende jan claes corneliszsz ende bij raide ende goetducken van dirck jan hoensz als oude vader jan dirck hoensz als oem jan heije gerijtsz ende jan heijnricxz heijn oem als naeste magen vande voorscreven weeskinderen tsamen voer hoers vaders erve die somme van vierendetwintich hondert ende vijftich karolus guldens van veertich grooten tstuck an gelde welcke gelden alijdt dircx dochter voorscreven onderhouden ende gebruijcken zal ter tijt toe dat die voornoemte weeskinderen tot hoeren mondigen jaeren gecomen zullen wesen".  

Bron: http://tijdschriftholland.nl/wp-content/uploads/1976-08-05.pdf

Ik kom Jan Heye Gerritsz en Jan Dirck Hoenesz in ieder geval beiden in Gouda tegen dus ik denk dat je goed zit:

Na verschillende besprekingen met Jan Heye Gheritsz.
Schout, Dirck Harmansz. en Jan Dirck Hoenesz. burgemeesters,
waren de conventualen van het Birgittinessenklooster
wel bereid, altijd indien de bisschop van Utrecht
zijn goedkeuring gaf, het broederhuis aan de Regulieren
van Steyn af te staan op de volgende voorwaarden:

bron: Bouwstoffen voor de Geschiedenis van het Bisdom Haarlem 1953 blz 141

Hartelijk dank Annemarie voor deze bevestiging.

Ik ben benieuwd of het besluit van de vroedschap van Gouda om een dochter van Dirck Jan Hoensz naar Leiden te verbannen gevonden kan worden in de archieven van Gouda. Ik kan natuurlijk ook kijken in de poorterboeken van Leiden of Alijdt Dircxdr in 1525 wordt vermeld.

In de personenindex van Erfgoed Leiden vind ik nog een legaat uit 1544 van ene Jan Cornelisz Kock, brouwer, aan het Heilige Geest Weeshuis. De scan daarvan komt via de personenindex niet boven water, en ook niet via de archiefinventaris. Toegang nummer: 0519. Inventarisnummer 1587.  Echt een ander document dan het charter dat jij noemt want dat zit in archief met toegangsnummer 0518.

Verder kom ik de (veronderstelde) broer van Alijdt, Jan Dirck Hoenesz nóg een keer tegen d.d. 1566 als burgemeester van Gouda. Bron: Register van Resolutiën van Holland en Westvriesland, etc. 

Hmm, zou dit.......?? D.d. "den 15en dach in junio anno 1521" Bron: Crimineel Vonnisboek van Gouda 1447-1558 

"[...] Dirck Gerytsz. zeer lelicke ende injurieuse onbescamelicke woerden gesproken heeft openbairlick upten stedehuys in presencie van veel luyden tot Alijdt Dirxdr. inden Hoeren ende up hair dochter, seggende dat Alijdt bordeel houdt in hair huys ende dairoff leeft mit meer lelicke woirden die onbetamelicke sijn te seggen [...]"

Als ik verder lees lijkt het er m.i. op dat ook Alijdt aan de tand is gevoeld: "[...] upten stedehuys in presencie vanden gerechte dair Alijdt voirsz. mede ontboden sal worden ende hair aldair bidden dat sulcke woirden [...]" [Edit: LIJKT... Alijdt wordt op het gerecht ontboden zo dat Dirck Gerytsz zijn excuus en verontschuldiging kan aanbieden, als ik e.e.a. goed interpreteer]

Nergens blijkt mijns inziens dat dit over de dochter van de burgemeester gaat trouwens.

Folio 7 Dirck Jan Hoensz "exue" goederen van zijn dochter die naar Leiden was vertrokken, op bevel van de vroedschap

1525 inv.nr. 1183

GOUDA -- stadsrekeningen 1501 – 1535 --- uittreksels samengesteld door Suzie van der Mark-Hoevers

Dat laatste kan uitgelegd worden als dat Dirck Jan Hoensz op bevel van de vroedschap exue moest betalen vanwege het feit dat zijn dochter in/vóór 1525 naar Leiden was vertrokken. 

De Alijdt Dircksdr die Bart aanhaalt uit 1521 zal een ander zijn - die heeft immers als in 1521 een dochter die mede het onderwerp lijkt te zijn van de lelijke woorden. Alijdt Dircksdr x Jan Cornelisz hadden in 1545 onmondige kinderen.
Het kan goed dat zij rond 1525 naar Leiden gegaan is om te trouwen met Jan Cornelisz.

Groeten, Frans

Ter aanvulling:

In het Criminele Vonnisboek van Gouda 1447 - 1558 (bewerkt door drs. C. Doedijns; www.hogenda.nl) wordt burgemeester Dirck Jan Hoensz vermeld vanaf 12-08-1519 tot 06-07-1529 en zijn zoon Jan Dirck Hoensz, burgemeester, vanaf 27-03-1548 tot 07-01-1558.

In het register van de consenten van Hoogheemraadschap Schieland 1542 - 1562 (bewerking A.M. Verbeek; www.hogenda.nl) wordt "Dirck Jan Huensz  van der Goude" vermeld in 1544 op folio 244 verso. 

Jan Heij Gerritsz wonende te Gouda wordt vermeld in het kohier van de 10e penning van Haastrecht 1553 (bewerking C.C.J. Lans; www.hogenda.nl).

Dirck Jan Hoensz, geboren ca. 1478, schepen van Gouda tussen 1512 en 1518, later burgemeester van Gouda, zoon van Jan Dirck Hoensz, was de vader van Jan Dirck Hoens van Souburch (gehuwd met Alijt Jansdr van Hensbeeck). Schepen en burgemeester Dirck Jan Hoensz was gehuwd met Maria Jacobsdr Sas, dochter van Jacob Jansz Sas en Beatrix Aert Gijsbertszdr. De kwartieren van Jan Dirck Hoens van Souburch en zijn echtgenote zijn afgebeeld op zijn grafplaat uit 1568 in de Sint Janskerk in Gouda (Bron: http://tijdschriftholland.nl/wp-content/uploads/1976-08-05.pdf).

Jan Dirck Hoensz (van Souburch) (de eerder beschreven vader van Dirck Jan Hoensz) was schepen van Gouda in 1486 (Bron: "Geschiedenis der heeren en Beschrijving der stad van der Goude", 1817, Cornelis Johan de Lange van Wijngaerden).

In het artikel over Jan Claesz Diert van Haerlem wordt een Alijt Dircksdr van Souburgh genoemd, zuster van Emmetje Dircksdr van Souburgh, en beiden kinderen van Dirck Govertsz Thoen van Souburgh. Dit geeft aan dat de voornaam Alijt in de familie Thoen van Souburgh werd gebruikt.

Bron: https://www.diegoude.nl/wp-content/uploads/2020/06/Jan-Claesz-Diert-van-Haerlem-2016-3.pdf