Leeshulp, transcriptie, vertaling, betekenis » Leeshulp gevraagd bij vertalen acte Pieter Maartensz. van Witsenburg
Hallo allemaal,
Is er iemand die me zou kunnen helpen met het lezen van deze acte uit het oud notarieel archief van Leiden van 1701 over Pieter Maartensz van Witsenburg.
Alvast hartelijk bedankt.
Pagina 1
Pagina 2
Bron:
Marco Wissenburg - 31 mei 2012 - 11:21
even aanklikbaar gemaakt
Pauwel - 31 mei 2012 - 12:13
Marco,
het belangrijkste (zonder de plichtplegingen):
8. Pieter Maartsz van Witsenburgh, Jan Gijsen
9. van den Berg getrout hebbende Trijntie Maer-
10. tens van Witsenburgh, Jan Cornelisz Koets getrout
11. hebbende Maartie Maertens van Witsenburgh
12. Cijtje Sijmons van Outshoorn
13. weduwe en boedelhouster van Cornelis Maaertsz van
14. Witsenburgh ende Claes Willemsz Rijsters
15. getrout hebbende Lijsbet Maartens van Wit-
16. senburgh alle kinderen ende erfgenamen van
17. Maarten Ariensz Witsenburgh mij notaris bekent
18. dewelcken constitueerden en volmagtich maekten
19. Jacobus Camper procureur alhier, specialijk
20. omme uyt haar constituants name ende van harent
21. wegen onder den gerecht van Soeterwoude te
22. arresteren ende in arrest nemen sodanige goederen
23. en lanthueren als hij geconstitueerde sal
24. kunnen bekomen, toecomende Dirck Cornelisz
25. van Witsenburgh wonende tot Delff, ten eijnde
26. onder den meer gemelten gerechte van
27. Soeterwoude jurisdictie te fonderen ende met
28. den gemelten Dirck Cornelisz van Witsenburgh
29. in der minne off bij forme van het
30. regt, te scheijden ende ter deijlen, sodanige
31. ontrent ses morgen lants leggende in de oude Geldersouse
32. polder opde Kercklaan onder Soeterwoude meer
33. genoemt ___ de constituanten voor de ene helft
34. en de voors. Dirck Cornelisz van Witsenburgh
35. voor de wederhelft competerende, mitsgaders
36. vande voors. Dirck Cornelisz te bekomen
37. rekening, bewijs en reliqua van sodanige somme van
38. penningen als den selven wegens t'inhouden ende
39. uytgaaff vant voors. lant heeft gehad ende ged__
groeten, Frans
Frans Angevaare - 31 mei 2012 - 23:11
in r. 10 ws. Jan Cornelisz Kats. Vgl. de ondertekening (Kadts) en het doopboek St. Jorissteeg.
Volgens hetzelfde doopboek woonde Pieter Maertensz in Zoeterwoude.
r. 30 ... te deylen sodanige ontrent
r. 31 ... Geldersouse (= Gelderswoudsche)
r. 32 ... ov(er) de Kercklaan ...
r. 33 ... als de constituanten ... ('als' ex correctione)
Pauwel - 1 jun 2012 - 10:57
vgl. nog
bron protocollen Oudshoorn 1686-1696
inventarisnummer 10
bladzijde 54
datum 12-08-1689
inhoud Jan Willemsz Verduijn, getrouwd met Marritje Cornelis Witsenburgh, Dirck Cornelisz Witsenburgh en Adriaen Cornelisz Witsenburgh, kinderen van Marritje Dircxsz Bouman en Cornelis Ariensz Wirsenburgh, beiden overleden. Deling der nalatenschap. Jan Willemsz Verduijn komt toe een huis en erf in de Sniep onder Oudshoorn, strekkende van de dijk tot in de Rijn, belend ten zuiden Jan Harmensz Kroon en ten noorden Aert Cornelisz Vermij; nog een huis met berg en schuur, met 18 à 19 morgen land in de Grote polder, strekkende van de Lage Rijndijk tot Jan Sijmonsz Vermij, belend ten zuiden Jannetje Sijmonsz Lelijvelt en ten noorden Aert Cornelis Vermij. Dirck Cornelis Witsenburgh valt ten deel 2 morgen land in de Weijpoort in de "Geldersouse" polder onder Zoeterwoude, belend ten oosten de Braeckweg, ten zuiden Leendert Dircxsz Verdoes, ten westen Dirck Pietersz van Egmont en ten noorden Franck Crijnen. Adriaen Cornelisz Witsenburgh valt ten deel 1 morgen land, liggende gemeen met de 2 morgen in de Gelderswoudse polder voornoemd en gelden en obligaties.
plaatsnaam Oudshoorn
instelling Streekarchief Rijnlands Midden
Pauwel - 1 jun 2012 - 11:37
Allereerst allemaal bedankt voor de hulp. Jullie zijn goed bezig.
Deze acte heeft een aantal puzzelstukjes verder op zijn plek gelegd/bevestigd.
En het is inderdaad Jan Cornelisz Kats in regel 10. Hij komt meerdere maken voor als getuige in mijn onderzoek.
Toch zijn er nog een aantal vragen die blijven hangen.
- Deze acte gaat over Pieter Maartensz. van Witsenburg. Waarom wordt in deze acte alleen van hem niet de partner genoemd en van al zijn broers en zusters wel?
- Doet Pieter Maartenz. de bezittingen (gedeeltelijk) over aan Dirck Cornelisz.? Warom hebben ze het de ene keer over haar en andere keer over hij (regel 20/23)
- nav de laatste reactie van Pauwel (protocollen Oudshoorn 1686-1696) kan ik ervan uitgaan dat Dirck Cornelis een oom was van Pieter Maartensz.?
Van Pieter (geb. circa 1655) en van zijn oudste zoon (Leendert Pietersz. geb. circa 1675) van Witsenburg zijn tot nu toe geen gegevens te vinden over hun geboorte (en dus wie hun vader/moeder zijn). Alleen door getuige bij huwelijke weet ik bijna zeker dat het wel klopt, maar ik kom er maar niet uit. Beide zijn directe voorvaders van mij.
Wellicht kunen jullie iets meer vinden van de geboorte van beide personen.
Pieter Maartensz. van Witsenburg x Maartje Bastiaans Vermont
Leendert Pietersz. van Witsenburg x Annetje Willems.Rijsters
Het vreemde aan Leendert Pietersz. is dat hij ongeveer 15 jaar eerder is geboren dan zijn broers/zusters en dat hij getrouwd is nadat zijn eerste zoon een maand eerder is geboren.
Marco Wissenburg - 1 jun 2012 - 13:09
Het antwoord op je eerste vraag is simpel. De vrouwen, als erfgenamen, werden door hun echtgenoten vertegenwoordigd, een gebruik dat tot ver in de 20e eeuw doorgaat (de vrouw werd geacht handelingsonbekwaam te zijn). Alleen in het geval van een overleden echtgenoot, als erfgenaam, treedt de vrouw als boedelhoudster op.
Wat betreft de tweede vraag:
De 6 morgen land zijn voor de ene helft eigendom van Dirck Cornellisz. en voor de andere helft van de vijf genoemde broers en zussen. Deze vijf willen het gemeenschappelijk bezit scheiden en delen, en vragen tevens een overzicht van de inkomsten en uitgaven wegens het gebruik van het land door Dirck. De 'hij' in r. 23 is de geconstitueerde Jacobus Camper (zie r. 18 en 19). Haar is in middelnederlands equivalent aan hun, dwz meervoud.
Vraag 3
De familierelatie is met deze incomplete gegevens niet met zekerheid vast te stellen. Een werkhypothese zou kunnen zijn dat Cornelis Ariens en Maarten Ariens broers zijn en dan is Pieter Maartens een neef van Dirck Cornelis, dwz van dezelfde generatie.
De 6 morgen land (3 morgen Maarten Ariens, 3 morgen Cornelis Ariens) zijn kennelijk niet eerder gescheiden en gedeeld. Mogelijk heeft Dirk Cornelisz. 1 morgen van zijn broer Adriaan Cornelisz. geërfd of gekocht. Zonder bewijs blijft dit allemaal hypothese.
ChrisvD - 1 jun 2012 - 13:55
Marco
je vraagt nog naar de geboortes van Pieter Maertens (ca 1655) en Leendert Piertersz (ca 1675). Geboortes zul je niet vinden, maar Zoeterwoude is wel gezegend met een tamelijk oud RK doopboek (ze waren toch RK?), vanaf 1658, dus die kun je doornemen. Alleen er wel rekening mee houden dat er waarschijnlijk geen familienamen werden genoteerd.
Vwb het verschil in geboortejaar tussen Leendert en zijn broers/zussen: Pieter kan natuurlijk twee keer zijn getrouwd, en Leendert een van de oudste kinderen uit een eerste huwelijk zijn. Maar dat is zo moeilijk te bepalen.
Voor de goede orde: de vader van Pieter Maertensz weet je nu toch aan de hand van deze notariële akte? Dat was dus Maerten Ariensz Witsenburgh. Van (waarschijnlijk) hem kun je een huwelijk vinden via het RAL op 31 april 1644 (ja, 31 staat er) met Maritgen Cornelisdr van Zijl.
Pieter zal wel wat ouder zijn dan van 1655 (ik neem aan dat dat een geschat geboortejaar is). Hij komt voor als bouman in het familiegeld van Zoeterwoude van 1674 en zal toen dus zelfstandig geboerd hebben. Maerten Ariensz komt dan al niet meer voor (tenzij hij dezelfde is als M. A. Onderwater).
In het Haardstedengeld van 1666 staat Maerten Aerentsen Witsenburgh als huurden van d'Heer Andries de Graeff, aan de Vliet. Ik denk dat het daarbij om de Amsterdamse burgemeestersfamilie De Graeff gaat, die in de tijd nogal wat bezittingen had in Voorschoten en Zoeterwoude.
Er staat ook een Pieter Maertenssen in, maar zonder toenaam.
Uit de Rijnlandse Penningen van 1635, Stompwijk: "Adriaen Willemsz Witsenburch en zijn huisvrouw Lysbet Maertens overleden. Erven Cornelis Maerten Huygen en Huybert Willemsz Witsenburgh uit Leiderdorp en Huybert Willemsz Witsenburch aan de Noorta van Zoeterwoude".
Hoewel gelet op het patroniem van zijn vrouw het voor de hand ligt dat Adriaen een zoon Maerten zou hebben, staat die niet bij de erven. Zo te zien zijn ze zonder kinderen overleden.
Idem 1646 Zoeterwoude: "Marytgen Claes, weduwe van Hendrick Maertensz, overleden. Erven de weeskinderen van Maerten Hendricksz Witsenburgh; Mouring Joosten; Crijn Cornelisz; Cors Hendricksz Witsenburgh; Cornelis Maertensz Vermeer uit Roeleveen onder Zoetermeer; Claes Claesz van Witsenburgh uit de Kerckbuyrt en Claes Pietersz van Rijn".
Daaruit zou je kunnen afleiden dat Hendrick een zoon Maerten en een zoon Cors had (en enkele dochters) maar dan is die Claes Claesz moeilijk te plaatsen. Tenzij die alweer een zoon van een Claes Hendricksz was.
Die zoon Maerten Hendricksz staat waarschijnlijk in het Hoofdgeld van 1623 met zijn vrouw Annetgen Dircksdr en twee kinderen, Jan en Adriaen. Ze woonden aan de Weypoort. Dan is het dus de grote vraag of Adriaen toen al oud genoeg was om (na 1623) een zoon Maerten te hebben die in 1644 trouwde.
groeten, Frans
Frans Angevaare - 1 jun 2012 - 17:49
Uit de Rijnlandse Penningen van 1635, Stompwijk: "Adriaen Willemsz Witsenburch en zijn huisvrouw Lysbet Maertens overleden. Erven Cornelis Maerten Huygen en Huybert Willemsz Witsenburgh uit Leiderdorp en Huybert Willemsz Witsenburch aan de Noorta van Zoeterwoude".
Lijsbeth Maertensdr gehuwd met Adriaen Willemsz Bom (later genoemd Van Witsenburch) is een dochter van Maerten Huijgensz en Dieuwertgen Claesdr. Cornelis Maerten Huijgen is haar broer uit hetzelde huwelijk. Dit blijkt uit:
Bron: Rechterlijk Archief Stompwijk, Inv. Nr. 60, transporten en hypothecaties, 1611-1614, Nr. 92 folio 56v. d.d. 25-04-1612 (bewerking: A. van der Tuijn te Rhoon, www.hogenda.nl ).
Applonia Cornelisdr. wonende alhier weduwe en boedelhoudster van Maerten Huijgensz. Geassisteerd met Garrebrant Pietersz. haar zwager, Joachim Reijnen haar zoon en Dirc Adriaensz. mede haar zwager ter ene zijde en Claes en Cornelis Maertensz. voor hunzelf, Adriaen Willemsz. Bom gehuwd met Lijsbeth Maertensdr., Daniel Adriaensz. gehuwd met Betgen Maertensdr. en Pieter Jan Jacopsz. wonende Zoeterwoude gehuwd met IJda Maertensdr., voorkinderen van de voorn. Maerten Huijgensz. verwekt bij Dieuwertgen Claesdr., mitsgaders Huijch Willemsz. ende Huijch Pouwelsz. Wonende Voorschoten als neven en voogden over Dieuwertgen Maertensdr. en Reijn Maertensz. oud mei voorleden 13 jaar, nakinderen van de voorn. Maerten Huijgensz. verwekt bij Applonia Cornelisdr., vergezeld door de schout, Pieter Lourisz. den Elsen en Lenert Cornelis Huibrechtsz. als weesmannen van Stompwijk, ter andere zijde. Zij zijn geaccordeerd door tussenspreken van Cornelis Dirc Coenen, Jan Dirk Jansz. en Cors Arijen Corsz. buurlieden in de nagelaten goederen van de voorn. Maerten Huijgensz. en door Applonia Cornelisdr. gepossideerd.
Lijsbeth Maertensdr was al in 1603 gehuwd met Adriaen Willemsz. In het Hoofdgeld 1623 is te zien dat zij toen geen kinderen hadden. In de Slagturfboeken van Stompwijk vanaf 1604 staat vermeld dat Willem Willemsz borg stond voor zijn zoon Adriaen Willemsz.
Jacques Duivenvoorden - 4 feb 2019 - 14:19
Plaats een reactie
Om reacties (en nieuwe onderwerpen) te plaatsen op het Stamboom Forum dient u eerst in te loggen! Nog geen lid? Registratie is gratis en snel!
Bedankt, uw melding is verstuurd aan de moderators.