Hulp gevraagd bij interpretatie van oud testament

Waar is de afbeelding, link?

Gr.

Everardus

De afbeelding heb ik niet, allen de transcriptie, een pdf met de auteursnaam Bennie te vaarwerk in zowel tekst als document-eigenschappen.

Overigens was de betaling aan de broers elk 400 Borculose daalders (niet 150) en een koe. Klein black-outje ...

Je maakt er wel een puzzel van, Leo.

Baak, erve in Olden Eibergen
door Bennie te Vaarwerk

 

Het leengoed Baak (dat guett und erbe zur Baick). Beleningen:
1581, maart 6: Goessen schulte auf Afftingk, zoals wijlen zijn vader Werner daarmee beleend was.
1613 mei 17. Reinhard Gerding, zoals wijlen zijn vader Goesen schulte auf Affting daarmee beleend was;
1685, oktober 23: Jan ter Baack.
1722, mei 6: Jacob ter Baak, na de dood van zijn vader Jan ter Baak. Foto.
 
Daarnaast zijn er nog vier molder bouwland uit de "Groeter Baeck", genaamd het "Baecker Blyck", gelegen in Olden Eibergen, dat eveneens een leen van het Huis Borculo was. Als leenmannen worden vermeld: 16 maart 1581 Goessen tom Loessenkathe, zoon van wijlen Albrecht vermeld; vóór 1696 Jan Muller alias Loessinckkate; 1702, juni 6 Altjen ten Cate bij overdracht door haar ouders Jan ten Leusinkate en Trijntjen Olminckhoff. Hulder is haar
zwager Christiaan Warnsinck; 1712, juli 12 Goossen Leussinckcate, minderjarige zoon van
wijlen Aeltken ten Cate. Hulder is zijn oom Egbert schulte tot Harlo. Meerderjarig geworden legt Gossen Leussinckcate de eed  zelf afop 15 maart 1716. Op 5 juni 1716 wordt het leen uit
de leenband ontslagen.
 
De in 1613 als leenman opgevoerde Reinhard Gerding is waarschijnlijk identiek aan Reiner ten Baack die in 1631 zijn testament liet opstellen door de Eibergse predikant Rump(h)ius.
Hij was een vermogend man, die ook bezit in Geesteren had. Zoon Albert (die ook in het
verpondingskohier genoemd werd en bovendien één van de Oldeneibergse schatters was,
kreeg "die Baack" met alles wat Reiner erbij gekocht had. Aan elk van zijn vijf broers moest
hij 400 Borculose daalders uitkeren. 

Schitterend! Waar heb je deze tekst gevonden?

Op internet.

klik hier.

Maar wat is de vraag?

Gevonden, bedankt.

Mijn vragen waren de interpretatie van de tekst in het testament, waar dit draadje mee begon:

Had de erflater de pest? had hij 10 kinderen? zoja, waarom staan er dan maar 6 in het testament? Was dat conform toen geldend erfrecht?

Ik zie nu dat mijn eerste posting geen tekst bevatte.

Hierbij het testament waarover ik wilde vragen.

Testament van Reiner ten Baack, 29 juli 1631 (afschrift)

tenor dispositionis

In den name des Heern Amen.
Ick onderbeschreven tuge end bekenne apenbaerlick dat Reiner ten Baack met die
peste van Godt almachtich gebandet sijnde, ende overdenckende ofte
annmerckende die broesheit des menschelicken geslachts, ende op deser eerden
niet sekers te zijn dan die doot, ende niet ontsekerders als die uhre derselver, kranck
twaran het licham maer nochtans wittelick ende bij guden verstande sijne, sijne
testamentaire dispositie gemaket hefft van sine tijdtlicke goederen, soe te daermede
onder sinen kinderen, tyne int getael zijnde, nach sijnen overlijden offte affsterven
solle gehalden werden.
Ende was elck van denselven int particulier ofte bijsonder ererven ende hebben
solle, te weten sijn sohn Albert sal die Baack ende all 't gene datt daerbij angekofft is
holden, voer sick ende sijne kinder offte naekomlingen. Des sal hie sinen broderen,
vieve int getal, uht hetselve erve ofte guedt geven elck een vierhondert Borckelosche
daler ende eene kooh. Ock sal Albert alleine die schult op die Baack sijnde betalen,
maer die andere vijff kinder als Reindt, Geert, Roloff, Warner ende Gossen, sollen
hebben ende halden 't genne dat hie te Giesteren hefft.
Ende hefft also gewilt dat dit sijn testament offte uitersten wille off so 't selve opt
allerbundichste bestaen mach sijn, effect solle sortieren niet tegenstaende enigen
solemniteiten hiertoe nodich niet mochten geobserviert wesen. Alles sonder argelist.
Ende is ditselve testament van Reiner voerg. gemaeckt voer mij onderschreven
predikant int jaer duisent sesshondert een end dertich den negen end twintichsten
julii. In orkonde der waerheidt hebbe ick dit testament geschreven ende met eigener
handt onderteickent.
Theodorus Rumpius predicant to Eybergen.
Bron: Gelders Archief, Oud-rechterlijk archief Borculo, inv.nr. 396, folio 75.

IK lees nergens dat er 10 kinderen zouden zijn.Volgens mij zijn er 6 namelijk Albert, Reindt, Geert, Roloff, Warner ende Gossen

einde 1e alinea:

soe te daermede
onder sinen kinderen, tyne int getael zijnde, nach sijnen overlijden offte affsterven
solle gehalden werden.

Tien kinderen, waaronder zes met name genoemde zoons.
Dat maakt vier dochters.

Denk ik, omdat de kans, dat iemand uitsluitend zes zoons heeft, behoorlijk klein is (een kans van één op de 46656).
Die dochters zijn waarschijnlijk eerder (bij hun huwelijk) al uitgekocht van de erfenis.

De Peste van Godt, ook wel bekend als de Gave Gods, was niet de pest, maar de benaming van iedere dodelijke ziekte, waarmee de mens door God werd geband.

Het is misschien geen genealogie: maar dat een op 46656 - dat lijkt mij stug...

Kansberekening is niet mijn sterkste kant.

Het moet denk ik zijn 2 tot de macht 6? Een kans van één op de 64 dus.

In de DTB-boeken is maar één vrouw van die naam te vinden: Jenneken te Baeke, maar die trouwt pas in 1635 met Jan Vedderen uit Wessem (Dld).

Verder is 1 generatie na erfgenaam Albert de leen in handen van een Jan te Baack, zoon van Jacob. Maar die Jacobstaat ook niet in het testament...

We gaan verder puzzelen. De gegevens van deze Familie zijn 35 jaar geleden opgeschreven door wijlen mijn peetoom. Misschien kan ik nu meer bronnen vinden dan hij pendelend tussen de archieven in Utrecht, Arnhem, Münster en Zwolle kon raadplegen.

Bedankt iedereen voor de bijdragen: ik ben zomaar van ca 1625 naar ca 1520 opgeschoven met drie nieuwe generaties!

For the record: ik beken wéér een slip-of-the-pen:

1635 is de vermoedelijke geboortedatum van Jenneken ter Baeke, ze trouwde 12-11-1661. 

Ik had dus over die ene zin heengelezen. Beetje concentratieproblemen door de warmte vrees ik.