https://s15.postimg.cc/awl09u74r/Huwelijk_Vlimmeren_en_Koninck.png

Graag hulp bij het lezen van deze akte:

1. 18 jan contraxerunt matrim-

2. onius praevia dispensatione in

3. tertio consanguinitates gradii es

4. ??? marinus henrici van

5. vlimmeren, & elisabetha cor-

6. nelisse koninck testes? cornelius

7. pauwels koninck & henricus jansen

8. van vlimmeren

Alvast dank, Hans Goossens

Dank voor de hulp Jan Clavaux!

Het wachten is op de expert, die dat handschrift kan lezen

2. onium praevia dispensatione in
3. tertio consanguinitatis gradu et
4. bannis marinus henrici van

Volgens mij staat er geen "onium" maar "onius" en geen "et"  maar in ieder geval "es". Of daar dan nog een T achter staat kan wel of niet. Het was niet zo' n duidelijke schrijver. En testes staat ook met een vraagteken, maar m.i. is dat goed? Kan iemand er meer over zeggen?

Betekent " es bannis" nu eigenlijk dat de dispensatie is afgekondigd, of dat er ook dispensatie voor de afkondigingen is verleend?

@Gerda, zie de eind-S van bannis en marinus

@Jan, daar heb je gelijk in, maar ook de M vind ik in dit stuk zo heel anders dan bij matrimonium ?

@Gerda, een begin-m is iets anders dan een eind-m.

Maar laten we over het contraxerunt matrimonium maar niet met elkaar in debat gaan


De door Hans in de vraag vermelde persoonsnamen lijken mij volkomen correct,
en daar gaat het om.

Oké Jan. Dankjewel.

OK, dank allen voor de hulp bij het lezen. Nu nog uitvinden wat de betekenis is van de zin "onium praevia dispensatione in tertio consanguinitatis gradu et bannis marinus henrici van...". Vooral de toevoeging "et bannis" vind ik wat raadselachtig. Is de dispensatie onderdeel van de afkondigingen geweest?

Zij waren in de derde graad verwant aan elkaar.
(De grootmoeder van Marinus was een Koninck)

en onium is de tweede helft van het woord matrimonium op de eerste regel

Klopt Jan. Maar ik worstel nog met de toevoeging "et bannis". Is de dispensatie voor de verwantschap tijdens de gebruikelijke 3 afkondigingen ook genoemd. Of wordt bedoeld dat er voor zowel de verwantschap als de afkondigingen dispensatie is gegeven?

Ik heb het betreffende trouwboek bekeken.
De pastoor gebruikt de termen matrimonium en sponsalia willekeurig door elkaar en is verder bijzonder slordig en ongeduldig.

Ik zou, als ik jou was, gewoon maar geen diepere betekenis aan deze inschrijving proberen toe te schrijven,
want die is er naar mijn bescheiden mening niet.

Dat de pastoor slordig schreef klopt, maar dat hij termen als sponsalia en matrimonium door elkaar zou gebruiken, alsof hij niet weet wat de termen betekenen is onzin. Sponsalia is ondertrouw, verloving en matrimonium is huwelijk. Bij ondertrouw zijn getuigen ook gebruikelijk, dikwijls niet dezelfde als bij het huwelijk. Op de bladzij ertegenover ondertrouwen op 16 nov. 1686 Antonius Peeterse Mes met Joanna Jansen om vervolgens op 30 nov. 1686 te trouwen.

De interpretatie van de zin ‘praevia dispensatione in tertio consanguinitatis gradu et bannis’ is niet geheel ondubbelzinning: hoort bannis wel of niet bij dispensatione? De meest voor de handliggende interpretatie is ja: de ablativus bannis hoort bij in, maw. dispensatione in bannis. Het geheel wordt dan: na dispensatie in de derde graad van bloedverwantschap en in de afkondigingen.

De pastoor gebruikt de termen matrimonium en sponsalia willekeurig door elkaar

(het gedrag van die pastoor werkt aanstekelijk)
@Chris, ik bedoel uiteraard te zeggen, dat ondertrouw en trouw in zijn aantekeningen door elkaar heen staan.
Het betreffende huwelijk volgt niet op een aparte inschrijving van ondertrouw, mogelijk de reden,
waarom de pastoor in de betreffende inschrijving enigszins geforceerd binnen de context de bannis ter sprake brengt.
Maar zijn precieze bedoeling blijft onduidelijk.

otr. civiel 18-01-1688, tr. civiel 01-02-1688
https://westbrabantsarchief.nl/collectie/voorouders/persons?ss=%7B%22q%22:%22Marinus%20Hendricxsen%20van%20Vlimmeren%22%7D
Pagina 69 van 99

R.K. huwelijk 18-01-1688
https://westbrabantsarchief.nl/collectie/voorouders/persons?f=%7B%22search_i_datum%22:%7B%22v%22:%5B%2216880000%22,%2216889999%22%5D,%22d%22:%221688%20-%201688%22%7D%7D&ss=%7B%22q%22:%22Marinus%20Henrici%20van%20Vlimmeren%22%7D
Pagina 6 van 97

18 jan[uarii][1688]
contraxerunt matrim-
onium, praevia dispensatione in
tertio consanguinitatis gradu et
bannis, Marinus Henrici van
Vlimmeren, et Elisabetha Cor-
nelisse Koninck, testes Cornelius
Pauwelse Koninck et Henricus
Jansen van Vlimmeren.

"praevia dispensatione in tertio consanguinitatis gradu et [in] bannis" zal de bedoeling zijn, dat ben ik met Chris eens.
Zou je dat "[in]" niet (in gedachten) aanvullen, dan komt "et bannis" geheel in de lucht te hangen.
Of je moet aannemen dat er uit "praevia" een "praeviis" moet worden gedistilleerd, zodat je krijgt "et [praeviis] bannis".
Dat zou dan weer impliceren dat de/er roepingen hebben plaatsgevonden, wat echter niet het geval lijkt, aangezien er geen R.K. ondertrouw is genoteerd, en de civiele ondertrouw eveneens plaatsvindt op 18 januari. 

Dank voor alle hulp bij het vergaren van informatie rondom de eerste (en zeker niet de laatste) huwelijksdispensatie in een onderzoek naar een familie Konings uit Schijf/Rucphen.