Een van mijn voorvaderen die in Lierop woonde betaalde cijns aan de Heer van Helmond. In het cijnsregister staat achter zijn naam nog een hele lap Latijnse tekst waarvan ik graag wil weten wat er staat. Mogelijk gaat het om personen die voorafgaand aan mijn voorvader cijnsplichtig waren. De registratie is te zien op: https://www.mupload.nl/img/7uvhe6ktnr.jpg Het cijnsregister bestrijkt de periode 1447-1464.

Is deze tekst online in te zien? En hoe heet de voorvader?

Vgl. ook eerdere topics over hetzelfde onderwerp.

https://www.stamboomforum.nl/subfora/236/2/65595/0/gevraagd_hulp_bij_transcriptie_cijnsboek

https://www.stamboomforum.nl/genealogie/2/33052/0/wat_is_de_inhoud_van_de_cijnsboeken_lierop_14981582_en_wat_is_daaruit_af_te_leiden

Veel informatie vind je in:

Y.J.A. Welings, C.J.M. van der Heijden, J.G.M. Sanders,
Hoenen en kapoenen. Gids van cijnsregisters betreffende Noord-Brabant, 14de-20ste eeuw.
Uitgave Rijksarchief in Noord-Brabant, 's-Hertogenbosch 2000.
Bevat ook een lijst van Latijnse achternamen en Latijnse termen.
Per plaatsnaam is er een overzicht van de bewaard gebleven cijnsregisters. Voor Lierop bijv. op blz. 67-68.

Kijk ook eens naar http://www.bhic.nl/onderzoeken/forum/cijnsregisters-helmond

De scans zijn hier te vinden. (met dank aan Helena van het Forum van het BHIC)

https://www.rhc-eindhoven.nl/collectie?mivast=48&mizig=210&miadt=48&micode=12063&milang=nl&mizk_alle=12063%20Heerlijkheid%20Helmond%2C%201300-1781%20&miview=inv2#inv3t1

12063 Heerlijkheid Helmond, 1300-1781
► 282-289 Leggers van 'Peellandse' grondcijnsen betreffende geheel Peelland met uitzondering van Helmond. Met hiaten 
► 286 [1447-1464]

Het register van Lierop begint op Scan 327/579.

De gevraagde tekst staat op fol. 168v, Scan 339/579.

Voor transcripties van diverse cijnsregisters uit Peelland — niet van Lierop — zie
https://www.rhc-eindhoven.nl/collectie?mivast=48&mizig=305&miadt=48&milang=nl&miview=ldt
https://www.archieven.nl/nl/zoeken?mivast=0&mizig=210&miadt=48&miaet=54&micode=NTI-12063-286&minr=2371353&miview=inv2#inv3t0.
(met dank aan Gerard Kuijpers van het RHCe)

Beste Pauwel,

Ik was zelf ook al via "Hoenen en Kapoenen" en de website van het RHC-Eindhoven bij deze scan uitgekomen. Het gaat mij echter om de inhoud. Ik weet dat ex p(ar)te betekent dat daarna de voorafgaande cijnsplichtige genoemd gaat worden. Ik zie daar echter alleen de afkorting "pri.." staan terwijl ik de broer van mijn voorvader verwachtte. Op scan 235 van het daaraan voorafgaande cijnsregister (285) staat namelijk dat de cijnsplicht van hem afkomstig is. Het gaat duidelijk om hetzelfde perceel (nummer 70). Ook ben ik niet zeker van de derde naam van mijn voorvader Willem Hendricks. Ik lees de afkorting "Milu..." maar kom beide afkortingen niet tegen bij de Latijnse namen en afkortingen in "Hoenen en Kapoenen"

Dit is dan waarschijnlijk ook bekend.
https://www.stamboomforum.nl/subfora/236/2/46763/0/het_bosch_protocolbr14e16eeeuwse_latijnse_schepenakten

Het Bosch' Protocol. Een praktische handleiding. Samenstelling: drs. Geertrui Van Synghel (Werken met Brabantse Bronnen 2)
Stichting Brabantse Regionale Geschiedbeoefening, Stadsarchief 's-Hertogenbosch. 's-Hertogenbosch 1993

De vele duizenden akten van het Bosch' Protocol behoren tot de belangrijkste bronnen voor de geschiedenis van stad en Meierij van 's-Hertogenbosch. Het is echter tevens een weerbarstige bron, niet alleen vanwege het moeilijk leesbare schrift en de talrijke afkortingen, maar ook doordat de teksten tot aan de zestiende eeuw vrijwel uitsluitend in het Latijn zijn gesteld. Dit boek vormt echter een sleutel die toegang geeft tot de rijke inhoud van het Bosch' Protocol. Aangezien de structuur, de taal en de inhoud van de verschillende typen akten door de eeuwen heen nauwelijks gewijzigd werden, kan men aan de hand van de in dit boek opgenomen modellen met de bijbehorende kernbegrippen, de inhoud van de teksten zonder al te veel moeite ontrafelen.

^{Vergroot de afbeelding door erop te klikken.}

 286 [1447-1464] ► Scan 339/579 (fol. 168v)

regel 1     Wilh[elmu]s filius Hen[ri]ci Milit[is] ex p[ar]te p[at]ris ex her[editate] [quon]d[am]
regel 2     Joh[ann]is Yeve[n] [et] ex bo[n]is [quon]da[m] Wolt[er]i de Doseldo[n]c
regel 3     de vet[er]i II d[enarii].
regel 4     Ide[m] ex bo[n]is [quon]da[m] Huberti fi[lii] Jo[hannis] Amelii de vet[eri] II d[enarii].

regel 1     Willem, zoon van Henric/Heyn Ridders (/De Ridder) (voor miles, militis, vgl. Hoenen en Kapoenen... blz. 37)
regel 2 en 3     Vgl. de afkorting van Wolt[er]i met die van vet[er]i.

ex parte = (verkregen/verworven) uit het/een (erf)deel (van)
(Voor deze betekenis vgl. Hoenen en Kapoenen... blz. 33, transcriptie en vertaling bij Afb. 14, met de Interpretatie op blz. 34.)
(Joop  Glasbergen 1997, De  Cijnsregisters van de Heren van Helmond. Plaatsnamen  in Nuenen, Gerwen en Nederwetten voor 1500. vertaalt ex parte met 'namens'.)
hereditas = erfgoed
quondam = wijlen
ex bonis = uit (het) goed
de veteri II denarii = 2 oude penningen
De naam Yeven is wellicht een patroniem dat teruggaat op de voornaam Ivo/Ive. Uitspr. dan 'Ieven'.

285 [1421-1446] ► Scan 235/381

^{Vergroot de afbeelding door erop te klikken.}

regel 1     Henricus filius Henrici Militis ex bonis Johannis Yeven et ex bonis
regel 2     quondam Walteri de Doeseldonc de veteri II denarii.
regel 3     Idem ex bonis Huberti filii Johannis Amelii quondam Johannis Yeven de veteri II denarii.

Boven regel 1 is later een regel bijgeschreven.
Ik meen daar te kunnen lezen Relicta Luytgardis? et liberi V?. (Het zal er wel staan, van de V ben ik niet zeker.)
Rechts daarvan staat Wilhelmus filius Henrici Militis.
Vgl.:
"Henric geheiten (?) die Ridder man van Luytgerden dochter Willems dochter van der Eijken" in inv. nr. 3790 Schepenbank Helmond (1430)
"Willem Heynen sRidders soen" in inv. nr. 3796 Schepenbank Helmond (1451)

relicta = weduwe
liberi V = 5 kinderen

Zie ook 284 [1406-1420], ► Scan 156/223.

regel 1     Henricus filius Henrici Militis de veteri II denarii ex bonis Johannis Yeven et ex bonis Waltheri de Does[…]?
regel 2     Idem de veteri II denarii ex bonis Huberti filii Johannis Amelii quondam Johannis Yeven
regel 3     Hubertus filius Johannis Amelii de veteri II denarii ex bonis Johannis  Yeven et ex bonis Waltheri de Does[…]?

idem = dezelfde

Beste Pauwel,

Hartelijk dank voor de transcripties en de uitleg. Wat ik echter nog niet begrijp is dat in scan 339 van cijnsregister 286 "ex parte padris" staat, terwijl de cijnsplicht van de broer (Henricus) van Wilhelmus afkomstig is. "Ex parte padris" betekent toch "afkomstig van de vader"?

De laatste registratie op scan 156 van cijnsregister 284 had ik ook al gevonden maar dat lijkt om een ander perceel te gaan want de personen die daar als voorgaande cijnsplichtigen genoemd worden, lijken mij andere dan die in de cijnsregisters 285 en 286. Kun jij lezen wie daar genoemd worden? Ik ben nog niet zo thuis in Latijnse afkortingen maar ga me daar de komende tijd wel in verdiepen want ik ben met mijn onderzoek inmiddels aangeland in een periode waarin ik meer Latijnse dan oud Nederlandse bronnen tegenkom.

Beste Kees,

Ik constateer zojuist dat je deze vraag ook hebt gesteld op het forum van Wat staat daer?.
Ik had het wel zo prettig gevonden als je dat hier even had gemeld. Dan had ik er geen tijd ingestoken.

Groet, Pauwel

Beste Pauwel,

Ik wist niet goed welk forum het beste was voor mijn vraag. Dat was dus duidelijk dit forum want jouw reacties waren zeer leerzaam voor mij. Toen er na een week op het andere forum eindelijk een reactie kwam heb ik daar direct aangegeven dat ik mijn vraag ook op een ander forum had gesteld. Hopelijk ben je alsnog bereid om je licht te laten schijnen over de laatste registratie van scan 156 van cijnsregister 284.

Vriendelijke groeten: Kees van der Beek

Ik heb inmiddels de reactie van Otto Vervaart op het Forum van Wat staat daer? (25 augustus 2019 om 16:07) gelezen.
Een aantal van mijn reacties hierboven heb ik daarna nog bijgesteld.

Klopt het dat je op zoek bent naar de Henric Ridders die getrouwd was met Luytgard Willemsdr. van der Eijken? Ik vraag me af hoever je dan inmiddels bent gevorderd.

Beste Pauwel,

Ik ben in eerste instantie op zoek naar de Willem Henricks ..... waarvan de drie zonen in 1461 een stuk land in Lierop verkopen (zie: https://www.mupload.nl/img/9nyewj.jpg) en vervolgens naar diens vader, maar ik weet niet zeker of ik met Willem Hendricks de Ridder uit scan 286 op het goede spoor zit. Mijn voorvaderen gebruikten voor 1700 alleen maar patroniemen en de Ridder is een achternaam. Het probleem is dat ik het derde patroniem nog niet weet en ik hoopte daar achter te komen via de cijnsregisters van Lierop van de heer van Helmond. Morgen ga ik met mijn mentor Aad Verouden (de ex-voorzitter van "Ons Voorgeslacht") naar Den Bosch om bij het BHIC de cijnsregisters van de Hertog van Brabant te bekijken en naar het Stadsarchief om te kijken of we in het Bosch' Protocol nog iets kunnen vinden, Daar kom ik, dank zij jouw hulp, nu goed beslagen ten ijs.

En ik bedenk me net nog een argument waarom ik waarschijnlijk niet goed zit. Het cijnsregister 285 loopt van 1447-1464. Het stuk land in Lierop is in 1461 verkocht. Dan verwacht je eigenlijk dat de nieuwe eigenaar vermeld wordt boven de (doorgehaalde) oude eigenaar. Dat is hier niet het geval.

Tja, eerlijk gezegd had ik van begin af aan al mijn twijfels.

Beste Pauwel,

Hopelijk vinden we morgen in Den Bosch wel de juiste Willem Henricks. Wil je nog weten of en zo ja wat we gevonden hebben?

Dat stel ik zeer op prijs.

Beste Pauwel,

We hebben gisteren in het Bosch’ Protocol 3 generaties personen gevonden die enerzijds zouden kunnen aansluiten bij de personen die we in de cijnsregisters van de Heer van Helmond hebben gevonden en anderzijds bij de akte uit 1461 waarbij drie broers (Willem, Henrick en Jan) een stuk land in Lierop van hun vader Willem Henricks verkopen. Het gaat om de deken Aert (Aij) van Antwerpen, die een aantal natuurlijke kinderen had, waaronder ene Henrick. Voor deze Henrick koopt hij, als hij deken van Woensel wordt, in het gehucht Goirle in Lierop van Willem van Heersel het landgoed “Afterbroeck” (tegenwoordig Achterbroek ten noorden van Lierop) en gaat zich dan “van Goirle” noemen. Henrick van Goirle heeft 3 zoons: Aert, Henrick en Willem en we denken dat deze Willem de Willem Henricks zou kunnen zijn waarvan de 3 zonen Willem, Henrick en Jan in 1461 het stuk land in Lierop verkopen. Ook de  aansluiting met de cijnsregisters zou kunnen kloppen. Henrick van Goirle zou dan de Hendrick Militis uit cijnsregister 284 kunnen (zijn maar dan in de betekenis Henrick de soldaat, een niet onlogisch beroep voor een bastaardzoon van een deken) en Henrick en Willem uit de cijnsregisters 285 en 286 twee van zijn drie zoons. We moeten voor deze theorie natuurlijk nog wel aanvullend bewijs zien te vinden maar qua tijd en qua namen klopt het. In de hieronder aangegeven bestanden zie je de kaartjes van Ferdinant Smulders waar onze theorie op is gebaseerd. Van een aantal kaartjes (met een rood randje) heb ik bijbehorende Latijnse akten gescand maar ik ben nog niet aan de transcripties en vertalingen toegekomen. Ik heb inmiddels wel het boek over het Bosch’ Protocol van Geertrui van Synghel binnen en dat ga ik tijdens mijn vakantie (3 weken Algarve vanaf zondag) aan de rand van het zwembad eens op mijn gemak bestuderen.

https://www.mupload.nl/img/d5yejvx9y.jpg

https://www.mupload.nl/img/wqideuagqulir.jpg

https://www.mupload.nl/img/sxzt6vfe.jpg

https://www.mupload.nl/img/aog8hzazyf.jpg

https://www.mupload.nl/img/fgh5xfnv6va.jpg

https://www.mupload.nl/img/j3yrnrk657.jpg

Dank je. Ik ga het bekijken.