stamboomforum

Forum logoArchiefinstellingen, bronnen en inventarissen » Solvit en Modo, wat is de betekenis?



Profiel afbeelding
Solvit en Modo, wat is de betekenis?

Jaap Schouten - 22 jul 2010 - 22:52

-

Ren? - 22 jul 2010 - 23:41

Hartelijk dank voor uw snelle reactie!

Ik kom dit veelvuldig tegen in de grafboeken en kon het niet 100% thuis brengen.

Vriendelijke groet,

Jaap Schouten

Jaap Schouten - 22 jul 2010 - 23:52

Toch nog even een vraagje want het is mij nog niet helemaal duidelijk, in het grafboek staat bijvoorbeeld:

Solvit; Schoudt de metselaar (solvit=heeft betaald dat is duidelijk)

Modo; Jacob Gerritsz. Schout

Modo; Geertge Thonisdr. anno 1662

modo= in dit geval

ik zou denken Schoudt de metselaar is de bijnaam van Jacob Gerritsz. Schout

maar ze kunnen natuurlijk ook zijn vader bedoelen (die was net als zijn zoon ook metselaar)

Maar wat bedoelen ze met Modo; Geertje? (dat was de vrouw van Jacob)

Deze tekst stond bij het familiegraf van zijn vader (Gerrit Cornelisz.) waar later Jacob en Geertge ook in zijn bijgezet.

Alvast bedankt voor de hulp

Jaap Schouten - 23 jul 2010 - 10:24

Wanneer de drie inschrijvingen ieder van een andere datum zijn (en dat lijkt me plausibel), is de betekenis van het woord modo mijns inziens "onlangs, kortgeleden, laatst".

De eerste persoon is dus niet dezelfde als de tweede, en de laatste twee inschrijvingen zijn bijzettingen.

De context van woorden is altijd belangrijk voor de verklaring.

In dit geval is het ook interessant om te weten of er een verschil in handschrift is tussen de drie regels.

Verder, de betekenis "in dit geval" voor modo is me echt totaal onbekend, en kan ik ook in geen enkel boek terugvinden, maar wie ben ik. Ben benieuwd waar dat te vinden zou zijn.

vangool - 23 jul 2010 - 11:18

Bedankt voor je antwoord!

Misschien is het wat duidelijker als ik de volledige tekst geef?

Het familiegraf in de Nederlandse Hervormde Kerk van Schiedam is als volgt beschreven:
De mijddelkercke, dat vijfthiende pleijn, Dat negende graff:
Hier is in begraeven den 12¡ Augustus Gerret Cornelijssen metselaer, twee graeven diep anno 1616.
Hier is in begraeven den 9¡ November een kint van Jacop Steen, anno (16)23.
Hier is in begraeven den 18¡ September Volckgen Jacops, 2 graven diep 1638.
Hier is in begraeven den 12¡ Julij een kint van Jacop Steen, anno 1645.
Den 22¡ September 1661 begraven Jacob Gerritsz. Schoute, 2 diep.

In de marge:
Solvit; Schoudt de metselaer.
Modo; Jacop Gerritsz. Schout.
Modo; Geertgen Teunis, anno 1662

(Gemeentearchief Schiedam, Inventarisnr 322, Begraven van de doden in de kerk, bewerking door Anthonius van der Tuijn te Schiedam, Folio 379)

Jaap Schouten - 23 jul 2010 - 13:54

Ik denk dat met 'modo' nu wordt bedoeld, dus de eigenaar van het graf op het moment dat de aantekening in de marge werd geschreven. Hetzelfde woord treft je ook aan in cijnsregisters en heeft dan dezelfde betekenis. Een discussie is hierover enkele jaren geleden gevoerd, te googlen via 'modo cijnsregisters'.

Michiel - 23 jul 2010 - 17:15

Volgens mijn woordenboek L-N kan modo een bijwoord zijn met de volgende betekenissen:

1) slechts, alleen

2) zoëven, kort geleden

Maar ook een naamvalsvorm van modus
1) hoeveelheid, grootte, omvang en daarvan afgeleide subbetekenissen

2) wijze, manier

Ik ben bang dat je hier ook niet veel mee opschiet.

niepoort - 23 jul 2010 - 17:24

solvit kan ook verschillende betekenissen hebben.

het werkwoord, waarvan solvo de ik-vorm tegenwoordige tijd is en solvit een vorm betekent die begint met "hij heeft/is  ge...." heeft de volgende betekenissen:

1) losmaken, losbinden

2) betalen, uitbetalen

3) een geheel in zijn delen ontbinden,

4) opheffen, een einde aan iets maken

En dan zou er dus zomaar iets heel anders kunnen staan: nl. dat er een graf is geruimd (solvit) en dat er zojuist iemand is bijgezet (modo).

Hopelijk heeft iemand genoeg deskundigheid in huis om het probleem voor je op te lossen. Maar ga er in ieder geval niet zonder meer van uit dat solvit = hij heeft betaald.

niepoort - 23 jul 2010 - 17:31

Pjoe! Nu ben ik helemaal weer bij af ha ha!

Leuk hoor dat latijn en die gebruikte afkortingen, ja kan er alle kanten mee uit.

Waarschijnlijk was het omstreeks 1600 een overduidelijke kreet, dus als er nog iemand van die leeftijd op dit forum is? (je weet maar nooit!Afbeeldingen zijn alleen zichtbaar als u bent ingelogd op het Stamboom Forum

)

Bedankt voor de antwoorden zover,

vriendelijke groet Jaap

Jaap Schouten - 23 jul 2010 - 22:59

Volgens mij heeft Michiel de juiste verklaring gegeven.De ' eerste'  inschrijving is van degeen die het graf in eerste instantie heeft gekocht. Daarna worden de namen vermeld van diegenen die op dat bepaalde moment  'betalen'  voor de rechten/begravingen. Dat zal heel vaak een familielid zijn, maar een graf kon ook 'gewoon'  verkocht worden.

In het rekeningboek van de kerk komt regelmatig de rubriek voor:

" Ontfangh vant overboecken, als vercoopen van de graven"

 

In april 1662 vind je daar de volgende inschrijving:

02 dito op Geertge Teunis tgraff van haer man Jacob Gerritsz. Schoute zaliger 0-15-00

Daarmee lijkt mij dus de

Modo; Geertgen Teunis 1662 verklaard.

Het rekeningboek vind je ook op Hogenda. Eveneens een transcriptie van Anthonius van der Tuijn!

Annemarie57 - 24 jul 2010 - 20:23

Solvit=heeft betaald

Ronald van der Graaf - 24 jul 2010 - 20:56

Modo=Onlangs

Ronald van der Graaf - 24 jul 2010 - 21:02

Googlen levert op de tekst van een Vlaams tijdschrift uit de 19e eeuw "Ons volksleven"

www.archive.org/.../onsvolksleven11brec_djvu.txt

Een noot in dit tijdschrift vermeldt: "modo, d.w.z. alsnu, heden". 

Het duidt hier de eigenaar van het graf aan op het moment dat de aantekening werd geschreven. 

Bij cijnsregisters heeft het dezelfde betekenis. Het is wel heel duidelijk in het volgende fragment afkomstig van Google Books:

"En nu Peter Pauwels dochter. Modo Peter Strovijnc. Nu Staes de Backere. Nu Peter van Camdonc."

NB. Ik merk dat de link niet werkt. Via googlen is het in ieder geval te vinden.

Michiel - 24 jul 2010 - 22:03

Ik denk ook dat Michiel het bij het juiste eind heeft en na jouw mail (Annemarie) weet ik het bijna zeker!

Bedankt allemaal! Ik ben blij dat er zoveel aardige en behulpzame luyden zijn Afbeeldingen zijn alleen zichtbaar als u bent ingelogd op het Stamboom Forum

Jaap Schouten - 26 jul 2010 - 00:17


Weliswaar 5 jaar na het begin van deze draad, maar toch lijkt het me van belang voor anderen. In b.v. de poortchijnzen van Grave kom je ook bij de meeste namen solvit en modo tegen. Als je leest Ermken Peeters IIII St[uivers] Modo haere kinderen Modo Aert Geurts zou je zeggen dat Ermken "mede" voor haar kinderen en Aert Geurts betaald zal hebben. Maar bij veel mensen staat onder hun naam en bedrag van de chijns Modo burgemeester xxx, jaartal1, modo burgemeester yyy, jaartal2. In dit ene chijnsboek kun je dus kennelijk modo lezen als "heden betaald voor" als "heden betaald aan". Rare lui die voorouders van ons.

Maggy - 19 jun 2015 - 16:03







Plaats een reactie

Om reacties (en nieuwe onderwerpen) te plaatsen op het Stamboom Forum dient u eerst in te loggen! Nog geen lid? Registratie is gratis en snel!


Inloggen Registreer nu