Tegen het einde van de 19e eeuw komen in de geboorte-akten van de gemeente Amsterdam nogal eens hoedenmakers voor als getuige (en soms getuigen met een ander beroep in de modebranche).

Een steekproef uit de akten van december 1885 laat zien dat

- de geboorte-aangiften werden gedaan door (verschillende) vroedvrouwen

- de vader van de boreling recent was overleden of anderszins afwezig was (hij was bijvoorbeeld op zee of was ziek) of volledig ontbreekt (ongehuwd moederschap)

In de steekproef treden herhaaldelijk de volgende hoedenmakers als getuige op: Andreas Beumer, Ernst Willem Frederik Gast en Jan Hendrik Scholten.

Vooralsnog is mijn conclusie dat de bevallen vrouwen dusdanig belangrijke klanten van de hoedenmakers waren, dat de laatsten bij wijze van service bij de aangifte van de geboorte getuigden. De beroepen van de vaders (voorzover die vaders bekend zijn natuurlijk) wijzen op financiële ruimte voor het 'winkelen' bij een hoedenmaker (en voor het bekostigen van een vroedvrouw).

Wat betreft de ongehuwde moeders die bovendien geen van allen een beroep hadden, rijst de vraag wat hun geldbron was (zij maken ongeveer 1/3 uit van de steekproef). Hierbij komt welhaast onvermijdelijk de gedachte op dat zij prostituees waren. Met name uit het Dagboek van Keetje Tippel weten we dat er een link bestond tussen hoedenmakers en prostituees.

Wie wil zijn/haar licht eens doen schijnen over deze materie?

Misschien woonden de hoedenmakers vakbij het stadhuis? Of was er een connectie tussen de vroedvrouw en hoedenmaker? Of waren de hoedenmakers wel te porren voor een gratis borreltje voor de bewezen dienst?

Ik ben zelf weinig hoedenmakers tegegekomen als getuige wel bodes en veldwachters die meestal ook in de buurt van een stadhuis aanwezig waren, maar in kleine dorpen waren er natuurlijk ook niet veel hoedenmakers.....

Een selectieve steekproef.

- de geboorte-aangiften werden gedaan door (verschillende) vroedvrouwen

- de vader van de boreling recent was overleden of anderszins afwezig was

Bij gebrek aan een eigen getuige, men neme een werknemer van de nabij gelegen hoedenmakerswerkplaats.

Allemaal hoedemakers, dat kan geen toeval zijn!

Helaas zijn de Amsterdamse bevolkingsregisters , m.u.v. die van 1851/1853, via de indexen daarop niet op beroep(sgroepen) doorzoekbaar. Anders zou je via die weg kunnen nagaan of er een concentratie hoedenmakers nabij het stadhuis woonachtig was, en aldus kunnen toetsen of het gesignaleerde frequente optreden van hoedenmakers als getuige(n) bij geb. aangiften, wellicht een pragmatische reden had.

Dat gaat voorbij aan de scheve samensteliing van de "steekproef" alleen geboorteaangiften in december 1885 waarbij  geen vader aanwezig was. Was er in december 1885 een staking van de hoedemakers?

Wat waren de beroepen van de getuigen bij deze geboortenaangiften in andere maanden.