stamboomforum

Forum logoArchiefinstellingen, bronnen en inventarissen » Kun je inwoners van Stompwijk in de 18de eeuw geografisch traceren via belastingkohieren?



Profiel afbeelding

Beste Forumlezers,

Om te achterhalen waar mijn voorvader Gaudentius Diemel precies heeft gewoond, zoek ik langs verschillende wegen om dit boven water te krijgen. Specifiek nu via de belastingkohieren van Stompwijk. In hoeverre kun je inwoners van Stompwijk in de 18de eeuw geografisch traceren via het belastingkohier?

 

Ter inleiding

In archieven van Leidschendam, Stompwijk en Veur, toegang 5270-01, https://www.archieven.nl/nl/zoeken?miview=inv2&mivast=0&mizig=210&miadt=59&micode=5270-01&milang=nl#inv3t2

vind ik onder het ambacht Stompwijk, paragraaf 2.1.2.3.6.3., inv. no 177-184: ‘Setting van bede. Kohier van personele omslag, 1644-1787’. Voor zover ik begrijp gaat het om een soort ‘inkomstenbelastingen’. 

Onder inv.no 184_0003 (belastingjaar 1780-1781) heb ik online opgezocht of mijn voorvader Gaudentius Diemel als belastingplichtige voorkwam. Ik trof hem op folio 3v.

 

Na het inzien van de verschillende belastingjaren onder inv.no 184 valt mij het volgende op: 

Het ambacht Stompwijk heeft -geografisch gezien- een vaste volgorde om de belastingplichtigen te registreren. In dit geval te beginnen bij ‘Stompwijk van oosten aan’, daarna ‘Ommedijk van oosten aan’ etc.

Daardoor komen de namenlijsten  in de opeenvolgende belastingjaren steeds met elkaar overeen, tenzij iemand vertrok of overleden is. 

 

Vraag: 

In hoeverre mag verondersteld worden dat de belastingplichtigen naast elkaar woonden zoals ze in de namenlijsten voorkwamen? 

Zijn hun woonplekken dan aan de hand van oude kaarten (kadestraal, hoogheemraad) te traceren? 

Heeft iemand daar ervaring mee?

 

Met vriendelijke groet

Wim Diemel

Wim Diemel - 16 mar 2023 - 22:27

Ik ben al jaren bezig met het opzetten van een historisch kadaster van de huidige gemeente Beverwijk. Voor mij is 1832 het startpunt (invoering van het kadaster, dus een goede kaart en de OAT.) en ga zo naar de diepte in. Hiervoor maak ik gebruikt van alle transportaktes, en de verpondingregister ed. Om dit goed te kunnen vast leggen, maak ik gebruik van HAZA-21. Maar goede kaarten is zeker must. Je moet een goede inventarisatie maken, van welke kaarten en welke bronnen zijn er. Met name bij die registers moet je ook goed kijken of het eigenaren of gebruikers waren. Mijn ervaring met Beverwijk is, dat de nauwkeurigheid soms te wensen overlaat. De plaats was niet groot en men kon elkaar toch. Dus om je vraag te beantwoorden, ja je kan de inwoners traceren.   

J. van der Linden - 17 mar 2023 - 06:07

Ik doe een soortgelijk onderzoek als J van der Linden voor Maasland tussen ca. 1200-1650 . Het is inderdaad tijdrovend en de bronnen zijn soms tegenstrijdig, dus veel vergelijken maar dan kom je er uiteindelijk wel. Inderdaad is het oudste kadaster een goed uitgangspunt. Misschien zijn er transportenakten bewaard waar je voorvader in wordt genoemd? Een van de valkuilen bij een dergelijk onderzoek dat sommige mensen meerdere huizen bzaten, maar slechts in een woonden, dat kan wel een lastig bepalen zijn. Als het je bereid bent om veel tijd in een dergelijk onderzoek te steken kan het bevredigend zijn om stapje voor stapje bij het antwoord te komen. 

Annemarie57 - 17 mar 2023 - 10:27 (laatst bijgewerkt 17 mar 2023 — 10:27 door auteur)

In een lezing van oud-voorzitter van Ons Voorgeslacht Aad Verouden over "Het nut van belastingregisters bij genealogisch onderzoek" (https://ngv-rotterdam.nl/lezing-oktober-2022/) bevestigt hij de vraag dat belastingophalers altijd een vaste route door een gemeenschap volgden en ergo betreffen opeenvolgende inschrijvingen in een register ook naast elkaar gelegen eigendommen / eigenaars. Terecht merkt Annemarie op dat je uit de inschrijvingen vaak niet kunt opmaken of iemand eigenaar, of eigenaar-bewoner was. Om daarover zekerheid te krijgen, heb je waarschijnlijk informatie uit andere bronnen nodig, zoals de Weeskamer, Transportregisters of het Notarieel, of Schepenregister.

Michaël

Boers 2 - 17 mar 2023 - 12:29


Dank voor jullie reacties. 

Fijn de bevestiging dat de belastingophaler een vaste route liep. Dat was mij eigenlijk ook wel gebleken a.d.h.v. de repeterende namenlijsten van de belastingplichtigen over de opeenvolgende jaren. Ook interessant om de lezing van Aad Verouden er nog eens op na te slaan. Wil ik nog achteraan gaan. Mogelijk dat het combineren van verschillende bronnen mij nog dichter bij zijn woonstek kan brengen. In dezelfde periode waarin ik de belastingkohieren erop nageslagen heb, zijn er ook morgenboeken in Stompwijk te raadplegen. Daarin worden eigenaar en gebruiker beiden genoemd, maar ben ik de naam van mijn voorvader niet tegengekomen. Ik heb ook het idee dat hij als kleermaker/ kleermakerknecht ook niet een eigen woning had, maar dat hij huurde. En wellicht dat hij op een gegeven moment bij zijn schoonfamilie Lelijveld is ingetrokken, misschien al voor of nadat hij getrouwd (1782) was. Die familie had wel land, onroerende goederen en waren als zodanig eind 18de eeuw in de morgenboeken terug te vinden, ruim voor de vroegste kadastrale kaarten van 1832. Eén huis is via de OATs van 1832 zelfs te koppelen aan genoemde schoonfamilie en brengt mij een klein beetje dichter. Maar ja, je wil natuurlijk die ene ultieme link.   

groet

Wim

Wim Diemel - 18 mar 2023 - 00:03







Plaats een reactie

Om reacties (en nieuwe onderwerpen) te plaatsen op het Stamboom Forum dient u eerst in te loggen! Nog geen lid? Registratie is gratis en snel!


Inloggen Registreer nu