stamboomforum

Forum logoGenetische genealogie (DNA) » DNA test door vrouw op zoek naar mannelijke voorouders



Profiel afbeelding

Is het zo dat uit vrouwelijk DNA-materiaal nauwelijks te achterhalen valt wie de mannelijke voorouders en andere familieleden uit die lijn zijn?

E.L. Gout - 8 aug 2020 - 18:23

Nee dat is niet waar!

Met vrouwelijk DNA bedoel je waarschijnlijk mitochondriaal DNA en dat wordt inderdaad alleen door vrouwen doorgegeven. En Y-DNA komt alleen bij mannen voor. Maar verreweg het grootste deel van ieders DNA bestaat uit autosomaal DNA en dat erf men voor een willekeurige helft van zijn moeder en voor de andere helft van zijn vader. Zie voor uitleg bijvoorbeeld: https://cbg.nl/kennis/themas/dna-en-familiegeschiedenis/

Echter, de beste manier om je voorouders te vinden is via archiefonderzoek en voor hulp daarbij ben je hier op de juiste site!

sprangers - 8 aug 2020 - 18:53 (laatst bijgewerkt 8 aug 2020 — 19:05 door auteur)

Dank voor de uitleg. Archieven induiken heeft hier gewoon geen zin, want de vader van mijn vader is gewoon onbekend. Ik heb een DNA-test laten uitvoeren bij My Heritage en bij 23andMe. De laatste geeft meer resultaten. Er zijn ook wel veel overeenkomsten. Van de eerste 1400 'verwanten' bij 23andMe wordt maar bij 9 aangegeven van welke kant ze verwant zijn en slechts één daarvan komt van vaderskant. Die ene zit heel dichtbij, dus wel een mogelijkheid die ik kon onderzoeken. Er schijnen heel veel mannen in die familie voor te komen, maar slechts de dochter van een dochter die ook die naam draagt kwam naar voren. Vandaar mijn veronderstelling dat ik de mannen niet zal vinden. My Heritage geeft niet aan van welke kant de matches verwant zijn.

E.L. Gout - 8 aug 2020 - 19:07

Ik heb mijn autosomale DNA profiel laten bepalen bij Family Tree DNA maar heb het daarna ook ingestuurd naar GEDmatch, My Heritage, Living DNA en Geneanet. Als de mensen met wie je matches vindt ook hun stamboom op die website hebben gepubliceerd, kun je kijken of je kunt ontdekken op welke wijze je aan hen verwant bent. My Heritage heeft daarvoor zelfs een aparte functie: "Theory of Family Relationship" Zij koppelen stambomen met daarin dezelfde personen aan elkaar en kunnen daardoor bij sommige matches aangeven op welke wijze je volgens hen verwant bent aan degene met wie je een match hebt. Ik heb op die manier voor mij onbekende verre familieleden gevonden met wie ik 3-5 generaties geleden een gemeenschappelijke voorouder heb. Soms worden daarvoor door hen wel 4-6 stambomen aan elkaar gekoppeld.

Uitgeschreven lid - 8 aug 2020 - 21:06

Ha ja, dat ken ik van My Heritage. Ik heb mijn stambomen tot ver terug al uitgezocht en praktisch alle matches die ik ontving kende ik zelf al. My Heritage stuurt je stukjes van stambomen die overeenkomen met je eigen stamboom. Van mijn vaders vader heb ik (nog) geen stamboom, dus ze kunnen me geen matches sturen. Dat was het probleem. Wat de DNA matches betreft: tussen de honderden verwanten stond ook de dochter van de dochter van zijn halfbroer. Maar op dat moment wist ik niet of dat van vaders- of moederszijde was. En de families van beide kanten zijn zo groot, dat kon alle kanten op. Pas na de 23andMe test was duidelijk dat het van vaderszijde was en konden we gericht gaan onderzoeken en uitsluiten.

E.L. Gout - 8 aug 2020 - 22:10

Ik begrijp nu dat je veel beter op de hoogte bent met deze materie dan ik uit je eerste vraag kon opmaken. Ik neem aan dat je vrouw bent, en dat je vader (i.v.m. de onmogelijkheid van een Y-DNA test) niet meer leeft of anderszins. Dan wordt het inderdaad lastig of je moet geluk hebben. Uit die match van jou met de dochter van de dochter van de halfbroer van je vader; maak ik op dat die halfbroer dezelfde moeder heeft als je vader. Met die match deel je dan (i.v.m de willekeurige halve doorgiftes en recombinaties) ongeveer 3% hetzelfde DNA van jouw oma (als ik het goed uitreken).  Dat is niet veel en dient alleen om, zoals je schrijft, uit te sluiten. Het zou wat dat betreft helpen als je ook je moeder en/of jouw of haar broers en zusters kan laten testen (als zij nog in leven zijn en als je zoveel wilt investeren). Misschien moet je wachten op een update van de matches en hopen dat daar iemand tussenzit die nauw verwant is maar niet in je stamboom voorkomt en dus een afstammeling van de onbekende (over)grootvader is. Waarschijnlijk zit zo'n match al tussen die 1400 die je bij 23andme hebt, maar zoals gezegd: het zou helpen als je het DNA van je moederskant uitgebreider in kaart gebracht hebt om matches daarmee uit te sluiten. Hier zie je een voorbeeld hoe iemand zo zijn onbekende voorvader heeft kunnen vinden.

sprangers - 9 aug 2020 - 12:54

Mijn vader leeft inderdaad niet meer. Hij en zijn halfbroer hadden dezelfde vader. De dochter van die halfbroer wil geen DNA onderzoek laten doen. Ik heb dus alleen de waarden van de kleindochter en die waarden zijn bijna net zoveel als de waarden van de kinderen van volle nichten en neven van mijn moederskant t.o.v. mij. Vergelijkingsmateriaal met familieleden van mijn vaderskant heb ik niet want ik ken er niet een die ook een DNA-test heeft laten uitvoeren. Ik heb denk ik wel heel veel aan de link die u gaf en ga het op deze wijze zeker proberen uit te zoeken. Hartelijke dank.

E.L. Gout - 10 aug 2020 - 16:15

ohhh, je vader en zijn halfbroer hebben dezelfde onbekende vader!  Ik had tot nu toe niet begrepen dat die halfbroer pas uit de DNA match naar voren is gekomen. Dat vind ik toch al een hoopgevend testresultaat. Jij en de kleindochter van de halfbroer zoeken dus naar de zelfde onbekende voorvader. Indien er tussen jullie geen verdere familieverwantschap bestaat, dan zou bijna alle DNA dat jij met die kleindochter deelt, waarschijnlijk van jullie beider onbekende voorvader komen, en... volgens mij moeten dan al jullie gemeenschappelijke, betrouwbare matches raak zijn! (Een match is betrouwbaar als een gedeeld segmenten meer dan 15cM groot is)

Je moet natuurlijk de weigering door de dochter van de halfbroer voor een DNA test respecteren, maar ik zou toch nog een uiterste poging doen om haar over te halen, want dat verdubbelt jullie kansen op succes. Wellicht kan worden afgesproken dat zij de resultaten niet te zien krijgt en dat de test onder een schuilnaam wordt gedaan. 

Een andere benadering is om overeenkomsten in jullie beider familiegeschiedenis te zoeken om zo een aanwijzing te vinden en hopelijk straks ondersteunend bewijs.

Succes 

sprangers - 10 aug 2020 - 19:21 (laatst bijgewerkt 10 aug 2020 — 19:21 door auteur)

De halfbroer was ook onbekend. Dat is de grootvader van het gevonden 'nichtje'. Ik ga ervan uit dat ze een nichtje is. Ik heb de cM-waardes van aan mij bekende nichtjes vergeleken (moederszijde). Van het nieuw gevonden nichtje is dat 394,4 cM. De mij bekende nichtjes hebben waardes van 582,2 cM, 339,5 cM, 416,2 cM en 326,6 cM. De laatsten zijn kinderen van drie nichten, mij allen bekend. Ik kan niet anders concluderen dan dat de eerste dan ook een nichtje is, eigenlijk halfnichtje. Bij 23andMe kreeg ik de bevestiging dat ze uit de stamboom van mijn vader komt. Dan moet dat wel de onbekende familie van mijn vader zijn. De overgrootvader van het 'nichtje' ('vader' van mijn vader) was de enige zoon van zijn vader. Er waren wel neven. Als een van hen de vader van mijn vader zou zijn, dan zouden de cM-waardes van dat nichtje volgens mij veel lager zijn geweest. Zie ik dit allemaal wel goed of zie ik in mijn enthousiasme andere belangrijke factoren over het hoofd?

Wat mij wel zeer bevreemd, is dat zij als halfnichtje hogere cM-waardes heeft dan 2 van de andere nichtjes die kinderen zijn van volle nichten van mij. Althans, ik weet niet beter dan dat het volle nichten van mij zijn. In eerste instantie kwam de gedachte bij mij op dat twee van de nichten misschien ook 'stiekem' halfnichten zijn. Maar misschien zijn die lage waardes ook de volledige willekeur van cross-overs. Toch vind ik dat het vermeende HALFnichtje dan een hoge cM-waarde heeft. Ze moet wel een direct halfnichtje zijn, kan haast niet missen.

E.L. Gout - 11 aug 2020 - 13:46

Het wordt wat verwarrend omdat je elke keer met een extra stukje informatie komt. (PS ik zie ook nu, na herlezen, pas dat je met het zinnetje "De halfbroer was ook onbekend" bevestigt dat jouw vader zijn halfbroer inderdaad niet kende, en niet dat deze halfbroer voor het nichtje een onbekende opa is)

Ik geloof niet dat je conclusie de enige mogelijkheid is. Doordat DNA met elke generatie willekeurig en gerecombineerd wordt doorgegeven, vertoont de hoeveelheid centiMorgan gedeeld DNA  steeds een grote variatie. Volgens dit schema kan 394cM niet alleen halfnicht (half1C = half first Cousin) betekenen, maar ook:  half1C1R , 1C1R , 1C2R , 2C , half2C.  Jullie meest nabije gemeenschappelijke voorouders kunnen dus zelfs jullie betovergrootouders zijn en dat compliceert de identificatie.

sprangers - 11 aug 2020 - 21:00 (laatst bijgewerkt 11 aug 2020 — 23:03 door auteur)

O, hier schrok ik even van. Maar bij nader inzien kan ik volgens mij wel gemakkelijk uitsluiten. Je hebt gelijk. Afgaande op de waarden zijn er meerdere mogelijkheden. Ik kan direct wat niet 'half' is uitsluiten want mijn grootmoeder had 4 kinderen die volwassen zijn geworden en kinderen hebben gekregen. Die ken(de) ik allemaal, zowel de volle neven en nichten als de halfneven en -nichten. Mijn vader schijnt met één broer dezelfde vader te delen (wordt nu voor de zekerheid ook getest). De andere broer en zus hadden een andere vader, dat staat vast. Dan blijven er dus nog drie over, half1C, half1C1R en half2C. De waarden van half2C lopen van 10-325. Ik begrijp niet goed wat het getal daarboven betekent. Dus half2C valt daarmee al af.

Daarbij zijn de leeftijden van de mensen in half2C en half1C te hoog. Die zijn van mijn generatie, zestigers en zeventigers. Dat nichtje is een veertiger. Haar grootvader zou net als mijn vader de 100 al zijn gepasseerd. Er leeft nog één halfzus van dat grote gezin, de jongste en die is nu 90 (ook een test voor aangevraagd). Daarmee blijft alleen half1C1R over. Ik denk - hoop - dat mijn logica zo klopt. Ze kan niet anders dan mijn halfnichtje zijn. Ik heb niet direct alle informatie meegegeven want het is nogal veel. Ik dacht dat het meeste er niet toe deed.

E.L. Gout - 11 aug 2020 - 23:03

In mijn schema loopt half2C van 9 tot 397. Dat valt nog net binnen de marge, maar het gaat om schattingen.

sprangers - 11 aug 2020 - 23:10 (laatst bijgewerkt 11 aug 2020 — 23:10 door auteur)

O, in het schema dat ik voor mij had loopt het echt van 10-325. Daar zit dus ook verschil in. Maar hoe dan ook, in dit geval is de leeftijdsgroep de meest bepalende factor. Mijn halfnichtje past niet in half1C en half2C. Haar moeder zal zeer waarschijnlijk in half2C passen en haar oudtante die dan de halfzus is van mijn vader in half1C. Dank voor alle aanwijzingen. Ik ben nu overtuigd.

E.L. Gout - 12 aug 2020 - 13:56

Nu eerst maar eens de uitslag van de testen afwachten van die 90 jarige oudtante en van die mogelijke broer van je vader. Dat moet meer duidelijkheid geven en extra matches. Leeft die mogelijke broer van je vader dan nog (of diens zoon)? want dan zou een Y-DNA test waardevol zijn.

Wat ik me nog afvraag: of je met die halfnicht (met wie je dit nu allemaal aan het uitzoeken bent) al jullie betrouwbare gemeenschappelijke matches hebt uitgezocht. Want volgens mij moeten die gemeenschappelijke matches (met >15cM per gedeeld segment) allemaal 'raak' zijn en zouden jullie met hen contact moeten opnemen om via hun kwartierstaten de namen van alle mogelijke kandidaat voorvaders te inventariseren. Let op dat in de praktijk de gemeenschappelijke voorvader vaak verderweg blijkt te liggen dan MyHeritage cs willen doen geloven. 

sprangers - 12 aug 2020 - 16:47 (laatst bijgewerkt 12 aug 2020 — 16:54 door auteur)

We zijn zeker wel gemeenschappelijke matches tegengekomen. Veel zijn haar wel bekend omdat het familieleden zijn. We hebben ook een aantal gevonden die we beiden niet kennen. En nee, we hebben die gemeenschappelijke matches eigenlijk niet niet nagetrokken. Ik ga haar voorstellen om dat ook te doen, goed idee. Als ze al gemeenschappelijke matches zijn, dan zullen ze sowieso allemaal raak zijn, anders kwamen ze niet als gemeenschappelijke matches uit de bus toch? Of zie ik iets over het hoofd? Ze zullen t.o.v. ons beiden, qua verwantschap, dan wel niet op hetzelfde niveau in het schema zitten. Ik ben nou eenmaal haar halftante, halfnicht van haar moeder. 

Het is nu inderdaad de uitkomsten van de testen afwachten. Zowel die van mijn halftante (90-jarige halfzuster van mijn vader) als die van mijn nicht (dochter van mijn vaders broer) om uit te zoeken of haar vader ook dezelfde vader had als die van mij.

Het lijkt mij dat zij een veel lagere cM-waarde zou hebben t.o.v. mij als ze verder weg zat in de stamboom, dus van een ander overgrootvader- of bet-overgrootvader-paar. My Heritage zal toch geen valse waarden opgeven? Ik mag hopen van niet, anders is niets meer zeker, tenzij je DNA-testen direct tussen twee personen laat afnemen. De waarden die we nu hebben geven aan dat mijn overgrootouders (ouders van mijn gevonden grootvader) en haar bet-overgrootouders (grootouders van haar grootvader, de halfbroer van mijn vader) één- en hetzelfde voorouder-paar was.

E.L. Gout - 13 aug 2020 - 17:16

Hoewel ik niet zo'n hoge pet op heb van de "etniciteiten" van MyHeritage, geloof ik zeker niet dat ze bij matches valse waarden opgeven. Het probleem is echter dat elk kind een willekeurige helft autosomaal DNA van elk van zijn ouders krijgt. En kleinkinderen een willekeurig deel (dus niet een willekeurig kwart) van zijn 4 grootouders. Broers en zussen hebben gemiddeld 50% hetzelfde atDNA gemeen, maar het kan ook bijvoorbeeld ook 40% of 60% zijn. Theoretisch kunnen ze zelfs helemaal geen atDNA gemeen hebben, maar die kans is uiterst klein. Bij kleinkinderen gaat deze scheve verdeling al meer opspelen (i.p.v. 25% bijvoorbeeld 15 of 40%) en na ongeveer zeven generaties kan er bij sommig nageslacht al helemaal geen DNA meer aanwezig zijn van een of enkele verre voorouders. Dit gezegd hebbende kunnen we toch even naar de gemiddelde hoeveelheid atDNA kijken van de twee komende testen:

Je vader en zijn 90 jarige halfzus delen gemiddeld 25% hetzelfde atDNA; en jij met die halftante gemiddeld ongeveer 12,5%.

Indien je vader inderdaad een volle broer had, dan hadden zij gem. 50% atDNA gemeen en heb jij daarvan 25%, maar je nicht kreeg niet precies delfde 25%; dus jij en je nicht zouden gem. 12,5% atDNA gemeen moeten hebben. Maar gaat het om een halfbroer, dan delen jullie gem. ca. 6%.

Ik ben zeer benieuwd of de testresultaten in de buurt zitten van die voorspelling. Hoe dan ook, ik denk dat statistisch het verschil tussen gemiddeld 12,5% en gemiddeld 6% te groot is om straks twijfel te hebben over de uitslag. 

We zullen de mogelijkheid maar even buiten beschouwing laten dat de twee vaders van twee halfbroers (met dezelfde moeder) familie van elkaar waren !  

sprangers - 13 aug 2020 - 22:39 (laatst bijgewerkt 18 aug 2020 — 22:54 door auteur)

Het gedeelde DNA met mijn half-achternichtje is 5,6%. Er zijn nu ook gegevens beschikbaar gekomen van haar halfzusje (andere vader) en het gedeelde DNA met haar is 5,7%, maar de cM is wel 403,0 terwijl die van de eerste 394,4 is. De percentages komen dus helemaal in de buurt van jouw berekening voor een half-achternichtje.

Een ander nichtje van mij, dochter van een volle nicht, heeft 8,2% gedeeld DNA met mij (582,2 cM). Dat komt dan weer niet overeen met jouw berekening. Zou meer in de buurt van de 12,5% moeten liggen. Het kan dus ook gewoon een stuk lager zijn.

Ik ben het eens nagegaan bij half-achternichtje #1. We hebben heel veel gemeenschappelijke verwanten, zoveel dat ik ze niet eens allemaal ben nagelopen. Ik verwachtte dat ze allemaal meer aan haar verwant zouden zijn (hogere cM waardes, grotere percentages gedeeld DNA, meer gedeelde segmenten), maar dat is bij de meesten niet zo. 

E.L. Gout - 14 aug 2020 - 22:00

twee nichten delen gemiddeld 12,5% hetzelfde atDNA

de dochter van jouw nicht deelt dan gemiddeld 6% met jou (niet 12,5%)

sprangers - 14 aug 2020 - 22:31 (laatst bijgewerkt 18 aug 2020 — 22:54 door auteur)

Het maakt toch verschil of een achternichtje de dochter van een volle nicht of halfnicht is.

Volle broers delen ca. 50% hetzelfde DNA . Voor halfvolle broers is dat 25%

Volle nichten delen ca. 25% hetzelfde DNA. Voor halfvolle nichten is dat 12,5%

Volle achternichten delen ca. 12% hetzelfde DNA. Voor halfvolle achternichten is dat ca. 6%.

Met de dochter van mijn volle nicht (volle achternichtje) zou ik dan toch ca. 12,5% hetzelfde DNA moeten delen? 

Zodra de uitslagen van de testen er zijn breng ik je op de hoogte. Ik wacht vol ongeduld.

E.L. Gout - 15 aug 2020 - 12:52


Het maakt inderdaad verschil of het een dochter van een volle nicht dan wel van een halfnicht is. Maar het klopt niet wat je verder over (half)nichten zegt. In het volgende voorbeeld beperk me even tot een volle neef/nicht: 

Een broer en zus hebben inderdaad voor ongeveer 50% hetzelfde atDNA. (MyHeritage rekent trouwens met 37,5%, maar dat is een ander verhaal)

Een zoon van de broer krijgt ca.de helft van die 50% dus: 25%. Een dochter van de zus krijgt de helft van diezelfde 50% , MAAR dat is niet dezelfde helft! Theoretich kan het precies de andere helft zijn en dan hebben neef en nicht geen DNA gemeen. Het kan theoretisch ook zijn dat neef en nicht wel precies dezelfde helft delen; dan hebben ze 25% gemeen. De waarheid ligt in het midden: gemiddeld zullen neef en nicht dus de helft van 25%= ca.12,5% atDNA delen.  (PS De nicht deelt 25% met haar oom en de neef 25% met zijn tante.)

Zie ook wat MyHeritage hierover zegt.    ps in hun vertaling zijn 'niece' (oom- of tantezegger) en 'cousin' kennelijk beide als 'nicht' vertaald; dat is verwarrend en oom/tante zelfs fout. Kijk daarom ook hier. Overigens is het MyHeritage artikel zeer relevant voor jullie zoektocht.

sprangers - 15 aug 2020 - 13:41 (laatst bijgewerkt 18 aug 2020 — 22:55 door auteur)







Plaats een reactie

Om reacties (en nieuwe onderwerpen) te plaatsen op het Stamboom Forum dient u eerst in te loggen! Nog geen lid? Registratie is gratis en snel!


Inloggen Registreer nu