Ik heb een nogal lastige vraag. Ik ben op zoek naar meer informatie over twee broers, Willem Pieter Albert van Rijssel (geb. 1789) en Cornelis Evarardus van Rijssel (geb. 1791). Volgens "een familie-overlevering" zouden zij beide in het leger van Napoleon hebben gediend en gesneuveld zijn tijdens een van de veldtochten. Ik weet niet in welk regiment zij hebben gediend en ook niet helemaal in welk jaar.

Wat ik wel weet van de oudste broer, WPA, is dat hij in ieder geval tot april 1809 in Vianen bij zijn grootvader Willem van Rijssel heeft gewoond. Ook de jongste broer, CE, woonde in Vianen bij grootvader Willem van Rijssel, maar ik weet niet precies tot wanneer, in ieder geval tot augustus 1807, maar vermoedelijk langer. In september 1811 schreef grootvader Willem van Rijssel in zijn testament dat zijn jongste kleinzoon CE in het leger van Napoleon diende.

Ik kan geen informatie vinden van beide broers in de indices van militairen van voor 1813 op gahetna.nl. Ook heb ik gezocht in de lijsten van conscriptie en loting van het onderprefect gorinchem, kanton culemborg, waar Vianen in die tijd onder viel. Alleen de lichtingen van 1808-1810 en 1812 zijn bewaard gebleven. Maar ik kon ook hier beide broers niet in vinden.

Aangezien in deze familie veel militairen voorkomen, (o.a. generaal-majoor Albert van Rijssel), heb ik het vermoeden dat de broers zich mogelijk vrijwillig hebben aangemeld, de oudste broer WPA mogelijk nog voor de invoering van de dienstplicht in Nederland in 1810. Als de minimale leeftijd 20 jaar was, is dat in elk geval in 1809 mogelijk geweest. Ik zou graag willen weten hoe dit precies in zijn werk ging. Hoe moest je je hiervoor aanmelden en waar gebeurde dit? En weet iemand misschien of er (nederlandse) administratie van vrijwillige aanmelding bij leger van Napoleon is bewaard gebleven?

Omdat mijn vragen nogal specifiek zijn, werd ik via internet zoeken niet heel veel wijzer en kwam ik vooral op beschrijvingen uit van hoe de dienstplicht na 1810 werd ingesteld.

Ik hoop dat iemand mij verder kan helpen.

Bij voorbaat dank!

Groeten,

Jos

Dag Jos,

Ik zie dat het al laat is, maar toch nog even een kort antwoord.

Jazeker, er bestond de zgn. Enrolement volontaire ofwel vrijwillige dienstneming. Voor inlijving van Nederland bji het Franse Keizerrijk was overigens alle militiare dienst vrijwillig, dus we beperken ons hier tot de jaren 1811-1813.

De wet- en regelgeving hierover kun je vinden in de Legislation Militaire, staat volgens mij op Google Books. Het betreft de Loi relative au mode de formation de l'armee de terre (19 fructidor an 6 =- 5 september 1798), Titre 2, artikelen 6 t/m 14.

En:

Ciculaire relative aux enrolemens volontaires van 27 november 1806.

Je zou verwachten, gezien wat ons in de geschiedenislessen is geleerd, dat vrijwel niemand zich vrijwillig voor het leger van Napoleon heeft aangemeld. Dat is echter niet waar. Ik heb de lijsten van Amsterdam gevonden, daar hebben ongeveer 670 man zich aangemeld als vrijwilliger.

Wat betreft Vianen, als dat onder de prefect van de Monden van de Maas viel, dan zouden te lijsten te vinden moeten zijn in Den Haag (archief prefect, toegangsnummer 3.02.09).

Ik ga even op zoek in mijn papieren en zal je morgen laten weten of ik nog iets heb gevonden.

Mvg

Ik heb het al gevonden:

Het is het door jou reeds geraadpleegde archief van de onderprefect van Gorinchem (toegang 3.02.10.03), inv.nr. 90:

Stukken betreffende de vrijwillige aanmelding van soldaten, 1812 - 1813 1 pak

Ik zal nog kijken of er meer te vinden is.

Mvg

Jos,

Dit soort dingen kan mij uren bezighouden. Ik moet en zal het vinden.

En inderdaad, het is weer gelukt.

Ik heb hier een lijst van vermiste Zuidhollanders uit het leger van Napoleon (totaal bijna 3000 man!).

Daar staan in:

Ryssel, Willem Pieter Albert van, uit Vianen, wachtmeester bij het 6e regiment Huzaren.

Ryssel, Cornelis Bernardus van, uit Vianen, sergeant-eleve bij het 126e Regiment Infanterie van Linie (de Ligne).

Ze zijn als vermist opgegeven in de periode eind 1814/begin 1815.

De stamboeken berusten in Chateau Vincennes bij Parijs, zie daarover vele ander plaatsen op dit subforum.

Mvg

Heel erg bedankt voor deze informatie, dit is meer dan ik verwacht had! Uit welk archief is dit nu precies afkomstig?

Ik heb in het archief van het onderprefect Gorinchem alleen de inventaris nummers 81-86 en 91 (lijsten van loting en conscriptie) ingezien. Ik heb inv nr. 90 nog niet bekeken omdat de datering 1812-1813 was, maar misschien zou ik hier alsnog wat in kunnen vinden?

Ik heb nog wel een paar vragen:

Ik ben mbv de uitleg van Hein de Vries in het topic "hoe krijg ik een kopie van het "Registre matricule" (Service Historique de la Defense - Vincennes)" naar de website hiervan gegaan. Maar omdat ik de recruteringsdatum niet weet kan ik de archiefnummers alleen bij benadering geven. Zou dit voldoende zijn?

Voor WPA van Ryssel, welke diende in het 6e régiment de hussards, is dat 24 Yc 411-414

Voor CE van Ryssel, welke diende in het 126e régiment dʼinfanterie de ligne, is dat 21 Yc 877-879

Ook weet ik dus niet hun 'matricule' nummer. Denk je dat het mogelijk is om zonder dat nummer informatie over beide broers uit Vincennes te kunnen krijgen?

Volgens Hein de Vries worden de namen vaak 'verfransd', dus ik vroeg me ook af of ik bij de aanvraag van de registre matricule hun namen zou moeten veranderen in "Guillaume Pierre Albert van Ryssel" en "Corneille Everard(?) van Ryssel" of kan ik het beste hun oorspronkelijke namen aanhouden?

Ik hoop dat je mij hiermee kunt helpen!

Groeten,

Jos

Hallo Maarten,

Dat is interessante informatie. De "familie overlevering" waar ik over sprak is opgetekend door iemand die ongeveer 100 jaar geleden onderzoek gedaan heeft naar de familie van Rijssel. Volgens deze overlevering zouden beide broers gesneuveld zijn tijdens de terugtocht van Napoleon uit Rusland bij de slag aan de Berezina. Dit verhaal is echter waarschijnlijk verzonnen aangezien uit brieven van de familie van Rijssel uit de periode van 1820-1830 blijkt dat de familie op dat moment geen idee had waar beide broers zich bevonden en ze suggereerden zelfs dat ze mogelijk nog in leven waren.

Vanwege een deel van een erfenis die beide broers toekwam had de familie van Rijssel er echter veel belang bij om het lot van beide broers te achterhalen. Deze erfenis werd beheerd door de weeskamer van Amsterdam en om dit deel van de erfenis op te kunnen eisen, heeft de familie een rechtzaak aangespannen tegen de weeskamer. Hierbij zijn ze waarschijnlijk met het verhaal op de proppen gekomen over het sneuvelen van beide broers bij de Berezina.

Ik ben dus erg benieuwd of ik de waarheid hierover zou kunnen achterhalen. Als Cornelis Everardus van Rijssel gesneuveld zou zijn bij Krasnoë, lijkt de familie-overlevering in ieder geval wat betreft zijn lot meer waarheid te bevatten dan ik dacht.

Is er toevallig ook wat bekend over het 6e regiment huzaren?

Groeten,

Jos

Ik zag dat op de website van de 'Service Historique de la Defense' dat het 126e regiment infanterie van linie inderdaad is opgeheven en op 23 januari 1813 was overgegaan in het 123e regiment. Aangezien bij zijn vermissing het 126e is opgegeven, zal dit waarschijnlijk het laatste regiment zijn waar hij in heeft gediend, neem ik aan? Het is dus goed mogelijk dat hij in november gesneuveld is of evt gevangen is genomen?

Groeten,
Jos

Jos, over het 6e regiment Huzaren vind ik op de site van het Legermuseum helaas niets, zodat ik daar het antwoord schuldig op moet blijven. Wat de namen betreft: ik zou de Nederlandse vermelden met tussen haakjes de Franse vorm. De broer van mijn voorvader, Johannes Krips, wordt in de stamboeken in Versailles als Jean vermeld. Maar voor het zelfde geld had er Joannes oid gestaan. En of de mensen in Versailles zo vriendelijk zijn om zelf te gaan zoeken naar een 'matricule' nummer weet ik niet, maar niet geschoten is altijd mis.

Succes, ik hoop dat het wat oplevert. Vr.gr,

Maarten