Wessel Engels (1782-1825), een directe voorouder van mij, werd op 11 mei 1812 als soldaat ingelijfd bij de 3^e compagnie van het 5^e bataljon van het 125^e regiment infanterie van linie (stamboeknr. 4783). Hij was toen inmiddels 30 jaar oud, getrouwd, vader van drie kinderen en woonachtig in Dordrecht. In zijn stamboek staat onder kopje Dates et Motifs etc.: “Layé (niet goed leesbaar) au 2^e regiment deta (?) Mediterranée le 14 9bre 1812”. Vervolgens komen we Wessel Engels (dezelfde) weer tegen op 11 maart 1813 als hij als soldaat wordt ingelijfd bij het 134^e regiment infanterie van linie (nu onder stamboeknummer 5080) . Hierbij staat expliciet vermeld dat hij afkomstig was van het 125^e regiment van linie. Verder staat er dan nog onder het kopje Dates et Motifs etc.: “Royé (?) par longue absance le 31 Xbre 1813”. Ik weet niet beter dan dat het 125^e regiment infanterie van linie aan de Berezina haar Waterloo vond. Mijn vragen zijn de volgende:

Was Wessel Engels een van de weinige overlevenden van de veldtocht van het 125^e regiment naar Rusland of had hij de dans ontsprongen omdat hij eerder was overgeplaatst naar een regiment in warmere oorden aan de Middellandse zee. Wat wordt er bedoeld met “Royé (?) par longue absance le 31 Xbre 1813”. Wessel Engels was in november 1813 in ieder geval weer terug in Dordrecht.

royé zal hier betekenen

doorgestreept/afgevoerd

Napoleon had die Regimenten niet om aan de Middellandse Zee te liggen.
Het vaandel van het 134e Regiment de Ligne geeft o.a. aan:
1813 Lützen
1813 Bautzen
1813-1814 Magdeburg

Het 134e heeft dus blijkbaar deelgenomen aan de Veldtocht in Saksen,
welke eindigde met de Volkerenslag in Leipzig, waar Napoleon verslagen werd.
Hierna trokken de restanten van het Franse leger vechtend terug.
Sommige van deze Franse eenheden werden pas verslagen in Zuid Frankrijk (slag bij Brienne).

De slag bij Lützen vond plaats op 2 mei 1813 met 22.000 doden aan Franse zijde.
De slag bij Bautzen was op 21 mei 1813 met 20.000 doden bij beide legers,
maar de overwinning was toen nog aan de Fransen.

Je mag aannemen dat jouw voorvader de tocht naar Rusland heeft overleefd.
De veldslagen bij Lützen en Bautzen heeft hij ook overleefd.
De opmarsroute van de Franse Regimenten volgt uit de slagorde.
Die slagordes zijn later door iemand uitgezocht en beschreven (de link staat ergens op het forum vermeld).

Er werd natuurlijk ook een groot aantal soldaten gevangengenomen, of vermist.
Deserteren in die streken had in feite weinig zin, want ze waren omringd door vijanden.
Maagdenburg was een belangrijk Frans steunpunt op de route met voorraden en een hospitaal.
De details van de gebeurtenissen te Maagdenburg ken ik niet uit mijn hoofd (zou ik moeten opzoeken).

Er waren soldaten in het leger van Napoleon die geluk hadden en alles overleefden.
Mijn oud-oud-oudoom diende van 1806 t/m 1813 en werd zelfs benoemd tot Ridder in het Legioen van Eer.
Hij mocht alleen niet meedoen met het Nederlandse leger aan de slag bij Waterloo.
Misschien wilden ze voorkomen dat hij zou overlopen naar zijn oude strijdmakkers, de Fransen.

Mvrgr,   

Annemarie, dank voor je reactie.

Beste Henk Elsinga, dank voor deze zeer uitgebreide en interessante uiteenzetting.