stamboomforum

Forum logoMilitairen » Bij welk garnizoen diende de Schot Jan Wat(t/h) in Amsterdam in 1660 en hoe vind ik uit waar hij oorspronkelijk vandaan komt?



Profiel afbeelding

In een aangetrouwde tak van mijn Amsterdamse familie komt de Schot Jan (John) Wat (ook Watt/Wath) voor. Hij zou volgens zijn ondertrouwakte in Amsterdam (datum 18 december 1660, echtgenote is Lijsbet Swaen) 20 jaar moeten zijn (of staat  er 28?), en dus van +/- 1640 of +/- 1632 moeten zijn. Tot hier een gewone, niet militaire zoekvraag, maar: in het Stadsarchief Amsterdam bevindt zich een notariële akte van 21 oktober 1660, waarin een Schotse soldaat Jan Wath met een collega-soldaat uit Schotland een getuigenis aflegt over een "oneerlijk vrouwspersoon"  In het beginstuk, waarvan hieronder een foto, is sprake van een compagnie binnen de grenzen van Amsterdam onder leiding van Kapitein....?...., waarvan hij deel zou uitmaken. De leeftijd die in het document wordt aangegeven is hoger, niet 20/28, maar 'omtrent 45' in 1660. Het gaat mij als militaire leek om het garnizoen: over welk garnizoen onder leiding van welke kapitein gaat het hier en wat deed dit garnizoen, hoe bewaakten ze de stad ? Bij voorbaat dank voor de uitleg!. En is op basis van zijn militaire historie uit te vinden waar hij in Schotland precies is geboren? In zijn ondertrouwakte staat alleen 'Schotland '.

Afbeeldingen zijn alleen zichtbaar als u bent ingelogd op het Stamboom Forum

Kattenburg - 29 aug 2023 - 15:57 (laatst bijgewerkt 29 aug 2023 — 16:04 door auteur)

Thomas Lecke en Lijsbet Swaen ondertrouwden in Amsterdam op 7.5.1650. Ze trouwden in Sloten.

G. Karssenberg - 29 aug 2023 - 16:45

De bewuste kapitein heet volgens mij Paeuw.
Er bestaan uit die tijd geen militaire bronnen, waarin geboorteplaatsen zijn vermeld.
Dat kwam pas op gang rond 1800, toen het Staatse leger, dat uit losse huurtroepen bestond,
gecentraliseerd werd.

Jan CIavaux - 29 aug 2023 - 17:07

Dit zal dezelfde kapitein kunnen zijn, maar wat betreft John Watt heb je daar echt niets aan

https://www.nationaalarchief.nl/onderzoeken/index/nt00354/ff590470-462f-11e3-a0c1-00505693001d

Jan CIavaux - 29 aug 2023 - 17:17

De Jan Wath (soldaat, circa 45 jaar in 1660) uit de notariële akte zal een ander zijn dan de Jan Watt (varensgezel, 28 jaar in 1660) die met Lijsbeth Swaen is getrouwd. Er ondertrouwt in Amsterdam op 5-8-1645 namelijk een soldaat John Wath, oud 28 jaar met een Jannetje Watsen [hier]. Deze John zal eerder degene uit de notariële akte zijn.

Anneke 12 - 29 aug 2023 - 17:31

De John Wath die op 5.8.1645 met Jannetje Watsen trouwt, komt uit Strepbouw - en volgens "Simon Hart" is dat Strippau in Duitsland,

G. Karssenberg - 29 aug 2023 - 19:10

Iedereen hartelijk dank voor de uitleg en reacties! Ik vermoedde wel dat de John Wath soldaat een andere was dan de Jan Wat varensgezel, maar ik vond het verhaal van het garnizoen in Amsterdam interessant en vond het wel heel toevallig dat er twee keer een Jan Wath op hetzelfde moment,  hoewel niet even oud rondliep. Dan is het spijtig, maar blijft de varende Jan Wat gewoon 'uit Schotland'. De andere  Jan Wath is volgens de notariël akt wel degelijk een Schot, en Janbetje Wasen lijkt mij ook Schots (Watson),  vreemd dat de plaats uit de ondertrouwakte dan zou wijzen naar Duitsland. Ik had zijn ondertrouwakte nog niet gevonden, had die plaats dus ook nog niet gelezen. Ik heb de link van Capiteijn Paeuw geprobeerd te gebruiken,  maar hij werkte helaas niet. Dank ook voor de datum en plaats van het eerste huwelijk van Lijsbet, de eerste bruidegom  wordt bij het tweede huwelijk Thomas Fleck genoemd. Blijft alleen nog mijn vraag over het garnizoen binnen de stadsgrenzen van Amsterdam: wat deed dat garnizoen in Amsterdam (de stad verdedigen, maar hoe?) of werkte het als een soort politiekorps? Ik heb echt geen idee, zeker omdat de TachtigjarigeOorlog net voorbij was.   

Kattenburg - 29 aug 2023 - 21:34 (laatst bijgewerkt 29 aug 2023 — 21:50 door auteur)


-wat deed Amsterdam met een Garnizoen ?
Het westen van Nederland en met name Amsterdam werd verdedigd m.b.v. de Hollandsche Waterlinie.
Dit was een stelsel van stroomsluizen, kanalen, forten, duikers en dammen, waarmee grote oppervlakten laag-
gelegen polderland heel snel konden worden geïnundeerd, middels een ondoordringbare laag water.
Het water was te laag ende grond te zacht en modderig om met vaartuigen of voertuigen te doorschrijden.
Bij hogere waterstand liepen vaar- en voertuigen vast in weiderasters, boomstronken en versperringen.

Amsterdam was het centrum van deze waterlinie.
Na de oude waterlinie is er nog een geheel nieuwe waterlinie gebouwd.
De Duitsers hebben in 1940 besloten om deze waterlinie te mijden.
In plaats hiervan gingen zij over tot het terreurbombardement van Rotterdam.
De Hollandsche Waterlinie heeft voor 1940 tweemaal zijn nut bewezen en behoort
thans tot het "Wereld-erfgoed".

De soldaten die in dienst waren bij de Gemeente Amsterdam om de verdedigingslinie
te bemannen bestonden uit "Kanonniers" en "Soldaten te water"
John Wath die op 5-8-1645 ondertrouwde met Jannetie Watsen, was Soldaat te water.
De plaatsnaam Strepbouw zal mogelijk een verschrijving zijn.
Wat er enigszins op lijkt is de Engelse plaatsnaam Stretford. 

henk elsinga - 5 sep 2023 - 23:26 (laatst bijgewerkt 6 sep 2023 — 09:17 door auteur)







Plaats een reactie

Om reacties (en nieuwe onderwerpen) te plaatsen op het Stamboom Forum dient u eerst in te loggen! Nog geen lid? Registratie is gratis en snel!


Inloggen Registreer nu