stamboomforum

Forum logoLeeshulp, transcriptie, vertaling, betekenis » "wast noot" en "ist noot"



Profiel afbeelding

In rechterlijke stukken van het Hof van Holland begin 18e eeuw kom ik zinsneden tegen met "ist noot" en "wast noot". Ik kan nergens vinden wat dit nu eigenlijk betekent. Iemand enig idee?

Vraag beantwoord. Gesloten.

Jan van de Tonnekreek - 25 sep 2017 - 18:42

Misschien dat een hele zin helpt om de uitdrukking te ontleden? Ik denk aan bijvoorbeeld het is nod(ig) en was nod(ig), of iets dergelijks

Annemarie57 - 25 sep 2017 - 18:45

Misschien dat dit nog wat aanknopingspunten biedt? Middelnederlands woordenboek:

 

Woordsoort: znw.m.,v.

Modern lemma: nood

Middelnederlandsch Woordenboek: noot, 1e art.

Oudste attestatie: Limburg, 1200

Frequentie: totaal: 419, lexic.: 1, ambt.: 102, lit..: 316

Aangetroffen spelling: nod, noed, noet, nohit (1x, Brabant-Noord), noit (Nederrijn), nood, nooet (sic, 1x, Oost-Vlaanderen), noot, not

Flexie:  ns  -
  ds  -, node, noden (alleen in rijmende teksten; eenmaal niet rijmend. De rijmende vormen kunnen een -n gekregen hebben om visueel rijm te creëren en met de bijgedachte aan een meervoudsvorm (vgl. Van Dalen-Oskam 1997, p. 155-160)
  as  -, node
  gp  node
  dp  noden (eenmaal; een aantal andere gevallen komt alleen in rijmpositie voor, zodat ook gedacht kan worden aan een dat.sg.; vgl. aldaar)

Korte betekenis: noodzaak; nodig; ellendige situatie; levensgevaarlijke situatie; lichamelijk ongemak; schade; behoefte; gebrek; levensonderhoud 

+1. Noodzaak. 

+2. Ellende, ellendige, benarde toestand. 

+3. Nood, behoefte. 

+4. Behoeftigheid, gebrek. In de aanhalingen meer bep. m.b.t. levensmiddelen of geld. 

Annemarie57 - 25 sep 2017 - 18:48

ik denk dat het "indien nodig" betekent

gr, Frans

Frans Angevaare - 25 sep 2017 - 19:24

Beide voorbeelden in een zinsconstructie:

bij een uitspraak van het Hof: ".....sijn opdraegen dese saeck te beschrijven bij eysch, antwoord, repliek en dupliek acte maecken en productie doen ist noot"

bij een conclusie van eis:  "....voorts onder beneficie van de geinterineerde requeste in juditie, dienvolgende eysch doende, bij middelen in sijn mandament en andere in tijt en wijlen (wast noot) nader te deduceren mitsgaders niettemin om alle gevoegswille altererende het disposityf van het selve concludeerde....."

Jan van de Tonnekreek - 25 sep 2017 - 19:35

Pauwel - 25 sep 2017 - 19:42

Allen dank voor de snelle reacties. Het apostrofje staat niet in de geschreven tekst, maar zo wordt het wel duidelijk. Het is dus "is't noot" en "was't noot" met de betekenis van is noodzakelijk of was noodzakelijk

Jan van de Tonnekreek - 25 sep 2017 - 19:54


http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M041321&citaatcompleet=is%20t%20noot

4.  Noodzakelijke behoefte. 

a.  In 't algemeen. 

—  Iets is nood, waarin oorspronkelijk nood het onderwerp is, en een genitief bepaling daarvan afhangt. Daarna wordt nood als praedicaatsnomen opgevat en nadert in bet. tot een bnw.: iets is noodig, t.w. wanneer men iets wil bereiken.

Eene Gewapende Magt …, welke alleen zal strekken om, is 't nood, deze Stad te verdedigen, 

Pauwel - 25 sep 2017 - 20:36







Plaats een reactie

Om reacties (en nieuwe onderwerpen) te plaatsen op het Stamboom Forum dient u eerst in te loggen! Nog geen lid? Registratie is gratis en snel!


Inloggen Registreer nu