Bij een aantal van mijn voorouders ben ik nu in de 16e eeuw aangekomen met genealogisch onderzoek. Hoewel ik de afgelopen jaren steeds beter ben geworden in het ontcijferen van 17e eeuws schrift is het 16e eeuwse handschrift nog wel een 'black box' voor mij. Ik zou daarom graag jullie hulp willen inroepen om navolgende akte (onderaan de folio) te helpen transcriberen. Het betreft een akte uit 1526 uit het Bosch' protocol waarin een aantal voor mij zeer interessante namen staan (Houbraken), maar waarvan ik de verbanden niet kan extraheren. Ik twijfel zelfs of de akte in het Nederlands is opgesteld of wellicht in het Latijn.
Ik heb de volgende pagina ook toegevoegd, alhoewel ik niet weet of deze er ook nog bij hoort of dat hier al een andere akte begint.
Dit heb ik er zelf van gemaakt; het is nog niet veel soeps:
Heylwigis filia van Petri filij nu z[a]lig[er] van Nycolai Pels, weduwe van Cornelij Houbraken, met de suspeck sebi ut Dick Peters ny do pr area Peter Wybauts? en wijlen de ... penn... der Mensplaetse voroh? met Hd Duitsen rutge de meyersche op bu.. erfgud Hd td margaris? en vlo schenen vl a0 tenden a qd vix der venerplaetse veratz ad aupid... der drost vorup Zuid de minderjarige ... Pertus Pels filius Nvlis van op den Nycolai Pels ergo Cornelius filius van Wlis der poster Maria Petri s... p... nu z[a]lig[er] van? den wegis zerijs p... ad ... ... put... wybris ... supportant magd myliro? Knyp? ad opus Arnoldi @ Thonij Jacobi / Wlgers/Georgij et Petri frater Elisabeth / Algmodis / ... libera impuders Helwigis ... en Cornelij ... en erffgd ... genannt wed bij talibius .... ... ... ... ... ... ... ex ... ... Nota su .... op ... datu acta sit ut supra, copulati ... ... ... misrafronptis Willelmus filius van Anthonij Zerijs / et Henricus Houbraken filius van Arnoldi Houbraken, foys madzuni ge... ... liberor et fuore bonore (...).
Het begint met: Heijlwigis filia quondam Petri, filii naturalis quondam Nijcolai Pels, relicta quondam Cornelii Houbraken ... Dus: Heijlwigis, dochter van Petrus, de natuurlijke zoon van wijlen Nijcolaes Pels, weduwe van wijlen Cornelis Houbraken.
Hartelijk dank voor uw reactie. Nu weet ik in ieder geval dat de akte inderdaad in het Latijn is opgesteld en dat Heijlwigis inderdaad de dochter is van Petrus Pels en de vrouw was van Cornelis Houbraken. Betekent 'natuurlijke zoon' hier dat er sprake was van een bastaard? Of dat Nijcolaes bijvoorbeeld een geestelijke was en dus ongehuwd?
Op het eind van de akte is nog sprake van een Henricus Houbraken, zoon van Arnoldus. Kan iemand nog ontcijferen wat de relatie tussen hen en bovengenoemde personen is?
Naar mijn mening wordt een familieband in de tekst niet expliciet vermeld. Maar verwantschap licht uiteraard voor de hand.
Cornelis Houbraken had een zoon Arnt (Arnoldus) [link]. Het zou mij dus niet verbazen dat zijn vader evenzeer Arnt heette en dat Hendrick (Henricus) derhalve een broer was van Cornelis.
Ik wijs u nog graag op mijn kwartierstaat, waarin vele vermeldingen Houbraken (Veghel, Sint-Oedenrode) [link]. Makkelijk navigeren door de kwartieren kunt u door op de kwartiernummers te klikken.
Overigens worden in de tekst zelf ook de kinderen van Cornelis en Heijlwig genoemd. Het gaat om Aernt, Anthony, Jacob, Jan, Jeroen en Peter, broers, en Lijsbeth en Richmoedis, zusters. Zij worden vermeld in uw eerste scan.
Richmoedis zal zijn vernoemd naar haar oma van moeders zijde. Dat was Richmoedis, dr van Anthony Zerys, de vrouw van Peter, zn. van Claes Pels.
Dat maakt ook meteen de familieband duidelijk van de andere persoon die naast Hendrick Aerntsz Houbraken in de scan vermeld wordt, te weten Willem zn. van wijlen Anthony Zerys.
Hartelijk dank voor deze aanvullingen. Fijn om te zien dat in de tekst de kinderen met naam genoemd worden. En ik zie inderdaad nu ook het verband, gezien Peter Claes Pels dus met Richmoedis Thonys Peter Zerys gehuwd was.
Ik stam zelf af van de zoon Jan, die inderdaad een broer Aernt had die ik al eerder had gevonden. Ook de andere vernoeming lijken allemaal goed te kloppen.
Gezien Peter Claes Pels als natuurlijke zoon van Nicolaes Pels wordt aangeduid, ga ik ervan uit dat hij geen zoon was van diens vrouw Claesken Hels.
Verder mijn complimenten voor uw website met heel gedetailleerde gegevens.
Leeshulp, transcriptie, vertaling, betekenis » Akte uit 1526 Bosch' protocol
