stamboomforum

Forum logoLeeshulp, transcriptie, vertaling, betekenis » Interpretatie van een kwalificatie



Profiel afbeelding

Weer een bericht waarvan ik geen idee heb waar het thuis hoort

In een boek van Hendrik Odink vond mijn zus een rijmpje over Rekken, meer specifiek de buurtschap waar 150 jaar later ik geboren werd,

Afbeeldingen zijn alleen zichtbaar als u bent ingelogd op het Stamboom Forum

Het gaat er me niet om dat zijn interpretatie aan alle kanten rammelt, ik ben vooral benieuwd naar wat die lange jas betekent.

Ik woonde op Gelink, en voor ons was Deeter en Abbeker elk bijna 10 minuten lopen, eentje oost en eentje west.. Holsman en Meerink elk ca 1 minuut, Elfers 4 a 5 minuten. In mijn beleving (ca 1955-1968) ) waren allen gelijkwaardige eigenaren van hun bedrijf al was er ook bij ons jongeren wel een bewustzijn van grotere en ronduit kleine bedrijven.

Een bierbrouwer, een houthakker, eentje in de hoek, een wever (nevenberoep): daar kan ik wel een draai aan geven, mits het een spotdicht betreft. 

Maar wat  zegt het, als iemand net voor of net na Napoleon een lange jas genoemd werd?
Was een lange jas gebonden aan een status? 
Aan een (neven)bedrijfstak? 
Aan leeftijd? 
Aan een karaktertrek?  
Aan zijn burgerlijke staat en/of de grootte van zijn gezin?

Voor Elfers kan de oorspronkelijke tekst geluid hebben "geeft geen pas" , een nogal negatieve kwalificatie, en geschikt voor een hekeldicht. Het betekent "is niet netjes, niet fatsoenlijk" waarvan eventueel de herkomst prima valt aan te wijzen in de annalen.

Ik ben benieuwd...

Leo te Braake - 27 jul 2022 - 01:39

"Maar wat  zegt het, als iemand net voor of net na Napoleon een lange jas genoemd werd?"

Wellicht maakte Gelink veel werk van zijn kleding? Onder de vele beschrijvingen van 'jas' geeft de Geïntegreerde taalbank van het Instituut voor de Nederlandse taal ( https://gtb.ivdnt.org/search/# ) ook:
3. Mansbovenkleedingstuk van verschillende lengte en snit.
3.a. [..] Gekleede jas (ook wel ”lange” jas genoemd), bovenkleed van bepaald model [ook wel] zwarte jas [..]

W. van der Kooij - 27 jul 2022 - 08:46

Daar is geen woord Spaans bij, en het klopt ook allemaal. Maar het is de enige kwalificatie die ik niet kan interpreteren als geschikt voor een hekeldicht. De rest betreft allemaal misstappen, niet zo ernstig, maar erg geschikt om ze mee te plagen, pesten of af te rekenen. Wij zouden ze bewaren voor een Sinterklaasgedicht, toen werd het een anoniem schotschrift.

ik blijf nog een poosje hopen.

Leo te Braake - 27 jul 2022 - 21:25

Mijn interpretatie is dat - in die tijd - alleen notabelen van de woonplaats dagelijks een geklede jas droegen.

W. van der Kooij - 28 jul 2022 - 08:41

Dus Gelink was "keeping up appearances", deed zich beter voor dan hij was op de sociale ladder. 

Annemarie57 - 28 jul 2022 - 10:20


He, misschien Hebben we daar een haakje.
Jan Gelinck strierf 1815 ongetrouwd op 89 jarige leeftijd, op boerderij Gelink, die inmiddels van  Oldenkotte was. Van zijn 9 broers en zussen is maar één huwelijk bekend. Hij had het bedrijf bestierd met zijn jongste zus Fenne uit 1738, die in 1783 trouwde met Hommelink, maar in 1808 op Gelink stierf als weduwe. Geen kinderen bekend, wat gezien de trouwleeftijd niet zo vreemd is. Al hun andere broers en zussen waren bij haar geboorte al overleden

Ergens vóór 1815 nam  Hendrik Oldenkotte het bedrijf over.  Wanneer in me (nog) niet bekend.

Op zijn vroegst rond 1795 (geboren 1772). Zijn huwelijksdatum is niet bekend, maar zijn oudste zoon werd  geboren in 1812, dus overdracht vóór 1810 lijkt logisch. Over het algemeen hing aan zo'n overdracht zonder  erfgenamen een onderhoudsverplichting. Hij hoefde dus niet meer te werken vanaf ca 70 a 80 jaar, wellicht tot het einde  nog kwiek genoeg om zich goed te kleden. Dat kwam waarschijnlijk niet zo vaak voor, dus werden daar grappen over gemaakt.

Dit verhaal blijft de beste kandidaat. Bedankt. (nieuwe inzichten blijven natuurlijk altijd welkom).

Leo te Braake - 28 jul 2022 - 17:40







Plaats een reactie

Om reacties (en nieuwe onderwerpen) te plaatsen op het Stamboom Forum dient u eerst in te loggen! Nog geen lid? Registratie is gratis en snel!


Inloggen Registreer nu