Onderzoek in Duitsland » Familie Koller im Uffenheijm im Ansbachse opgelost
Geachte heer Peter,
Met alle respect : dit is een beetje een merkwaardige vraagstelling. En het is fantastisch dat u die plaats Uffenheim even uitlegt (want de meeste vraagstellers in de rubriek over Duits onderzoek laten de lezers zoiets helemaal lekker zèlf uitzoeken), maar 'Frankenland' is niet dezelfde streek als die u vermeldt. En waarom noemt u nergens de ouders van die kinderen? - Bij genealogie/stamboomonderzoek moet je wel degelijk heel nauwkeurig en zorgvuldig zijn met wat je zegt en schrijft, en met waar je naar vraagt: het is geen cupcakes-bakken, je kunt niet bijvoorbeeld zomaar wat aanrotzooien; niet van "hm, oh, ja, dat bedóel ik ook, doe toch niet zo moeilijk". Zeker bij Duits onderzoek moet je echt extreem goed 'het hoofd erbijhouden'.
Het lijkt er sterk op dat u zelf óók niet helemaal doorheeft wat u precies schrijft, en dat u het gedeelte van "Dazu..." t/m "verstorben" zomaar klakkeloos ergens vandaan heeft overgeschreven, met de gedachte "ja, dat is wat voor mij, dat wil ik hebben". Wat wilt u nu daarmee bereiken, vraag ik me af?
- Een Taufschein, Taufbescheinigung, Taufzeugnis of, vaak als versierde versie, Taufzettel (vgl. "doopceel") is formeel een uittreksel uit een doopregister (Auszug aus dem Taufregister) ; dus een stuk overgeschreven tekst daaruit, op papier met een parochie-briefhoofd, en -als bevestiging van de gelijkheid aan het origineel- ook voorzien van een datering en ondertekening. Niet, zoals u misschien zou denken, een bepaalde inschrijving/vermelding van een bepaalde persoon in het doopregister zèlf, waar duizenden mensen in staan vermeld. Dat originele register blijft immers bij de autoriteit die het opmaakt, en krijg je nooit "mee" (zoals ook bij je geboorteakte, in de registers van de burgerlijke stand, bewaard bij je geboortegemeente: alleen om een "afschrift" of "uittreksel" ervan kun je vragen). Een uittreksel dus, een extract, dat de aanvrager nodig heeft voor een bepaalde bijzondere gelegenheid (bijvoorbeeld: huwelijk, benoeming in een bepaald beroep, naturalisatie-aanvraag), dat hij/zij daarbij dus moet "inleveren", en dat dus in àlle tijden behalve onze moderne tijden (waarin we scans en fotokopietjes kunnen maken van de inhoud) bij allerlei autoriteiten terecht kan zijn gekomen; en dat het dus, als hij/zij het niet terugkrijgt, voor de aanvrager verlorengaat.
Bij hoge uitzondering (gerekend naar al die honderdduizenden gevallen waarin een uittreksel werd vereist, gevraagd en afgegeven) werden die uittreksels na controle / na de procedure weleens teruggegeven aan de aanvrager, en bleven zij ook daadwerkelijk bewáárd door die aanvrager of zijn/haar familie; en zo kwamen er nog vrij veel in de familiepapieren van duizenden genealogen terecht; zie bijv. op Google-Afbeeldingen :
(illustraties: familie-reinhard-neumann.de/html/Buchwaelder_Urkunden.html ; www.kudella-ahnenforschung.de/44/41229.html)
Hoe stelt u zich dat nu voor: dat van 8 kinderen uit één gezin, uit een Duits dorp van 6000 inwoners, wonder-boven-wonder àllemaal toevallig ueberhaupt ooit uittrekseltjes voor één of andere noodzaak zijn aangemaakt, dat die vervolgens 300 jaar toevallig àllemaal (hoe is het mogelijk, na zoveel oorlogen) bewaard zijn gebleven, verspreid over 101 autoriteiten die om dat uittrekseltje hebben gevraagd, en dat een (waarschijnlijk) Nederlandse of Vlaamse lezer van het Stamboomforum daar ook toevállig makkelijk 'bij kan', om die aan u door te geven? U begrijpt : die vraag van u naar 8 uittrekseltjes heeft geen zin.
(illustratie: doopregister van de parochie Sigmaringen, St.-Johann (rk), 1851; bron: Wikipedia)
- Wat u misschien bedoelt, is een fotokopie of scan van juist die 8 inschrijvingen in het doopregister van Uffenheim zèlf. Maar dan wordt het echt de moeite waard om u eens goed in het één en ander te gaan verdiepen.
Nederland is een genealogisch paradijs, waar we enorm veel geluk hebben met databanken als WieWasWie, Archieven.nl, Delpher, de CBG-collecties, vrijwilligersprojecten voor digitalisering, en vele archiefwebsites; de doop-, trouw- en begraafboeken van de kerken (DTB) zijn hier rond het begin van de Burgerlijke Stand in Nederland 1811 verplicht overgedragen aan de overheid - en nu digitaal in te zien. Alles heel comfortabel, bereikbaar, en meestal gratis.
Voor Duitsland geldt: vergéét alles wat u uit Nederland kent. Heel veel bronnen zijn verlorengegaan door de Tweede Wereldoorlog en eerdere veldslagen. Pas in 1875 kwam er een uniforme burgerlijke stand voor heel Duitsland. De DTB-boeken zijn nog steeds bij de kerken, d.w.z. of bewaard in regionale kerkelijke archieven, of in tienduizenden obscure stadjes, dorpen en gehuchten, waar u voor uw kleine genealogische weetjes afhankelijk bent van allerlei kerkelijke bureautjes met hun nukken, voorwaarden, openingstijden en kosten. De archiefsector in Duitsland, sorry dat ik het zeggen moet, is nog voor 95% bevolkt door het slag medewerkers-van-de-oude-stempel, die digitalisering niet "tussen de oren hebben": papierbeheerders die alleen maar 'op de winkel passen'.
Digitalisering ueberhaupt (bv. burgerlijke stand, bevolkingsregister) staat in Duitsland nog in de kinderschoenen, verbijsterend ouderwets voor zo'n enorm groot land. Kerkboeken digitaliseren is een enorme opgave, en alleen de evangelische kerk probeert systematisch iets landelijk-centraals op te zetten (Archion: betaalde bron, en dus peperduur voor de genealoog). FamilySearch probeert het dapper, heeft wel veel verfilmd op microfiches, maar nog làng niet alles is ook via internet beschikbaar; maar FS doet al zo verschrikkelijk veel goeds over de hele wereld, Duitsland compleet 'dekken' kan nooit een prioriteit zijn: net wat u zoekt zit er meestal niet bij. Niemand zet centrale databanken met openbaar geworden BS-aktengegevens op: sowieso is er vaak een afkeer van centralisering, men regelt alles liever per deelstaat of stadsarchief. Vergeleken met Nederland, kortom, is stamboom-onderzoek in Duitsland een frustrerende bezigheid, een hel. Daar maar niet aan denken, en nuchter kijken wat er dan wèl mogelijk is, is de enige redding voor de genealoog.
Concreet voor uw vraag:
(a) een lezer van het Stamboomforum zou u dus op weg kunnen helpen, als die doopregisters uit de Duitse DTB-kerkboeken over doop, trouwen en begraving (in het Duits: Kirchenbücher THS, Tauf - Heirat - Sterben) ergens gedigitaliseerd (ingescand) zijn, en vervolgens voor iedereen op internet te raadplegen. Of te bekijken zijn als microfiches, in een FS-filiaal hier in Nederland.
(b) of u zou zich gewoon zelf even moeten wenden tot de parochie die deze registers oorspronkelijk heeft aangelegd (Uffenheim, Sankt-Johannes der Täufer), of een regionaal kerkelijk archiefcentrum dat wellicht nu die kerkboeken bewaart, en om fotokopieen van die 8 inschrijvingen in dat doopregister (of misschien scans per e-mail, als de 21ste eeuw ook daar mocht zijn doorgedrongen) vragen, per post of per e-mail, àls u er tenminste geen ritje naar Beieren voor over heeft.
(ad a.) Digitaal in te zien bij FamilySearch op internet misschien? Kijkt u maar eens in de lijst van collecties (databanken / scans) onder Duitsland: https://familysearch.org/search/collection/list/?page=1&countryId=1927074 . De plaats Uffenheim ziet u daar niet bij staan.
Heeft FamilySearch misschien ooit microfiches (filmrollen) gemaakt van het Kirchenbuch in Uffenheim, en dan speciaal dat kerkgenootschap (ev. / RK), microfiches die u via internet zou kunnen aanvragen, om in te zien bij een regionaal bezoekerscentrum van FS (Family History Center) in Nederland? We kijken in de FS-catalogus voor de plaats Uffenheim, of er een Kirchenbuch vermeld is (kijkt u trouwens vooral ook naar de andere genealogische collecties in de lijst!) : https://familysearch.org/search/catalog/results?count=20&placeId=33399&query=%2Bplace%3A%22Germany%2C%20Bayern%2C%20Uffenheim%22&subjectsOpen=1099618-50,486851-50,437441-50 . Helaas: als dit al het goede Kirchenbuch voor u zou zijn, dan heeft u daar (waarschijnlijk) nog niets aan, want net deze set microfilms is in Europa alleen te raadplegen door leden van de mormoonse kerk.
(ad b.) Via internet, of via microfilm, gaat het dus niet worden. U moet dus of zelf naar Duitsland, of een e-mail/brief sturen. De eerste vraag is natuurlijk, waar dat Taufregister uit het Kirchenbuch nu berust, bewaard wordt: nog bij de parochie Uffenheim, Sankt-Johannes der Täufer, of -wat veel waarschijnlijker is- bij een regionaal kerkelijk archief. De tweede vraag is, of men daar ueberhaupt doet aan "dienstverlening op afstand", dus: kunt u er daar ueberhaupt om vragen, aan u (tegen fikse vergoeding) kopietjes of fotoscans toe te sturen uit dat doopboek. Pas daarna komt u toe aan uw echte wens/verzoek: kopietjes / scans van 8 losse inschrijvingen in het Taufbuch.
Stuurt u dus liefst een e-mail met in elk geval die vragen. Zie voor contactgegevens (e-mail/postadres) bijv. de pagina http://wiki-de.genealogy.net/Uffenheim onder Kirchliche Einteilung en Genealogische Quellen - maar zoek liever ook met Google naar de actuele situatie, bijv. http://www.offene-kirchen-bayern.de/st.johannisuffenheim . Let wel, weest u voorbereid op vrij hoge kosten : dat is in Duitsland géén kwestie van 8 kwartjes voor het kopieerapparaat, of een paar euro's administratiekosten voor scans. Rekent u op enkele tientallen euro's - genealogisch onderzoek in de Kirchenbuch-fase (tot 1875) is pe-per-duur.
Veel succes met uw onderzoek,
met vriendelijke groet, Dimitri Vlas
De auteur van het eerste bijdrage in dit bericht heeft aangegeven dat de vraag is beantwoord of het probleem is opgelost.