Hallo Wim,

Heel veel dank voor je moeite. Het lijkt erop, dat de zaak nu is opgelost, ook al blijf ik nieuwgierig naar wat de werkelijke oorzaak is geweest van deze tragische gebeurtenissen. Daar zullen we wel nooit achterkomen. Ik neem tenminste aan, dat er geen ziekenhuisrgegevens meer bestaan. Overigens heb ik ook dat artikel 'Ongezond wonen in Rotterdam' gelezen. Wat een ellende. Dacht al lezend wel even: Oei, daar heb je ze - vier kinderen uit een gezin, die overleden tgv het drinken van besmet Maaswater. (Hun dood werd aanvankelijk toegeschreven aan het eten van vergiftigd snoepgoed.) Maar als ik het goed lheb begrepen, gebeurde dat in 1909, tien jaar na de overlijdens waar ik op doelde. 

Al met al, nogmaals dank!

Hanny

Dank je, Leo, ik zal het in de gaten houden! Veel van mijn familieleden komen uit Rotterdam, dus het zal me zeker helpen.

Groetjes,

Hanny

Mischien heb je hier wat aan.

https://www.ntvg.nl/system/files/publications/1900107610001a.pdf

Groeten,

Gijs van Pouderoijen

Dag Gijs,

Wat een leuke verrassing, alweer een reactie - dankjewel voor de link. Ik heb net het artikel gelezen, sowieso bijzonder interessant. Omdat de auteur schrijft over de situatie in het betreffende jaar werpt het een verhelderend licht op deze specifieke zaak: zeer waarschijnlijk is het 'massale' overlijden in dit gezin met jonge kinderen veroorzaakt door tyfus, tgv het drinken van melk/en of water. 

De kwestie heeft jarenlang (nouja, bij vlagen...) vraagtekens bij mij opgeroepen, dus: ja, ik heb hier zeker iets aan. Nogmaals dank!

Hanny

Hanny,

Sinds 1865 is de arts die iemands dood vaststelt verplicht een verklaring van overlijden op te maken. In de volksmond het doodsbriefje. Daarin tekent hij  o.a. de doodsoorzaak op.

Deze briefjes geven vaak veel informatie voor de genealoog.

Het is alleen de vraag of een archief ze nog heeft. De een wel de ander niet.

Bijvoorbeeld het Streekarchief Bommelerwaard heeft een mooie collectie die bovendien geïndexeerd is en zelf te downloaden.

Je zou eens kunnen informeren in Rotterdam. Je weet maar nooit.

Groeten,

Gijs

Hallo Gijs,

Wat een geweldige tip! Hiermee ga ik aan de slag. Als het iets oplevert dat zekerheid over de doodsoorzaak verschaft, laat ik het via dit forum weten. Heel erg bedankt.

Groeten,

Hanny

Hanny,

Onderstaand een weblog van Jan Buylinckx, dat ik onlangs tegenkwam.

Je word er als genealoog niet vrolijk van, maar het geeft wel een verhelderend beeld omtrent het bewaren van doodsbriefjes. Dus, nuttige informatie.

"woensdag 28 september 2011

Doodsbriefjes

Overlijdensverklaringen met vermelding doodsoorzaken in Streekarchief Bommelerwaard.

Rob van Drie schreef in het septembernummer van 'Genealogie', het blad van het Centraal Bureau voor Genealogie, een lezenswaardig artikel over Het Doodsbriefje (verklaring van overlijden). De verklaringen van overlijden werden ingevoerd in 1865. Vanaf 1926 werden twee verklaringen gemaakt, het doodsbriefje A met een beknopte omschrijving van de doodsoorzaak en een doodsbriefje B met een uitgebreidere verklaring. Vanaf 1 april 1956 bevat het doodsbriefje A niet meer de exacte doodsoorzaak.

Van Drie schrijft over de doodsbriefjes vanaf 1865 en de doodsbriefjes A vanaf 1926 tot 1956, die in de gemeentelijke archieven terechtkwamen: 'veel van die briefjes zijn inmiddels vernietigd. Een gemeente kan en hoeft niet alle documenten te bewaren. Bij de bepaling van wat wel en niet bewaard moet worden, maakt men gebruik van een landelijke selectielijst. Daarop komt de 'verklaring van overlijden' voor als een document dat mag worden vernietigd.' Dat is niet helemaal waar. De huidige selectielijst voor gemeenten (Selectielijst voor archiefbescheiden van gemeentelijke en intergemeentelijke organen opgemaakt opgemaakt of ontvangen vanaf 1 januari 1996) bevat inderdaad die bepaling, maar die selectielijst heeft – de titel zegt het al - slechts terugwerkende kracht tot 1996 en gaat dus in het geheel niet over de doodsbriefjes tot 1956. Voor stukken van vóór 1996 gold en geldt nog steeds de Vernietigingslijst van 1983 en daarin staat dat de overlijdensverklaringen met vermelding van doodsoorzaak vernietigd mogen worden indien de doodsoorzaak is vermeld op de persoonskaart. Dat impliceert dat indien die doodsoorzaak niet op de persoonskaart staat, de overlijdensverklaring bewaard moet worden. De genoemde lijst uit 1983 had een voorganger uit 1948. Daarin wordt met zoveel woorden gesteld dat de overlijdensverklaringen bewaard moesten worden. Van Drie stelt dat vanaf de invoering van de persoonskaarten in 1939 de doodsoorzaak op de persoonskaart werd overgenomen van het doodsbriefje. Als dat altijd zo zou zijn zouden vanaf 1983 (ook met terugwerkende kracht tot 1939) de verklaringen van overlijden inderdaad mogen worden vernietigd, zoals hierboven ook is betoogd.

Ik weet niet hoe het in andere gemeenten was geregeld, maar van de dertien gemeenten die de Bommelerwaard van 1939 tot 1955 kende (Ammerzoden, Brakel, Gameren, Hedel, Heerewaarden, Hurwenen, Kerkwijk, Maasdriel, Nederhemert, Poederoijen, Rossum, Zaltbommel en Zuilichem) was er geen enkele die de doodsoorzaak noteerde op de persoonskaarten.

Dat leidt tot de conclusie dat de verklaringen van overlijden met vermelding van doodsoorzaken van die gemeenten niet vernietigd hadden mogen worden. In veel gemeenten is dat toch gebeurd. Voor het overzicht van bewaard gebleven verklaringen in de gemeentelijke archieven die berusten bij het Streekarchief Bommelerwaard: klik hier. Van de overige gemeenten zijn dergelijke verklaringen dus niet (meer) aanwezig.

Jan Buylinckx,
streekarchivaris"

1. opmerking

   Gerrit Kouwenhoven7 november 2011 23:33

   Gistermiddag heb ik op de zolder van het gemeentehuis van Heerde uit een openstaande en dus zeer stoffige kast pakketjes met doodbriefjes opgevist. Ze zaten helemaal vermengd met pakketjes pokkenbriefjes en pakketjes verhuizingen en kaarten van dienstplichtigen. Nu eerst maar sorteren

Groeten,

Gijs van Pouderoijen

Dag Gijs,

Veel dank - een bericht dat me inderdaad op het gebied van 'doodsbriefjes' een stuk wijzer heeft gemaakt. Toch maar hoopvol blijven! Onvoorstelbaar, die vondst op de zolder van het Heerdese gemeentehuis... Hopelijk is de vinder niet (zoals ik) allergisch voor stof!

Groetjes,

Hanny

Beste mevrouw Hannie (?)

Ik weet niet of u al verder bent in het onderzoek naar Gerardus Mensing en zijn vier kinderen. Het feit is namelijk dat mijn vader (ook Gerardus Mensing) het jongste kind was wat in leven bleef. De oorzaak van het overlijden van mijn opa en van zijn 4 kinderen was difterie. Als ik goed zoek heb ik waarschijnlijk de pokkenbriefjes van deze vier kinderen nog. Mijn oma is weer hertrouwt, zoals bij u bekend .Maar na een kort huwelijk bleef mijn oma achter met mijn vader  en zij was in verwachting van mijn tante Mies. Ik zelf ben ook geinteresseerd om meer te weten te komen. Mijn vraag is namelijk waarom mijn opa Gerardus Mensing in 1891 (?) gescheiden is. Toch heel ongewoon voor die tijd. Mijn vader deed daar heel geheimzinnig over. Een paar weken voor zijn dood vertelde hij het mij, maar mijn moeder hoorde het pas van mij na zijn dood. Ik ben op uw naam gestoten omdat mijn broer (ook Gerardus Mensing) mij erop attent maakte .

Misschien hoor ik ook van u nog wat nieuws. Vast bedankt en vriendelijke groeten Thea Mensing

Mijn vraag is namelijk waarom mijn opa Gerardus Mensing in 1891 (?) gescheiden is.

Volgens de akte "ten verzoeke van Jacoba Adriana van der Vreede [...] ter zake van kwaadwillige verlating door den man gepleegd".
akte zie : https://familysearch.org/ark:/61903/3:1:S3HT-61L9-THX?mode=g&i=411

Hallo Willem - dat was snel! Hartelijk dank voor je reactie. Thea zal er zeker blij mee zijn - eindelijk een antwoord op een vraag waar ze kennelijk al lang mee zat.  Voor ons allebei weer wat meer duidelijkheid in onze familiegeschiedenis.

Groetjes,

Hanny

Dag Wim, bedankt voor het bericht. Voor mij was het een  vraag omdat mijn opa en oma katholiek waren en dan moest er toch heel wat gebeuren voordat je ging scheiden. Ik dacht tevens dat je dan niet kon hertrouwen, althans voor de kerk en volgens mijn gegevens zijn mijn grootouders dat wel. (Catharina Poelman). 

Nogmaals bedankt voor de reactie Thea Mensing

Hallo Hanny. Ik heb nog een vraagje voor U/jou. Mijn opa (jouw oudoom) had 3 broers en twee zussen. nl. Hendrik, Barend en Jacob en Elizabeth en Jacoba.

Ik vraag me af bent u /jij een afstammeling van één van die broers.Wij hebben nooit familie gekend van vaderskant en ik ben er altijd nieuwsgierig naar geweest, maar nooit de goede weg geweten hoe daar achter te komen, mede doordat ik lang in het buitnland heb gewoond. Ben wel eens in  Haarlem in het archief geweest, want mijn oma is na dit drama verhuisd naar Haarlem. maar later ben ik verwezen naar het landelijk archief(?) in ik dacht Den Haag. Daar ben ik nooit geweest,  omdat het nogal ingewikkeld was om daar binnen te komen, werd mij verteld.

Misschien weet jij iets meer. Vast bedankt Thea Mensing

Hallo Thea,

Wij zijn zoiets als achtermichten, denk ik, en ook nog eens van dezelfde leeftijd - aangenomen dat je de Theodora Hendrika Maria bent die ik in mijn stamboomprogramma heb genoteeerd, ben je op een week na een jaar jonger dan ik..  Wat grappig, om elkaar op deze manier te leren kennen! En voor zover het de Mensing-kant betreft, kan ik je inderdaad wel wat verder helpen. Om te beginnen: jouw opa Gerardus Mensing, inderdaad mijn oudoom, kwam uit een gezin dat oorspronkelijk 10 kinderen telde!

Je hoort meer per mail.

Groetjes,

Hanny

Wat leuk. Ja ik ben Thea H.M. Ik heb nooit geweten hoe de familie in elkaar zat  en nu komt er hopelijk wat duidelijkheid. 

Ik wacht op je mailtje en dan zal ik reageren. groetjes Thea

Beste Hanna, ik heb een foto van Elisabeth Cornelia van der Lee-Mensing, de zus van je oudoom Gerardus Mensing.

Ik vond de foto in een 2e hands winkel. ik wil hem graag aaniemand geven die de familie kent.

vr. groet J. Oudega

Hallo, ben de zus van Hanny.  Laat het natuurlijk aan haar en achternicht Thea over wat er verder gebeurt. Wil je alleen heel erg bedanken dat je de moeite hebt genomen deze foto aan de familie terug te geven ! 

Vriendelijke groeten, Marijke. 

Hallo!

Wat een leuke verrassing, bedankt Ik woon in India, dus dat maakt de zaak wat toesturen betreft wat ingewikkeld, maar ik heb je een mail gestuurd met een eenvoudiger oplossing. Nogmaals: heel hartelijk dank. Met veel groeten, Hanny.