Beste forumgebruikers, 

Enkele maanden ben ik bezig geweest met het zoveel mogelijk verzamelen van gegevens van voorouders. Aangezien ik "gestrand" ben in de 17e eeuw wil ik verder gaan met het verzamelen van overige gegevens, met als één van de belangrijkste: de familienaam. 

Ik zou erg graag willen weten wat de reden is geweest van het kiezen van deze achternaam, aangezien ik dit nergens uit op kan maken. Ik hoop, door gebruik te maken van de expertise van jullie, om achter de reden van mijn familienaam te komen. 

De achternaam strookt niet met de beroepen die ik vind bij de eerste personen die de naam Kuipers gebruiken. 

Kuipers (ook wel Kuijpers, Kuypers, Cuypers, Kuperus of Cuperus) is een Nederlandse achternaam, die verwijst naar het beroep kuiper, wat zowel vaten- of tonnenmaker als haringpakker kan betekenen. Personen met de achternaam Kuipers zijn onder anderen: Doorverwijspagina`s: ...
Gevonden op http://nl.wikipedia.org/wiki/Kuipers

De eerste persoon uit de stamboom waarbij ik de naam Kuiper(s) ben tegengekomen heet Aldert Pieters Kuiper:

Geboorteakte: http://allegroningers.nl/personen/weergave/akte/layout/default/id/39b0704a-a155-1edb-2939-7e77033973d5/q/persoon_voornaam_t_0/Grietje/q/persoon_achternaam_t_0/Allarts

Overlijdensakte: http://allegroningers.nl/personen/weergave/akte/layout/default/id/79f5dc26-1a5c-cf0e-72e4-c142e6abfba0/q/persoon_voornaam_t_0/Grietje/q/persoon_achternaam_t_0/Allerts

De eerste persoon uit de bloedlijn waarbij ik de naam Kuipers ben tegengekomen heet Ate Pieters Kuiper (dus zonder s) met als beroep Koopman: 

Geboorteakte: http://allegroningers.nl/personen/weergave/akte/layout/default/id/6dbdd909-2508-f20b-60c5-d866c6006cda/q/persoon_voornaam_t_0/Grietje/q/persoon_achternaam_t_0/Allerts

Overlijdensakte: http://allegroningers.nl/personen/weergave/akte/layout/default/id/1f62e41b-4196-ae38-1fca-07503dc91fb1/q/persoon_achternaam_t_0/kuiper/q/persoon_voornaam_t_0/ate pieters/q/persoon_rol_s_0/0/q/persoon_rol_s_1/0

Zijn oudste zoon Pieter Ates Kuipers, met als beroep Dienstknecht / Dagloner / Brievenbesteller, is dan weer de eerste die de naam Kuipers draagt: 

Overlijdensakte: http://allegroningers.nl/personen/weergave/register/layout/blader/id/9d1cac7c-e5ff-ed41-6d9d-a531281201ba?image=60525538-3c83-f5b5-4c48-edba7a7c8005&tmpl=blader

Helaas heb ik van zijn oudste zoon alleen een overlijdensakte. 

Mochten jullie meer gegevens nodig zijn dan kunnen jullie deze uiteraard krijgen. Ik hoop dat ik doormiddel van jullie hulp achter de reden van het gebruik van de naam Kuipers kan komen.

Met vriendelijke groeten,

Rick

Wat betreft de registers naamsaanneming in de provincie Groningen betreft zie vooral de reactie van @Harm Selling (dd 15.4.2011) op https://www.stamboomforum.nl/familienamen/2/30914/0/naamsaanneming_in_de_provincie_groningen_familienaam_bosma

Het kan zijn dat de familienaam al langer in de familie gebruikt werd maar nooit in de dtb registers is beland. Er zal toch ergens wel een voorouder zijn geweest met het beroep van kuiper, denk ik.

Overigens zou ik bij de familienaam Kuipers eerder denken aan het beroep van de vader en niet van de persoon zelf. Dit vanwege de s achter Kuiper. Dit lijkt ook te kloppen met de door u aangeleverde gegevens.

Een mooi onderzoek! Heel wat "vroege vondsten"...

Overigens komt, volgens deze webpagina (lidmaten) met een bronbewerking uit de plaats Usquert, al in 1663 een beroeps- of familienaam Cuijper voor (nl. Derck Geerts Cuijper), in 1704 een Kuiper (nl. Jacob Eijsses Kuiper) en in 1717 een (waarschijnlijke) beroepsnaam 'kuiper' (nl. Gerrit Jakobs kuiper). 

In een andere bronbewerking, te vinden via de ongelooflijk mooie schatkamer/goudmijn DBNB, betreffende Usquert, index DTBL-onderdeel Trouwen (Ned.-Herv.) 1662-1750, vindt u op 07-08-1664 een trouwinschrijving van ene "Broer Douwes, cuijper tot Winsum" en op 13-07-1679 die van ene Ritze Jacobs, afk[ondiging] 15-06, cop [copulati: getrouwd met] Hemke Popkes, wd [weduwe van?] Menne Janssen cuiper, beide tot U[squert?]."   Ook daar vinden we een bekende terug: 30-11-1679 Jacob Eijsses, kuijper tot U, afk 09-11, cop Geertjen Uges, tot Uithuizen."

Op de begraafplaatsen-website Graftombe vindt u onder Usquert bij de letter K een paar interessante personen vermeld, geboren eind 18e eeuw, in de jaren 1780 en de jaren 1790. Zie ook de zoekactie voor de hele provincie Groningen : Seije D. Kuipers, Sappemeer-Oost, *1756; Gepke Lubberts Kuiper, Midwolda, *1758; Anje Pieters Kuiper, Usquert, *1793; Enjo Geerts Kuiper, Beerta, *1782; Tjakko Lubberts Kuiper, Midwolda, *1765; enz.

Zie, wellicht, ook deze mooie archiefcollectie bij de Groninger Archieven, archieftoegang 734: Gerechten in Hunsingo, 1600 - 1811, met een Bijlage 15: Jurisprudentie van de rechter van Usquert (specificatie van inv.nr. 754) - die laat ik aan ù over om "door te spitten".

Succes met uw onderzoek,

met vriendelijke groet, Dimitri Vlas

Overigens lijkt het verstandig de eerst bekende vermelding van de naam Kuiper(s) i.v.m. de in de vraag genoemde Ate Pieters te noemen. Dat is niet diens overlijdensakte in 1812, want al in zijn huwelijkscontract in 1801 bezigde hij de naam Kuipers zie hier (tenminste, ik neem aan dat dit hem is, ik heb nu geen tijd dit verder uit te zoeken, sorry). Deze naam is dan niet ineens in 1812 door hem of zijn familie verzonnen zoals ik eerder aannam op basis van de vraag.

Edit: Geheel terzijde, wat betreft dat huwelijk in 1801: "..deeze Copulatie is om het ziek wesen van den Bruidegom niet in de kerk, maar in huis voor 't bed geschied in presentie van Kerkenraat, en getuigen".

ik heb hier een doop gevonden : beroep kuiper

maar weet niet of dit jouw familie is

hij kreeg meerdere kinderen

Lijsbeth 1-10-1669

Aechtje 30-10-1672

Betje (zie hierboven) 7-07-1678

Aefke 19-12-1679

het gezin van Pieter Ates & Grietje Allerts bestond uit de volgende kinderen [gebaseerd op AlleGroningers]:

- Ate Pieters [17-04-1768, Pieter Ates & Grietje Allers]
- Alderd Pieters Kuiper [06-05-1770, Pieter Ates & Grietje Allarts] (trouwt 26-09-1794 in Warffum als "Allert Pieters" met Elsjen Willems)
- Gerrit [12-01-1772, Pieter Ates & Grietje Allarts]
- Geertje(n) Pieters [30-01-1774, Pieter Ates & Grietje Allarts]
- A(a)te Pieters Kuipers [02-12-1775, Pieter Ates & Grietje Allerts]
- Derk Pieters [04-01-1778, Pieter Attes & Grietje Allerts]
 -Elisabeth/Lijsbet Pieters [20-06-1779, Pieter Aates & Grietje Allerts]

beide ouders stierven kort na elkaar in 1782 toen de kinderen nog jong waren:

Datum begraven: 18-02-1782, Akte plaats: Usquert
Overledene Grietje Allarts, nalatende 5 kinderen, relatie Pieter Ates

Datum begraven: 11-02-1782, Akte plaats: Usquert
Overledene Pieter Ates, nalatende 5 kinderen

het is dus mogelijk dat de naam Kuiper stamt van een voogd voor de minderjarige kinderen

Eén van de Groningse genealoog zei eens tegen mij:

Als die achternaam zoekt, moet je bij moeder 3 generaties terug gaan en  daarna ook nog de gegevens van haar tante raadplegen.

Toen pas kreeg hij antwoord op de vraag op de door hem gezochte achternaam.

Zo ingewikkeld kan het dus zijn.

Succes met je zoektocht.

Groeten van Terkos

@ Allen: 

De personen in bericht één van de personen uit de bloedlijn. Zijn oudste broer echter, gebruikte de naam Kuiper(s) als eerste. De informatie heb ik aangevuld in de beginpost. Graag mijn reactie op Peter ook lezen. 

@Peter_S 

Bedankt voor je reactie! Ik ben in de Groninger Archieven geweest. Ik kom er nog even op terug of ik dit archief bekeken heb, dat moet ik even uitzoeken.

Ook bedankt voor je tweede reactie! Het klopt wat je zegt van deze huwelijksakte, dat is het eerste moment van Ate Pieters dat hij zijn naam gebruikt. Zijn oudere broer gebruikt de naam nog eerder, zoals hersteld in het eerste bericht. 

@ JP Ouweltjes

Bedankt voor je reactie! Het klopt inderdaad dat het heel erg goed kan betekenen dat de vader de naam Kuiper(s) droeg. Echter heb ik hier niets over kunnen vinden. De ouders heten Pieter Ates en Grietje Alderts, beiden hadden Zilversmid als beroep. Heeft dat dan iets te maken met de naam Kuiper(s)? Een opmerking daarbij is dat ze beiden op dezelfde dag overleden zijn, ook enig idee wat dit zou kunnen zijn? 

@ Dimitri Vlas

Bedankt voor je reactie, het compliment en nodige zoekwerk! De namen die jij voornamelijk noemt zijn voornamelijk Kuipers welke richting Friesland getrokken zijn (te zien aan de namen) en heb ik vooralsnog geen link mee kunnen vinden.

@ Renee2 

Bedankt voor je reactie! Helaas is dat geen familie. De vader van Ate Pieters Kuipers is zeer waarschijnlijk Pieter Geerts.

@ Peter

Bedankt voor je reactie! De informatie klopt. Het gezin wat jij noemt zijn inderdaad de ouders van de eerste keer dat ik Kuipers tegengekomen ben. Een naam van een voogd had ik nog niet eens bedacht! De eerste die Kuiper(s) gebruikt zou dan 12 zijn en de eerste in mijn bloedlijn zou dan 7 jaar zijn, dit is dus erg aannamelijk! Enig idee hoe dat te vinden zou kunnen zijn? 

@ Terkos

Bedankt voor je reactie! Ik weet dat genealogie erg lastig is en een enorm interessant avontuur! Echter snap ik niet zo goed waarom ik bij de moeder drie generaties terug zou moeten gaan, deze heeft mijn inziens weinig te maken met de achternaam (en zeker drie generaties daarvoor). Daarnaast heb ik drie generaties voor het eerste gebruik van de naam Kuiper(s) kunnen vinden en deze heten Pieter Jans en Geeske Gerrits.

Zie ook hier voor een verwijzing naar een boedelinventaris uit 1782 voor Pieter Ates en zijn vrouw Grietje Allerts te Usquert.

En hier nog een voor Pieter Allarts, kuiper, en zijn vrouw Geertjen Egberts te Usquert uit 1781. Edit: Zij trouwden te Usquert in 1774, beiden van aldaar. Is er een kans dat deze kuiper een broer was van Grietje Allarts? Een Allert Peters x Geertje Gerrits lieten dopen te Usquert een Grietje (2.4.1747) en een Peter (13.9.1744). Wordt hopelijk vervolgd.

Hallo Rick,

citaat uit deze bron, blz 70-71: "Deze boerderij, Wakhumaheerd, vergroot met 9 jukken, huur 18 gl., wordt door Eysse Cornellis en Maike Derks verkocht op 23 mai 1789 aan Reinder Cornellis en Gepke Mindelts voor 5.5550 car gl., terwijl zij zelf koopen de boerderij Langeheerd te Usquert van Derk Tonnis als voormond, Loewert Sikkes als sibbe en Renger Pieters als vreemde voogden over de minderjarige kinderen van Pieter Ates en Grietje Alderts. Pieter Ates was een halfbroer van Maayke Derks."

Pieter Ates werd gedoopt op 22-01-1747 als zoon van Aate Pieters & Lijsbeth Geerts. Na de dood van haar man hertrouwde "Lijsabet Geerts, wonende te Usquert, weduwe van Ate Pieters" met Derk Tonnis (van Onderwierum) op 27-12-1761 [zie hier]. Bovengenoemde halfzus van Pieter Ates wordt gedoopt op 07-09-1766. Derk Tonnis overlijdt op 76-jarige leeftijd op 15-07-1811 te Usquert, Lijzabet Geerts op 15-10-1810. [geen verwijzingen naar de naam "kuiper"]

Bij het 2e huwelijk van Louwert(/Loewert) Sikkes op 05-08-1781 met Geertje Egberts, wordt Pieter Ates aan de bruids zijde als "zwager en voormond" genoemd; zijn vrouw Grietje Allerts is de zuster van Pieter Allerts, de overleden 1e echtgenoot van Geertje Egberts. Louwert overlijdt op 02-02-1810 overigens zonder referentie naar de naam "kuiper"; Geertje Egberts overlijdt op 02-01-1827 op 87-jarige leeftijd.   

De Pieter Allerts die kuiper was volgens hier, wordt begraven op 27-09-1780, nalatende 2 kinderen: Geertjen Pieters overlijdt al op 27-09-1782, haar broer Egbert Pieters wordt op 18-06-1795 ongehuwd begraven, dus ook hier wordt de naam "kuiper" niet doorgegeven                                           

Zie ook hier images 146 en 150 in het voogdijregister Usquert.

Heren, 

Dank! 

Ik heb het verhaal over de voogden even in een plaatje gezet omdat het dan gemakkelijker praat. http://nl.tinypic.com/r/20gazp5/9

De naam Kuiper(s) is dus voor het eerst gebruikt nadat de ouders dood zijn gegaan en voogden hadden. Wellicht dat de naam hier weg kan komen? 

hartelijk dank voor de visualisering :-)

de ouders van Grietje & Pieter Allerts waren waarschijnlijk Allert Pieters & Geertjen Gerrits met Gerrit (19-11-1741), P(i)eter (13-09-1744), Grietje (02-04-1747), Aukje (21-02-1751). Hun huwelijk 18-08-1737.

Louwert(/Loewert) Sikkes kreeg overigens geen kinderen met Geertje Egberts; hij had wel 5 kinderen in zijn 1e huwelijk met Elisabet Hindriks, welke de naam "Welt" aannamen.

Iemand nog iets kunnen vinden? 

Iemand nog aanvullingen? Het is nog steeds niet bekend waar de naam Kuipers van oorsprong vandaan komt.. 

@Rick, De hierboven aangereikte informatie suggereert dat een bezoek aan Groningen nodig kan zijn om verder te komen. Wat mij betreft is de enige link met een kuiper voor 1801 de bovengenoemde vermelding van Pieter Allerts, wellicht de broer van Grietje Allerts (en dus oom van de latere Kuipers). Het feit dat diens eigen kinderen of verdere familie die naam later zelf niet gebruikten zegt m.i. niets, gezien in Groningen verschillende namen wel vaker werden gebruikt ook door kinderen uit hetzelfde gezin. De andere suggestie dat de naam van een voogd kwam was zeer origineel maar helaas lijkt bij de gevonden voogd er geen verband met een kuiper te zijn.
Dus om verder te komen hoop ik dat je zelf dat huwelijkscontract van 1801 kan inzien of kan aanvragen, daar dat toch de eerste zekere bekende vermelding van de naam is, alsmede de hierbovengenoemde boedelinventaris van Pieter Allarts, kuiper, in 1781, en die van Pïeter Ates en Grietje Allerts in 1782.
Overigens heb ik indertijd alleen maar een stukje gebladerd in dat online voogdijregister, staat daar verder geen andere vermelding in dan hierboven genoemd?
 

[tekst wat gewijzigd]