Onderzoek in Nederland » Daniel van Buren, medicus doctor in Amsterdam, overleden (bij nader inzien) in 1741
Gevonden, zoals je zelf al in een link aangaf, een afbeelding van de inspecteurs van het Collegium Medicum, 1724. Schilderij van Cornelis Troost.
Catalogus AHM 1975/'79
Op de ratel op een papier links: "Diploma"; verder enige boeken (zie beneden). Op 18 januari 1724 stonden het plan voor en de opzet van het schilderij reeds vast, want op die dag notuleerden de Inspecteurs van het Collegium Medicum dat: "Weegens het schildery, dat door de schilder Cornelis Troost zal werden geschildert .. in de reets gearresteerde order en Rang van Persoonen, geen verandering van iemant der bysondere Leeden sal mogen werden gemaakt, ten zy met gemeene Toestemming en goedkeuring" (Niemeijer, blz. 20). De goed ingelichte Van Gool schrijft in 1751 over Troost. "Het eerste Kapitale stuk, dat hy in 't jaer 1724 geschildert heeft, zijn de vijf Heeren Inspecteurs van 't Collegium Medicum, ten voeten uit .. Dit stuk was een der eerste kunstwerken, daer hy door berucht wierd, niet alleen omdat de belanghebbende Heeren, elk naer hunnen stant en zwier, wel en natuurlijk getroffen waren .. maer het behaegde alle onpartijdige en kundige liefhebbers, om deszelfs goede schikking en kloeke behandeling, zo in 't schilderen der naekten, als der om en bijsieraden". Ook Weyerman noemt ons schilderij waar hij spreekt over de opkomst van Troosts faam als portrettist: "waar door de Geneesheeren de ooren opstaken, en hem een groot stuk aanbestelden, bestaande uit levens groote konterfytzels tot de voeten toe uit .., welk konsttafereel heerlijk uitviel volgens de hoop van alle zyne goede vrienden". En verder, over de goede gelijkenis van Troosts portretten: "En zo’er noch iemant (aan twijfelt) laat die dat heerlijk stuk gaan zien van de Heeren Doktooren, die zo natuurlijk zijn getroffen, dat het ons niet heugt ooit Portretten te hebben gezien die beter gelyken". Van Gool drukte voorts een drie bladzijden lang lofdicht op het schilderij af, geschreven door Willem van der Hoeven, waaruit wij de namen der voorgestelden te weten komen. Het zijn de geneesheren Hendrik (van) Bronkhorst (decaan), Casparus Commelin en Daniël van Buuren en de apothekers Jeronimo de Bosch (ook afgebeeld op ons cat.nr. 374) en Martinus Haasbaart; rechts de gildeknecht Joost ter Pelkwijk (dezelfde namen vermeld bij Wagenaar). Volgens Niemeijer is de opstelling v.l.n.r. als volgt: Bronkhorst (een repliek en buste van Troosts hand in een part. verz. te Buenos Aires: Niemeijer, cat. nr. 40, met afb.), De Bosch, Van Buren (deze wijst op de door hem verzorgde nieuwe editie van de "Pharmacopoea Amstelaedam. renovata .."), Haasbaart en Commelin. Deze laatste, rechts aan tafel, legt zijn hand op de derde editie van de "Horti medici Amstelodamensis plantarum usalium catalogus" (nog slechts zichtbaar op oude foto's, aldus Niemeijer). Uiterst rechts komt gildeknecht Van Pelkwijk binnen, op 't moment waarop Haasbaart hem ontbiedt door aan het schellekoord te trekken (dit motief eerder op een regentenstuk van L. Doomer te Alkmaar, aldus Niemeijer; zie ook cat.nr. 360). In het Rijksmuseum bevindt zich een olieverfschets met dezelfde voorstelling (cat. 1934, nr. 2317; dk., 40 x 49 cm; Knoef, afb. blz. 4). Daze versie is volgens Niemeijer geen repliek van ons schilderij, zoals men voorheen aannam, maar een voorstudie “bedoeld om de opdrachtgevers een indruk te geven hoe de compositie eruit zou gaan zien" (Niemeijer, blz. 206-207, cat.nr. 139 S). Wellicht keurden de inspecteurs deze schets goed op 18 januari 1724 (zie boven). Op deze schets is de plooienval van het gordijn in de achtergrond anders dan op ons schilderij en is de links van dit gordijn afgebeelde (goden?)gestalte naakt in plaats van in een gewaad gedrapeerd. Knoef acht in de algehele conceptie invloed mogelijk van de Franse schilder Nic. de Largillière. Rosenberg en Slive vonden het stuk "stiff and wooden" hoewel krachtiger dan de groepsportretten van Troosts tijdgenoten. ( Albert Blankert)
Tentoonstellingstekst
De inspecteurs van het Collegium Medicum hadden tot taak toezicht te houden op de 'medicinale' gang van zaken binnen de stad. Zij moesten er bij voorbeeld op toezien dat apothekers zich hielden aan de voorschriften bij het bereiden van geneesmiddelen. Aanvankelijk waren er vier inspecteurs: twee doctoren in de medicijnen en twee apothekers. Op dit schilderij van Troost staan drie doctoren en twee apothekers afgebeeld.
Dat moet hij inderdaad zijn. Dat hij rond 1730 al zou zijn overleden klopt dus blijkbaar niet.
Weet iemand meer over deze Daniel van Buren, medecinae doctor, inspector Collegii Medici, van 't Rokkin?
