Van heel veel RK-gedoopte kinderen die jong zijn overleden is niets opgetekend in de RK-doodboeken uit de DTB van dezelfde parochie, terwijl er vaak wel betaald moest worden voor de begravenis (Impost Begraven). Aan welke voorwaarden moest een overledene voldoen om een optekening in het RK-doodboek te krijgen?

Heeft dit te maken met leeftijd (1e Communie, H. Vormsel, etc.), een RK begrafenis met Eucharistieviering in de kerk, misintenties, of andere redenen? 

Waaraan moest iemand voldoen om bij zijn/haar overlijden te worden opgetekend in het RK-Doodboek?

Ik weet het natuurlijk niet zeker, maar sommige van die RK doodboeken zijn eigenlijk geen overlijdensregister. Ze registreren het toedienen van de laatste sacramenten, en soms staat daar zelfs bijgeschreven of de desbetreffende persoon inderdaad is overleden of dat hij/zij weer opkrabbelde.

Dank je, Petra,

90% Van de RK DTB boven het IJ/Noorzeekanaal Noord-Holland (mijn referentiekader) waar 'Overlijdens' in staan geregistreerd, betreffen alleen overlijdens. In de andere 10% staan ook zgn. bedieningen (laatste sacramenten) met veelal ook een overlijdensdatum. Ik heb van heel veel DTB uit Midden- en Noord-Kennemerland transcripties gemaakt of verzameld en in één bestand gevat (bijna 60.000 records), maar de registratie van RK overlijdens, daar krijg ik geen vat op.

Jong overleden kinderen, ook van zeer welgestelde ouders, kregen meestal geen vermelding in de RK 'Doodboeken', terwijl de ouders voor het Recht op het Begraven wel bijvoorbeeld 15 gulden impost (belasting) moesten betalen en daar komen dan nog de kosten van de begrafenis bij. Het toedienen van de laatste Sacramenten is volgens mij ook wellicht geen voorwaarde voor een vermelding in een RK 'Doodboek', want er zijn bij mij vele RK opgetekende overlijdens bekend waarbij dit niet mogelijk was (noodlottig ongeval, oorlog, op zee vermist).

Ongetwijfeld zal dit weer per parochie en dienstdoende pastoor/pater op dat moment verschillen, maar er moet in de RK kerk toch iets zijn van een officieel voorschrift/regel op grond waarvan iemands overlijden wordt opgetekend in het RK 'Doodboek'.

Mijn vraag blijft dus staan.

Hallo Frank,

Ik heb veel gebruik gemaakt van jouw bestanden, daarvoor vele malen dank. Mijn voorouders komen uit Egmond Binnen en omstreken en allemaal RK.

Een kind dat niet gedoopt is zal ook niet in het doodboek voorkomen. Om dit te voorkomen werden kinderen zo vroeg mogelijk gedoopt.

Impost is belasting en dus niet RK gerelateerd. De overheid wilde natuurlijk wel geld ontvangen ook al was het kind niet gedoopt.

Een paar links katholiek dopen en overlijden, helaas niets over RK doodboek.

http://nederlandskatholicisme.ruhosting.nl/leven_van_alledag/van_doopsel_tot_dood/geboorte_en_doopsel.html

http://nederlandskatholicisme.ruhosting.nl/leven_van_alledag/van_doopsel_tot_dood/overlijden.html

groeten,

Jan

@Jan Zuurbier

Bedankt voor de reactie. Het vroegtijdige dopen (meestal nog dezelfde dag) had ook te maken met een mogelijk vroegtijdig overlijden en daarna begraven te mogen worden in gewijde aarde, maar bovenal om het voorrecht te hebben in de Hemel te mogen komen.

In mijn genealogie heb ik honderden RK gedoopte kinderen die zeer waarschijnlijk heel jong zijn overleden. Het betreft hier kinderen uit gezinnen die kort daarna een nieuw kind dopen onder dezelfde naam, soms wel vier keer achtereenvolgens. De meeste van deze gedoopte en vermoedelijk overleden kinderen zijn niet opgetekend in het RK-Doodboek van die parochie. Ik heb overigens ook voorbeelden van RK volwassenen die na hun overlijden geen optekening hebben gehad in de RK parochie waar ze deel van uitmaakten, maar wel bijvoorbeeld bij de Impost Begraven.

Een speculatie van mij, is dat een vermelding in het RK-Doodboek te maken heeft met misintenties, waarvoor de nabestaanden moesten betalen.

Is er nog iemand die dit topic nieuw leven kan inblazen?

Het gaat dus over RK-gedoopte personen (met name kinderen) die bij hun overlijden niet worden opgetekend in het RK-Doodboek.

Hallo Frank, Over het algemeen werden de RK doodboeken door de geestelijke gebruikt voor registratie van het geld dat een begrafenis opbracht, het was een soort kasboek ter verantwoording aan het Bisdom. Kinderen onder de 12 jaren werden niet met naam vermeld, alleen als "kind van". Maar het is mogelijk dat dit niet in elke parochie gold.

Groet, Frans.

Mijn ervaring uit de Limburgse parochieboeken is dat ook kinderen onder 12 jaar ingeschreven werden als ze overleden. Maar er is desondanks een groot aantal kinderen die gedoopt zijn maar waar ik geen overlijdensdatum van vind. Kan het niet zijn dat ze niet via de kerk begraven werden maar om kosten te besparen zo maar ergens? In Maastricht mis ik rond 1600-1700 veel overlijdens van kinderen. Ik denk dat het met de pest te maken heeft. De kinderen stierven dan buiten de stad in een pesthuis oid en werden dan ter plaatse begraven zonder dat de parochiekerk daar aan te pas kwam.. 

@ Frans van der Horst en @Slangen Hub,

Het betreft hier DTB-, Doop, Trouw- en Begraafboeken, dus vóór de invoering van de Burgelijke Stand (1795-1811). Verder is er na de reformatie (1580-1600) in Nederland nog een hemelsbreed verschil tussen de noordelijke en de latere zuidelijke Nederlanden. In de zuidelijke Nederlanden was de RK-kerk nog altijd heer en meester, in de noordelijke Nederlanden werd de RK-kerk na de reformatie min of meer gedoogd in schuilkerken maar had ze geen eigen bezittingen meer, dus ook geen eigen begraafplaatsen! Begraven mocht alleen binnen de gereformeerde kerk (veelal een geannexeerde RK-kerk en alleen als je daarvoor genoeg geld had om een graf te kopen of te huren) of daarbuiten op het kerkhof. Begrafenis-ceremonies met RK uiterlijk (lees: in de buitenlucht en wellicht ook binnen de kerk van begraven) vertoon, waren voor RK-gezindten niet toegestaan. Later in de 18e eeuw zijn er in sommige steden Joodse begraafplaatsen gesticht, maar geen RK-begraafplaatsen. RK-begraafplaatsen in de noordelijke Nederlanden zijn er pas weer vanaf het einde van de 19e eeuw. Tot die tijd werden ze begraven op algemene begraafplaatsen (met vaak een katholiek deel) of in geannexeerde RK-kerken of dito begraafplaatsen.

Mijn referentiekader is Noord Nederland (Noord-Holland) en het gaat mij om het RK-doodboek waar heel veel overleden gedoopte kinderen niet in worden vermeld.

Mijn vraag blijft staan: Waaraan moest iemand voldoen om bij zijn/haar overlijden te worden opgetekend in het RK-Doodboek?