Beste forumgenoten,

   Onderzoek naar de vroegere bewoning van huizen, de bestemming en het gebruik van gebouwen (bijv. als bedrijfspand) en het eigendom van onroerend goed (ik gebruik hier maar even de alledaagse term, niet de juridische), kortweg: huizen-onderzoek, wordt de laatste jaren steeds belangrijker : op zichzelf, en natuurlijk ook als "hulpwetenschap" voor de genealogie. 

   Steeds meer bronnen komen hiervoor beschikbaar, en via internet toegankelijke databanken maken

het onderzoek steeds laagdrempeliger, wat mooie resultaten oplevert voor de historisch-onderzoeker

en de genealoog. Adres- en telefoonboeken zijn vaak de eerste "springplank" voor dit soort onderzoek.

[illustratie : het gebruik van panden, per huisnummer, volgens het Adresboek Arnhem 1940, hier:

voor de straat met de naam Jansbinnensingel; http://arneym.nl/arnhemmers/hepburn/index.html]

   Bekend zijn bijvoorbeeld websites als WatWasWaar, het HisGIS-project (historisch-geografisch informatiesysteem : grondbezit volgens het eerste kadaster van 1832 in kaart gebracht), allerlei digitale kaart-toepassingen die in het kader van Open Data voor het publiek beschikbaar zijn gekomen (o.a. de topografische kaart 1:25 000), de BAG-Viewer en de prachtige Cultuurhistorische Kaart Friesland.

   Veel werk is bijvoorbeeld nog te doen op het gebied van de huisnummering : de oude huisnummers die u in akten van de burgerlijke stand sinds 1811 en oude bevolkingsregisters tegenkomt, zijn vaak al zóvaak van systeem veranderd, vernummerd of omgenummerd, dat er een heel onderzoek aan te pas komt om uit te zoeken welk pand nu wordt bedoeld - en of hetzelfde pand anno 2014 nog bestaat ; bij lang niet alle archieven komt de gedachte op, zelfs maar eens een omnummertabel of "concordantie" online aan te bieden : tussen de moderne Nederlandse huisnummering (straat + huisnummer) en de vooroorlogse, die op het platteland vaak tot diep in de jaren '60 in gebruik is geweest (gemeente + code voor wijk/stadsdeel/dorp/buurtschap + daarbinnen een huisnummer) ; dat zou toch heel erg voor de hand liggen. 

Technische mogelijkheden zijn veelbelovend, bijna zo grenzeloos als de behoeften van de genealoog

.

   Het Gelders Archief heeft deze maand prachtig nieuws op dit gebied :

Kadaster-archieven uit het tijdvak 1832-1989 zijn te raadplegen in de studiezaal

van het archief in Arnhem. (Nee, nog niet online; maar bij steeds meer archiefinstellingen is al de digitale "toegang" op kadasterstukken DigiLegger te raadplegen, en wie weet komt díe ooit online).

   U weet: bij de kadaster-administratie gaat het om (rechten op) grondstukken (percelen), waarop eventueel een gebouw (bv. huis, schuur, winkelpand, kazernecomplex, kerk) kan staan, of niet.

Meest interessant aan het "informatie-aanbod" in al die duizenden Kadaster-stukken

is voor de gemiddelde genealoog:

- een register waarin voor een bepaald perceel is bijgehouden, welke eigenaren het heeft gekend;

- een register waarin bij een bep. eigenaar is vermeld, welke percelen hij/zij in eigendom heeft gehad.

Zie het persbericht op http://www.geldersarchief.nl/nieuws/2014/archieven-van-het-gelderse-kadaster-bij-gelders-archief-raadpleegbaar , beeldcitaat :

                                                                                         (Einde citaat ; zie verder het persbericht).

Zoals het Gelders Archief al -met een understatement- aangeeft :  kadaster-onderzoek

kan soms wel zwaar, moeizaam of frustrerend zijn. Maar u moet daar niet al te erg tegen opzien, want het is vaak 100% uw moeite waard: u krijgt antwoord op veel vragen, en prachtige resultaten!

(of, zoals de schrijver Multatuli zei: "Een parelduiker vreest de modder niet"

)

                                    [illustratie: Uittreksel van de perceelsgewijze Kadastrale Legger der gemeente

                              Dinxperlo, op naam van H.J. Beernink, 1917, http://www.oelengoor.nl/tot1933.htm ]

Dus : op naar Arnhem !

Veel succes met uw onderzoek,

met vriendelijke groet,

Dimitri Vlas