Onderzoek in Nederland » Gegevens Bernard Koopmans * Vlagwedde in 1794
Re: "Is er nog iets af te leiden uit de namen van de kinderen van Bernard en Susanna?"
=> Mijns inziens wel. De eerste (en enige) jongen op het lijstje is 'Mozes Levy', inderdaad zoals al opgemerkt door Liesbeth een typisch Joodse naam. Daar komt bij dat op de grafsteen die door Frans is opgedoken staat 'Chanoch z.v. Moshe' en 'Hier is geborgen een rechtschapen man die ging op de ingetogen weg zijn hart zal leven in het land der levenden dat is de heer Chanoch zoon van de ge'eerde heer Moshe Leefde en stierf in goede naam'
M.a.w. voor mij staat vrijwel vast dat:
(Nederlands) Bernard Koopmans een zoon was van ene Mozes (Koopmans?)
(Hebreeuws) Chanoch een zoon van Moshe was
Met dat gegeven verder gezocht. Volgens zijn overlijdensakte is hij geboren te Vlagtwedde, ouders niet bekend. Nu kom ik op allegroningers het overlijden in 1858 tegen van ene Boele Mozes Koopman, leeftijd 66 jaar, (dus ~1792) geboren te Oude Pekela. De afstand Vlagtwedde-Oude Pekela is een kilometer of 15:
De ouders van deze Boele zijn: Mozes Koopman (vleeshouwer) en Roossien Kosses, en ze is weduwe van David Benjamins de Levie. Ongetwijfeld Joods mijns inziens, en deze Mozes Koopman en Roosje Kosses zijn mijns inziens uitstekende kandidaten voor de ouders van Bernard / Chanoch.
Mozes Jacobs (Koopman) en Roosje Kosses hadden ook een dochter Meike (*~1796) getrouwd met Heiman Benjamins de Levie. Nog niet uitgezocht maar een dubbele verzwagering Koopman(s) - de Levie ligt wel voor de hand.
Op https://www.dutchjewry.org/ is Mozes Jacob(s) ook wel terug te vinden. Ik geef alleen de links; hij zou ook bekend zijn als Mozes Jacob Kosses. De lezer gelieve het eigen beoordelingsvermogen te gebruiken; ik heb wel een paar vraagtekens bij deze publicaties:
Mozes Koopman: https://www.dutchjewry.org/genealogy/ndbcore/4126.shtml
Mozes Jacob: https://www.dutchjewry.org/genealogy/ndbcore/4130.shtml
Mozes Jacob Kosses: https://www.dutchjewry.org/genealogy/leefsma/1008.shtml
Mozes Jacob Kosses: https://www.dutchjewry.org/genealogy/ndbeli/16049.shtml
Dat Mozes ook als Kosses bekend was blijkt uit gegevens over z'n beide dochters Meike en Boele (allegroningers):
=> Allereerst zal moeten worden aangetoond dat deze Mozes inderdaad de vader van Bernard Koopmans / Chanoch; dat is tot nu toe alleen maar plausibel, maar meer niet. [Edit:] PS: Ik ben het Hebreeuws niet machtig, maar wellicht kan het Besnijdenisregister van Oude Pekela uitkomst brengen.
Rond 1796 woonde er in ieder geval een Mozes in de omgeving van Vlagtwedde die een zoon Izak liet besnijden:
Uit de vertaling (scan 14) van het eerste van deze 2 besnijdenisregisters Oude Pekela:
1786-1813 vertaling besnijdenisregister Benjamin Hartogs van Biema
1793-1811 vertaling besnijdenisregister Mozes Izaks van Huiden
[Edit:] Volgens Allegroningers zou het hier gaan om Mozes Noach Levi Lotinga. Ik mis hier echter onderbouwing. Ik vermoed dat dat gebaseerd is op de leeftijd van 30 jaar en de geboorteplaats Oude Pekela (feitelijk dus eerder Vlagtwedde) bij het huwelijk in 1826 van Izaak Mozes Lotinga met Rachel Salomons Hoffmann. ("detailweergave akte is interpretatie van vertaling; 21/18 Elul 5556 te Vlagtwedde: Izak zoon van Mozes; besnijdenisdag mogelijk onjuist") De andere gegevens die te vinden zijn over Mozes Noach Levi Lotinga paar lijken vooral in Winschoten gelocaliseerd te zijn. Volgens de overlijdensakte van Izaak in 1835 zou hij te Winschoten zijn geboren.
[Edit2:] Huwelijksbijlagen van dit huwelijk. Daarbij een uittreksel uit het besnijdenisregister van Benjamin Hartogs van Biema, luidende:
"[...] De burgemeester van de gemeente Oude Pekel A verklaard door dezen, dat volgens de overzetting door Izak Mozes van Huiden penningmeester der Joodsche Gemeente alhier, op heden op deszelfs personeele verantwoordelijkheid gedaan, door opgemelden Benjamin Hartochs van Biema op den 1sten(?) September 1795 te Vlagtwedde is besneeden een zoon van Mozes Noach Lootenga en Sara Calmer, welken daarbij de naam heeft ontvangen van Izaäk. [...]"
=> M.a.w. dit is waarop allegroningens baseert dat het om Mozes Noach Levi Lotinga gaat hier. Een 'overzetting' gedaan door - hoogstvermoedelijk - de zoon van één van de besnijders die destijds actief waren, 30 jaar later. Hij kan natuurlijk kennis hebben gehad wie destijds die Mozes was, of een andere bron hebben geraadpleegd. Want volgens de vertaling die we nu van dat register hebben staat dat er allemaal niet met zo veel woorden.
=> Is er iemand die het Hebreeuws machtig is, en het originele register zou kunnen raadplegen? Want dit verhaal komt mij allemaal nogal twijfelachtig over.