stamboomforum

Forum logoOnderzoek in Nederland » Verwarring over huwelijk in Harmelen: Maarten Cornelisz. Bosch en Belitje Dircks Brouwer 1686



Profiel afbeelding

Ik heb geprobeerd de originele doopakten na te kijken van mijn startpunt: 

Maarten Jansz Bosch en Belitje Dircks den Ouden: volgens Utrechts archief -helaas geen link naar scans: huwelijk 16-5-1686, Harmelen.

Toen ik verder zocht, kwam ik tegen het volgende tegen: de huwelijkse voorwaarden op 26-04-1686

van  Maarten Cornelissen Bosch (ander patroniem!) en Belichje Dircks Brouwer (andere achternaam)

(wat ik weet is dat de vader van maarten het patroniem Cornelisz heeft. Maarten heeft ook een broer Cornelis, dat heb ik afgeleid -moet het nog verifiëren- uit testament (erven Jan Hendricksen van Vlooten en
Tryntgen Meertens Bouwman, in leven echtelieden). Grietje van Vlooten is de moeder van Maarten). Tot wanneer was je in die tijd onmondig?

 

Overige belanghebbenden bij de huwelijkse voorwaarden:

Christoffel Leeder, oom

Luyt Jansen Bosch, neef en voogd

Pieter Jacobsen Byman, neef en voogd

Dirck Claassen Brouwer, vader

Johannes Best

Notaris: P. LEECHBURCH

Toegangsnummer: 34-4 Notarissen in de stad Utrecht 1560-1905, Inventarisnummer: 803, Aktenummer: 68, Oud nummer: U097a003

 

Wie kan verklaren wat hier aan de hand is? Betreft dit hetzelfde echtpaar? 

Zwenny - 17 sep 2023 - 14:50

Ter verduidelijking: https://archief.rhcrijnstreek.nl/detail.php?nav_id=1-1&id=54618432&index=3

Bij de dopen van twee kinderen in Harmelen heet zij ook Den Ouden

Jan CIavaux - 17 sep 2023 - 15:44 (laatst bijgewerkt 17 sep 2023 — 15:46 door auteur)

Ja, ik heb dat huwelijk gevonden en ook deze kinderen. Alleen via Utrechts Archief. Is dat andere stel hetzelfde? Of een ander stel? 

Zwenny - 17 sep 2023 - 15:54

Ik kan deze akte niet heel goed lezen, maar hieruit concludeer ik dat het om het zelfde stel gaat. https://archief.rhcrijnstreek.nl/resultaten.php?nav_id=6-0. Dit is een schepenakte en gaat over Beertje (die ook soms den ouden heet en hier dus ook brouwer). 

Zwenny - 17 sep 2023 - 16:12

Je kunt niet rechtstreeks naar die scan linken.

Maar het echtpaar dat daar genoemd wordt, is het echtpaar Anthonis Aertsz Gansevanger en Beertje Dircks Brouwer

Afbeeldingen zijn alleen zichtbaar als u bent ingelogd op het Stamboom Forum

Jan CIavaux - 17 sep 2023 - 16:25

Nee, klopt, maar deze Beertje heet bij huwelijk bv. De Ouden. Zij komt vaak samen voor in de schepenakten met Beligje en dus denk ik dat ze zussen zijn. Vader is dan Dirck Claasen. 

Zwenny - 17 sep 2023 - 16:32

Christoffel Leeder, gerechtsbode te Harmelen, voor zichzelf en als man en voogd van Neeltgen Heijndricks van Vlooten, zijn huisvrouw, voor de ene helft, en Luijt Jansen Bosch en Pieter Jacobsen Buijerman, legitieme momboirs en vloedvoogden van Maarten en Cornelis Jansen Bosch, nagelaten weeskinderen van Jan Cornelissen Bosch en Grietje Jans van Vlooten, voor de andere helft.
HUA, ONA Utrecht (toegangsnr. 34-4), inv.nr. 803, aktenr. 64, d.d. 26-04-1686

Meerten Bosch, bakker, en Belichje den Ouden, echtelieden, wonende hier te Harmelen, mij notaris bekend gemaakt, beiden in redelijke gezondheid, maken hun testament op. Het testament geeft geen namen van familieleden.
HUA, ONA Utrecht (toegangsnr. 34-4), inv.nr. 578, aktenr. 278, d.d. 03-03-1687

Maarten Jansen Bosch, bakker te Harmelen, een mede erfgenaam van Jan Cornelisz Bosch en Grietje Jans van Vlooten, zijn overleden ouders, en ook een mede erfgenaam van Jan Hendricksen van Vlooten en Trijntgen Meertens Bouwman, in hun leven echtelieden, zijn grootvader en grootmoeder zaliger. Christoffel Leeder, gerechtsbode te Harmelen en administraterende momboir van beide boedels, heeft aan de comparant het contante geld gegeven dat hij uit de boedelscheidingen tegoed had.
HUA, ONA Utrecht (toegangsnr. 34-4), inv.nr. 804, aktenr. 73, d.d. 15-12-1687

Anthonis Gansevanger en Baertje Dircks den Ouden, echtelieden, Maerten Bosch en Belichje Dircks den Ouden, ook echtelieden, samen kinderen en erfgenamen van Dirck Claesz den Ouden, in zijn leven brouwer te Harmelen, en van Adriaentje Meertens van 't Hoff.
HUA, ONA Utrecht (toegangsnr. 34-4), inv.nr. 572, aktenr. 68, d.d. 10-12-1690

Maarten Bosch, brouwer hier te Harmelen, is van plan om naar Oostindië te reizen. Hij machtigt Belichgen den Ouden, zijn vrouw, Jan Bosch en Dirck Bosch, zijn zonen, en Johan Leder, schout en secretaris van Heewijk en Achthoven, zijn neef, om zijn zaken waar te nemen tijdens zijn absentie.
HUA, ONA Utrecht (toegangsnr. 34-4), inv.nr. 813, aktenr. 39, d.d. 14-10-1709

Bij het dopen gaat het consequent om Maerten Jansz Bosch. De andere achternaam van Belichje is waarschijnlijk een gevolg van dat haar vader brouwer is. Maerten is later zelf brouwer. Mogelijk heeft hij de zaak van zijn schoonvader overgenomen. De handtekeningen in alle akten lijken overeen te komen.

Timon Schuurman - 17 sep 2023 - 23:06

Heel erg bedankt Timon, voor nog meer akten! Gebruik jij een index voor het notarieel archief? 

Ik had de ouders van hem nog niet, al gokte ik op een Adriaantje. De DTB in harmelen gaat niet heel ver terug. Gelukkig valt het onder Utrecht met notarieel en rechterlijk archief.

Ik vraag me wel af wat er aan de hand is. Grietje overlijdt in 1667. Er zijn twee akten wat betreft de voogdijstelling. 

In een codicil 21-09-1667 staan nadere bepalingen bij de voogdbenoeming. 

"nadere bepalingen bij voogdbenoeming: Jan Cornelisz Bosch, weduwnaar van hun dochter Grietgen Jans van Vlooten, wordt uitgesloten van vruchtgebruik van hetgeen zijn kinderen erven en mag zich niet met de nalatenschap bemoeien"

Verwijzingen: voogdbenoeming d.d. 07-09-1667 [voor notaris G. Houtman] Notaris: G. HOUTMAN, Toegangsnummer: 34-4 Notarissen in de stad Utrecht 1560-1905, Inventarisnummer: 319

 

en dit is dan de voogbenoeming zelf:  07-09-1667

"over na te laten onmondige (klein)kinderen of onmondige erfgenamen Geconstitueerde: Pelgrom Hendrixsz van Vlooten, zijn broer, Steeven Romen. haar neef, Constituant: Jan Hendrixsz van Vlooten

Opmerkingen: met uitsluiting van Jan Cornelisz Bosch, weduwnaar van hun dochter Grietgen Jans

Notaris: G. HOUTMAN, Toegangsnummer: 34-4 Notarissen in de stad Utrecht 1560-1905, Inventarisnummer: 319,  Aktenummer: 79, Oud nummer: U022a036

In 1687 lijken Jan en Grietje en de beide ouders van Grietje overleden.  

15-12-1687, Kwitantie 
Samenvatting: voor beheer goederen, nagelaten door ouders 
Jan Cornelisz Bosch en Grietje Jans van Vlooten
en grootouders Jan Hendricksen van Vlooten en
Tryntgen Meertens Bouwman
Eerste partij: Maarten Jansen Bosch, Tweede partij: Christoffel Leeder, oom en voogd
Notaris:  P. LEECHBURCH, Toegangsnummer: 34-4 Notarissen in de stad Utrecht 1560-1905
Inventarisnummer: , 804, Aktenummer: 73, Oud nummer: U097a004

 

Wat ik me afvraag is waarom zo uidrukkelijk Jan Cornelisz Bosch de weduwnaar van het vruchtgebruik wordt uitgesloten. Dit lijkt toch over de voogdij te gaan? Hij mag zich dus zelfs niet met de nalatenschap bemoeien. Wat is daar aan de hand? Groot standsverschil? Ik kan zijn doop niet vinden en ook zijn huwelijk niet waar herkomst bij staat. Andere problemen binnen de familie? 

Zwenny - 18 sep 2023 - 09:37

Graag gedaan! Ik zoek via de personendatabase op de site van Het Utrechts Archief. Door te zoeken op de voornaam M*rten en de achternaam Bos* kom ik deze aktes tegen.

Op RHC Rijnstreek en Lopikerwaard kom ik ze ook tegen. Op 05-09-1734 maakt Aart Gansevanger zijn testament op. Hij benoemt tot zijn erfgename zijn tante Beletje den Oude, weduwe van Maarten Bosch. Op 25-05-1735 verkoopt Jan Bos, makelaar te Schiedam, enige zoon en erfgenaam van Beelitje den Ouden, in leven weduwe van Maarten Bos, die erfgenaam was van wijlen Aart Gansevanger, enige nagelaten zoon en erfgenaam van Baartje den Ouden, weduwe van Anthonij Gansevanger, een huis en erf te Harmelen en 6 morgen land te Bijleveld onder Harmelen.

De "vruchten off renten" moeten de voogden opzij leggen of inzetten voor de kinderen. De vader mag daar niet van profiteren. Er wordt geen reden voor genoemd: "dit alles in soe groote ende merckelijcke redenen haer moverende willen dat dit nae haeren overlijden volcomen effect sorteren sall". Een mogelijke redenen zou kunnen zijn dat Jan Cornelisz Bosch schulden heeft. Je ziet vaker dat ouders in hun testament geen geld nalaten aan kinderen met schulden, maar dat het land of geld dan naar de bijbehorende kleinkinderen gaat, om de schuldeisers te omzeilen. De kinderen krijgen dan vaak wel het vruchtgebruik. Ik betwijfel echter dat er financiële problemen zijn. Het kan ook met zijn karakter te maken hebben.

Timon Schuurman - 18 sep 2023 - 16:49

Luijt Jansen Bosch, woonende in de Breudijk onder Indijk, Mathijs Jansen Bosch, in de wandeling genaamd "Bosch" en Cornelis Jansen Bosch, beide hier te Harmelen onder Indijk, samen kinderen en erfgenamen van Grietje Gijsberts, weduwe van Jan Mathijsen Bosch, hun moeder zaliger. Boedelscheiding.
HUA, ONA Utrecht (toegangsnr. 34-4), inv.nr. 876, aktenr. 46, d.d. 27-12-1683

Op RHC Rijnstreek en Lopikerwaard is er een Jan Mathijsz Bos(ch) te vinden die in 1657 wordt genoemd als machtiger te Indijk en in 1659 als getuige te Breudijk.

Een broer is Meerten Mathijsz Bosch, getrouwd met Susanna van Helmont. Zij maken op 30-09-1648 te Utrecht een testament op. (Zij is een dochter van ds. Absolon van Helmont en Cornelia de Meijer). Een potentiële broer is Cornelis Mathijsz Bosch, die ook te Harmelen woont.

Timon Schuurman - 18 sep 2023 - 17:48

die Luijt jansen bosch is dan een neef? Die cornelis mathijs bosch is dan de man die ik zoek. 
Lees jij de akten zo snel? :). 

Over schulden of karakter, ruzie of gedrag;), we zullen het denk ik niet helemaal gaan weten. Wel van die leuke dingen om over na te denken. Dank voor deze aktes weer!

Zwenny - 18 sep 2023 - 18:56

Oefening baart kunst :)

Ik zat ook te denken aan Cornelis Mathijsz Bosch als potentiële vader. Het gaat dan mogelijk om de Cornelis Tijsz Bos die getrouwd is met Aeltgen Huijbertsdr, dochter van Huijbert Huijbertsz Rijnevelt en Aeltgen Wernaertsdr.

In 1653 wordt Cornelis Matijsz Bos genoemd als gemachtigde van zijn zwager Claes Huijgen [van den Berch] te Kamerik Mijzijde, man van Sara Mattijsdr, een dochter van Matijs Bos, overleden te Harmelen. Verder heb ik helaas niets kunnen vinden.

Op The Slecht Family of Holland, 1460-1650 kwam ik een akte uit 1635 tegen. Na even zoeken, heb ik hem gevonden in ORA Indijk (FamilySearch catalogus -> indijk -> court records -> 1632-1717, scan 21):
Thijs Mathijsz Bosch en Annichgen Jans, zijn huisvrouw, wonende in dit gerecht, stellen hun testament op. Ze prelegateren aan Elsgen Mathijs, hun dochter, "ten aensien dat sij haer verstant soo wel niet machtich en is als haere andere kijnderen" 500 gulden. Mocht Elsgen trouwen, dan moet ze de 500 gulden verdelen onder haar broers en zussen. Als verdere erfgenamen worden benoemd Jan, Geertgen, Cornelis, Maerten, Trijntgen, Elsgen, Thijs, Marrichgen en Sara, hun negen kinderen.

Timon Schuurman - 18 sep 2023 - 23:05

@Timon, hoe heb jij deze aktes gevonden? (welk platform gezocht?)

Ik moet oefenen en dat vind ik ook leuk, maar het kost wel veel tijd en het is zo jammer dat ik die niet in overvloed over heb naast werk. Na 1730 lees ik het meeste goed weg. Daarvoor verschillen handschriften zo, dat is snel ontmoedigd raak. Volhouden natuurlijk.

Zwenny - 19 sep 2023 - 08:23

Bovenstaande informatie heb ik gevonden via RHC Rijnstreek en Lopikerwaard. Onder dat archief vallen Harmelen en Indijk. Onder de naam Cornelis Tijsz/Mathijsz/Matthijsz Bos/Bosch komt hij een aantal keer voor tussen 1650 en 1660.

Het is echt een kwestie van volhouden. Soms kom ik langs een akte die ik een aantal jaar geleden heb getranscribeerd en waar ik toen niet goed wijs uit kon worden. Vaak lukt het me nu wel.

Timon Schuurman - 19 sep 2023 - 17:18


Ik heb meer aktes gevonden nu. Eerste stap is iets vinden dat mijn cornelis (waarvan ik nog geen patroniem heb gezien) echt aansluit bij het gezin met 9 kinderen en dus een Thijs is. Dus, oefenen met lezen! Dank voor het op weg helpen.

Zwenny - 20 sep 2023 - 10:34







Plaats een reactie

Om reacties (en nieuwe onderwerpen) te plaatsen op het Stamboom Forum dient u eerst in te loggen! Nog geen lid? Registratie is gratis en snel!


Inloggen Registreer nu