Leeshulp, transcriptie, vertaling, betekenis » Vestbrief 29-01-1580 van Jan Cornelis Reijns, weer een poging gedaan. Leeshulp gevraagd.
Je bent aan het gokken geslagen. Probeer ook steeds de (losse) letters te onderscheiden en thuis te brengen. Ze wijken niet zoveel af van onze moderne schrijfletters. Bijvoorbeeld:
De -o- en de -n- wij schrijven wij nog zo. De -g- is van het krakelingmodel, is wat lastiger, maar let op de staart. De -e- is eig. een omgekeerde -e-, met de opening naar links, wij schrijven hem met de opening naar rechts. De -z- wijkt alleen af door de toegevoegde staart. De -u- schrijven wij nog zo, maar iets breder. De tweede -e- is iets lastiger, van de lus is niet veel meer over. De -r- heeft een dubbele poot, ziet eruit als onze drukletter r. De -t- schrijven ook nog zo.
Nog een voorbeeld:
De -u- en de -v- worden door elkaar gebruikt. De tweede -e- heeft weer de dichte lus, de -m- hangt daar meteen verticaal aan vast. De slot-e heeft meestal een staartje of dubbele krul naar rechtsboven.
Leer de afzonderlijke letters, prnet ze je in, of maak voor jezelf een handgeschreven alfabet, je kunt de meeste woorden dan zo lezen.
Je las hier misse. Maar een -i- loopt meestal verticaal naar beneden en heeft vaak een punt. De -s- is in dit handschrift meestal de lange -s-, die onder de lijn uitsteekt en hoger is dan de normale letters. Een dubbele -ss- wordt gestapeld, en neemt in de breedte niet zoveel plaats in.
De -r- en de -t-, nogmaals, wijken echt niet zoveel af van onze moderne letters. Er staat meerte = maart. Dat moet je toevallig maar weten. Maar we zijn met een datering bezig! Erachter staat immers een jaartal.
acrhtentgeaentere, dat zijn zeventien letters. Je leest twee keer een -a-, maar het zijn twee geheel verschillende letters. Helpt het als ik zeg dat het een getal is?
Ron, je haalt de -c- en de -r- door elkaar.
Dit is een -c- De poot staat schuin, wordt maar één maal getrokken. Scherpe hoek.
Dit is een -r- De poot staat recht, wordt dubbel getrokken, naar beneden en weer terug naar boven. Ronde hoek. Zie de voorbeelden hierboven.
Sla deze letters op in je geheugen.
N.B. Er is ook een ronde -c-, dus ik begrijp dat je aan het begin van het woord ac- wilde lezen. Maar dan staan de letters toch teveel in elkaar geschreven. Dat kom je in deze hand niet tegen.
Ron, je wilt dit woord
in regel 11 lezen als haev...dullen.
De slot-e (met het krulletje naar boven) heb je inmiddels tientallen malen gezien, dus het is mij eigenlijk een raadsel waarom je hier en -n aan het eind leest. Een slip of the pen, neem ik aan. ;-)
In mijn reactie van 28 sep 2016 om 19:46 heb ik je uitgelegd hoe de c en de r er in deze hand uitziet:
Dit is een -c- De poot staat schuin, wordt maar één maal getrokken. Scherpe hoek.
Dit is een -r- De poot staat recht, wordt dubbel getrokken, naar beneden en weer terug naar boven. Ronde hoek.
Pas deze verworven kennis toe op het woord hierboven en je komt voorlopig uit op haerc.dulle.
De tweede letter lees je weer als een -a-, net als gisteren in het woord achtentzeventich. We hebben gezien (28 sep 2016 om 19:46) dat die letter daar een v is. Het is eigenlijk gewoon onze schrijfletter u. (Zo simpel kan het zijn.) In deze hand komt geen open a voor, voor zover ik het overzie.
Dan kom je op hverc.dulle. Maar je kunt natuurlijk ook lezen huerc.dulle, u en v worden immers door elkaar gebruikt. Deze akte gaat ook over huer/huere, dus je bent warm. Zie regel 3 en regel 13.
Jammer dat je niet op het idee gekomen bent dat de zesde letter wel eens gelijk zou kunnen zijn aan de derde en de laatste. Het is gewoon een e (weet je nog, met de opening naar links), wel iets smaller dan de twee andere e's.
Er staat dus huercedulle. Pech is dat je het woord huurcedul(le) waarschijnlijk niet kent. Dus even opzoeken in de GTB.
Ik denk dat je er goed aan doet de tekst keer op keer door te lezen, niet de transcriptie natuurlijk, maar het origineel. De transcriptie, voor zover die af is, gebruik je slechts ter controle, als je er in het handschrift even niet uitkomt. Lezen van van de originele tekst betekent dus in dit geval de hele tekst woord voor woord, letter voor letter tot je nemen, elke keer weer, totdat je uiteindelijk in deze specifieke hand een expert bent. Om dit oefenend lezen van de tekst gemakkelijker te maken heb ik de tekst opgedeeld in hapklare brokken, waaronder steeds de transcriptie is genoteerd (20 sep 2016 om 09:43).
Je bent met je transcriptie bijna klaar, petje af, dat is echt een prestatie. De aanhouder wint! :-)
Groet, Pauwel
Dag Ron,
ik begrijp dat je in regel 12 jaeren wil lezen, maar voor een -e- als derde letter gaat het gebogen lijntje vóór de -r- net niet ver genoeg naar boven en naar rechts. Er staat jaren. Er staat natuurlijk geen zeven, dat snap je zelf ook wel. De uitgang -en komt in deze tekst tientallen malen voor, dus daar mee ben je wel vertrouwd. En een u/v ziet eruit als onze schrijftletter -u-, zoals je weet.
In regel 10 heb je zessenvijftich gelezen, zess- met de dubbele, gestapelde lange -s-. Op precies dezelfde manier is zess jaren in regel 12 geschreven, al is de bovenste haal van de tweede -s- hier wat uitbundiger.
O ja, voors. ghorissen staat er niet, mijn tip was vgl. regel 27, maar daar staat wat anders.
(de doorgestreepte gekantelde -v-) is inderdaad v[oor]-.
Groet, Pauwel