Ik heb een vraag met betrekking tot het lezen van weeskamer aktes, als voorbeeld heb ik deze getranscibeerde akte.

Hier is Maritgen Cornelisdr verschenen de weduwe van de inmiddels overleden Cornelis Pieters Speelman en Dirck Cornelis haar voogd voor als zij komt te overlijden. ze hebben uitkoop gedaan jegens Jan Tonisz de man en voogd van Engelken Cornelisdr Mitsgaders Jan Pieters en Jacob pieters als oom en bloetvoogd van de 4 kinderen. enz. enz.

1. dus als ik het goed begrijp krijgt Jan Thonisz het geld wat opzij is gezet voor Engelken Cornelisdr ? en is hij dan ook een voogd voor de kinderen? kan dat?

2. wat is mitsgaders ? genealogie online zegt mitsgaders = te samen met bijvoorbeeld inwonen bij een familie betekend dit dat Jan Pieters en Jacob Pieters de oom bij hun inwonen of zijn ze alleen maar familie. en kunnen dan ook niet familie leden mitsgaders zijn?

3. ik kom vaker tegen dat er uijtkoop wordt gedaan ik las op het internet dat het geld dan uitgeleend of belegd werd. werd het dan aan familie of bekenden uitgeleend ? of fungeerde de weekamers als een soort van moderne bank in dit geval?

Nr. 475 folio 127 d.d. 12-05-1599.

De vijff weeskinderen van Cornelis Pietersz. Speelman.

Op huijden den 12^e meij 1500 negen ende tnegentich so heeft Maritgen Cornelisdr. weduwe wijlen Cornelis Pietersz. Speelman geassisteert zijnde met Dirck Cornelisz. hare in desen gecoren voocht int minnelijkce veraccordeert ende vuijtcoop gedaen jegens Jan Tonisz. als man ende voocht van Engelken Cornelisdr., midtsgaders Jan Pietersz. ende Jacob Pietersz. beijde wonende tot Schiedam als oomen ende bloetvoochden van de vijer onmondige weeskinderen als Emmeken Cornelisdr.,Pieter Cornelisz., Jan Cornelisz.ende Pleuntgen Cornelisdr. vant alle dije goederen voorn. geruijmpt ende achtergelaten, als nemende wederom tot haren laste alle de vuijtschulden. Ende heeft dvoorn.Maritgen Cornelisdr. hare voorn. vijff kinderen elcx belooft twintich ponden groten vlaems, te betalen tot haerluijder huijwelicken state respectivelijck ende daer en boven de onmondige weeskinderen eerlijck te onderhouden in eeten, drincken, cleeren ende reeden, ter schoole te houden in leeren lesen, schrijven ende naeijen, naer costuijme vande weescamere deser stede, vermogens hare state. Ende in gevalle eenich der selver weeskinderen deser werelt quame te overlijden, in den huwelijcke state nijet getreden zijnde, zall in sulcke vouge des zelffs kints bewijs versterffven op de lancxtlevende ende daer teijnde op derffgenamen van dijen. Tot verseeckerheijt van welck bewijs heeft dvoorsz. Maritgen Cornelisdr. specialijcken daer onder gestelt haer huijs ende erffve staende in de Nijeuwestraet, belend aende noortzijde de zelven straet, aent westeijnde Pieter Crijnsz. timmerman, aende zuijzijde Mees Florisz. ende aen toosteijnde Pauls Pietersz. ende voorts alle hare goederen egeen vandijen vuijtbesondert. Onder verbande van de voorsz. weescamere. Aldus te boock gebracht bij Abraham Dircxz. ende Pieter Corsz. als burgermeesters ende oppervoochden dije welcke verclaerden daer bij ende present geweest te zijn. Bij mij secretaris.

Was getekend:Pieters 1599.

Yorick

Er waren dus 5 kinderen, waarvan er 4 nog onmondig waren en een getrouwd met Jan Tonisz. Hij treedt op voor zijn vrouw, de 4 onmondige kinderen werden vertegenwoordigd door Jan en Jacob Pietersz.
Mitsgaders betekent hier vrijwel niets: lees het gewoon als Jan Tonisz EN Jan en Jacob Pietersz. 
De uitkoop is in feite de uitkering voor de kinderen van hun vaders erfenis. Ze krijgen geld, en in de akte wordt een onderpand geregeld voor het geval hun moeder niet over de brug komt.

Groeten, Frans

Jan Tonisz is alleen maar voogd voor zijn vrouw. Een vrouw was in die tijd geen zelfstandig rechtspersoon en had dus een voogd nodig. Een echtgenoot was altijd voogd van zijn vrouw. Als een vrouw niet getrouwd was kon ze een voogd kiezen, dan staat er meestal:haar 'gecooren' (=gekozen) voogd.

allebei hartstikke bedankt voor deze info.

er staat echt wel heel veel informatie in zo'n akte die je net maar even moet weten te lezen.

thanks :)