stamboomforum

Forum logoArchiefinstellingen, bronnen en inventarissen » Doodsoorzaak van voorouders!!!



Profiel afbeelding

Beste Genealogie vrienden,

Ik ben, net als jullie,  bezig met het uitzoeken van mijn stamboom, in mijn geval van mijn moeders kant.

Nu heb ik alle geboorte en overlijdensaktes verzameld maar nu vroeg ik mij het volgende af;  bij Huwelijksaktes heb je de bekende Huwelijkse bijlages waarin dan meer informatie te vinden is.

Nu vroeg ik me af;  is er ook ergens meer informatie te vinden waaraan een voorouder is overleden? Op een reguliere overlijdensakte is hier niets over te vinden, hier staat alleen dat de persoon is overleden, wanneer en waar.

Bestaat er een document / boek waar je kunt inzien waaraan de betreffende voorouder is overleden? Soort overlijdens-bijlage o.i.d. ?

alvast bedankt voor jullie reactie!

Ik wacht in spanning af...

Gr

Mark

Mark Peters - 7 feb 2011 - 22:39

Hallo Mark,

dit is nou precies waar ik ook altijd aan denk als ik met mijn stamboom bezig ben! Waar mijn grootouders aan dood gegaan zijn weet ik nog wel. Maar inderdaad vraag ik me ook af of er na het overlijden niet door een arts de dood moet worden vastgesteld en of er dan een "akte" van wordt gemaakt.

Hoe zit het met de medische dossiers? Worden die bewaard? Kan het nageslacht die inzien?

Hoop dat er iemand reageert die er meer van weet.

Mvrg,

Anna M. van Kalken

a.m. van kalken - 7 feb 2011 - 23:05

Nee, helaas bestaat zo'n document niet. Je zult in andere bronnen meer te weten moeten komen over een preciese overlijdensoorzaak. In de meeste gevallen, wanneer het een natuurlijke dood betreft zul je nauwelijks iets vinden. Soms vindt je ergens in een notarieel of kerkelijk archief een vermelding dat iemand langdurig ziek is geweest en voor het overlijden het 'sacrament van de ziekenzalving' is uitgesproken door een priester.

Als het overlijden 'onder verdachte omstandigheden' heeft plaatsgevonden staat er wellicht ergens een vermelding in een politieregister of gerechterlijk archief. Je kunt ook oude krantenberichten er op na slaan of er ongelukken met dodelijke afloop hebben plaatsgevonden. Ook overlijdensberichten en bidprentjes kunnen je meer informatie geven. Maar over het algemeen zul je veel moeite hebben de 'ware doodsoorzaak' te achterhalen. Kortom, je zult alle informatie moeten halen uit secundaire bronnen.

Ronald Balhan - 7 feb 2011 - 23:12

Soortgelijke vraag is reeds eerder op het foum behandeld o.a

http://www.stamboomforum.nl/hulp/2/11932/0

Mogelijk nog meer. Dan even zoeken op doosoorzaak in de berichten van de laatste 5 jaar.

mvg-Ben

Ben Wegman - 7 feb 2011 - 23:14

bedankt voor de snelle reactiets!

hmm... zo'n doodsbriefje is dus wel interessant .... maar zijn die toegangkelijk ?

Mark Peters - 7 feb 2011 - 23:21

nee heb ik inmiddels gelezen! Afbeeldingen zijn alleen zichtbaar als u bent ingelogd op het Stamboom Forum

Mark Peters - 7 feb 2011 - 23:30

Ik las ergens ook over een boek "Aangifte van het lijk"  ?? wat is dat voor iets dan ??? Afbeeldingen zijn alleen zichtbaar als u bent ingelogd op het Stamboom Forum

Mark Peters - 8 feb 2011 - 00:02

Jaren geleden heb ik diverse copies genomen op het Gem. Archief  Den Haag van overlijdens. Snel zoekend in mijn ordners vond ik er in elk geval eentje uit 1805, maar ook uit 1851. Tot wanneer deze bijgehouden weet ik niet. Echter in deze inschrijvingen werd in elk geval alle doodsoorzaken vermeld.

Enkele benamingen daarvan zijn: bloedspuwing, borstziekte, verzwakking, hartziekte, zenuwziekte, stuipen, tering, diarrhé, klierziekte, hersenziekte, pokken, water.ziir.zenuwzinkinskoorts, bezetting op de borst en ga zo maar verder.

Tja het tijdperk van het genealogisch onderzoek in de papieren archieven leverde veel waardevolle informatie op.

Herman G.

Herman G. - 8 feb 2011 - 00:54

en om welke 'inschrijvingen' gaat dit precies ? wat voor soort inschrijvingen ?

Mark Peters - 8 feb 2011 - 01:36

Hallo Mark,

Het zijn de begraafregisters te 's-gravenhage. Heb er ook zelfs nog uit 1777. Echter ik heb een idee dat alleen bij aangiften tot zo'n 1812 de oorzaken van overlijden werden vermeld.

Wellicht is er een ander forumlid die daarover de exacte feiten kan verstrekken en of dit verder in het land ook plaatsvond.

Herman G.

PS - zie ook nog info op: 

http://www.stamboomforum.nl/hulp/2/22220/0/doodsoorzaak

En even googlen met ook daar extra info:

http://home.planet.nl/~jlafeber/artikelbegraafboek.pdf

Herman G. - 8 feb 2011 - 01:45

In de desbetreffende gemeente vragen of er Overlijdensverklaringen zijn.

In Apeldoorn zijn ze er wel heb daar recentelijk 1 ingezien van 1954, echter in sommige andere gemeenten hecht(te) men er niet zoveel waarde aan, en wordt betwijfeld of alles waarheidsgetrouw is ingevuld.

E.L.Smit - 8 feb 2011 - 09:31

Hoi Herman, maar hebben ze in Den Haag dan ALLE begraafregisters opgeslagen liggen? Of zijn dat enkel registers van overledenen uit Den Haag zelf ?

Mark Peters - 8 feb 2011 - 12:15

Hallo Allemaal, in een bepaalde periode staat er in Leeuwarden wel een doodsoorzaak op de overlijdensverklaring. Als het treft dan kan je het achterhalen.

Met vriendelijke groet,

Gerda

g.m.procee - lammens - 8 feb 2011 - 16:43

Je bedoeld op de normale Overlijdensakte ??? Dat kan ik haast niet geloven, want op alle aktes die ik heb is het nog nooit vermeld ??? Heb je een voorbeeld ??? Je maakt me erg nieuwsgierig!

Mark Peters - 8 feb 2011 - 16:48

Het zal vast al eens op dit forum behandeld zijn, maar goed. Beter twee keer dan geen keer. Er zijn verschillende manieren om nog iets te achterhalen met betrekking tot het overlijden van voorouders. In de tijd van het koninkrijk, dus in elk geval na 1815 (maar ik weet niet precies welk jaar, zou ik een keer na moeten zoeken) wordt een verlof tot begraven afgegeven. Alleen dan mag het lichaam worden begraven. Er komt een zogenaamde schouwarts aan te pas. Iemand die formeel de doodsoorzaak vast stelt, en het moet melden als er iets vreemds aan de hand is. Die verloven tot begraven (in de wandeling ook wel doodsoorzaken genoemd) kunnen terug te vinden zijn in het oud archief van de gemeente van overlijden. Van de gemeente Haarlem zijn ze bijvoorbeeld bewaard, ik weer dat er van de gemeente Zandvoort ook zijn. Van (om een andere provincie te noemen) de gemeente Renesse ook, maar niet compleet, zodat ik niet kan nagaan aan welke oorzaak een zusje en broertje van mijn vader overleden zijn. In ons geval wel van belang in verband met een mogelijk erfelijke aandoening. In principe vermeldt de arts de waarheid, maar wel met enige kanttekeningen. Met de voortschrijdende kennis van de medische wetenschap zijn de doodsoorzaken in het verleden wel wat vager. Soms hebben ziekten andere namen gekregen. Wat betekent bijvoorbeeld vliegende tering, en wat houdt precies een borstkwaal in? Je moet wel wat medisch-historische kennis hebben om de oude doodsoorzaken te kunnen begrijpen. Overigens mocht een gemeente die verklaringen weggooien, dus ze zijn lang niet van iedere gemeente bewaard.

De doodsoorzaak staat ook vermeld op de persoonskaart die bewaard wordt bij het Centraal Bureau voor Genealogie. Om die gegevens te krijgen moet je wel een belang hebben, en ze worden niet standaard geleverd. Al heb je soms geluk, omdat ze soms op een zodanige plaats zitten dat ze moeilijk afgeplakt kunnen worden.

Verder worden doodsoorzaken ook wel vermeld in oude familieadvertenties. Verval van krachten (ouderdom), of weer die befaamde borstkwaal. Maar dan heb je het over het algemeen over de negentiende eeuw. Stierf een familielid in een ziekenhuis, dan kan het zijn dat het archief van dat ziekenhuis bewaard is gebleven, en dan kun je daar eens in kijken. Maar dat geldt natuurlijk alleen voor plaatsen die een ziekenhuis hebben. En veel mensen -vooral op het platteland- stierven gewoon thuis.

In een grotere plaats, bijvoorbeeld de stad Haarlem, zijn ook wel registers bewaard waarin de rapporten genoteerd werden van bijzondere sterfgevallen. Verdrinkingsdood komt daarin regelmatig voor, maar ook bijvoorbeeld ongevallen of vechtpartijen. Zo zul je soms geluk hebben daarin een familielid te vinden. Maar meestal heb je gewoon pech, en is er niks te vinden.

Ook zijn er ijverige mensen die mededelingen doen op plaatsen waar je dat niet altijd vindt. Ik heb wel eens een gemeente meegemaakt waar de ambtenaar van de burgerlijke stand in de marge van de overlijdensakte de doodsoorzaak opschreef. Dat kan ook gebeuren in begraafboeken. Ik meen dat het Oostzaan is waar iemand een dagboekje bijhield met allerlei bijzonderheden uit de achttiende eeuw. Daarin kunnen natuurlijk ook doodsoorzaken voorkomen. "Vandaag overleed Jan Pieters door een schop van zijn paard". Van een voorvader uit Bergen op Zoom die metselaar was vond ik bijvoorbeeld in het gilderegister uit de achttiende eeuw dat hij overleed door de val van een stelling. Het was op een straathoek, en die wordt aangegeven in het gilderegister, dus ik kan zelfs naar die plek toelopen en daar alsnog een minuut stilte in acht nemen.

Uit dit alles mag blijken dat de doodsoorzaak lang niet altijd te achterhalen is. Vind je het wel, dan is het geluk hebben. En waar je ze moet zoeken? Nou, zo ongeveer op iedere beschikbare plaats, afhankelijk van de periode. En je moet in elk geval de doodsoorzaak kunnen begrijpen. Zoals gezegd, de medische wetenschap heeft een bijzonder grote vooruitgang doorgemaakt. Dat houdt in dat men vroeger niet altijd goed begreep wat de doodsoorzaak was. Hulp van een medisch-historicus is dus aan te bevelen!

Hans van Felius - 8 feb 2011 - 18:58

Ik heb geen idee.

Bij aangegeven lijken, wil er soms wel wat bij staan, zoals drenkeling.

En van een van mijn voorouders weet ik dat Arie Keijser en zijn zoon Arie Ariesz Keijser beide in 1832 te Amsterdam zijn overleden aan de Aziatische Cholera. Van zijn vrouw weet ik dat ze is opgenomen op 24 augustus 1832 en dat ze in september 1832 genezen is verklaard. Zijn vrouw Maria Wilhelmina Eijlers neemt de ziekte mee naar huis, nadat ze een kind heeft liefgehad.

Soms kom je dingen tegen als je Googled.

Heel veel succes.

Gr

Sas

Saskia Hendriks-Duermeijer - 8 feb 2011 - 21:30

Rob de Hoon - 8 feb 2011 - 21:34

van der Torren - 9 feb 2011 - 14:01

Interessant zeg!!!!! Alleen jammer dat de stad Culemborg daar niet bij staat :)

Mark Peters - 9 feb 2011 - 14:20


In Amsterdam is voor de periode 1776-1810 de doodsoorzaak terug te vinden in de impostregisters: het zgn. "Middel op begraven". In te zien op de studiezaal (dus niet in het weekend), na aanvraag van het gewenste boek (daar heb je een dagpas voor nodig). Op de site van het archief kun je tevoren bekijken waar je zijn moet: klik in de archiefbank op "inventarissen", vul dan rechts toegangsnummer "5005" in, en je krijgt uitleg. Ook kun je direct zoeken naar het nadere inventarisnummer.

't Loont de moeite; 'k heb al "verdrinkeling" gevonden, héél veel T (=tering), kinderen met d (=difterie), pokken enz...naast ouderen die "afgel" zijn (=afgeleefd)!

Marijke Kuijper - 22 feb 2011 - 13:39







Plaats een reactie

Om reacties (en nieuwe onderwerpen) te plaatsen op het Stamboom Forum dient u eerst in te loggen! Nog geen lid? Registratie is gratis en snel!


Inloggen Registreer nu