Patroniem niet, maar wel halfbroers/zusters die niet dezelfde vader hebben maar die wel dezelfde familienaam gaan voeren. Soms is dat naar moederskant, omdat moeder's famile ter plaatse belangrijk was, soms naar de boerderij of het buurtschapje waar ze gezamenlijk zijn opgegroeid.

Ik ben wel tegengekomen dat kinderen het patroniem van de vader krijgen als deze jong is overleden.

Zo wordt IJsbrant de zoon van IJsbrant Govertsz.d' Overschie niet altijd IJsbrant IJsbrantsz. genoemd, maar op een gegeven moment IJsbrant Govertsz., gelijk zijn vader.

Kortom er is veel mogelijk in die tijd. Bewijsvoering is dus belangrijk! Extra lastig is het als een vrouw twee maal trouwt met een man met dezelfde voornaam. De kinderen hebben dan allemaal hetzelfde patroniem, maar uit welk huwelijk zijn ze.....

Ey vrient en wacht geen vreught, als na geleden pijn,
Die ’t soet wil sonder suer, en magh geen vryer zijn. 

Wel vriend, verwacht geen vreugd dan na geleden pijn,

wie 't zoet wil zonder zuur, kan nooit een vrijer zijn

(Jacob Cats).

Op 10 november 1696 werd te Leiden gedoopt mijn voormoeder Catharina Jans Sondersuer. De grappige naam Sondersuer komt ook voor bij twee van haar jongere zusters, maar lijkt uit het niets ontstaan. Catharina's vader was Philibert Jansen, een tuinier uit Mechelen in Vlaanderen, en moeder was Maria Jans ten Haeghe, uit een Westfaalse familie. Philibert en Maria waren in 1694 te Leiden in het huwelijk getreden.

Mijn Catharina had dus eigenlijk Catharina Philiberts (Sondersuer) moeten heten, maar neen, het is altijd Catharina Jans (Sondersuer). Vader Philibert stierf tussen 1704 en 1709, waarop moeder Maria Jans ten Haeghe in 1709 hertrouwde met Joannes Crispin (Jan). Ook Catharina's zuster Elizabeth noemt zich Elizabeth Jansse Sondersuur, dus eveneens met 'Jansse' als patroniem. Ook haar vader was Philibert.

Ik kan dus alleen maar concluderen dat Catharina en Elizabeth het patroniem van hun stiefvader Joannes Crispin hebben aangenomen. Ik ben dit nog nooit tegengekomen, en ben al 46 jaar met familiegeschiedenis bezig.

Voorts valt op dat vader Philibert geen enkele keer vernoemd lijkt te zijn bij zijn kleinkinderen. 'Johannes' (van Joannes Crispin) daarentegen wordt wel een paar keer als naam gegeven. Was vader Philibert een man die men snel wilde vergeten? Of was Joannes Crispin zo'n geweldige stiefvader dat de kinderen hem als hun echte vader zagen? Of heeft Maria Jans ten Haeghe haar kinderen altijd voorgespiegeld dat ze kinderen waren van Joannes Crispin, omdat ze redenen had haar huwelijk met Philibert Jansen uit haar en ieders herinneringen te bannen? Noemden de kinderen zich 'Sondersuer' omdat ze ondanks de dood van hun echte vader en het opgroeien met een stiefvader het leven zonder omzien in wrok en bitterheid wilden leven, en zich toch dankbaar tonen voor wat ze wél gekregen hadden? Vele vragen, en - helaas - het antwoord zal ik wel nooit achterhalen.

Kroniek Kollaard

bedankt, dat zijn twee mooie voorbeelden, ik vind die naamsvarianten zowieso heel interessant, mijn voormoeder stond te boek als Rietvink toen ze trouwde met Vink, maar ze heette Rietveld, een schrijffout van de kerk, of een taalgrapje van haar?

ik hoop dat er nog meer voorbeelden komen, het helpt anderen om gevonden gegevens beter te interpreteren

Ik heb bij stamboomonderzoek wel vaker gezien dat een kind het patroniem van zijn vader overnam, soms ook met de achternaam. Dus dat Catharina Jans een kind is van Philibert Jans, vind ik niet zo vreemd.