Archiefinstellingen, bronnen en inventarissen » Grindweg te Oosterzee Dirk Roelofs de Haan 1801-1887
Dat zal de tegenwoordige Herenweg zijn, die loopt van Oosterzee
naar de Gietersebrug
Het is goed mogelijk, dat het huis er nog staat: http://goo.gl/maps/USw7v
Beste mevrouw Kootstra,
Volgens de website http://www.zuivelhistorienederland.nl/_wp_pdf/1992-100-jr-Oosterzee_20-10-2008.pdf (over een zuivelfabriek) heet de Grintweg tegenwoordig de Herenweg: "Op 27 juli 1891 dienden de heren Sleeswijk en Kerkhoff een verzoek in bij het gemeentebestuur van Lemsterland om een kaas- en roomboterfabriek te bouwen aan de Grintweg (nu Herenweg) en de Gietersevaart, op dezelfde plaats waar de fabriek nu nog staat. [...] De Particuliere N.V Stoomzuivelfabriek "Lemsterland" te Oosterzee ging op 14 april 1892 van start."
De Herenweg ligt tussen de plaats Oosterzee en de buurtschap Echten, net ten oosten ervan.
Op Genealogie Online http://www.genealogieonline.nl/stamboom-van-der-werf/I2105.php vindt u een stuk tekst waarin ook sprake is van een "Grindweg onder Oosterzee" , kadastraal bekend sectie A nummers 333-335, 342-347 en sectie C nummers 378 [....] . Kijkt u die precieze lokatie van dat stuk grond (kadastrale gemeente Oosterzee, sectie A, nummer 335) even na op de geweldige website HisGIS (Historisch Geografisch Informatiesysteem, over het grondbezit in verschillende Nederlandse provincies van grondeigenaren ten tijde van het originele kadaster, 1832), http://194.171.192.4/?db=nederland&ranf=Fryslan&layer=620Kadaster+1832+gebouwen+fryslan&layer=630Kadaster+1832+percelen+fryslan&style=0&style=0&useGM=1&fn=provincie&fv=fryslan, dan ziet u dat deze lap grond van de genoemde heer Samplonius op een andere plaats ligt: aan de oude weg van Oosterzee naar het zuiden richting Lemmer, die nu de straatnamen Beukenlaan - Westeind - Pasveer omvat.
Dus alles bijelkaar een lange weg, inderdaad.
Zie voor beide lokaties Google Maps: https://www.google.nl/maps/@52.8617201,5.768003,14z .
Wie weet kunt u via GenVer.nl , als u kinderen kent van Dirk, in geboorteakten precieze lokaties van het huis genoemd vinden. In elk geval: als u zoekt met Google op zijn naam
0.0.0.0.139.187.1j1.2.0....0...1c.2.43.hp..1.1.48.0.5bzghCYO5UE
vindt u een paar goeie aanwijzingen bij de "treffers" ; àls het om dezelfde persoon zou gaan, staat er vrij veel over hem op internet (bijv. over zijn werk als veenbaas), o.a. :
- (waarschijnlijk) de notaris die zijn testament heeft afgewikkeld in 1887, Frans Schaafsma te Lemmer:
http://kranten.delpher.nl/nl/view/index?query=%22dirk+roelofs+de+haan%22&coll=ddd&image=ddd%3A010589684%3Ampeg21%3Aa0021&page=1&maxperpage=10 (www.delpher.nl)
Het archief van notaris F. Schaafsma is bewaard gebleven bij de Friese archiefinstelling Tresoar: http://www.archieven.nl/nl/zoeken?mivast=0&mizig=210&miadt=36&miaet=1&micode=26&minr=767057&miq=423334276&miview=inv2&milang=nl
- Oosterzee, sectie C (blad 1) nr. 152. Dirk Roelofs de Haan, veenbaas (www.molendatabase.org)
- Oosterzee, sectie A, perceel nr. 832. Dirk Roelofs de Haan, veenbaas (www.huismangenen.nl)
Dus Dirk had, waarschijnlijk,
- een woonhuis aan de grote weg (Grindweg/Grintweg, Herenweg) op kadastraat perceel A 832, en
- een molen in het "binnenland" op kadastraal perceel C 152.
Misschien lagen die twee in elkaars verlengde, en kon hij over zijn eigen land naar zijn werk lopen; interessant om na te kijken op de kaart!
Volgens HisGIS was Dirk naast zijn woonhuis en de watermolen ook nog eigenaar van een pand op kadastraal perceel A 824a; misschien een pand dat hij verhuurde:
Op deze kaart van de archiefinstelling Tresoar ziet u het perceel met nr. A 832 (aan de Herenweg) bovenaan de kaart liggen, en het perceel A 824a (in het binnenland) onderaan:
http://images.tresoar.nl/kaarten//index.php?doc=minuutplans1832/MIN02072A04
Op de Cultuurhistorische Kaart van Friesland (CHK) http://www.fryslan.nl/kaarten/kaart.html?
t=Cultuur%20Historischekaart&e=12796,466272.5,230796,663780.5&l=chk2;1;100;3;4;5;8;9;10;11;12;13;17;18;20;25;28;30;31;32;33;35;36;37;38;43;44;46;47;53,famke;0;100;0;1;2;3;4,hisgis;0;100;0;1,landschapstypenkaart;0;100;0;1;2&b=bmk ziet u dat de percelen C 152 (watermolen)
en A 824a (huisje en erf) vlak bijelkaar liggen:
a) De website Molendatabase www.molendatabase.org/molendb.php?step=details&nummer=10808 heeft het over een "verdwenen molen", maar het kan natuurlijk interessant zijn om op die plek te gaan kijken, of er nog sporen (wegwijzer? plaquette van ANWB of heemkundige vereniging?) van over zijn ;
ofwel van de watermolen (op C 152), ofwel van "huisje en erf" er schuin tegenover (op A 824a) :
De lokatie die de Molendatabase aangeeft, voor die rond 1850 verdwenen molen, ligt anno 2014 bij de Landmansweg 12-14 : https://www.google.nl/maps/place/52%C2%B052%2703.5%22N+5%C2%B047%2715.9%22E/@52.86764,5.787749,15z/data=!3m1!4b1!4m2!3m1!1s0x0:0x0
Iets zuidelijker dan de Herenweg, dus misschien inderdaad "in het verlengde" van een woonhuis aan de Herenweg, "aan hetzelfde erf".
b) Anno 2014 kunt u, voor wat betreft het woonhuis aan de Herenweg, natuurlijk een beetje op die lokatie door het landschap wandelen met Google Maps https://www.google.nl/maps/@52.873903,5.780252,3a,75y,93.72h,66.87t/data=!3m4!1e1!3m2!1syIVZd-ou78-OSx2RWKdqDQ!2e0 en de StreetView-functie aanzetten op zoek naar dat huis,
maar u heeft dan alleen maar "ongeveer" een idee van de plek,
aan de hand van het moderne stafkaartje op die HuisMangenen-website.
Met de BAG-viewer (adressen & gebouwen) http://bagviewer.pdok.nl/index.html kunt u, als u in het zoekscherm invult "Herenweg, Oosterzee" (ook aan de hand van het moderne stafkaartje) de lokatie van het pand van Dirk zoeken; klikt u op de ingetekende grondstukken (grijs-omlijnd) dan ziet u de precieze adressen ervan, anno 2014. Maar het blijft natuurlijk wel gissen of u het goede huis te pakken heeft.
Hoe vindt u nu met zekerheid de precieze plek? Bestaat zijn huis nog?
- U kunt online in de bevolkingsregisters van Lemsterland, waaronder Oosterzee viel, zoeken naar de vermelding van Dirk Roelofs de Haan, bij GenVer : http://genver.nl/fr/br0082.htm . Die lopen van 1850-1900. Probleem is alleen wat u daarin vindt, nl. dat het dorp (waarschijnlijk, denk ik) tegen 1900 nog altijd de ouderwetse, vooroorlogse Nederlandse huisnummering had: gemeentenaam, een code voor wijk/stadsdeel/dorp/buurtschap, en daarbinnen een huisnummer. Je leest ze nog weleens op persoonskaart-uittreksels van het CBG. Bijvoorbeeld: gemeente Leeuwarden, wijk 8, huisnummer 25; of: gemeente Lemsterland, O voor de wijk Oosterzee, daarbinnen huisnummer 354 [huisnummer Lemsterland, O 354. Verwart u dit niet met de kadastrale nummering, die er afgekort erg op kan lijken: die gaat puur over stukken grond, waarop wel of niet een huis kan staan; een kadastrale gemeente heeft bijna nooit hetzelfde grondgebied als een gewone gemeente, en de kadastrale perceelsnummers hebben niets te maken met de oude huisnummering!]
De vooroorlogse Nederlandse huisnummering is op het platteland soms tot diep in de jaren '50 in gebruik geweest, voordat de moderne Nederlandse huisnummering (gewoon: straatnaam + huisnummer) werd ingevoerd!
Dus: hoe vindt u welk modern huisnummer daarbij hoort?
Bij archief-inventarissen online wordt u dan vaak verwezen naar een "omnummeringstabel" (concordantie), die bij een archief ter plaatse is in te zien (helaas bijna nooit online). Ze zijn op te sporen met trefwoorden als 'huisnummering', 'omnummering' , 'vernummering' enz. enz.
Voor Lemsterland kan ik, eerlijk gezegd, bij het Fries Archiefnet pas voor de periode 1980-1989
iets vinden wat hierbij in de buurt komt: http://www.friesarchiefnet.nl/index.php?task=inventaris&eadid=000016-000004&keywords=+nummering+provincie%3A\%22Friesland\%22&option=com_archiefnet_ead&Itemid=122 , archief Gemeentebestuur Lemsterland 1980-1989,
inventarisnummer 34: Dossiers inzake het geven van straatnamen en het (ver)nummeren van woningen, 1980-1989 (archief van de oude gemeente Lemsterland wordt bewaard bij de gemeente De Friese Meren: http://www.defriesemeren.nl/inwoners/inwonersloket_41741/item/inzage-in-het-archief-van-de-gemeente_23445.html)
- Als u het snel helemaal precies zéker wilt weten, kunt u het beste uw vraag (met dat oude sectie- en perceelsnummer) aan het Kadaster stellen: zij weten waar dat grondstuk nu ligt (modern sectie- en perceelsnummer) en of er nog steeds een huis op staat (en het bouwjaar ervan, zodat u kunt inschatten: authentiek of nep). Bij sommige regionale archieven kunt u hiervoor (ter plaatse, helaas niet online) zelf zoeken in het mooie systeem DigiLegger.
Tenslotte nog één opmerking: de persoon waarnaar u onderzoek doet heet Dirk Roelofs de Haan.
Nu was het inderdaad o.a. in Friesland heel lang gebruikelijk om op die manier je naam samen te stellen: een voornaam (Dirk), een vadersnaam/patroniem (Roelofs: zoon van Roelof) en een achternaam: De Haan. Maar niet iedereen is met dat systeem (in Rusland kennen ze het nog steeds) vanzelfsprekend vertrouwd - je zou zómaar kunnen denken dat de voornaam Dirk is, en de familienaam Roelofs de Haan. Als u een vraag stelt in het Stamboomforum, zou u dit soort misverstanden liefst moeten voorkomen, oftewel 100% uitsluiten, bijvoorbeeld door nadrukkelijk te vermelden iets in de trant van: "familienaam: De Haan; voornaam Dirk en patroniem Roelofs". OK?
Veel succes met uw onderzoek!
Met vriendelijke groet,
Dimitri Vlas