Hallo, ik weet niet ofdat ik in het juiste forum zit. Ik zit met de volgende vraag over patroniemen. Hoe lees je die en heeft de vader dan ook dezelfde patroniem of die weer van zijn vader?

Ik ben benieuwd ofdat ik met een antwoord eindelijk duidelijkheid krijg. 

Het is de voornaam van de vader + het suffix zoon/z(n)/sen, dus zal per generatie verschillen/verspringen.

Nog steeds gebruikelijk op IJsland.

Dank je wel voor je uitleg Luca.

Ik zit met het volgende: ik heb een oudste zoon Petrus. Zijn vader is Joannes Pe(e)ters. Ik neem dan aan dat zijn vader Petrus heet maar heet die dan ook Pe(e)ters? Of hoeft dat niet? Zo niet, dan vind je die dus nooit zonder achternaam?

Jeannette Huij - vandaag — 22:13:

ik heb een oudste zoon Petrus. Zijn vader is Joannes Pe(e)ters. Ik neem dan aan dat zijn vader Petrus heet maar heet die dan ook Pe(e)ters?

Zonder verdere informatie is daar niet zo veel over te zeggen. Het kan zijn dat Peters (ik laat voor de duidelijkheid die tweede e er even uit) al Joannes' achternaam was.  Een versteend patroniem wordt dat genoemd, een patroniem dat achternaam geworden is. Stel dat je een Abraham hebt die een zoon Bartel krijgt. Bartel heeft nog geen achternaam en voert dus een patroniem; Bartel Abrahams. Bartel krijgt een zoon Cornelis. Cornelis kan zich Cornelis Bartels gaan noemen, maar het kan ook zijn dat hij zich, net als zijn vader, Abrahams noemt, Cornelis Abrahams. En die naam Abrahams gaat dan weer over op Cornelis' kinderen, en zo verder; Abrahams is van patroniem achternaam geworden.

De redenering dat uw Joannes' eerste zoon Petrus heet naar opa van vaderskant, dat Joannes' vader dus ook Petrus heet en dat Peters het patroniem van Joannes was, ligt voor de hand. Grootvader Petrus heeft dan alleen het patroniem Peters gevoerd als zijn vader toevallig ook Petrus heette. Stel dat Joannes Peters de oudste zoon van Petrus senior was, dan ligt het voor de hand dat Joannes naar zijn grootvader van vaderskant vernoemd is, dat de vader van Petrus senior dus ook Joannes heette, en dat Petrus door het leven ging als Petrus Joannes/Janse of iets dergelijks.

Maar het kan dus ook zijn dat Joannes Peters al een achternaam had, en dat zijn vader Petrus Peters heette, en diens vader NN Peters. Met een beetje mazzel treedt Petrus een of meer keer op als doopgetuige bij de kinderen van Joannes, dan is duidelijk hoe hij nog meer heette.

Om het nog een beetje lastiger te maken, maken archiefdiensten vaak geen onderscheid tussen patroniemen en achternamen. Begrijpelijk, aangezien je bij het transcriberen van een doopregister niet zomaar kunt zien of een naam als Peters een patroniem is of een achternaam, zeker als in die regio in die tijd beide gebruikt werden. Je vindt dan bijvoorbeeld de door u genoemde zoon Petrus in de zoekfunctie van het archief terug als dopeling Petrus Peters (achternaam), zoon van Joannes Peters, terwijl Petrus misschien door het leven ging als Petrus Janse (patroniem). Daarnaast verdwijnen/veranderen achternamen ook weleens weer in de loop van de tijd, of nemen kinderen de achternaam van hun moeder over.

Als u hulp wilt bij het vinden van de vader van Joannes Peters, dan is het aan te raden een bericht te maken in het subforum 'Onderzoek in Nederland' met alle gegevens die u al hebt van Joannes Peters (huwelijksdatum en -plaats, dopen (inclusief getuigen) van al zijn kinderen, als het kan met links naar scans) en uw vraag. Geef dan in de titel aan om welke plaats/regio en tijd het gaat, zodat lezers die misschien gespecialiseerd zijn in die regio en tijd op uw vraag geattendeerd worden.

Overigens is het niet onmogelijk ouders zonder achternaam terug te vinden, als de omstandigheden meezitten. Heeft Joannes Peters bijvoorbeeld veel kinderen met veel doopgetuigen, was de familie weinig mobiel, kwamen ze uit een klein dorp en zijn daarvan alle DTB-registers compleet, dan kan het zijn dat alle broers en zusters én de naam van de moeder van Joannes te reconstrueren zijn, met de periode waarin u moet zoeken.

Succes met de puzzel,

Carl

Dank je wel Carl.

Joannes van Welsen heeft zijn familie niet in dezelfde plaats als waar hij woont, Breda. (ca. 1700).  Tot nu toe een zuster gezien als doopgetuige maar van haar verder ook niets meer gevonden. Verder toch voornamelijk de familie van zijn vrouw die uit Breda komen. Maar ik weet nu in ieder geval hoe het met patroniemen zit. Nogmaals bedankt!