Hallo,

Werden (worden) akten (zoals huwelijksakten) in tweevoud opgemaakt?

Ik beschik namelijk over twee versies van een huwelijksakte van een verre voorouder. Deze twee lijken nagenoeg identiek, maar verschillen toch.

Akten van de burgerlijke stand worden altijd in tweevoud opgemaakt. Eén gaat naar de gemeente waar de gebeurtenis plaatsvond en eindigt in het gemeente- of streekarchief. De andere gaat via de rechtbank naar het provinciale archief. 

Een uitgebreide uitleg vind je op de site van het CBG: https://cbg.nl/kennis/basiskennis/geboorte-huwelijk-en-overlijden-de-burgerlijke-stand

Geboorte-, huwelijks- en overlijdensakten worden altijd in tweevoud opgemaakt. Een exemplaar blijft bij de gemeente en periodiek worden de tweede exemplaren gezonden aan de Rechtbank in de regio. Deze laatste exemplaren kwamen na verloop van tijd in het Provinciaal archief, waaronder de gemeente valt. Vroeger konden er bij het inschrijven (kleine, en soms grote) tekstuele verschillen ontstaan tussen beide exemplaren.

Juist omdat de akten op twee verschillende plaatsen worden bewaard, is de kans groot dat tenminste een exemplaar  behouden blijft. Denk hierbij bijvoorbeeld aan de bombardementen op Rotterdam, Den Haag, Enschede tijdens de oorlog en de watersnood van 1953.

Beste Edward,

Een klein beetje geschiedenis kennis is nuttig om te weten. In maart 1811 werden de zeven Verenigde Nederlanden ingelijfd bij keizerrijk van Napoleon Bonaparte. In Zuid-Limburg gebeurde dat in 1794/'95. De Franse wetgeving werd hier van kracht. De gehele Franse wetgeving uit  des scheiding van de machten zgn Trias politica. Voor 1811 was de burgemeester op kleinere plaatsen vaak ook voorzitter van de rechtbank. na 1811 dus niet meer. De Burgerlijke Stand in Frankrijk gevormd in de jaren 1791 - 1805 werd hier in maart 1811 ingevoerd. Het kerkelijk huwelijk verloor zijn rechtskracht. Een huwelijk alleen gesloten in de kerk was na 1811 ongeldig. Eerst naar het gemeentehuis en daarna mocht jij zelf weten of nog in kerk wilde trouwen.

Twee exemplaren worden er mag elke akte op gemaakt. In het begin van elk nieuwjaar moet de Ambtenaar van de Burgerlijke Stand één exemplaar van de geboorte- huwelijks- en overlijdensakten op zenden naar de Arrondissementsrechtbank in de provincie. Op deze wijze had de rechterlijke macht vrije inzage in deze akten. Na zo'n 80 jaar vervlakt het rechtskundig belang. De bewaring bij Arrondissementsrechtbank vergde.een behoorlijk opslagruimte. Men wou wel af van deze bewaarplicht. Ze kwamen niet voor vernietiging in aanmerking, want de burger moet zijn recht kunnen krijgen. Er zijn  door brand, oorlogen etc. delen van de Burgerlijke Stand verloren gegaan. Door de gescheiden bewaring komt het zelden voor dat beide exemplaren verloren zijn gegaan.

Als dus voor het loket van de Ambtenaar van de Burgerlijke Stand komt, mag tweemaal je handtekening onder een geboorteakte of overlijdensakte, bij het huwelijk gebeurt in de trouwzaal. Als de ambtenaar van de burgerlijke stand bij het schrijven van de akte een verschil heeft gemaakt , dan werd dat vaak niet opgemerkt, want lang niet iedereen kon lezen en schrijven in dei begin periode. Men had aan zijn aangifteplicht voldaan om een kind of overledene binnen 72 uur aan te geven. Konden beide getuigen niet schrijven, dam werd er iemand gevraagd die dat wel kon, bijv. de klerk, Veldwachter etc.  Bij het huwelijk waren velen blij, dat de sessie op het gemeentehuis voorbij was, want dan kon men gaan feesten. 

Groeten van Terkos.

Allen,

Hartelijk dank.