stamboomforum

Forum logoArchiefinstellingen, bronnen en inventarissen » Voornamen onwettig kind en opzet bij schrijffouten in achternaam moeder van onwettig kind?



Profiel afbeelding

Ik ben sinds kort bezig met de stamboom van mijn moeder en die geeft een aantal uitdagingen. Mijn opa (Johannes Hendricus van Kersbergen, geb. 21-05-1922 te Utrecht, ovl. 24-02-1998 te 's-Hertogenbosch) is een onwettig kind, maar ik heb de kant van zijn moeder (Elisabeth van Karsbergen, geb. 14-05-1900 te Hoogland, ovl. 06-08-1934 te Amersfoort) inmiddels gevonden. Ik heb er vrede mee als zijn vader onbekend blijft, al heb ik een paar echte kanshebbers: de man waarmee Elisabeth een jaar na de geboorte van mijn opa trouwde en nog drie kinderen kreeg, zou de echte vader kunnen zijn (verboden liefde? het eerste eerste kind uit dat huwelijk is drie maanden na het huwelijk geboren in december 1923), of het gerucht in onze familie is (deels) waar dat ze zwanger zou zijn geweest van de heer des huizes waarbij zij (vermoedelijk) inwoonde als dienstbode. 

Gisteren las ik op internet dat de voornaam van een onwettig jongetje meestal (?) de naam van de echte vader is. Klopt dat? Mijn opa heette Johannes Hendricus. De broer van Elisabeth heette Johannes Hendrikus en de opa van Elisabeth heette Hendricus Johannes. Hierdoor ging ik er vanuit dat mijn opa naar de eigen familie van Elisabeth is vernoemd.

Maar na het artikel dat ik gisteren las, heb ik het nagekeken: de man met wie Elisabeth in 1923 getrouwd is, heette Hendrikus en de heer des huizes op hetzelfde adres waar Elisabeth woonde in Amersfoort in 1921-1923 heette Johannes. Beide opties blijven hiermee overeind?

Aangezien de aangifte van mijn opa's geboorte is gedaan door personeel van de Rijkskliniek, moet ik schrijffouten even buiten beschouwing laten. De naam van Elisabeth van Karsbergen werd zo ook van Kersbergen. Het onwettige kind werd zo wel heel makkelijk buiten beeld gehouden. Ik vermoed opzet, of is daar geen reden voor?

Wat zijn jullie ervaringen m.b.t. voornamen bij onwettige kinderen? 

Naast mijn opa heb ik er nog een onwettig kind aan oma's kant (Ida Nooijen, geb. 02-07-1867 te Vught, ovl. 12-04-1935 te Vught) en heel raadselachtig heb ik een verre voorouder met wel een vader, maar zonder moeder (Maria (Mietje) Schuurman (Wijlands), geb.1787 te Hoogland, ovl. 04-02-1860 te Leusden, vader is Harmen Schuurman (Wijlands), moeder dus onbekend). Heel vreemd (voor mij nog als beginneling). 

Ik hoop op tips en meer achtergrondinformatie. 

Patricia Tolsma-Levens - 17 mei 2021 - 11:34

Eén tip in ieder geval: vergeet de bekende fabeltjes over de "heer des huizes".
Die komt alleen voor in de smartlappen van Koos Speenhoff uit die tijd.

Jan Clavaux - 17 mei 2021 - 12:39 (laatst bijgewerkt 17 mei 2021 — 12:40 door auteur)

@ Patricia

Welkom op het Stamboomforum.

Om met je laatste vraag te beginnen: Wijlands mz Wijnands zie Huwelijk Jacobus van Nimwegen en Maria Schuurman of wel Wijnands, ... (Het Utrechts Archief ) - Het Utrechts Archief

Dat een onwettige zoon naar de vader wordt genoemd, kan zijn maar hoeft niet per se.

De schrijffout Kersbergen is waarschijnlijk geen opzet, vooral niet als de aangifte door de Rijkskliniek i.p.v. door de vader werd gedaan. Schrijffouten komen vaak voor.

Of de man waarmee Elisabeth later nog drie kinderen kreeg, ook de vader van je opa is, kan wellicht met DNA tests worden vastgesteld?

sprangers - 17 mei 2021 - 13:01 (laatst bijgewerkt 17 mei 2021 — 13:13 door auteur)

Mijn onwettige voorvader Petrus Dingelhoff werd vernoemd naar zijn grootvader van moederszijde. De oorspronkelijke familienaam was Düngelhoeff, maar zodra de familie zich meer westwaarts begaf veranderde de ü in een i. Ook bij andere takken van de familie. Aangezien men schreef wat men hoorde zullen ze het voor westerse oren wel met een vreselijk plat accent hebben uitgesproken. 

Annemarie57 - 17 mei 2021 - 13:09

Hartelijk dank! 

Deze huwelijksakte had ik zelf nog niet gevonden, dus ik heb hem meteen opgeslagen. Echter, hier staat ook de moeder van de bruid niet bij. De andere drie ouders had ik al, maar de moeder van Maria blijft dus nog onbekend.

Een DNA-test zou wellicht in de toekomst een mogelijkheid zijn. Ik heb een tak kleinkinderen en achterkleinkinderen gevonden en hen voorzichtig benaderd. Het eerste contact is er, hopelijk volgt er meer. 

En wat de verschrijving betreft, wie weet klinkt in het (plat) Amersfoorts van Karsbergen wel als van Kersbergen in de oren van een Utrechtse verpleegkundige ;-)

Patricia Tolsma-Levens - 17 mei 2021 - 13:51

Ik zou inderdaad eerder uitgaan van een toevallige schrijffout dan van een opzettelijke.

Annemarie57 - 17 mei 2021 - 14:41

heel raadselachtig heb ik een verre voorouder met wel een vader, maar zonder moeder (Maria (Mietje) Schuurman (Wijlands)

De moeder van Maria is vermoedelijk al een tijdje voor haar huwelijk in 1811 overleden, vandaar dat ze niet genoemd staat. 
Jammer genoeg zijn er geen huwelijksbijlagen te vinden van Hoogland 1811: daar staat dat soort info meestal in.
 

In de overlijdensakte van Maria haar vader dd 06-05-1825 in Leusden staat dat haar moeder Hentje Aartse heette, zie hier
Zie hier de akte (nr. 9 rechts onderaan). Let op: in de 19de eeuwse overlijdensakten staan met regelmaat namen die niet kloppen, omdat degenen die het overlijden aangaven de naam van een lang geleden partner niet wisten.

Anje B. - 17 mei 2021 - 15:35 (laatst bijgewerkt 17 mei 2021 — 15:36 door auteur)

Harmen Schuurman (partner: Hentje Aartse), zoon van Wijnand Schuurman en Maria Everse, overlijdt (70 jaar) in Leusden op 6.5.1825.

G. Karssenberg - 17 mei 2021 - 15:51

Bedankt! 

Weer een echte scan erbij :-) Ik ben dol op scans van echte aktes en verzamel er zo veel mogelijk. Dat gaat een dik pak bijlagen worden als ik ooit toekom aan het printen van mijn stamboom en diverse parentelen ;-)

En nu snap ik meteen waar die toevoeging Wijnands vandaan komt (wordt later ook als Wijlands geschreven, maar gezien ik nu zie dat het van de voornaam Wijnand komt, lijkt Wijnands mij de juiste schrijfwijze).

Patricia Tolsma-Levens - 17 mei 2021 - 16:27

@ Antje B schrijft : in Leusden staat dat haar moeder Hentje Aartse heette

Niet helemaal; er staat dat haar vader getrouwd is met Hentje Aartse.  Misschien is Maria uit een eerder huwelijk (en was daarom bij Maria's huwelijk de naam van haar moeder niet meer bekend)

Mocht Hentje toch Maria's moeder zijn, houd er dan rekening mee dat Hentjes vader mogelijk Aart of Arnoldus heette

sprangers - 17 mei 2021 - 16:43

Hoe weet je dat Maria Schuurman/Wijnands in Hoogland is geboren? En als zij 4.2.1860 73 jaar oud was dan is zij geboren tussen 4.2.1787 en 3.2.1788. Ik kan haar omtrent die periode echter niet vinden in het katholieke doopboek van Hoogland zie: Netherlands, Utrecht Province, Church Records, 1542-1955; https://familysearch.org/ark:/61903/3:1:3QS7-L9W2-TQKJ?cc=2037906&wc=SM96-T3G%3A345728001%2C345868601%2C345992001 rond scan285.  Je zou verder zelf kunnen zoeken of elders in dit doopboek de naam Harmen Wijnands of Schuurman überhaupt voorkomt als vader ("Pat."= Pater=vader ). Helaas zal je de naam van de moeder ook daar niet vinden. Trouwens, wellicht is Maria niet eens (katholiek) gedoopt.

Genealogieonline noemt een geboorteplaats Leusden, maar ook daar staat geen bron bij. zie: Maria Schuurman (± 1787-1860) » Kloppenburg Family Tree » Genealogie Online

Het is sowieso de vraag of de aangevers haar precieze overlijdensleeftijd wel kenden.

sprangers - 17 mei 2021 - 19:01 (laatst bijgewerkt 20 mei 2021 — 19:06 door auteur)

Oef, daar vraag je wat! Ik ben (gelukkig maar iets) te laat begonnen met het noteren van de bron, als ik informatie via de 'rode pagina' heb gevonden. Nu zet ik het er wel bij en nog liever ga ik zelf op zoek naar de bijbehorende aktes, grafstenen, bidprentjes o.i.d.

Ik zal het ergens gevonden hebben, maar als ik het niet meer terug kan vinden, ga ik het eruit halen. Beter een leeg vakje dan verkeerde info in mijn systeem. 

(Bij één hulpbron via die pagina moet ik snel achter de bronnen aan, omdat die persoon niet meer actief is hier en ik heb begrepen dat dan de stamboom-info t.z.t. dan ook verwijderd wordt. Daarnaar verwijzen heeft dan geen enkele zin. Aktes, aktes, aktes, ik sla alles op tegenwoordig.)

Patricia Tolsma-Levens - 17 mei 2021 - 20:22

De typfout was waarschijnlijk gewoon een ongelukje. Ik ben dergelijke moeilijkheden tegengekomen bij mijn opzoekingen.

BrandonCameron - 18 mei 2021 - 13:30 (laatst bijgewerkt 18 mei 2021 — 13:32 door auteur)

Mocht Hentje toch Maria's moeder zijn

De kans dat Hentje Aartse de moeder van Maria is, is zeker aanwezig. De oudste dochter van Maria en haar man Jacobus van Nimwegen heet namelijk Hentje (geboren Hoogland 15-9-1814).

Anneke 12 - 19 mei 2021 - 11:13

In de overlijdensakte van Harmen Schuurman, de vader van Maria, staat dat hij in Leusden, in de buurt Hamersveld, is overleden. Nu is er in Hamersveld op 31-5-1787 RK gedoopt Mari, dochter van Harme Wijnnants en Henderikje Gijsbertse (getuige: Mari Janse) . https://www.familysearch.org/ark:/61903/3:1:3QS7-89WL-S3RW?i=45&wc=SM9F-RMQ%3A345728001%2C346072701%2C346072702&cc=2037906 

Dit echtpaar laat verder in de periode 1784-1792 nog vier kinderen dopen in Hamersveld waarbij de moeder ook twee keer als Heintje voorkomt. Best mogelijk dat de aangevers bij het overlijden van Harmen niet precies wisten hoe zijn misschien al lang geleden overleden vrouw precies heette. Maria en Jacobus noemen later ook een zoon Gijsbert (vernoemd in dit geval naar een van haar broers). 

Anneke 12 - 19 mei 2021 - 11:57

Mooi gevonden Anneke 2

sprangers - 19 mei 2021 - 13:12

@Anneke2, super bedankt!

Als ik het goed begrijp zou uw eerste reactie pleiten voor dat Hentje wel haar moeder is, maar is dat achterhaald door de vondst van de doopaantekening? Dan zou Henderikje Gijsbertse dus haar moeder zijn (het geboortejaar klopt in ieder geval ook met de overlijdensakte (leeftijd terugrekenen) van Maria.

De redenering klinkt mij plausibel. Zoiets zat ik zelf ook aan te denken, maar ik ben nog niet handig genoeg om de kerkboeken allemaal te vinden online. Aktes gaan best goed (denk ik, al zal ik nog ongetwijfeld zoekplekken missen), maar die kerkboeken vind ik nog een stuk lastiger. 

Patricia Tolsma-Levens - 19 mei 2021 - 13:18

@ Patricia misschien kan dit je helpen om aktes en kerkboeken te vinden:

*** Links Nederland FamilySearch, diverse Archieven en sites *** » FamilySearch » Stamboom Forum

sprangers - 19 mei 2021 - 13:36 (laatst bijgewerkt 19 mei 2021 — 13:42 door auteur)

Als ik het goed begrijp zou uw eerste reactie pleiten voor dat Hentje wel haar moeder is, maar is dat achterhaald door de vondst van de doopaantekening? Dan zou Henderikje Gijsbertse dus haar moeder zijn

Ik denk dat met Hentje Aartse en Henderikje/Heintje Gijsbertse dezelfde persoon wordt bedoeld. De aangevers bij het overlijden van Harmen zullen niet geweten hebben dat He(i)ntje als patroniem Gijsbertse had (dat He(i)ntjes vader Gijsbert heette), maar hebben gedacht dat ze een dochter van een Aart was. Ze zal officieel wel Henderikje hebben geheten, maar in het dagelijks leven Hentje/Heintje zijn genoemd.

Anneke 12 - 19 mei 2021 - 17:15


@Anneke2, bedankt voor de uitleg. Ik leer hier heel veel van, vooral de manier van denken, zoeken en lijnen trekken. Ik ben pas sinds Pasen bezig en kom best aardig vooruit, maar ik zie dat hier een bericht plaatsen echt meerwaarde heeft. Niet alleen voor het resultaat, maar ook voor de (bij mij nog ontbrekende) ervaring. Daar ben ik heel blij mee.

Bedankt voor de hulp (ook van alle anderen!)

Patricia Tolsma-Levens - 19 mei 2021 - 21:29







Plaats een reactie

Om reacties (en nieuwe onderwerpen) te plaatsen op het Stamboom Forum dient u eerst in te loggen! Nog geen lid? Registratie is gratis en snel!


Inloggen Registreer nu