Mijn tante (90) is er kort geleden achter gekomen (via mijn stamboomonderzoek) dat zij een andere vader heeft dan haar broers. Uiteraard zou zij graag willen weten wie haar biologische vader dan wel is. Bij welke instantie zou zij het beste een DNA test kunnen doen om eventuele familieleden op te sporen? Of, wie heeft er goede ervaringen?

Beste Christa15

Je tante wil dus een DNA test doen om een onbekend nabij familielid te vinden (een "match") die verwant is aan haar biologische vader. Gezien de respectabele leeftijd van je tante kunnen we op zijn best hopen dat die match een kind van een onbekende halfbroer/-zus van je tante is; zo'n half neef/nicht ("tantezegger") deelt ca. 12% "autosomaal" DNA met haar.  Als je tante een DNA test doet (bijvoorbeeld bij MyHeritage) ontvangt ze alleen "matches" met haar verwanten die ook zo'n test hebben gedaan. Daar zullen waarschijnlijk ook matches tussenzitten met jullie bekende familieleden, maar voor je tante zijn natuurlijk alleen de onbekende matches relevant. De bekende matches zou jij er daarom - met behulp van je stamboom - eerst uit kunnen filteren. Anders zou zo mogelijk bovendien een broer van je tante (in feite haar halfbroer, dus jouw vader of oom) zo'n test kunnen doen. 

Laten we even van het gunstigste geval uitgaan, namelijk dat er een match tussenzit met een onbekende halfneef of halfnicht (12% match). Neem met hem/haar contact op om uit te vinden of hij/zij een grootvader heeft die de biologische vader van je tante kan zijn.

Maar bovenstaande is het gunstigste geval. In werkelijkheid zal de match een minder nabije familierelatie met je tante hebben. Het kan bijvoorbeeld zijn dat de gemeenschappelijke voorouder een generatie verder terug ligt of dat de match een extra generatie jonger is; dat vermindert allemaal aanzienlijk het percentage gemeenschappelijk DNA. 

Overigens zijn genoemde percentages gemiddelden; in werkelijkheid kan het meer of minder zijn. Daarom vergelijkt men geen percentages, maar vergelijkt men de hoeveelheid gemeenschappelijke centiMorgan(cM). MyHeritage zal je bij de matches een indicatie geven om welke familierelatie het kan gaan. Vaak zijn er meerdere mogelijkheden. Maar je kan dit ook zelf uit de hoeveelheid centiMorgan van elke match interpreteren met behulp van het schema The Shared cM Project dat je vindt in het verhelderend artikel van het CBG. Veelal zal het puzzelen zijn om te bepalen welke familierelatie het werkelijk betreft en moet je misschien ook kijken om welke gemeenschappelijk segmenten DNA het precies gaat. Dat vereist wel dat je je goed verdiept in de materie.

Conclusie: Ik zou simpel beginnen met een goedkope DNA test van MyHeritage; zij hebben veel Nederlandse deelnemers. Misschien heeft je tante geluk en vind je voor haar meteen de gouden match. Wordt het te ingewikkeld dan kan je altijd hulp vragen op dit forum of desnoods een veel duurdere expert inschakelen. 

Ik hoop dat je tante meer te weten komt over haar biologische vader.

PS Ik ben wel benieuwd hoe je tante alleen uit jouw stamboomonderzoek heeft kunnen opmaken dat zij een andere vader heeft dan haar broers. Stond dat in haar geboorteakte of is er al een DNA test gedaan?

Hallo Christa

Mijn bovenstaande antwoord eindigt met een PS. In afwachting van je antwoord heb ik je eerdere bericht maar eens  opgezocht en daarin lees ik dat je tante werd geboren buiten het huwelijk. Ben Wegman schreef daarover: "Het enige wat ik kan bedenken is dat de echtgenoot ten tijde van de verwekking nog gehuwd was met een ander."  Het is dus helemaal niet zeker dat je tante een andere vader heeft dan haar broers!?  

Je tante zou dat dus eerst vast moeten stellen! Als haar broers nog in leven zijn, dan zouden die ook een DNA test moeten doen om hierover meer zekerheid te krijgen. Liefst beide broers, want een enkele broer/zus test geeft meestal geen 100% zekerheid. Mocht uit hun test blijken dat je tante hoogstwaarschijnlijk een andere vader heeft, dan kunnen de resultaten van de broer(s) helpen om bij je tante een deel van haar matches van moederskant eruit te filteren.