stamboomforum

Forum logoNaamkunde, namen, verhaspeling, veredeling » Waarom ik dit subforum gestart heb.



Profiel afbeelding

Onlangs kreeg ik een mail van een nazaat van ene Johannes Lutters (1785-1855). In mijn genealogie komt de naam Lutk(i)e voor. Lutters blijkt een verhaspeling te zijn van Lutke. Vermoedelijk heeft de pastoor de naam Lutke niet goed verstaan en heeft hij het niet belangrijk genoeg gevonden om de vader nog even te vragen 'wat zegt u?'. Had ik de mail niet gehad, had ik wellicht die ene Lutters nooit in mijn genealogie opgenomen. 

Toen ik in de jaren '60 in Utrecht studeerde, fietste ik dagelijks langs apotheek Lalleman, een naam die mij fascineerde, omdat ik er geen touw aan vast kon knopen. Tot ik bedacht dat een van de voorouders van de apotheker wel eens een Duitser zou kunnen zijn, die eerst naar Frankrijk emigreerde en daar "l'Allemand" heette, vergelijkbaar met "Hollande", en vervolgens naar Nederland waar zijn naam verbasterde tot Lalleman. Eveneens in Utrecht woonde iemand - noem hem maar van Utrecht - die al zijn kinderen dezelfde naam, laten we zeggen 'Pieters' als laatste voornaam gaf, waarna de hele familie als 'Pieters van Utrecht', wat al heel aristocratisch klinkt, in de publiciteit kwam. 

Iemand van de aangetrouwde familie van mijn grootouders heette Dalleu, een naam die rond Waalwijk vaker voorkomt. In familiedrukwerk werd deze naam opgeleukt tot d'Alleu, wat toch net wat chiquer stond. 

Ook het adellijke 'Von' is zo aantrekkelijk, dat je dat graag voor je naam smokkelt. 

Kortom, heel goed en analytisch naar minder voor de hand liggende namen kan je enorm helpen bij het oplossen van genealogische raadsels. Dat is precies de reden om dit subforum te starten. 

Maashoeven - 28 okt 2017 - 16:55

Beste Maashoeven,

Hier is alvast een link naar d' Aleu.
http://www.cartesfrance.fr/carte-france-ville/09005_Aleu.html
Aleu is een klein Frans dorpje met 122 inwoners.

Ik heb nog wel een advies:
De titel van dit subforum is te lang en een tikkeltje merkwaardig.
"Naamkunde" is voldoende om de lading te dekken.
Toevoegingen zoals, "namen, verhaspeling, veredeling" en "Waarom ik dit subforum gestart heb",
zijn m.i. overbodig en schieten het doel voorbij.

Over naamkunde zijn trouwens al hele boekwerken volgeschreven.
Soms staat daar ook wel eens onzin in.
Maar dat geeft natuurlijk niet, want dat valt niet op.
Ik zie op sommige fora nog vaak de vraag langskomen "wat betekent mijn naam". 

Veel succes,

henk elsinga - 28 okt 2017 - 22:05

Alleen naamkunde? Ik vind niet dat dat de lading dekt.Als ik mijn voormoeders afga, kom ik bij Gerrisse terecht, ook wel Gerritse genaamd. Ja, wat is het nou? Haar dochter heette Louran, Loran of Lauran. Afwisselend gebruikt bij de kinderen en Lauran lijkt synoniem te zijn voor Louran. Verhaspelingen zijn aan de orde van de dag, al naar gelang degene die de naam hoort. Van Leendertsen werd Linderson gemaakt nadat er een zoon onderweg bij een Grieks eiland om het leven was gekomen. Maar ook voornamen werden door elkaar gebruikt of verward, zeker als je bedenkt dat de man de eerste keer getrouwd was met de zuster van de tweede vrouw en die had ook de naam Catharina erbij. Vaders, opa's en kleinzoons werden door elkaar verward of elkaars naam gegeven (altijd kijken naar de geboortedatum dus) Of er stond ineens een naam bij. Waarschijnlijk heeft iemand ergens bij de burgerlijke stand de naam van de moeder geroepen en werd haar naam erbij gezet. ('Jacoba?? Van Catharina??')Iemand met alleen een geboorteakte van een kind en verder niets, geen eigen geboorteakte, is natuurlijk raar, tenzij je die kunt koppelen aan een naam zonder die tweede naam erbij en er verder geen mogelijkheden meer zijn.

Nienke Oudbier-Wiarda - 29 okt 2017 - 00:13

Titel schept verwarring.

Om hiervoor een apart sub forum aan te maken is m.i. overbodig.

Gr.

Everardus

Everardus Rollema - 29 okt 2017 - 12:36

Citaat:
"Lutters blijkt een verhaspeling te zijn van Lutke. Vermoedelijk heeft de pastoor de naam Lutke niet goed verstaan en heeft hij het niet belangrijk genoeg gevonden om de vader nog even te vragen 'wat zegt u? "

De naam Lutters geeft 5.469 scores op Family Search.
Het ligt niet voor de hand dat de pastoors of pastors zich vijfduizend keer vergist hebben.

De oudste vermelding betreft Anna Lutters, gedoopt 22-10-1628 te Paderborn, dochter van Jacob Lutters.
De naam Lutters is afgeleid van het Germaanse woord Liud, dat betekent "Volk"
Wij gebruiken in Nederland het afgeleide woord "lieden" in samengestelde woorden als scheidslieden, bouwlieden, echtelieden.
Dit is een wat verouderde vorm, maar iedereen kent nog wel de uitdrukking "de beste stuurlui staan aan wal".

De naam Lutje of Lutke is afgeleid van het Germaanse woord Lutikon en betekent "Klein"
Deze naam komt voornamelijk voor in Groningen en Friesland.
Het woord "Lutje" wordt ook als voorvoegsel gebruikt, bijvoorbeeld in plaatsnamen.

Conclusie:
Er is geen sprake van een verbastering tussen de namen Lutke en Lutters.
De pastoor valt derhalve in deze niets te verwijten.

henk elsinga - 29 okt 2017 - 15:00

@ Everardus

De titel schept inderdaad verwarring, maar Nienke is het daar blijkbaar niet mee eens.
Titels moeten volgens mij kort en bondig zijn.
Een langere pijplijn kan meer bevatten, maar lost geen problemen op.

Ik heb enkele malen de ontwikkeling van de subfora bekeken.
Een aantal van deze fora heeft maar één of enkele leden en ligt bloedeloos in de kast.
Even afwachten, hoe het met dit subforum gaat.

Mvrgr, 

henk elsinga - 29 okt 2017 - 15:14

Klopt helemaal wat Henk Elsinga vermeldt. Toch is de aanwezigheid van vele Lutters geen ontkrachting van door mij aangehaalde verhaspeling. Geen van de broers en zussen van Johannes Lutters heeft deze achternaam, maar heet Lutke, Luttekes, zelfs Lutte. Daar de naam van de moeder steeds dezelfde is (uiteraard weer met kleine variaties) en de voornaam van de vader steeds dezelfde is en daar er geen andere gebeurtenissen zijn met naamgenoten, is het verantwoord aan te nemen, dat Lutters hier wel degelijk een 'fout' is - ik ben het met Henk eens, dat je dit een pastoor niet mag verwijten, maar er had wel degelijk iets als Lutke moeten staan. Zoals ik in mijn blog  met scans van akten laat zien is Johannes Lutters er van uitgegaan, dat zijn naam - na invoering van de burgerlijke stand - Lutkie is. Zijn broers en zussen heten dan allen Lutkie. Waar onduidelijkheid bestaat, staat in de akten, dat Luttkes etc. als Lutkie moet worden gelezen. In de twee akten opgemaakt voor de beide huwelijksafkondigingen van Johannes Lutters staat ook werkelijk Johannes Lutkie. Maar in de huwelijksakte staat dan toch Lutters, en dat kan niet anders dan gebaseerd zijn op de doopinschrijving, waar abusievelijk Lutters staat. Uit de huwelijksakte blijkt, dat geen andere documenten getoond zijn dan de doopextracten van bruid en bruidegom. Dit in tegenstelling tot de akten van zijn broers en zussen waar wel aanvullende documenten zijn getoond om de naam Lutkie te staven. Klaarblijkelijk heeft Johannes de naam Lutters als fait accompli geaccepteerd, al zijn nazaten zijn Lutters blijven heten. 

Zoals ik in mijn start van dit subforum aangaf was onder meer deze casus de reden voor deze rubriek. 

Maashoeven - 29 okt 2017 - 17:26


-

Marianne Christina - 28 feb 2018 - 02:03







Plaats een reactie

Om reacties (en nieuwe onderwerpen) te plaatsen op het Stamboom Forum dient u eerst in te loggen! Nog geen lid? Registratie is gratis en snel!


Inloggen Registreer nu