stamboomforum

Forum logoNaamkunde, namen, verhaspeling, veredeling » Oorsprong van de familienaam Uffing



Profiel afbeelding

Beste allen,

Binnen onze familie wordt verondersteld dat de achternaam Uffing afkomstig is uit het plaatsje "Uffing am Staffelsee" in Beieren, Zuid-Duitsland. Decennia geleden zou (verre?) familie de voorouders hebben onderzocht en tot deze conclusie zijn gekomen. Hier heb ik echter geen hard bewijs voor. Misschien dat jullie me kunnen helpen.

Mijn laatste voorouder met de naam Uffing is Joan Uffing wiens zoon Joan Hendrik Uffing (1737-1785) in de buurt van Bocholt (DE) geboren is. Tot dusver heb ik geen connecties met Beieren kunnen vinden bij mijn voorouders. Ik heb geen verdere informatie over Joan Uffing, dus wellicht dat hij zelf uit Uffing am Staffelsee afkomstig was.

De naam Uffing (of üffing/Ueffing) komt momenteel vooral voor in Gelderland en Nordrhein-Westfalen, geconcentreerd in de regio de Liemers (waar ik geboren ben en waar de meeste van mijn voorouders vandaan komen) en de regio rondom Bocholt. In Beieren zijn er maar 2 inwoners met die naam volgens forebears.io.  Een voorouder uit Uffing am Staffelsee zou haast direct richting Oost-Nederland, West-Duitsland moeten zijn vertrokken om zo'n klein spoor achter te laten in het zuiden van Duitsland. Aan de andere kant: in de buurt van waar je vandaan komt heeft het weinig zin om jezelf te vernoemen naar de plaats waar je vandaan komt.

Het plaatsje Uffing bestaat volgens de Duitse versie van Wikipedia al sinds 739. Volgens de Engelse versie van deze pagina komt de naam van "Zoon van Uffo" (een Duits boek citerend). Uffing is ook geen onbekende naam in Nederland rond die tijd, getuige het bestaan van de Friesse monnik Uffing van Workum (945-1025). Dus ik vraag me af of de naam niet gewoon lokaal zou kunnen zijn geweest. Het achtervoegsel "-ing" betekent in het Saksisch "zoon van" of "afkomstig van", maar dat schijnt sinds de middeleeuwen zijn functie te hebben verloren, als ik dit moet geloven. Dus als de naam Uffing al van "zoon van Uffo" komt, dan moet die naam al voor de middeleeuwen ontstaan zijn? Wat wel interessant is, is dat blijkbaar het achtervoegsel -ing of -ink vooral voorkomt in dezelfde streken waar de achternaam Uffing voorkomt. Dit pleit weer tegen een oorsprong uit het zuiden van Duitsland.

Wat denken jullie? Komt de naam Uffing van deze plaatsnaam, of was het een lokaal bekende naam? Op welk moment ontstond deze naam in deze streek? Is het mogelijk om de voorouders van Joan Uffing en Anna Hesselmans (zijn vrouw) te vinden, of is de informatie hieromtrent gewoon te weinig?

 

Bedankt alvast,

Bastiaan Huisman

Bastiaan Huisman - 23 nov 2019 - 14:48

Volgens Meertens familienamen is het een adresnaam en zou die ook als Uffink voorkomen. Dat wijst dan richting Achterhoek, waar veel namen op -ink hun oorsprong hebben als boerderijnaam.

Liesbeth Niepoort - 23 nov 2019 - 15:08

Geen direct antwoord op je vraag, maar de familie Uffing was al eerder in Rhede vermeld.
Zie bijvoorbeeld LINK

Dit met de aantekening, die ook op Genealogieonline staat
(dat Joan Hendrik trouwde op zijn 14e, en dat de gevonden doop dus niet de juiste kan zijn)
 

Jan Clavaux - 23 nov 2019 - 15:10 (laatst bijgewerkt 23 nov 2019 — 15:15 door auteur)

Vanaf 1665 ongeveer komt de naam in Aalten voor. Zie Genealogiedomein, waar de DTB Aalten in 1665 begint.

Liesbeth Niepoort - 23 nov 2019 - 15:12 (laatst bijgewerkt 23 nov 2019 — 15:54 door auteur)

Als een voorouder zijn plaats van herkomst in Nederland als achternaam ging gebruiken dan altijd in de vorm ‘van ....’

Liesbeth Niepoort - 23 nov 2019 - 15:14

Hallo,

Misschien geen directe hulp maar ik heb Uffing gemeld op Geneanet en 191 resultaten bekomen misschien zit er een item tussen die u interesseert ?

mvg Etienne

Huijghe Etienne - 23 nov 2019 - 15:40

Achternamen in de Achterhoek waren vroeger niet zo vast als ze lijken. Bij verhuizing naar een andere boerderij/landerij veranderde vaak ook de achternaam.

Liesbeth Niepoort - 23 nov 2019 - 15:44

Deze vermelding lijkt er op te wijzen dat Uffink de naam is van een landgoed of boerderij.

Kerkelijke gemeente:
 

Aalten

Lidmaat of gevormde:
 

Willem Uffinck, Magis op

 

Willem Magis op Uffinck

Kernplaats:
 

Aalten

Volgnummer op pagina:
 

25

Toegangsnummer:
 

0176

Inventarisnummer:
 

4.2

Liesbeth Niepoort - 23 nov 2019 - 15:57

Het lijkt erop dat Liesbeth de spijker op zijn kop heeft geslagen. Eveneens te Aalten vond ik namelijk:

17.02.1667 10.03.1667 Steven Mauris, nagelaten zv Geert M. in Barlo, en Geertjen Wibbels,
wed v Derck Uffinck, op Honderp, in de Heurne

12.01.1679 26.01.1679 Derck in 't Clooster, wedr v Hendersken in 't C. en Jenneken
Uffinck(s), dv wijlen Derck U. beide in Barlo

17.09.1699 03.10.1699 Willem Magis, wedr v Engele Uffink, in 't ambt van Boekholt, en
Geesken Ebbers, wed v Willem E. in Lintelo

 

.

Annemarie57 - 23 nov 2019 - 17:47 (laatst bijgewerkt 23 nov 2019 — 17:50 door auteur)

Welke religie hadden ze eigenlijk? In Gendringen, RK, kwam ik de naam ook tegen. 

Enige relatie met Beieren lijkt me echt te ontbreken.

Liesbeth Niepoort - 23 nov 2019 - 19:59

Bedankt allen!!

Ja, misschien zijn Joan Uffing en Anna Hesselmans niet de ouders van Joan Hendrik Uffing. De Joannes Henricus Uffing (gedoopt in 1715 van Bernd Uffing en Elschen/Elisabeth in de link van Jan Clavaux) is dan misschien een betere kandidaat.

De connectie met Aalten had ik zelf nog niet gevonden Liesbeth, bedankt daarvoor! Jammer dat er voor 1665 geen DTB gegevens zijn. Liesbeth, betekent "Op" (Willem Magis Op Uffinck) dat het een landgoed/boerderij betreft, terwijl "Van" naar een plaatsnaam verwijst?

Ik kwam met deze extra informatie in het achterhoofd (een landgoed of boerderij) dit document tegen 
 

"Toch waren er meer Hoven rond Barlo die in aanmerking komen voor het Plückelshof. Ook het Stift Vreden bezat er enige Hoven, en komen al voor in oorkonden van 1290 waarin de bewoners Gheskinch en Weninch genoemd werden. In 1316 werden de Hofhorigen Godescalcus en Hynricus de Wenynch genoemd in een Vreder oorkonde, en in 1336 een Stiftgoed van Vreden met de naam Hüning. Dan volgt Withagen (Wittag), Uffekynch 1364 (Üffing), Elsinckhorst 1388, Edeking (Eiting) en Demminck 1464, Ebbekinck (Epkink, Epping) en Bencken en Nysinck 1488.

In 1600 werden 10 Volerven berekend voor de afdracht, te weten Essinck, Ebbekinck, Bencken, Uffkinck, Huninck, Ubbinck, Gehsinck, Wenninck, Eickinck en Demming... "

Voor mij klinkt deze oorsprong uit een Hof in Barlo aannemelijker dan een verre reis uit Beieren. Zeker omdat Barlo in het verspreidingsgebied van de naam ligt (ten Noorden van Aalten). Leuk detail is wel dat een paar paragraven later gezegd word dat Uffing als naam zelf weer afkomstig is als patroniem van de naam Uffiko (Ulfried).

Liesbeth: Voor zover ik kan zien zijn het Rooms Katholieken geweest.

Bastiaan Huisman - 24 nov 2019 - 10:11

Op kun je in Gelderland inderdaad interpreteren als "wonend op de boerderij". Mijn voorouders werden aangeduid als "op gen" Dungelhoeff, wat na enkele eeuwen de achternaam Dingelhoff opleverde. Er zijn voorbeelden genoeg te vinden denk ik waarbij "Van" niet naar een plaatsnaam verwijst, of in ieder geval niet met zekerheid.

Annemarie57 - 24 nov 2019 - 10:18

Misschien een stomme vraag, maar zo'n verwijzing naar een landgoed, betekent dit een afstammeling van de (eerste) eigenaar van dit landgoed, of zouden inwonende werklui ook deze naam aan kunnen nemen?

Bastiaan Huisman - 24 nov 2019 - 10:32

Iedereen die er woonde. Het zegt dus weinig over de status. In mijn geval hertrouwde de weduwe van meneer op gen Dungelhoeff met een andere man en ja hoor de kinderen uit beide huwelijken werden op gen Dungelhoeff genoemd terwijl de vaders echt geen bloedverwanten waren van elkaar.

Annemarie57 - 24 nov 2019 - 16:20

Dag Bastiaan,

Mijn voorouder Wilhelmus Uffing trouwde RK op 20-09-1755 in Anholt, NRW (D). Het zou me niets verbazen dat alle gevonden Uffing, Uffingh, en Uffink individuën helemaal geen familie van elkaar zijn, maar tot verschillende familiegroepen behoren die alle herleid kunnen worden tot een of meerdere erven Uffing. Net zoals zoveel andere Twentse, Achterhoekse en Westfaalse familienamen het geval is. Wat het reconstrueren van een stamboom een extra lastige hobbel geeft. Naast het feit dat je zowel in Nederlandse als Duitse archieven zult moeten zoeken.

Wat wel een meevaller is dat de RK archieven in Duitsland nu langzaam maar zeker steeds meer online in te zien zijn. En nog wel gratis, wat een grote uitzondering is in het Duitse taalgebied.

Michaël

Boers 2 - 24 nov 2019 - 17:32

Het lijkt me dat Michaël een goed punt aanstipt. 

Annemarie57 - 25 nov 2019 - 16:30

Sorry dat ik het draadje zo lang openhoud. Ik kwam net het volgende tegen:

https://www.kranenburgia.nl/oaltz.asp (zoeken op "Uffing"). Hier wordt de naam Uffing gekoppeld aan het stadje Ulft, als nazaten van (of verwijzend naar) de prins Offa van Angeln.

Zijn er redenen om te denken dat dit een sterkere theorie is, dan de afkomst van landgoed Uffekynch? 

Bastiaan Huisman - 11 aug 2021 - 11:40


Nee, dit is een uiterst zwak argument, mijns ziens.Ik denk dat het idee dat het 1 afkomst/herkomst moet hebben onjuist is. Er kunnen wel meer boerderijen geweest zijn die uffinck heetten, met bewoners die TOTAAL niet aan elkaar verwant zijn. Dus, op deze manier zoeken naar een herkomst is zinloos. (zie post Michael).

Zwenny - 16 aug 2021 - 21:52 (laatst bijgewerkt 16 aug 2021 — 21:53 door auteur)







Plaats een reactie

Om reacties (en nieuwe onderwerpen) te plaatsen op het Stamboom Forum dient u eerst in te loggen! Nog geen lid? Registratie is gratis en snel!


Inloggen Registreer nu