Dank je wel voor het meedenken, Jan.
Het punt is dat bestaande literatuur, websites, wetenschappelijk
onderzoek geen uitsluitsel geven wanneer een veroordeling nodig is
voor de Ommerschans en Veenhuizen. Daarom heb ik mijn hoop gevestigd
op familie-onderzoekers die wellicht bij hun onderzoek veroordelingen
zijn tegengekomen.
Dag Marije. Die inventaris was een
coup-de-force, een enorme stap voorwaarts bij het in kaart brengen
van het enorme archief van de Maatschappij. Maar toegenomen kennis
heeft er voor gezorgd dat nu ook wel duidelijk is dat veel
inventarisnummers niet goed of volledig benoemd zijn. Ik heb ook
begrepen dat het Archief ze niet meer gaat bijdrukken. Je kunt hem
trouwens ook online bekijken, via onderstaande link:
http://www.archieven.nl/pls/m/zkstart.ahd?p1=34&p_adt=34&p_code=0186
Mvrgr, Wil
Beste Wil,
Jouw vraag is voor mij een aanleiding Teunis van Almelo wat meer uit te zoeken:
"Teunis van Almelo was op 1 juli 1847 voor de derde keer opgenomen in het bedelaarsgesticht te Ommerschans en werd bedeeld vanuit onderstanddomicilie Ambt Hardenberg;
de Staatsraad, gouverneur der Provincie Overijssel verzocht om zijn vrijlating aangezien Teunis had verklaard te kunnen wonen bij zijn schoonzus Aaltje Kolkman, echter deze was drie jaar eerder reeds overleden! Een jaar later, op 17 april 1851 is Teunis alsnog ontslagen uit het gesticht. Gezichtsverduistering en ouderdomszwakte maakten hem geheel ongeschikt voor arbeid."
Bron: Indices Armenzaken Hardenberg
Ik zal eens kijken of ik een veroordeling kan vinden,
Groet
Wim
Ook als je een veroordeling niet
vindt, hoor ik het graag, Wim. Want dat zegt ook weer iets over de
manier waarop mensen in de Ommerschans terechtkwamen.
Poeh
hé: ´gezichtsverduistering en ouderdomszwakte´... Ik heb het vaker
gedacht, maar als er in de 19e eeuw een beetje fatsoenlijke opvang
voor zieken en ouderen was
geweest, dan had het 'bedelaarsgesticht' Ommerschans gewoon leeg gestaan.
O ja,
en een fatsoenlijke scheidingsregeling. Want ik zie er veel die voor
de eerste maal in de schans komen terwijl ze officieel nog getrouwd
zijn.
Ik hoor graag.
Afgelopen zaterdag is er een nieuw boek verschenen over Veenhuizen.
Het heet: "wat heeft u hier te zoeken".Het gaat over Jehovagetuigen, die
de dienst uit levensovertuiging hebben geweigerd. Samensteller is
Ben Trip.
Ik weet niet of er iets over de heenzendingen in staat.
Toch wil ik het u allen niet onthouden.
groet,
jan
PS: de prijs in de winkel en het gevangenismuseum is ?16,95
Bij mijn voorvader worden de kosten voor o.m. gerechtelijke veroordeling en opname gedeclareerd bij zijn woonplaats Gouda.
Het niet vinden van een veroordeling betekent niet automatisch, dat die er niet is en er dus van willekeur srpake was.
Dan was Gouda zijn
'domicilie van onderstand', Martin. Volgens de wet op de domicilie
van onderstand van 28 november 1818 is dat of iemands geboorteplaats
of de plaats waar hij de laatste vier jaar heeft gewoond.
Een
familie-onderzoeker heeft mazzel als er onduidelijkheid is over het
domicilie van onderstand van een Ommerschansbewoner die je
onderzoekt. Dan wordt er een verhoor gehouden en een formulier
ingevuld waarin uitgebreid wordt aangetekend waar iemand wanneer
heeft gewoond. Helaas... bevinden zulke domicilie-formulieren zich
verspreid in het archief van de Maatschappij van Weldadigheid, ze
kunnen bij de ingekomen post zitten of bij de uitgaande post, daar is
geen peil op te trekken.
Overigens gelden
deze regels tot 1854. Daarna gaan ze veranderen, zie ook
http://www.nationaalarchief.nl/vitrine/eerste_armenwet_1854.html
Wil,
De essentie van mijn reactie was, dat uit het declareren van de gerechtskosten bij de woonplaatsgemeente kan worden afgeleid dat er een rechtbankveroordeling (waarom anders gerechtskosten?) aan opname ten grondslag lag en er van geen willekeur sprake is. Er worden voor meerdere inwoners tegelijkertijd die gerechtskosten gedeclareerd en hetzelfde geldt eveneens voor hen.
O ja. Dat is handig, Martin. Dat als je
de veroordeling niet kunt vinden, bijvoorbeeld omdat je niet weet
vanuit welke plaats iemand naar de Ommerschans gestuurd is, gezocht
kan worden in de rekeningen bij de geboorteplaats (of andere
domicilie van onderstand-plaats). Goeie tip, zal ik opnemen in de
Zoekwijzer.