stamboomforum

Forum logoRechtspraak, notariaat, wetgeving » Wanneer was men in Doesburg en Amsterdam (1703) mondig?



Profiel afbeelding

Op 8 september 1703 verkopen in het Ambt Doesburg vijf broers en zussen een aantal akkers die zij van hun ouders hadden geërfd. Ze wonen inmiddels in Amsterdam.

Drie van hen laten zich vertegenwoordigen (via een volmacht afgegeven in Amsterdam) door hun voogd, omdat ze 'onmondig' zijn, maar voor twee van de drie lijkt dat niet te kloppen als ik ervan uitga dat men vanaf 25 jaar mondig zou zijn, dus geboren vóór 8 september 1678.

Eén van de twee is namelijk op 6 januari 1678 NDG gedoopt in Drempt(Doesburg) en de ander is daar geboren tussen 9 januari 1677 en 8 januari 1678 (althans volgens haar latere trouwakte).

Het kan natuurlijk zijn dat ik de verkeerde doopakte te pakken heb en dat bij het huwelijk een foutieve leeftijd werd opgegeven. Het kan ook zijn dat in de volmacht voor het gemak werd vermeld dat ze alle drie onmondig waren.

Maar voordat ik daarover ga speculeren zou ik eerst willen weten of men in 1703 in Doesburg of Amsterdam voor een verkoopcontract ouder dan 25 of 26 jaar moest zijn. Bij voorbaat dank voor uw reactie.

sprangers - 21 feb 2021 - 16:35

Dit heb ik gevonden, idd 25 jaar..maar ook hier werd bij vrouwen nog onderscheid gemaakt tov de mannen

https://www.geneaknowhow.net/faq/recht/volw-meerderjarig.htm?fbclid=IwAR0m3XBnMxpVwXBlzfojZj_H8K97fUkStKf5ezdfCSESG05icZlmcDbzStQ

Marjolijn Feteris - 21 feb 2021 - 20:23

het gaat dus om de kinderen van Casper Hansen, waarvan de eerste twee bij Lummeken Lubberts en de laatste zeven bij Willemken Sweers verwekt:
12.04.1669 Jantje Hansen/Caspersen [Drempt]
06.01.1678 Hendrijk Hansen/Caspersen [Drempt]
13.03.1681 Willemken Hansen [Hummelo]
00.07.1687 Hendrijk Hansen/Caspersen [Drempt]
11.11.1688 Hendrijk Hansen/Caspersen [Drempt]
12.03.1691 Bernt Hansen/Caspersen [Drempt]
03.04.1692 Bernt Hansen/Caspersen [Drempt]
01.03.1695 Jan Hansen/Caspersen [Drempt]
31.01.1697 Grietje Jansen/Caspersen [Drempt]
04.12.1698 Jantje Hansen/Caspersen [Drempt]

Peter B - 22 feb 2021 - 00:56

Bedankt voor deze eerste reacties:

@   Marjolijn, die link kende ik; echter hij wordt vaak met mitsen en maren gegeven. Dus ik weet niet of de daarin genoemde 25 jaar de absolute bovengrens is.

@   Peter, het gaat om de eerste drie en nog twee bij Lummeken Lubberts die je niet vermeldt n.l. Grietje(1672) en Aeltje(1677). Die andere zes(ik bedoel zeven)* worden niet genoemd in het verkoopcontract.     Weet jij trouwens wel zeker of Willemken(1681) niet van Lummeken is?* De moeder wordt volgens mijn gegevens niet vermeld bij de doop.

*PS: hé de mogelijkheid om een tekst door te halen is verdwenen en vervangen door superscript!

sprangers - 22 feb 2021 - 01:43 (laatst bijgewerkt 22 feb 2021 — 12:10 door auteur)

nog twee bij Lummeken Lubberts die je niet vermeldt n.l. Grietje(1672) en Aeltje(1677)

ik zal eens bij het Gelders Archief navragen waarom Grietje in de index ontbreekt... maar een Aeltje kon ik niet vinden in het doopboek van Drempt  

Weet jij trouwens wel zeker of Willemken(1681) niet van Lummeken is?

volgens mij had ik dat open gelaten en alleen de eerste twee kinderen in het overzicht aan Lummeken toegewezen

Peter B - 22 feb 2021 - 03:28

Peter, je hebt gelijk; je had het in het midden gelaten. Ik heb verkeerd zitten tellen op dat late uur.

Ik heb de doop van Aeltje ook nog niet gevonden, maar ik ken haar uit de tijd dat de oudste 4 of 5 kinderen in Amsterdam als Boom door het leven gingen. Aeltje (34jr) trouwde daar (pui op 8.1.1712) met Evert Hofste. Weet jij trouwens waarom de familie zich in Amsterdam "Boom" ging noemen en niet meer "Caspers/Hansen"?

En ik wil ook nog even terugkomen op mijn eigenlijke vraag: "Is 25 jaar de absolute bovengrens waarop men mondig werd?"

sprangers - 22 feb 2021 - 11:58 (laatst bijgewerkt 22 feb 2021 — 12:06 door auteur)

een ongehuwde vrouw was in principe met 25 jaar meerderjarig, desalniettemin had een ongehuwde meerderjarige vrouw bij het voeren van processen een voogd nodig

Peter B - 22 feb 2021 - 13:56

Aha, dat zou het inderdaad kunnen verklaren voor wat betreft Aeltje (als deze verkoop als "het voeren van een proces" wordt beschouwd). 

Maar het gaat ook om Hendrijk (§ 6.1.1678). Overigens om precies te zijn, in het verkoopcontract staat letterlijk: mombar van de drie nachgelatene onmundigen kinderen ...van wijlen Caspar Hanssen en Lumken Welsinck met namen Aeltje, Henrick en Wilmkes Caspers. Die Hendrijk trouwt op 12.4.1709 Amsterdam (pui) en zegt dan dat hij 28 jaar oud is, dus geboren 1680/1681, wat hem in 1703 onmondig zou maken. Maar dat klopt dus niet met zijn doop op 6.1.1678; maar nog minder met de dopen van zijn twee halfbroers/naamgenoten uit 1687 of 1688. Vandaar dus mijn twijfel of ik de verkeerde doopakte te pakken heb.

Ik had eigenlijk geconcludeerd dat alleen de 5 kinderen van Lummeke Lubberts de akkers hadden geërfd, want die andere 7 van Willemken Sweers worden niet genoemd. Maar misschien zijn die laatsen allemaal jong overleden, ware het niet dat ook Jan (§1.3.1695) niet als erfgenaam wordt genoemd, terwijl hij (naar ik aanneem) de Jan Casper Boom is die pas  in 1718 in Semarang sneuvelt. Dus nu wordt de vraag: Is het gebruikelijk dat halfbroers en -zusjes (moeder Sweers) niet delen in de erfenis van het land dat in 1681 door hun vader samen met diens eerste vrouw (Lummeke) is gekocht?

sprangers - 22 feb 2021 - 15:26

Is het gebruikelijk dat halfbroers en -zusjes (moeder Sweers) niet delen in de erfenis van het land dat in 1681 door hun vader samen met diens eerste vrouw (Lummeke) is gekocht?

 

dat hangt van eventuele testamentaire bepalingen af, maar normaliter werd er vlak voor het volgende huwelijk van de weduwnaar/weduwe een momberstelling opgesteld, waarin momboiren werden benoemd die het erfdeel van de overleden moeder/vader in naam van de onmundige wezen beheerden en zorg droegen voor de uitbetaling bij meerderjarigheid (meestal zijn deze akten te vinden in de contentieuze akten of in een separaat wezenprotocol van het betreffende oud-rechterlijk archief). de kinderen uit een volgend huwelijk deelden niet mee in dat erfdeel.

In een stad met een weeskamer werden de boedels van de onmundigen door de weeskamer beheerd. Ik heb het 2e huwelijk van Casper Hansen niet gevonden, dus de vraag is onder welke gerecht dit viel. voor de ORA Doesburg zie [hier]

Peter B - 22 feb 2021 - 15:55 (laatst bijgewerkt 22 feb 2021 — 16:22 door auteur)

Ik ga ernaar op zoek. Alvast erg bedankt voor deze uiteenzetting.

ps ik heb in de ORA van Doesburg niets over hen gevonden. Ik vermoed dat de kinderen in Anholt zijn geplaatst bij een familie Boom.

sprangers - 22 feb 2021 - 19:12 (laatst bijgewerkt 15 mar 2021 — 15:36 door auteur)

Nog even om precies te zijn: je zegt   Drie van hen laten zich vertegenwoordigen (via een volmacht afgegeven in Amsterdam) door hun voogd, omdat ze 'onmondig' zijn

Daar zit een contradictie in. Als je onmondig bent, kun je ook geen volmacht afgeven. Dan hoor je vertegenwoordigd te worden door een voogd (in een testament gesteld, of door een gerecht). Als je mondig bent, dan kun je wel bij een notaris iemand constitueren om je door hem te laten vertegenwoordigen.

Frans Angevaare - 22 feb 2021 - 19:29

Frans, je hebt natuurlijk gelijk, maar het was aanvankelijk niet mijn bedoeling om het juridisch precies te formuleren. Voor de liefhebbers: er staat letterlijk: 

Erschenen Frederick Schellinger voor hem selven  mitsgaders in qualiteyts als Volmachtiger van sijn huijsfrouw Jannetie Caspers ende Henrick Nadorph en des selftte huysfrouw Grietie Caspers, kracht Speciale volmacht van Burgermeister en verleend des Stadt Amsterdam in dato den 7 September des jaars 1703 gepasseert in des Gerichts alhier verthoont gelesen en vur bundigh aengenomen en mede als Bloedtmomberen der onmundigen kinderen daer benevens gecompareert Henrick Welsinck op Hartstede in qtt. als mombar van de drie naehgelatene onmundigen kinderen van wijlen Caspar Hanssen en Lumken Welsinck met namen .... zie verder hierboven

sprangers - 22 feb 2021 - 20:54

@Sprangers: hier is een voorbeeld van contentieuze aktes aangaanda voogdij en erfdeling uit het Richterambt Steenderen betreffende de bovengenoemde Henrick Welsinck op Hartstede zelf, eerst gehuwd met Hermken Barinck later met Berentien Overbeeck [hier, en hier link aangepast (rechterzijde)]

Peter B - 22 feb 2021 - 21:31 (laatst bijgewerkt 23 feb 2021 — 00:47 door auteur)

Dank je, maar je geeft twee dezelfde links. 

Edit: ik lees nu in je bovenstaande bericht dat de link om 00h47 zou zijn aangepast, maar dat is niet zo; het zijn nog steeds twee dezelfde links.

sprangers - 22 feb 2021 - 23:33 (laatst bijgewerkt 23 feb 2021 — 10:36 door auteur)


Ik wil hier nog even terugkomen op het tweede huwelijk van Casper Hansen met Willemken Sweers. Als hun laatste kind op 4.12.1698 is gedoopt (zoals Peter B. op 22.2.2021 00:56 schrijft) dan heeft de oudste dochter Jantje (ged.1669) gejokt bij haar huwelijk op 6.10.1696 in Amsterdam met Johannes van Gameren. Jantje verklaart dan namelijk dat haar ouders doot zijn, maar dat klopt niet als haar vader nog in 1698 een kind laat dopen.

Of betreft het tweede huwelijk met Willemken Sweers toch een andere Casper Hansen?

sprangers - 15 mar 2021 - 15:31







Plaats een reactie

Om reacties (en nieuwe onderwerpen) te plaatsen op het Stamboom Forum dient u eerst in te loggen! Nog geen lid? Registratie is gratis en snel!


Inloggen Registreer nu