In 1614 vraagt Wilhelm Mez het burgerschap van Nijmegen aan, na door de Spanjaarden in datzelfde jaar uit Aachen te zijn verdreven. Hij heeft een aanbevelingsbrief bij zich van de (eveneens verdreven) burgemeester, waarin o.a. staat dat Wilhelm griffier van de stad was. Bij zijn aankomst in Nijmegen heeft hij twee zoons bij zich. Of ze in die tijd ook vrouw en kinderen registreerden in Nijmegen is me niet bekend, waarschijnlijk niet want de lijst met verstrekt burgerschap zou anders wijzen op een enorm mannen-overschot.

Over Wilhelm wil ik graag alles te weten komen wat er te vinden is. Maar mijn Duits is slecht en mijn reisbudget minimaal. Wie kan mij helpen? Mijn belangrijkste vragen zijn:

-is hij geboren te Aachen of is zijn geboorteplaats te achterhalen?

-is er iets over zijn (voor)ouders te achterhalen

-had hij misschien al een zoon Wilhelm die hij in 1614 niet bij zich had in Nijmegen?

Niet alleen directe archiefspithulp, maar ook alle tips over waar en hoe gezocht zou kunnen worden en welke archieven in Aachen van die tijd nog bestaan zijn zeer welkom.

alvast bedankt

Maggy

Maggy,

De Evangelisch-Lutherse Doop- en Trouwboeken van Aachen zijn vanaf 1593-1607 op FamilySearch te vinden.

LINK

Helaas komt Wilhelm daar niet in voor.

De volgende inschrijvingen kunnen misschien wel van nut zijn:

JOHANNES MEESS
Christening: 26 AUG 1594       Evangelisch Lutherische,Aachen, , Rheinland, Preussen
Father:      JORIS MEESS
----------------------------
JEHAN VON WISSEN
Spouse:      GERTREUT MESSEN
Marriage:      11 SEP 1594       Evangelisch Lutherische,Aachen, , Rheinland, Preussen

--------------------------------

JORIS MESS
Christening: 11 OCT 1596       Evangelisch Lutherische,Aachen, , Rheinland, Preussen
Father:      JORIS MESS
--------------------------

MATHEIS MEESS
Christening: 30 AUG 1598       Evangelisch Lutherische,Aachen, , Rheinland, Preussen
Father:      JORIS MEESS

Deze naam zou in duitsland natuurlijk ook als Metz gespeld kunnen worden.

@ Kim.

Met alle respect, maar dat ben ik totaal niet met je eens.

De grondvorm is Meß.

De Eszett is een ligatuur van de letters s en z.

Het is een scherpe s-klank, waar geen t aan te pas komt.

In Nederland zetten we ook niet zomaar een t in de achternamen Bos of Maas.

Ik woon in Aken maar het is een groot probleem om in het archief te komen. Niemand heeft toegang en niets is gedigitaliseert.

Die Aachense familie Meess of met ringel-s, daarvan ben ik al eens bij toeval tegen een genealogie aangelopen en daar komt geen Wilhelm in voor. Als ik me niet vergis waren dat katholieken die geen reden hadden te vluchten voor de Spanjaarden.

Naar ik vermoed stamt Wilhelm Mez van een familie du Mez uit wat nu het zuiden van Belgie of het noorden van Frankrijk is, Lille, Doornik, Orchies, Valenciennes. En daar spreken ze Mez zeker als Mee uit.

De oudste stamvader die ik nu met zekerheid aan mijn stamboom kan vastknopen is Wilhelmus du Mee, in wiens handtekening duidelijk te lezen valt GduMee. In een notariele akte heet hij Guljelmus, in de meeste andere bronnen Willem of Wilhelmus.

In diverse aktes van Wilhelmus staat op de eerste plaats van de getuigen Wilhelm de Mets of du Mets of du Metz, (geen transcriptieprobleem maar echt verschillende spellingen)beroep ontvanger. Deze aktes zijn alle opgemaakt in Bergen op Zoom.

Wilhelmus is in 1667 in Fort de Roovere getrouwd, in de trouwakte staat dat hij geboren is in Nieuw-moer. Dit betekent nieuw drooggelegd veenland. In de omgeving Bergen op Zoom/Halsteren werd veel veen ingepolderd, er zijn nu nog polders met de namen Oudmoer en Nieuw Bijmoer, dus was daar vast ook een polder Nieuwmoer. In het stadje Nieuwmoer net over de Belgische grens woonden in die tijd volgens de archivaris geen protestanten.

Wilhelmus staat in sommige stukken aangeduid als "graaf" of "stadhouder van Halsteren". in 1706 staat zijn handtekening onder twee huwelijksakten in Halsteren.

Het lijkt mij dus redelijk veilig om aan te nemen dat Wilhelmus' vader Wilhelm de Mets was. Ik ben diverse aktes tegengekomen waarin staat dat er grote sommen geld naar deze Wilhelm gingen, dus zal hij misschien ontvanger (schatkistbewaarder, belastinginner etc) van het Markiezaat of misschien van de Raad van State of zo geweest zijn. Wat dat betreft zijn de bronnen nog niet uitgeput, maar voorlopig heb ik nog geen flauw idee waar deze Wilhelm woonde of werkte. Er wordt wel in twee bronnen gezegt dat hij "stamt van Nijmegen" en zo kwam ik dus terecht bij Wilhelm Mez... die best een dwaalspoor zou kunnen zijn.

Als we er vanuit gaan dat Wilhelmus 25 jaar of ouder was bij zijn huwelijk (meerderjarig) en Wilhelm de Mets ook ouder dan 25 was toen Wilhelmus werd geboren, dan zou qua leeftijd Wilhelm Mez, die bij aankomst 1614 in Nijmegen twee zoons heeft dus prima de vader van de Mets kunnen zijn. Als Mez heel oud is geworden, kan het ook best dat de Mets en Mez een en dezelfde persoon zijn. Zo veel verschil zat er vast niet tussen het beroep van griffier in Aachen en ontvanger. De twee zoons van Wilhelm Mez in 1614 verdwijnen spoorloos, maar dat kan te maken hebben met de pest epidemie die 1635/36 in Nijmegen gewoed heeft.

Dan is er nog ene Wilhelm Mijs die in 1630 wegens een financieel conflict asiel krijgt in Culemborg, waar ik ook nog's dieper in de archieven wil duiken.

Tussen 1620 en ongeveer 1670 is er een hele militaire dynastie van families du Mez en du Four in Bergen op Zoom. Deze mensen komen zeker uit omgeving Orchies en Doornik. De naam van deze mensen komt ook in veel stukken voor als du Metz en du Mee. De eerste ritmeester du Mee in Bergen op Zoom wordt sieur genoemd, later wordt het seigneur en zelfs vicomte...

Rond 1560, nog voor de beeldenstorm, zijn er een aantal leden van de families du Mez en du Four in Doornik, kennissen van Guy de Bres, die mensenmassa's aansporen om 's nachts door de straten te marcheren, psalmen in de lanstaal zingend. De leiders van deze gereformeerde opstand worden verbannen, hun volgelingen wacht een nog minder prettig lot...

De zoon van Wilhelmus, Lucas du Mee verovert als directeur van de approchen tussen 1706 en 1709 diverse steden in zuid Belgie en noord Frankrijk. Jawel, o.a. Lille en Doornik. Daarbij raakt hij ten minste 3x gewond, maar steeds vecht hij door... tot het beleg van Doornik hem fataal wordt. Hij wordt in veel boeken, ook Franse en Engelse, genoemd. De meeste geschiedschrijvers zijn onder de indruk van zijn manmoedige en voortvarende aanpak, volgens sommigen ging hij tekeer als een dolle hond. Een fanatiek militair of had hij het idee de grond van zijn voorouders terug bij de Nederlanden te trekken?

Gelukkig had hij al wel voor nageslacht gezorgd, anders had ik hier nu niet gezeten.

Opvallend is dat enerzijds Wilhelmus en Lucas beide een stormachtige militaire carriere doormaken, wat de indruk wekt dat ze meeliften op het roemruchte geslacht van de ritmeesters du Mee Maar hoewel de twee gelijknamige families die voor tientallen jaren samen het gebied rond Bergen op Zoom en het leger hebben bevolkt en elkaar dus zeker hebben gekend, komen ze totaal in geen enkel (door mij onderzocht) document samen voor, "Mijn" du Mee's erven voor zover ik kan zien ook niets van de ritmeesters... Wel van een Gerhart Mez uit Emmerich. Die erfenis wil ik ook nog verder uitspitten.

Genealogisch bestaat het bovenstaande vrijwel geheel uit puzzelstukjes. Pas sinds een paar dagen heb ik een stuk waarin Wilhelmus du Mee optreedt namens zijn zoon Lucas tegen een deserteur. Daarvoor kon ik niet eens bewijzen dat Wilhelmus de vader van Lucas was. Maar tot nu toe slaag ik er opvallend vaak in om puzzelstukjes te vinden die prima in het plaatje passen.

Maggy,

Een degelijk verhaal, dat goed te volgen is, en waarin je goed duidelijk maakt, waarom je zoveel interesse hebt in deze Wilhelm Mez.

Het lijkt me inderdaad de moeite waard om zoveel mogelijk over hem te weten te komen.

Zeer waarschijnlijk ben je bekend met de publicatie in Gens Nostra uit 2004 van de heer N.A. Hamers onder de titel De eerste generaties van het Akense geslacht Bouwens te Nijmegen, waarin Willem Mez, met vrouw en twee kinderen, terloops genoemd wordt in verband met het poorterschap.

Hamers heeft in Nijmegen ontzettend veel onderzoek gedaan, en kan je misschien verder helpen.

Je kunt hem bereiken via

http://home.hccnet.nl/ger.hamers/startpagina vlhg.htm

Het is niet te hopen voor je, dat dit een dwaalspoor is,

Maar de mogelijkheid is aanwezig.

De familie Mess, die ik via Familysearch vond, was niet katholiek, maar is vermeld in het kleine doopboekje van de Evangelisch-Lutherse gemeente.

De online dopen van de Nederduits-Gereformeerde gemeente in Nijmegen geven vóór 1630 ook twee of drie hits op de naam Mess.

Veel succes.

Ik heb zo'n flauw voorgevoel dat ook die paar Lutherse Mess' familie waren van de katholieke familie Me(e)ss die ik al tegen het licht heb gehouden, maar ik laat me nooit een strohalm ontglippen. Ik denk dat Wilhelm, die als griffier toch zeker moest kunnen schrijven, zeker het verschil wist tussen een (volgens mij stemloze) Z en een scherp uitgesproken dubbel-s.

De twee of drie Mess in Nijmegen zijn wel familie van de Meess in Aken.

In 1648 is er ook nog een Seger Meijs die in 1648 in Nijmegen komt met 3 dochters en twee zoons waarvan een Wilhelm, en al in 1602 is er een Willem Maes.

Voorlopig is er dus nog voldoende te onderzoeken, meer strohalmen dan er aan de oever van het IJ staan. En dan heb ik het nog niet eens over de kans dat ik in andere plaatsen zal moeten zoeken.

Een hele golf du Me, du Mee, du Mez, du Metz etc, waarschijnlijk allemaal familie van elkaar zijn tussen 1560 en 1650 door West Vlaanderen getrokken, deels er blijven wonen, deels doorgetrokken naar Londen en Zeeland. Als herkomst geven ze regelmatig "Kalishoek" op. Waarschijnlijk stond dat voor wat nu het Franse departement Nord-Pas-de-Calais is. Het is zeker mogelijk dat Wilhelmus van deze Zeeuwen afstamt en dat heel Nijmegen een dwaalspoor is. Bergen op Zoom ligt immers wel vlak tegen Zeeland aan. En daar zijn heel wat DTB boeken en andere archieven in de golven verdwenen.

Maar ja, die erfenis van die Gerhart Mez uit Emmerich is moeilijk uit mijn hoofd te zetten.

Kan iemand bevestigen wat Erik Schmidt schrijft, dat Aken potdicht op slot zit?

Weet iemand hoe de situatie is in Emmerich? In het byzonder de notariele archieven. Om aanspraak op de erfenis te maken zal die du Mee (Jacob, een broer van Lucas) toch hebben moeten aantonen dat hij familie was van Gerhart?

Wat betreft de situatie in Aken:

http://www.archive.nrw.de/Kommunalarchive/KommunalarchiveA-D/A/Aachen/KontaktUndOeffnungszeiten/index.html

en

http://www.archive.nrw.de/LAV_NRW/jsp/bestand.jsp?archivNr=6&tektId=3

ik had aangegeven dat Mez ook Metz zou kunnen zijn aangezien ik veel voorouders uit Duitsland heb. Die komen dan in Nederland en dan word de naam toch vaak anders geschreven dan het in Duitsland werd gedaan. Hou dus alle opties open ook al is de grondvorm met een ringel-S

Het werd toch vaak op gehoor geschreven door een ambtenaar.

Beste Maggy,

Kijk eens op de volgende website hier worden veel hogergeplaatste families genoemd waaronder ook een familie Mees. Ik heb zo snel nog geen Wilhelm kunnen ontdekken.

http://freepages.history.rootsweb.ancestry.com/~mlcarl/Lit/Gen/MACCO/Wap1/index.htm

Koen, bedankt voor de prachtlink.

Geen Wilhelm, maar wel een Gerard, rijke lui, invloedrijk, burgemeestersambt (als ik Bürgemeisterwürde goed vertaal?), protestanten, vluchten 1614 naar o.a. Nijmegen. En zo te zien is dit niet echt een gedetaileerde genealogie/stamboom/kwartierstaat/parenteel, maar meer een opsomming van wat feitjes en personen uit deze familie.

Ik heb dit boek al eens in handen gehad, vluchtig doorgekeken en besloten "Wilhelm Mez staat er niet in dus daar heb ik niet veel aan." De titel heb ik wel genoteerd met een kattebelletje over "katholieke slagersfamilie Meess". Maar nu ik aandachtiger kijk, ziet het er veel interessanter uit.

Zeker na het vinden van

 http://freepages.genealogy.rootsweb.ancestry.com/~mlcarl/FAM_ALT/MEESSEN.htm

Hier komen meerdere Wilhelm Meess in voor, eentje die voor het eerst genoemd wordt 1621 en meerdere kinderen heeft en in 1631 sterft... Dit zou mijn Wilhelm Mez kunnen zijn of diens vader. En de naam Gerard komt er ook in voor... En een Willem maar t lijkt me op het eerste gezicht dat die niet in mijn lijn past.

Weet iemand toevallig of de Spanjaarden in 1621 alweer uit Aken verdwenen waren? Of was de vervolging van protestanten toen al versoepeld? Of kon een burger van Nijmegen misschien een vrijgeleide krijgen?

Kan iemand misschien zo lief zijn om de moeilijkste woorden in bovenstaande site te vertalen?