stamboomforum

Forum logoOnderzoek in Duitsland » "Regels voor het vernoemen" in Duitsland?



Profiel afbeelding

Kan iemand mij iets meer vertellen over de ongeschreven "regels voor het vernoemen" in Duitsland?

Was het daar ook gebruikelijk, zoals in Nederland, om de eerst geboren zoon de naam van vaders vader te geven enz.?

Ik ben namelijk op zoek naar voorouders in Duitsland en tracht o.a. via de naamgeving te kijken wie er misschien verwant zouden kunnen zijn:

Johann Hartmann Bierau is gedoopt op 20-02-1715 in Obbornhofen, getrouwd op 01-05-1742 in Hungen met Gertraud Müller.

Zijn ouders waren Johannes Byrau en Anna Sybilla Fritz, getrouwd in Obbornhofen op 13-09-1698.

De naam Bierau wordt ook geschreven als Birau, andere verbasteringen komen ook voor.

Groet,

Claudia Bierau

Claudia - 29 nov 2012 - 14:58

In Duitsland waren de gewoontes niet veel anders dan bij ons. In mijn ervaring werden de grootouders van de vaderskant het eerst vernoemd, daarna de ouders van moederskant. Daar werd wel eens van afgeweken. Soms is de reden daarvoor niet na te gaan en zou de oorzaak gezocht kunnen worden in een conflict binnen de familie. In andere gevallen is een kind aanwijsbaar naar een pasgestorven familielid genoemd, dat eigenlijk (nog) niet voor vernoeming in aanmerking kwam, bijvoorbeeld een oom van moederskant.

In enkele gevallen vond ik, dat een stiefvader vernoemd werd. De oorzaak hiervoor zal liggen in het feit, dat een van de ouders van het kind zijn eigen vader niet gekend heeft.

Als de vader van het kind op een boerderij was ingetrouwd (dus niet op de boerderij was geboren) dan kregen de ouders van de moeder (die wel van de boerderij stamde) vaak voorrang bij de vernoeming, zonder te kunnen stellen, dat dit schering en inslag was.

Ik heb het ook meegemaakt, dat de namen van de grootouders totaal niet bij de kleinkinderen terug te vinden waren. Hier vermoedde ik wat vertroebelde relaties.

Rene Remkes - 29 nov 2012 - 15:45

Mijn ervaring is dat het verschilt per streek. In Ostfriesland werden grootouders vernoemd. maar in Hessen b.v. werd de dopeling vernoemd naar de doopgetuige.

Dat was vaak een opa of oma, of oom of tante,maar ook wel een niet verwant persoon.

Meisjes hadden een vrouwelijke doopgetuige, jongens een manlijke doopgetuige.

Ik heb een Eberhard Heinrich Friedrich Leopold ( is achternaam) in mijn stamboom. Fijne voornamen combinatie dacht ik, opa heeft vast zo geheten.

Tot ik de doopinschrijving zag in Duitsland. Doopgetuige was een sergeant uit het leger Eberhard Heinrich Friedrich en dan een andere achternaam.

Dus "makkelijk"zoeken naar een grootvader met diezelfde naam ging niet door.

groetjes karin

karinjanette - 29 nov 2012 - 23:34

Hartelijk dank voor één zinnetje Karin, namelijk "in Hessen b.v. werd de dopeling vernoemd naar de doopgetuige" Ik zit me namelijk al tijden suf te zoeken naar de ouders van een voorouder en ging ervan uit dat zijn vader Niclaus heette, omdat hij zijn zoon Klaas noemde. Maar ik zie nu dat bij de doop van Klaas een Klaas getuige was. Een zorg minder. 

Vr.gr.

Maarten Krips

 

Maarten Krips - 15 jun 2013 - 18:17

Dag Maarten, ja een zorg minder, maar dus nog steeds geen voorouders. Kun je met die doopgetuige Klaas niet iets? Misschien een familielid? of was het een toevallige passant? Heb je niets concreets over de vader van Klaas? zoeken bij familysearch wil ook nog wel eens helpen.

In welke tijd zit je? De ouders van Klaas zijn misschien na 1811 getrouwd en dan bieden de huwelijksbijlagen uitkomst.

succes ermee.

groetjes karin

karinjanette - 15 jun 2013 - 21:18

Dag Karin

Misschien had ik iets uitgebreider moeten zijn, en omdat jij de moeite neemt te reageren, bij deze:

De oudste voorouder in de mannelijke lijn die ik gevonden heb is Johannes Wendel Krips, die in 1711 in Leeuwarden opdook als soldaat. Uit zijn 1e huwelijk heb ik tot nu toe drie kinderen gevonden, de in Leeuwarden in 1717 en 1718 geboren Tjitske en Anna-Margriet, en de oudste, de in 1716 in Venlo geboren bovengenoemde Klaas.

Nu heb ik op Familysearch een doop gevonden in 1686 van een Johannes Wendel Kreb, geboren in Heilbronn, Württemberg, wiens ouders waren Johannes Kreb en Maria Barbara Scheelin. En van vader Johannes vind ik dat hij uit Bönnigheim, in de buurt van Heilbronn, kwam en zijn moeder heette Anna Margaretha Kachel. 

Mijn theorie is dat de JW Krips in Leeuwarden en de JW Kreb in Duitsland dezelfde persoon zijn, qua leeftijd klopt het wel vind ik. En een vernoeming van een kind naar een grootmoeder kan ik ook plaatsen. Maar ik zat dus (tot gisteren) nogal met zoon Klaas in de maag, maar realiseer me nu dat die waarschijnlijk naar getuige Claas Schoen genoemd zal zijn. De andere getuige heette Hendrik Hoogmans, en ik denk dat ze beiden mede-soldaten waren die in 1716 met Johannes Wendel in Venlo in garnizoen lagen. 

Ik zal zeker verder zoeken of ik via die twee getuigen nog een stukje verder kom, dank voor de tip.

Vr.gr.

 Maarten Krips

Maarten Krips - 16 jun 2013 - 15:19

Zo te zien ben je een ervaren genealoog dus mijn tips over huwelijkse bijlagen enz. zijn je wel bekend.

Dat speelt ook helemaal niet begin 18de eeuw.

Die Johannes Wendel Kreb lijkt mij ook een goed spoor. Is jouw Krips rond 1711 getrouwd met een Nederlandse? Dan zijn de vernoemingsregels misschien om en om gehanteerd. Tjitske mogelijk naar oma?

Krips duikt dus eerst op in Leeuwarden, dan Venlo en dan weer Leeuwarden. Mogelijk daartussen in nog andere garnizoenen waar kinderen zijn geboren.

Lastige klus om uit te zoeken, maar dat is toch ook wel het leuke van genealogie.

Ik ben er al dertig jaar mee bezig en vind nog steeds nieuwe dingen.

veel succes en fijn dat je even iets uitgebreider was, het is altijd goed om mee te kunnen denken.

groetjes karin

karinjanette - 16 jun 2013 - 22:58

Wat betreft Johannes Wendel Krips/Kreb:

Wendel is in Duitsland bij mijn weten uitsluitend een vrouwennaam. In Engeland is Wendell wel een mannennaam. Het zou kunnen, dat zijn oorspronkelijke naam John Wendell Cribb(s) is. In de 17e en 18e eeuw kwamen veel huursoldaten uit Engeland naar de Nederlanden en Duitsland.

Maria Barbara Scheelin:

Soms kregen achternamen van vrouwen in Duitsland het achtevoegsel "-in" om nog eens aan te geven, dat het om een vrouw ging. Wellicht heette ze eigenlijk "Scheel".

Betreffende de vernoemingsregels:

Bij dopen van soldatenkinderen ben ik meer dan eens tegengekomen, dat doopgetuigen (waarschijnlijk strijdmakkers) vernoemd werden.

Rene Remkes - 16 jun 2013 - 23:20

Hallo zusammen,

der Name Wendel ist eine Abkürzung und kommt von Wendelin:

 

verselbständigte Kurzform von Namen, die mit 'Wendel-' beginnen, z.B. Wendelbert das Namenselement 'Wendel' kommt von 'Vandalen', der germanischen Bezeichnung für ein slawisches Volk; im Mittelalter verbreitet durch die Verehrung des hl. Wendelin (6./7. Jh.) Wendelin ist ein katholischer Heiliger und Schutzpatron der Hirten, Bauern, Landleute, Tagelöhner und Landarbeiter.  

 

viele Grüße von

Gerty

Gerty - 17 jun 2013 - 09:22

 

Hallo allemaal, dank voor jullie reacties.

Rene, ik moet je corrigeren, zoek voor de aardigheid maar eens op "Johannes Wendel" op Familysearch en je zult zien dat dit in Duitsland een veel voorkomende voornaam-combinatie voor mannen is. En ik ben er zeker van dat we in Duitsland en niet in Engeland moeten zoeken: het overgeleverde verhaal in de familie is dat we afstammen van een Duitse huursoldaat. Bovendien staat er bij JW Krips' inschrijving in het Lidmatenboek van Leeuwarden anno 1711 "van het Nassaus" waarmee waarschijnlijk het regiment Nassau-Friesland bedoeld is. En dat zat voor zover ik heb kunnen achterhalen begin 18e eeuw niet in Engeland.

Karin, je slaat de spijker op de kop en weet nu precies waar ik de afgelopen jaren druk mee bezig ben geweest: zoeken naar kinderen die tussen 1712 en 1716 in een andere garnizoensplaats geboren zijn, in de hoop dat die naar de ouders van JW Krips genoemd zijn. Tot nu toe zonder succes, maar we houden vol.

Gertie, danke für ihren Beitrag. Morgen geh ich in die Ferien in die schöne Eifel. Leider ein Bisschen zu weit von Heilbronn und Bönnigheim aber dahin gehe ich in der Zukunft ohne Zweifel ach noch.

Allen: enig idee of er in het Duitse gebied (en dan met name in Württemberg) ook zo'n mooie site als Genver is waar je kan nagaan waar je bronnen zou kunne vinden. Ik ben met name op zoek naar begraafregisters van Heilbronn. Stel nu dat ik daarin een overlijden van Johannes Wendel Kreb vind, dan weet ik dat ik op het verkeerde spoor zit. Maar als ik daarin overlijdens vind van zijn ouders en broer en zusters maar niet van hem, dan denk ik dat ik goed zit.

Hartelijke groeten, viele Grüße

Maarten

Maarten Krips - 17 jun 2013 - 12:49

Met 'het Nassaus' wordt, lijkt mij, eerder bedoeld 'Het Nassause', d.i. het hertogdom Nassau.

Duitsland is wel erg groot ook en de namen weinig uniek, en familysearch weinig compleet, dat als je zonder specifieke plaats iemand vindt die hetzelfde heet, dat niet gelijk betekent dat het ook de juiste persoon is.

Maar goed, kerkboeken van Württemberg zijn in het Landeskirchliches Archiv Stuttgart:

http://www.archiv.elk-wue.de/ 

(Overigens, Vandalen waren een Germaans volk niet een Slavisch volk. Het Slavische volk zijn Wenden, niet Vandalen.)

http://de.wikipedia.org/wiki/Wandalen

http://de.wikipedia.org/wiki/Wenden

Kasper Ludeman - 17 jun 2013 - 12:53

Hallo Ludeman,

ich habe diese Erklärung zum Vornamen Wendelin hier entnommen:

http://www.vorname.com/name,Wendel.html

Die Geschichte der Vandalen werde ich mir mal genau ansehen, ob ostgermanisch oder slawisch wird mir dann vielleicht klarer oder auch nicht. Afbeeldingen zijn alleen zichtbaar als u bent ingelogd op het Stamboom Forum

Gruß

Gerty

Gerty - 17 jun 2013 - 14:28

Hallo Gerty,

Das bei Vorname.com stimmt nicht. Hier stehts besser:

http://de.wikipedia.org/wiki/Wendelin_(Vorname)

"Wendelin ist eine Koseform von Vornamen wie Wendelmar, die das Namenselement wendel „Vandale“ enthalten."

Dazu kommt noch das die Wenden wahrscheinlich so heißen weil sie im alten Land der Wandelen lebten:

"Im östlichen Germanien, wo einst Wandalen wohnten, kamen mit der Völkerwanderung und den Anstürmen aus Asien späterhin verschiedene Volksgruppen, die dann zusammengefasst Wenden genannt wurden."


Bei dem Artikel über Vandalen gibts noch einen ganzen Abschnitt über die "Gleichsetzung der Begriffe Vandalen und Wenden".

Gruß,

Kasper Ludeman - 17 jun 2013 - 15:28

Kasper Ludeman - 17 jun 2013 - 15:43

Inderdaad, en bij zijn inschrijving in het lidmatenregister een jaar eerder heet hij Crebz... (Overigens. zijn zoon Pieter Johannes Krips - geboren in garnizoenstad Zwolle in 1724 uit JW's tweede huwelijk met Geesje van Delden - trouwde in 1744 met Lysbeth Jans, zij kregen zeven kinderen en bij hun huwelijk en bij alle dopen worden hun namen steeds verschillend geschreven...)

Over "het Nassaus" heb ik mijn gedachten uiteraard ook laten gaan Ludeman. Ik neig nog steeds naar het regiment en niet naar het vorstendom, om de volgende reden: op 16 december 1711 werd in Leeuwarden een groep van elf mannen als lidmaat aangenomen, die bizar genoeg allen als eerste naam Johannes hadden. En bij de groep staat vermeld "alle uit het Nassausche." Dat moet, gezien het later vermelde beroep van JW, een groep soldaten die naar Leeuwarden kwam geweest zijn, en dat zij allemaal uit dat ene kleine vorstendom kwamen zou natuurlijk kunnen, maar het lijkt me sterk.

 Nu jullie toch zo aardig zijn uitgebreid bij mijn stamboomonderzoek te helpen: weet iemand toevallig of er in de Bondsrepubliek plannen zijn voor iets Genver- of Wie-Was-Wie-achtigs? Voorlopig ben ik daar voornamelijk nog op Familysearch aangewezen, je geeft al aan dat dit niet volledig is, maar hoe (on)volledig is me eigenlijk totaal onduidelijk.

 Vr.gr.

 Maarten

Maarten Krips - 17 jun 2013 - 16:56

Ach zo, ja dat klinkt wel logisch ook Afbeeldingen zijn alleen zichtbaar als u bent ingelogd op het Stamboom Forum

 Ik geloof dat ook nog wel een aanzienlijk aantal van de soldaten uit dat regiment ook uit Nassau kwamen, dus het een hoeft het ander nog niet eens uit te sluiten.

In sommige gebieden was het standaard steeds Johann(es) Nogwat inderdaad. Van de zestien over-over-grootouders van mijn opa uit Saksen heten acht van de acht mannen Johann Nogwat en zeven van de acht vrouwen Johanna/Anna Nogwat...

Ik vrees dat daar in Duitsland (bij mijn weten) totaal geen plannen voor zijn :/ De kerkeboeken zijn daar ook nooit door de overheid geconfisqueerd zoals in Nederland en alles ligt in kerkarchieven.

Familysearch is ontzettend onvolledig. Ik denk dat niet meer dan 10% van de mensen zo te vinden is, en misschien is zelfs dat nog veel.

Via deze site kan je bekijken welke 'batches' er beschikbaar zijn in de index van FS:

http://www.igi-index.de/

Van Heilbronn ook wel het een en ander, maar alleen Taufen en Heiraten.

Kasper Ludeman - 17 jun 2013 - 17:08

Maar 10% zeg je? Dan zal ik mijn theorieën voortaan maar met een iets grotere korrel zout nemen dan voorheen...

Maarten Krips - 17 jun 2013 - 21:51

Het is maar een schatting, maar vrijwel altijd als ik zoek of een plaats is opgenomen, dan is dat niet zo.

De dingen waar je in zoekt als je namen intikt in Familysearch voor Duitsland:

Germany Deaths and Burials, 1582-1958

3,507,357 Records

Germany, Marriages, 1558-1929

8,521,370 Records

Germany, Births and Baptisms, 1558-1898

37,703,414 Records

Het is wat lastig te schatten hoeveel mensen er tussen 1558 en 1898 in Duitsland gedoopt zijn, maar dat is bv. een stuk meer dan 37 miljoen. (In Amsterdam alleen al werden voor 1811 709.717 kinderen met een voornaam beginnend met een A gedoopt.)

Kasper Ludeman - 17 jun 2013 - 22:08


Ik ben in Nederland geboren en gedoopt. Ik ben verneomd naar mijn grootvader uit Duisland (Hessen), moeders kant.Mijn grootouders van vaders zijde woonde in Zwolle. Mijn grootouders uit Duitsland waren niet bij mijn doop aanwezig. Grootouders van beide kanten waren nog in leven. Dus u ziet alles is mogelijk en dit speelde zich af in 1933.

m.v.g

Bob

Theodor Luttenberg - 9 jul 2013 - 20:16







Plaats een reactie

Om reacties (en nieuwe onderwerpen) te plaatsen op het Stamboom Forum dient u eerst in te loggen! Nog geen lid? Registratie is gratis en snel!


Inloggen Registreer nu