Dag iedereen

Persoonlijk ben ik niet zo vertrouwd met opzoekingen i.v.m. personen die dienden in het KNIL. Daarom post ik mijn vraag hier.

Op maandag 12 september 1881 publiceert 'De Nieuwe Amsterdamsche Courant-Algemeen Handelsblad' onder het kopje ‘Allerlei’ volgend bericht : ‘Uit Putten is in het Huis van Arrest te Zwolle een gepensioneerd O.-I. militair overgebracht, zekere Jean Charles Mortier. Hij huwde, naar de H. Ct. vernoemt, vóór eenige jaren met een vrouw uit Sluis, in Zeeland, en vestigde zich te Armentier, bij Rijsel, in Frankrijk. Na een paar jaar verliet hij zijne vrouw en twee kinderen en wist met valsche papieren in O.-I. dienst te treden. Twee jaar daarna werd hij afgekeurd, keerde naar Holland terug met f 320 pensioen, vestigde zich te Putten en trad weder in het huwelijk. Zijn eerste vrouw vernam onlangs de toedracht der zaak en kwam over om zich daarvan te overtuigen. Op hare aanklacht is hij thans in hechtenis genomen.’

Het betreft hier een zaak van 'identiteitsdiefstal' (?) waarbij naast Jean Charles Mortier (°Gent, 28-12-1847) ook Jacob Hugo (°Bocholt, 15-04-1844 en +Batavia, 09-10-1882) betrokken was. Jean Charles Mortier was al eerder gehuwd en trouwde na zijn terugkeer in Nederland op 11-10-1878 te Putten onder de naam Jacob Hugo met Reyertje Meiling (°Putten, 11-11-1855). Mortier werd beschuldigd van bigamie en valsheid in geschrifte en er kwam een rechtzaak van. De uitspraak volgde eind december 1881. Op 25 december meldt 'De Nieuwe Amsterdamsche Courant-Algemeen Handelsblad' : ‘Donderdag stond voor het hof te Arnhem terecht J.C. Mortier, beschuldigd van bigamie en valschheid in geschrifte, gelijk reeds is gemeld. Het hof veroordeelde M. onder het aannemen van zeer verzachtende omstandigheden tot 3 maanden celstraf en sprak hem vrij van de valschheid in geschrifte.’

Omdat ik onderzoek doe naar de inwoners van de gemeente Bocholt (Belgisch Limburg) intrigeert deze zaak me al een tijdje en ik heb daarbij enkele vragen:

1. Kenden Jacob Hugo en Jean Charles Mortier elkaar al van tijdens hun dienst in Nedrlands-Indië en zo ja, hoe? Dienden zij bij dezelfde eenheid?

2. Jacob Hugo bleef na zijn dienst blijkbaar in Nederlands Indië. Verkocht hij mogelijk zijn identiteit aan Jean Charles Mortier en zo ja, hoe dan? Dit wordt tegengesproken door het feit dat in de conscriptielijsten van het KNIL bij de inlijving van Jean Charles Mortier de geboortedatum en -plaats en de ouders van Jacob Hugo werden opgenomen en later gecorrigeerd.

3. Zijn de processtukken van deze zaak ergens raadpleegbaar? Dat zou natuurlijk meer klaarheid scheppen i.v.m. de verzachtende omstandigheden en het milde vonnis?

4. Werd er eventueel al eerder iets over deze zaak gepubliceerd en zo ja, waar?

Ik besef dat ik hiermee moeilijke vragen stel en ik ben iedereen dankbaar die hier wat meer duidelijkheid kan brengen.

Vriendelijke groeten

Bob Joosten

Zie dit stamboek en stamboek 2

En hier het voll. stamboek

Wellicht niet de hele oplossing maar alle beetjes helpen.

mvg-Ben

Een beginnetje: 

het suppletiefolio van Jean Charles Mortier onder de naam Joannes Carolus. Dient in Indië van 1875 tot 1877, ondanks dat hij voor 6 jaar had getekend. Hij staat ingeschreven op de plek waar eerst Jacques Hugo stond ingeschreven:

En het suppletiefolio van Jacques Hugo. Zijn dienst begint óók in 1875, maar hij is wel met een ander schip naar Indië gegaan; S.S. Conrad (Hugo) versus de S.S. Hampton (inschrijving van Mortier). Op dit folio trouwens intrigerende doorhalingen die niet gemakkelijk te ontcijferen zijn

Het lijkt sterk er op dat de identiteitsverwarring al in Indië begint dus, en er staat bij Jean Charles / Joannes Carolus o.a. "veranderd cfm [conform] overgelegde geboorteacte 5/3-82 No. 88 Ag H011" 

Op beide folio's staat ook de opmerking "Zie nog een van dien naam" en dan op de ene S19135 verwijzend naar de ander, en S19227 de terugverwijzing. Beiden in potlood. Het lijkt erop dat de correcties zijn aangebracht d.d. 5 maart 1882, na - en naar aanleiding van? - de uitspraak van eind december 1881.

M.a.w. er hebben vanaf 1875 in Indie 2 militairen met dezelfde personalia rondgelopen, en dat is achteraf (maart 1882) aan de hand van officiële documenten gecorrigeerd.

Het duiden van bovenstaande is nog een heel ander verhaal.....

Duiding van het verhaal is hier te lezen: Zutphensche courant, 21-12-1881: