stamboomforum

Forum logoGenetische genealogie (DNA) » welke test laten doen?



Profiel afbeelding

Hallo,

Het duizelt me een beetje met al die verschillende tests. Ik begrijp dat er 3 verschillende onderzoeken zijn: at DNA (autosomal), mtDNA en yDNA. Sommige tests kunnen alleen mannen doen, ook helder. Maar ik zie zoveel keus aan verschillende tests op bijv de site van Familytree: Familyfinder, Jewish ancestry, african ancestry, native american ancestry ... En van yDNA onderzoek, 11, 37 of 67 en die dan ook weer gecombineerd met Familytree-onderzoek.De verschillende uitkomsten tussen de onderzoeken zijn me ook niet helder. Wat vindt je nu wel bij een yDNA 67 wat je bij een yDNA 11 niet vindt of bij een mtDNA onderzoek? En wat voegt het onderzoek Familyfinder of het onderzoek African ancestry bijvoorbeeld?

Welke keus hebben andere genealogen gemaakt en wat was jullie afweging?

Agnes12345 - 10 okt 2012 - 17:07

Wat hoop je eigenlijk precies met DNA onderzoek te bereiken?

Ik ben verre van een expert, maar het doel lijkt me een belangrijke factor in de keuze van de techniek.

Bv bewijzen van bloedlijn via vaders: vergelijk het Y-chromosoom; bewijzen van bloedlijn via moeders: vergelijk mytochondrionaal DNA. De andere markers weet ik echt te weinig van.

Het is ook een kostbare techniek, mensen zullen huiverig zijn om DNA af te staan, dus heel goed erover nadenken. 

BertKoor - 10 okt 2012 - 17:46

Tsja, ik zit te denken aan een Ychromosomaal onderzoek (via een mannelijk fam. lid) en zo te kunnen zien uit welke streek de familie komt (in mnl lijn) en of er bijv sprake is van joodse voorouders. En event. in de toekomst matches te vinden met (verre) verwanten. Aangezien een onderzoek best prijzig is, wil ik dan wel een goede keus maken en niet te beperkt.

Agnes12345 - 10 okt 2012 - 18:25

De eerste twee vragen (streek / joods) zijn gewoonlijk ook via normaal archiefonderzoek te beantwoorden. Onze burgerlijke stand gaat terug tot 1811, da's al snel 6 tot 8 generaties terug. Met de DTB-boeken erbij kun je nog meer generaties achterhalen, vaak zelfs teruggaand tot zestienhonderd zoveel.

Het meest waarschijnlijke antwoord dat je gaat krijgen op de streek-vraag is heel algemeen: "West Europa". De bevolking van de Benelux, Duitsland en Frankrijk is erg door elkaar heen gehusseld, waardoor een exacte locatie daarbinnen niet goed te geven is. Tenminste, het lijkt me onwaarschijnlijk.

Eventuele joodse voorouders zou je aan hun naam kunnen herkennen, en op gezins/persoonskaarten (bijgehouden vanaf grofweg 1840 dacht ik) staat de religie. Het is te achterhalen. Ook heb ik me laten vertellen dat er in de joodse gemeenschap besnijdenisboeken zijn bijgehouden. Geen idee of ze bewaard zijn, waar je die kunt vinden, en hoe toegankelijk ze zijn.

Bedenk ook dat jou eigen DNA voor de helft dat van je moeder en voor de helft dat van je vader is (muv mytochondrionaal DNA dat van moeder op kind gaat, en Y-chromosoom dat van vader op zoon gaat.) En voor hun geldt hetzelfde. Van al je voorouders van 7 generaties terug heb je iets minder dan 1% van ieder van hun DNA, 10 generaties terug nog slechts 0,1% van elk individu, ongeveer voor elke 3 generaties 10x minder. Dus jou DNA is een mengelmoesje van feitelijk honderdduizenden, zelfs miljoenen ja miljarden verschillende mensen uit het verleden. Evt regionale markers zijn dus ook een mengelmoesje, en eigenlijk al het meest bepaald door je voorouders uit het recente verleden.

Dus het is maar de vraag of DNA onderzoek je echt verder gaat helpen. Ik zou het alleen overwegen als de normale archieven al na een handjevol generaties dood lopen. En dan nog is het meest waarschijnlijke antwoord dat je krijgt al goed te voorspellen.

Nog even iets over de verschillende tests: als ze bv op 20 markers testen, dan zijn dat 20 vlaggetjes die aan of uit kunnen staan, dat geeft één miljoen mogelijke combinaties. Hoe meer markers, hoe preciezer verwantschap kan worden bepaald.

BertKoor - 11 okt 2012 - 11:40

Een kleine correctie op het fenomeen marker; dat zijn niet slechts vlaggetjes die aan en uit kunnen staan, het gaat doorgaans om het aantal herhalingen dat op een specifieke plek in het DNA voorkomt, en die kunnen veel meer waarden dan 0 of 1 hebben. 

Bijvoorbeeld bij de y-DNA test van Ancestry.com kan de marker YCAIIa een waarde van 18, 19, of 20 hebben.  (en wellicht zelfs wel meer varianten).  Een perfecte match op 20 markers levert dus al veel meer zekerheid op dan de ongeveer 1 op een miljoen die Bert Koor noemt (ik neem aan dat dat bepaald is door 2 tot de macht 20 te nemen = 1.048.576). 

Een vader-zoon hebben al snel 19 of 20 van de 20 markers identiek.  Meer markers zijn met name interessant om een iets grotere zekerheid te krijgen over verdere verwantschap.  Ik heb zelf onderzoek laten uitvoeren en ik heb letterlijk duizenden matches met mensen die 17 of 18 van de 21 markers identiek hebben.  In zo'n geval kan het uitmaken als je een 46 marker test doet.  Indien iemand dan namelijk 42 of 43 van de 46 markers met je matched, dan is de verwantschap veel nauwer dan indien iemand slechts 34 of 35 van de 46 markers matched. 

Overigens praat je ook dan al snel over een mogelijke link die op zijn minst 1500 tot 2000 jaar teruggaat, dus voor veel van ons onderzoek niet relevant / nooit met papier te achterhalen.

In mijn familie hebben we wel ter verificatie van de papieren link uit een viertal stammen mannen getest met 46 markers, en daar bleek iedereen tussen de 42 en 45 markers gelijk te hebben.   Op papier was de link 100% aangetoond tot 1747.  Niemand bij ons had een perfecte match, zelfs ik en mijn grootvader niet (1 marker verschil daar). 

Frederik - 2 apr 2013 - 17:27

Ik kreeg vanmorgen ook zo'n reclamemailtje. Een hele reeks van verschillende testen, maar het wordt me niet echt duidelijk wat je aan welke test hebt.

Het kan misschien interresant zijn om te weten bij welke haplogroep van zoveel duizend jaar geleden je hoort, maar het nut bij 'recente' genealogie zie ik niet echt. Althans niet zolang maar een handjevol mensen zo'n test laat doen. En zolang zoiets nog minstens 99$ kost zie ik daar voorlopig nog geen verandering in komen.

Om even concreet te blijven: mijn voorouderlijn in mannelijke richting gaat helaas 'maar' 10 generaties terug. hoe groot is de kans dat ik met dit soort testen een 11e of nog vroegere voorouder vindt?

NC Nelisse - 30 jan 2014 - 11:13

> Om even concreet te blijven: mijn voorouderlijn in mannelijke richting gaat helaas 'maar' 10

> generaties terug. hoe groot is de kans dat ik met dit soort testen een 11e of nog vroegere

> voorouder vindt?


10 vind ik al redelijk, je zit dan al op een geboortejaar rond 1700 schat ik. Uit die periode zou er uit de DTB registers toch nog wel wat eerdere voorouders tevoorschijn kunnen komen. Die zijn vaak toch wel tot ca 1650 terug te herleiden. Ik zelf kom in mannelijke lijn tot 8 generaties, en dan loopt het spoor naar Sachsen-Weijmar waar ik nog niet heel specifiek verder heb kunnen zoeken.


Maar het probleem is een beetje, stel dat u inderdaad mensen met een overeenkomende haplogroep ontdekt, dan wordt daaruit alleen duidelijk dát er een relatie is maar niet hóe die precies is. Dat moet toch uit archiefonderzoek duidelijk worden. Dus u weet dan alleen dat er (waarschijnlijk) een gemeenschappelijke voorouder tussen u en een ander persoon is. Kan trouwens ook verrassingen opleveren als ergens in de lijn de wettige vader niet de biologische was. Maar een naam en andere gegevens van die 11e en verdere generatie komt er niet direct uit. Tenzij contact met een andere stamboomonderzoeker van dezelfde haplogroep bronnen heeft gevonden waar u zelf overeen hebt gekeken, en de lijntjes redelijk eenvoudig aan elkaar te knopen zijn.

BertKoor - 30 jan 2014 - 11:34

Tja, dan nog is het me niet duidelijk welke DNA test ik zou moeten kiezen. Die "goedkope" van 99$ of de duurste van ruim 500$?

NC Nelisse - 30 jan 2014 - 11:51

Tsja, om dat te beantwoorden is moeilijk. Wat wordt er precies aangeboden? Wat zegt de webpagina van betreffende aanbieder? Mogen wij die ook even zien misschien? Want het maakt ook weer uit bij wie u dit laat doen. Hoe meer gegevens ze al hebben, hoe groter de kans op het vinden van matches.

Voordeel van een goedkope test is dat waarschijnlijk meer mensen die al hebben ondergaan of gaan doen, en dat er dus meer matches uit komen. Maar het voordeel van de duurdere test is weer een grotere precisie...

BertKoor - 30 jan 2014 - 13:42

Evenals BertKoor al schreef maakt de provider uit (hoewel een aantal providers het toelaten om test-resultaten van andere aanbieders in te voeren als ongeverifierde matches, waardoor je ook matches uit hun database kunt zien). 

Een ander hierboven reeds genoemd punt is eveneens zeer op z'n plek, welke test is het precies.  Ik heb zelf geen $500 test gezien nog, maar ik weet wel dat veel van de $299 testen combinatietesten zijn.  Dus een Y-DNA, een mitochondriaal, en autosomaal in een.  Let ook op dat de standaard $99 test die Ancestry.com nu aanbiedt (hun BETA) heel spannend klinkt, maar geen uitsluitsel meer geeft over of de link nu via de mannelijke of vrouwelijke lijn (of een mix) tot stand gekomen is.  Ook het feit dat ze adverteren met 700,000 markers (tegen 46 voor de y-DNA test) is niet veelzeggend omdat je geen inzicht in die 700,000 markers krijgt, je krijgt alleen een procentueel overzicht van je etniciteit en eventuele "matches".

Tot slot is er nu (eveneens voor $99) een medische DNA test van 23-andme.  Die kijkt helemaal niet meer naar verwantschap, maar probeert een idee te geven van de kans op verschillende condities (van kleur ogen tot het risico op borstkanker).  Kortom, wel een DNA-test, maar niets meer met genealogie te maken.

Zoals hierboven al gesteld, nog meer dan voorheen is het belangrijk om precies te weten wat je eruit wilt krijgen.  Het vinden van een 11e voorouder via een normale y-DNA test lijkt me op dit moment nagenoeg uitgesloten, TENZIJ je vooraf een kandidaat hebt en je dus probeert de mogelijke verwantschap te bevestigen.

Frederik - 30 jan 2014 - 17:41

Dit is de link uit de advertentie die ik vanmorgen in mijn mailbox kreeg:

http://www.geni.com/dna-tests/all?tracking_source=dna_email

NC Nelisse - 30 jan 2014 - 18:11

Beste NC Nelisse.  Ik heb net de website bekeken, en die test van $529 is inderdaad een combinatie van drie andere testen. 

Het is op z'n minst misleidend om het een "comprehensive genome" test te noemen, want dat doet het niet helemaal.  Wel test de test het mtDNA vrij uitgebreid, en zit er een Y-DNA67 test bij. Ten slotte zit er ook de "family finder" bij, welke een autosomaal DNA test is. 

Uit nieuwsgierigheid heb ik bijna alle testen (bij verschillende aanbieders) gedaan: y-DNA46, autosomaal, en de 23andme health check.

Voor mijn stamboom het meest bruikbaar was de check van meerdere familieleden met y-DNA tests.  De rest zijn mijns inziens vooralsnog meer voor de aardigheid om er een mooi verhaal om de stamboom heen te bouwen. 

Vooralsnog acht ik de kans uiterst klein dat u zomaar een nieuwe voorouder vindt.  Immers, u moet dan niet alleen een match hebben (d.w.z. iemand die ook zijn y-DNA heeft laten testen) maar die persoon moet op z'n minst de stamboom hebben uitgezocht tot een punt dat verder terug gaat dan waar u nu gebleven bent.  Als hij dat niet gedaan heeft, dan weet u alleen dat er ergens een familielid rondloopt zonder dat de relatie duidelijk wordt.  Zelfs omtrent de graad van verwantschap zal een DNA test geen exacte uitspraak doen; het zijn doorgaans benaderingen van een gezamelijke voorouder met een onzekerheidsmarge van enkele generaties (bijv. tussen 5 en 7 generaties, of tussen de 9 en 12). 

Tegelijkertijd, wie niet waagt, die niet wint.  Een kleine kans is niet hetzelfde als geen kans, en op termijn neemt die kans natuurlijk alleen maar toe als er meer profielen beschikbaar komen om mee te vergelijken.

Frederik - 31 jan 2014 - 00:59

Voor het geval u dit nog niet wist, Geni.com is eigendom van MyHeritage (niet van zoals ik eerder schreef  Ancestry.com) 

Hun websites en marketing richten zich mijns inziens op de wat frivolere (en commercieel goed uitbaatbare) kanten van de genealogie. Nieuwe concrete aanknopingspunten zult u ook zonder DNA test al te weten komen via hun SmartMatch technologie.

BertKoor - 31 jan 2014 - 11:19

Goedemiddag,

Het DNA Project Benelux (incl. de grensgebieden Frankrijk, Duitsland, Engeland) is een erg interessant project. Het is een doorlopend project en een vervolg op twee andere projecten. Dit onderzoek wordt uitgevoerd in samenwerking met de universiteit van Leuven.
Het DNA onderzoek is op basis van 38 merkers. De huidige kosten voor deelname zijn; 140 euro

http://www.dna-benelux.eu/

http://www.brabant-dna.org/phpBB3/download/file.php?id=2150


De universiteit van Leuven blijkt trouwens baanbrekend werk verricht te hebben op het gebied van de menselijke genetica en het DNA-onderzoek. Een aantal lopende projecten:
https://www.uzleuven.be/forensische-geneeskunde/lopende-projecten

Succes met je keuze.






Alcuinus - 19 mar 2014 - 15:11


Ter info:

http://www.familiekunde-vlaanderen.be/nieuws/informatienamiddag-omtrent-dna-projecten-op-zaterdag-7-juni

Alcuinus - 20 mei 2014 - 10:00

Hier heb ik erg veel nuttige info vandaan.......

http://www.dnagezocht.com/

Gerrit Woertman is erg betrokken en benaderbaar bij genetische genealogische vragen.

Vr.gr.

Mars

Mars - 30 mei 2014 - 16:52

Uiteindelijk ben ik toch gezwicht en heb DNA tests laten uitvoeren. De nieuwsgierigheid heeft het gewonnen.

Om de vraag te beantwoorden: welke test? Er zijn eigenlijk maar 2 serieuze spelers op de markt: FTDNA en 23andme. Uiteindelijk heb ik ze zelfs beiden gedaan.

Kost wel een hoop geld, maar aan de andere kant: zo'n uitgave hoef je maar eens in je leven te doen.

Met 23andme heb je voor 99$ in feite alles: Y-DNA, mtDNA en autosomal. Wel zijn de transportkosten erg hoog, hoger dan bij FTDNA! Dit vanwege de manier van testen (buisje met speeksel versus watjes met wangslijm).

Bij FTDNA kan je alles apart bestellen, en in verschillende nauwkeurigheden. Het is wel wat duurder.

Dan de verschillen:

Y-DNA: Dit type DNA blijft voor meerdere generaties min of meer intact, dus je kan hier als je geluk hebt ook verre verwanten mee vinden. Gerrit Woertman had dus erg veel geluk, zoals op zijn website is te lezen. Alleen FTDNA biedt zo'n search engine om verwanten te vinden. Bij 23andme krijg je alleen je haplogroup. Dat is leuk, maar te onnauwkeurig om verwanten mee te kunnen vinden.

mtDNA. Idem dito, maar dan voor de vrouwelijke lijn. Bij 23andme alleen de haplogroup. Bij FTDNA kan je er in ook verwanten mee zoeken, maar dan alleen met de 'full sequence'. Met de goedkope heb je alleen je haplogroup (en deze is dan ook nog onnauwkeuriger dan bij 23andme).

Autosomal: hierbij hebben ze beiden een family finder die min of meer vergelijkbaar is. 23andme heeft een veel grotere database dan FTDNA, maar het overgrote deel daar is alleen geinteresseerd in medische info (daarover later meer). Bij FTDNA kan je je gewoon met iedereen in de database vergelijken; bij 23andme met je de mensen eerst daarvoor uitnodigen (en niet iedereen reageert daar op).

medisch. Dit was eerst de specialiteit van 23andme, maar sinds vorig jaar november mogen ze die info niet meer aanbieden van de FDA. Wel kan je nog je 'raw data' downloaden, en zo via externe programma's de info alsnog bekijken. Dit kan ook met de info van FTDNA, maar zij hebben veel minder relevante informatie in hun raw data.

Mijn ervaringen:

met Y-DNA en mtDNA heb ik nog geen verwanten kunnen vinden. Degene die het dichtst met mijn Y-DNA matchte kwam toevallig wel uit West-Brabant en mijn eigen voorouder uit Tholen, dus dat is wel opvallend. Ik was trouwens J2b; een in Nederland vrij zeldzaam haplotype.
Met Y-DNA moet je wel veel geluk hebben, en bij mtDNA wordt het nog lastiger omdat elke generatie een andere achternaam heeft!

Met autosomal wel een flink aantal 'verwanten' gevonden. Maar op dit moment nog geen enkele bevestigde match. Er zitten waarschijnlijk heel veel 'false positives' tussen. Via de 'surname search' heb ik ook wel een aantal verre verwanten gevonden, maar daar bleek ik dan weer geen DNA meer mee gemeen te hebben. Autosomal is eigenlijk alleen goed bruikbaar bij nauwe verwanten. Hoe meer generaties terug, hoe minder kans dat er uberhaupt nog DNA overeenkomt. Je erft niet van elke voorouder evenveel. Hoe verder terug, hoe meer random het wordt. Na zo'n 7 generaties erf je al van de helft niets meer.
Verreweg de meeste matches komen uit de V.S. Het blijkt dat ik toch nog vrij veel emigranten in mijn familie heb (19e eeuw). Iets waar ik vroeger niets van wist. Van vrijwel elke tak wel een broer of zus van een voorouder. Dan heb ik hun neven en nichten nog niet eens onderzocht. Dat zullen er ongetwijfeld nog veel meer zijn.
Om het echt goed te doen zou je ook je ouders moeten laten testen. Dan weet je beter van welke kant een match kan komen. Maar ja, de kosten, heh. Voor mij blijft het toch meer nieuwsgierigheid. Als je echt in nabije generaties al vast loopt (adopties, bv) dan sta je er misschien heel anders in.

NC Nelisse - 17 okt 2014 - 13:16

Ysearch is a service by Family Tree. It allows a search for common Ydna on the basis of family name, in my case "van Weert". Ysearch reports eleven van Weert's, all listing Maartens as their oldest forefather and Dinther, NB as their place of origin. All have exactly the same Ydna: R1b1a2a1a1.

My grandson participated last year in the Genome-2 Project of the National Geographic Society and was classified as R1b1a2a1a*, a unique classification out of approx. 700,000 participants. The Genome-2 Project does not exchange information for genealogical purposes, so I also had my Y-dna checked, but by FamilyTree.com (111 markers).  It matches exactly the Y-dna markers given for each of the eleven van Weert's on Y-search.

Two years ago I compiled a family tree for the benefit of my greatgrandsons, the oldest one being pictured. For this I used the "sheep" approach, i.e. I copied what I could find on the internet. With my Canadian location it is impossible to personally check sources. I hereby thank all (Dutch) geneticists for their work allowing me to do this, especially Corina Stevens for her meticulous activity on the van Weert/Martens Stamboom. A quick visit there will show that I am descended from Dirk Martens van Weert (alias Dirk den Snijder), born in Weert in 1651, but who (was) moved to the Meerveldhoven/Dinther area, where the family resided for several generations. It is still "ground zero" for the van Weert's in the Netherlands.

It appears that the van Weert could be the lucky ones in genetic (Y-dna) genealogy.  All have the same Y-dna, even though separated by up to 15 generations. The number 15 assumes that at least one of the eleven persons listed in Ysearch descended from another son of Dirk Martens van Weert (he had several). To verify that number, I hope that this message will result in identification of one or more of these family members of mine. It has been impossible to obtain identification of the 11 van Weert's via Ysearch.

I believe this to be a unique opportunity to promote the capabilities of  Y-dna genealogy. It would allow insight whether the Maarten/Martens are indeed related to the van Weert's, by having the same Y-dna. It would clarify whether the Utrecht/Leiden/Antwerp/Alblasserdam/Bolsward van (der) Weerdt/t's are related to the Dinther tribe. Or, whether the "de Weert's" of Steenbergen/Bergen op Zoom came from Belgium or Dinther. Pls help, if possible.

For those who are deeply interested in Y-dna lore, R1b1a2a1a* (L11) is a very old non-muted haplogroup, dating back unchanged to the mid-Bronze age some 3500 years ago. This of course helps in defining it with accuracy.

I trust communicating in English is acceptable. Pls answer in Dutch; that's no problem for me.

Gus Van Weert

Gus Van Weert - 4 nov 2014 - 17:50

Een tijdje geleden is het me uiteindelijk toch gelukt om met DNA een verre achterneef te vinden. We bleken gezamelijke voorouders in de 8e generatie te hebben. (rekenend van mezelf=gen 1, ouders=gen 2, grootouders=gen 3, etc). Amerikanen hebben het in dat geval over een 6th cousin. Het was iemand die weinig van zijn geschiedenis wist; alleen een handjevol achternamen. Daarmee is het me na lang zoeken uiteindelijk gelukt om de link te vinden.

Dan weer terug naar de oorspronkelijke vraag: welke test? Bij 23andme zijn de laatste tijd wat ontwikkelingen gaande. Nadat ze vorig jaar gedwongen werden om te stoppen met hun 'health reports', hebben ze recentelijk nieuwe vestigingen geopend in Canada en de U.K. Wie hier besteld krijgt wel weer een 'health report', zij het dat die blijkbaar een stuk minder uitgebreid is dan de oorspronkelijke.

Nu het opmerkelijke: de kits uit de U.K. schijnen naar Nederland te worden verscheept om alhier in een laboratorium te worden verwerkt. Dat biedt misschien in de toekomst voor ons mogelijkheden om op een goedkopere manier te bestellen. De transportkosten bij 23andme zijn momenteel nog erg hoog (denk rond de 70$). Veel duurder dan bv concurent FTDNA.

NC Nelisse - 17 dec 2014 - 21:46


5-6 jaar verder en nog steeds geen test gedaan! Heb het een tijdje laten rusten, maar ben me weer aan het orienteren. Ondanks alle reacties hier, ben ik helaas nog niet heel veel wijzer geworden, merk ik.

Kennelijk is het belangrijk om je doel te weten waarom je wilt testen. Ik wil graag weten waar mijn voorouders vandaan komen en ook met name in rechte mannelijke lijn en rechte vrouwelijke lijn. Niet als vervanging van stamboomonderzoek op papier, maar meer als aanvulling en ook om op ideeen te komen voor een aantal dode sporen in mijn stamboom.

Op een infosite las ik dat je als vrouw eigenlijk net zo goed de goedkoopste atDNA test kunt doen (bij FTDNA bijv). Maar is dat zo?

Moet ik atDNA zien als dat je dan een beetje random krijgt te zien waar je roots liggen (van al je voorouders)? Krijg je dan ook info over haplogroepen?

Wat mis ik dan tov een YDNA onderzoek? Heeft het bijv zin om mijn vader te vragen om zo'n test te doen?

En waarvoor is een mt-DNA test zinvol tov een at-DNA test?

Of hebben dit soort testen alleen zin als je een verband met een bepaalde andere persoon wilt vaststellen?

Agnes12345 - 13 jan 2018 - 16:26







Plaats een reactie

Om reacties (en nieuwe onderwerpen) te plaatsen op het Stamboom Forum dient u eerst in te loggen! Nog geen lid? Registratie is gratis en snel!


Inloggen Registreer nu