Goedenavond allen. Bij controle op consistentie van mijn data, vroeg ik mij af hoe het "vroeger" ging met uitwisseling van gegevens tussen toch wel nauw bevriende landen als het ging om huwelijkse staat. De hoofdpersoon van deze PK was namelijk nog niet officieel gescheiden van zijn eerste vrouw in NL, op het moment dat hij aan de overkant van de plas in het huwelijk trad met een Britse.

Het is, in de meeste landen, toch wel altijd gebruikelijk geweest dat de 'trouwkandidaat' hiervoor een bepaald document overlegt: een verklaring van de autoriteit in zijn woongemeente (wat wij nu noemen: de afdeling Burgerzaken) dat hij/zij op dat moment niet al met een ánder 'een huwelijk heeft lopen.' 

Maar zo te oordelen naar de illustratie die u laat zien, het fragment uit de persoonskaart, is er iets anders aan de hand geweest, iets waarover ook bij veel huwelijkspartners anno 2024 nog misverstanden bestaan. In Nederland is het juridisch zo: als je wilt scheiden, komt er een rechter aan te pas, die in zo'n procedure de ontbinding van het huwelijk uitspreekt, in een echtscheidingsvonnis. Maar op dat moment ben je nog niet gescheiden. 

Het echtscheidingsvonnis moet worden meegenomen en getoond (meestal verzorgt de advocaat dit) aan de ambtenaar van de burgerlijke stand (ABS) van de gemeente waar ooit het huwelijk werd gesloten (je hebt daar anno 2024 als partijen nu 6 maanden de tijd voor; laat je dat versloffen, dan moet de hele procedure overnieuw) ; die ABS plaatst dan een kantmelding ("latere vermelding") bij de huwelijksakte (iets in de trant van 'Echtscheiding ingeschreven. De ambtenaar van de burgerlijke stand der gemeente Smallingerland, Drachten, 28 mei 2024'), ondertekent dit, en pas op dát moment is de echtscheiding een feit (waarvan je dan uiteraard een gewaarmerkt afschrift mee naar huis kunt krijgen). Voorbeeld: https://oorsprong.info/huwelijksakte-van-jan-van-meerten-1904-1993-en-cornelia-de-zinger-1906-1989/ 

Zie een vermelding door de Rijksoverheid van de termijn die je hebt voor het 'aanbieden bij de ABS', anno 2024: https://www.rechtspraak.nl/Onderwerpen/Echtscheiding/paginas/procedure.aspx#7e30316a-2bad-40de-be84-e67f63c886316db80ac7-cf59-4280-ba71-ceac24a2a41d7 

Maar ja: wisten ze in Engeland veel van Nederlands huwelijksrecht, en wanneer je nu precies gescheiden was, "de handen vrij had voor een nieuw huwelijk" ? Misschien ging het zó: dat vonnis van de Nederlandse rechter zal allicht vér voor dat moment van huwelijkssluiting 22-6-1946 in Engeland hebben gelegen, de huwelijkskandidaat probeert de ABS daar te misleiden, neemt een (netjes vertaald en ambtelijk gestempeld) exemplaar van het echtscheidingsvonnis mee (waar je in NL dus niets aan zou hebben: zonder aanbieding bij de ABS blijft het huwelijk gewoon in stand!), de Engelse autoriteiten daar dachten wellicht "Ah, een vonnis! Dat heeft een eind gemaakt aan het huwelijk, daarmee is de weg vrij!" 

(Voor de goede orde: aan de Nederlandse kant, die datum 11-7-1946 in Rotterdam, zal dus ook de datum van de inschrijving van het vonnis door de ambtenaar van de burgerlijke stand zijn geweest; de datum waarop de rechter de ontbinding van het huwelijk uitsprak, meestal een éérdere datum, kun je zo niet uit de persoonskaart opmaken.)