In de gereformeerde DTB-boeken van de stad Moers (Meurs) wordt de term 'besohlen/befohlen' gebruikt bij (zeer waarschijnlijk) huwelijksinschrijvingen (zie voorbeeld onder). Weet iemand hier toevallig wat de betekenis hiervan is? Betekent dit verloofd of getrouwd?

Ik heb op internet gezocht maar kon hierover niets vinden en ook een Duitse collega kon mij niet verder helpen.

Bij voorbaat dank.

MvG

Jos

Nog geen antwoord, maar het gaat hier inderdaad om twee huwelijken in de evangelisch-lutherse gemeente.

Jacob ten Broiwis en Gerdruit Huisers (10-7-1622)
Henderich Casseling en Beel Christians (12-7-1622)

Ik doe een hele wilde gok, en denk dat het een afkorting is van het lutherse
Hier mit Gott befohlen of Seid Gott befohlen.
Heel vrij vertaald: het is verder aan God, in Gods hand.

"Befehlen" betekent o.a. afkondigen. Misschien wordt met "befohlen" bedoeld dat de huwelijken zijn afgekondigd.

Het woord is befohlen, voltooid deelwoord van befehlen. Het is dialect en heeft inderdaad met trouwen, huwelijk te maken. In het Rheinisches Wörterbuch staat:

1.b. absol. trauen, verheiraten; Pastuər hat se befoəhle; sech b. loəte sich trauen lassen;

Het komt van één van de hoofdbetekenissen van befehlen nl. toevertrouwen.

http://woerterbuchnetz.de/RhWB/?sigle=RhWB&mode=Vernetzung&lemid=RF01238#XRF01238

Befehlen in de betekenis van afkondigen ken ik niet in het middel- of hoogduits.

http://drw-www.adw.uni-heidelberg.de/drw-cgi/zeige?term=befehlen&index=lemmata

http://woerterbuchnetz.de/DWB/?sigle=DWB&mode=Vernetzung&lemid=GB02275#XGB02275

"Befehlen" betekent o.a. afkondigen

Dat is correct, maar dan wel afkondigen in de vorm van verordenen, en niet in de betekenis van publiceren. "Een avondklok afkondigen" bijvoorbeeld. Bovendien wordt bij een ondertrouwinschrijving over het algemeen later de huwelijksdatum genoteerd, na proclamaties. Er is echter maar één datum vermeld.

EDIT. Ik zie dat de vraag inmiddels is opgelost.

Bedankt voor de link naar http://woerterbuchnetz.de, Chris, naar iets dergelijks was ik op zoek, en ik heb hem meteen aan mijn bladwijzers toegevoegd!

Nog een handige link:

http://www.uitmuntend.de/woordenboek/afkondigen/

http://www.uitmuntend.de/woordenboek/afkondiging/

Afkondigen heeft dus niets te maken met befehlen in het Duits.

De afkondiging van het huwelijk of gebod is in het Duits Aufgebot.

Allen hartelijk dank voor jullie reacties! Als ik het dus goed begrijp betekent 'befohlen' in deze context dus trouwen en zijn bovengenoemde voorbeelden huwelijksinschrijvingen en dus geen ondertrouw inschrijvingen.

En Chris ook erg bedankt voor de handige links, ook ik heb ze meteen aan mijn favorieten toegevoegd!

MvG,

Jos

Overigens vind ik het wel knap van je, Jan, dat je de datum hebt weten af te leiden uit deze kleine afbeelding! Deze is hier nl. niet op zichtbaar. Maar het klopt wel helemaal, het is idd een pagina van juli 1622. Doe jij zelf ook onderzoek naar personen uit Moers in deze periode? Maar volgens mij heb ik deze scans uit de Gereformeerde DTB en niet de Lutherse.

MvG,

Jos

https://familysearch.org/ark:/61903/1:1:JHQN-9PJ

Batchnummer: M95534-1

evangelisch betekent in Moers evangelisch-reformiert

http://www.archiv-ekir.de/images/PDF/Findmittel/4KG_Kirchengemeinden/4KG007_Moers.pdf

Aha dat verklaart het, ik wist niet dat deze DTB via familysearch doorzoekbaar waren, dus bedankt voor de link. Ik kon overigens andere personen die in de DTB van Moers voorkomen zojuist niet terugvinden via familysearch, dus mogelijk is niet alles ingevoerd.

MvG,

Jos

http://www.igi-index.de/?page_id=65

Zoeken op Moers

Bedankt Chris,

Dat is er weer een voor bij de favorieten! Eerst werkte het niet, maar als je van het batchnummer 955341 nu M95534-1 maakt, dan werkt het wel. Ik had ter bevestiging naar Albert von Ressling gezocht, maar blijkbaar moet dan op 'von Ressling' gezocht worden en niet op alleen 'Ressling'.

Overigens zijn alleen de huwelijken doorzoekbaar en helaas niet de dopen en begraafinschrijvingen.

MvG,

Jos

Overigens zijn alleen de huwelijken doorzoekbaar en helaas niet de dopen en begraafinschrijvingen.

De dopen zijn ook doorzoekbaar. Persoonlijk geef ik overigens de voorkeur aan http://www.igi.siebes.de/batch.aspx maar dat is puur een kwestie van smaak.

M955341 Moers H 1612-1636 ev.   200+   474xx Moers Wesel NW Rheinland




M954505 Moers H 1694-1755 ev.   200+   474xx Moers Wesel NW Rheinland




M954506 Moers H 1782-1798 ev.   200+   474xx Moers Wesel NW Rheinland 




M954504 Moers H ca. 1643 ev.   200+   474xx Moers Wesel NW Rheinland




C955341 Moers T 1612-1636 ev.   200+   474xx Moers Wesel NW Rheinland




C954501 Moers T 1693-1718 ev.   200+   474xx Moers Wesel NW Rheinland




C954502 Moers T 1718-1756 ev.   200+   474xx Moers Wesel NW Rheinland




J954503 Moers T 1757-1798 ev.   200+ unvollst. 474xx Moers Wesel NW Rheinland




K954503 Moers T 1757-1798 ev.   145+ unvollst. 474xx Moers Wesel NW Rheinland

(klik het betreffende rechterpijltje aan)

Verder gaat er natuurlijk niets boven de originele inschrijvingen, omdat Familysearch geen doopgetuigen of andere bijzonderheden vermeldt, en omdat er nogal wat transcriptiefouten in zitten.

Dopen is c95534-1 Gebruik de Kennung/sign.

http://wiki-de.genealogy.net/Batchnummern

Zie ook:

http://www.igi.siebes.de/batch.aspx?Ort=moers

Begraven is niet geindexeerd.

Edit: Ik zie dat Jan ook al geantwoord heeft.

Bedankt Jan en Chris,

Zo leer ik nog wat!

MvG,

Jos